شکاف عمیق در خاندان آل‌خلیفه
خبرگزاری تسنیم: روزنامه وال استریت ژورنال برای اولین بار از شکاف روزافزون خاندان حاکم بر بحرین و قدرت گرفتن تدریجی جناح افراطی و ضدآمریکایی در این کشور خبر می‌دهد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ، روزنامه «وال استریت ژورنال» در مقاله‌ای به‌قلم «چارلز لیوینسون» برای اولین بار پرده از اختلافات داخلی خاندان حاکم بر بحرین «آل‌خلیفه» برمی‌دارد.
وال استریت ژورنال دراین‌باره می‌نویسد: شکاف‌ها و اختلافات خاندان حاکم بر بحرین روزبه‌روز درحال افزایش و تعمیق است و این برای آمریکا که در این کشور دارای پایگاه دریایی استراتژیکی است، بسیار نگران کننده است.
این شکاف که تاکنون از انظار مخفی مانده است، دو برادر از آل‌خلیفه را دربر می‌گیرد که در سال 1869 توسط انگلیس بر این جزیره حاکم شدند و این موضوعی است که برای اولین بار برخی از شخصیت‌های داخل قصر در گفت‌وگو با وال استریت ژورنال آن را برملا کردند.
همچنین این شکاف‌ها درحالی در خاندان آل‌خلیفه تعمیق و افزایش می‌یابند که هفته گذشته این کشور شاهد بزرگ‌داشت دومین سالگرد انقلاب 14 فوریه توسط مردم این کشور بود، انقلابی که بسیاری از تحلیل‌گران آن را به‌زیان جایگاه و نفوذ آمریکا و عربستان سعودی در بحرین و منطقه و به‌سود ایران می‌دانند.
اختلاف و شکافی که در آل‌خلیفه شکل گرفته و هرروز بر عمق و وسعت آن افزوده می‌شود، بین شاخه حاکم خاندان خلیفه یعنی شیخ «حمد بن عیسی آل‌خلیفه»، پادشاه این کشور با شاخه‌ای دیگر از آل‌خلیفه به‌نام «الخوالد» است که منتسب به «خالد الخلیفه» هستند و پایگاه قدرتشان گروه‌های بنیادگرا و تندروی این کشور است.
«خالد الخلیفه» برادر کوچک شیخ «عیسی بن سلمان آل‌خلیفه»، امیر سابق بحرین است که در سال 1920 میلادی حملات سرکوب‌گرانه شدیدی را علیه اعتراض‌های شیعی بحرین انجام داد و نیروهای انگلیسی او را بازداشت و زندانی کردند و بعدها برای مدتی طولانی وی و خانواده‌اش را به حاشیه راندند.
اما در سال‌های اخیر الخوالد توانستند با خروج از این انزوا بر مؤسسات حکومتی مهمی چون دستگاه‌های امنیت و اطلاعات و دادگستری و دادگاه سلطنتی تسلط پیدا کنند.
به‌گفته «کریستین کاتس»، کارشناس امور خاندان حاکم بر بحرین در اندیشکده «چاتم هاوس» که مقر آن در لندن است، «الخوالد موفق شدند از تاریکی و ظلمت خارج شوند و وارد نبرد بزرگ حاکمیت و تسلط بر خاندان خلیفه و کشور بحرین شوند».
به‌همین دلیل هم‌اکنون نگرانی‌هایی در داخل کاخ سلطنتی بحرین و ناظران غربی درباره تغییر خط سیر پادشاهی کنونی در خاندان خلیفه به‌سود «الخوالد» وجود دارد.
«امیل نخله»، تحلیل‌گر سابق سازمان اطلاعات مرکزی سیا و کارشناس امور بحرین می‌گوید: «پادشاه بحرین هم‌اکنون به حاشیه رانده شده است و برخی از افراد داخل جناح الخوالد در اندیشه به‌دست گرفتن قدرت در آل‌خلیفه و خارج کردن از شاخه خاندان حاکم هستند و هم‌اکنون اطرافیان پادشاه همه از افراد قدرتمند و بانفوذ الخوالد می‌باشند».
آن‌گونه که پادشاه این کشور می‌گوید و مسئولان آمریکایی بر آن تأکید دارند، بحرین به‌دلیل حضور ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا و فرماندهی مرکزی این نیرو در خلیج فارس از اهمیت بسیاری برای واشنگتن برخوردار و همچنان یکی از بزرگترین هم‌پیمانان آمریکا در منطقه است.
مسئولان آمریکایی اذعان میکنند که در حال حاضر اطراف محافظه‌کارتری در داخل خاندان حاکم به‌چشم می‌خورند که با اهداف آمریکا در بحرین با احتیاط برخورد میکنند.
شاید این موضوع می‌تواند بیانگر دلیل درخواست «دنیس بلر»، مدیر سابق اطلاعات ملی و فرمانده کل فرماندهی آمریکا در اقیانوس آرام باشد که طی ماه جاری خواستار انتقال مقر ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا از بحرین باشد.
دنیس بلر دراین‌باره می‌گوید: اگرچه این اقدام بسیار هزینه‌بر است، اما امری ضروری است، به‌ویژه در صورتی که اعتراض‌های مردمی در بحرین ادامه پیدا کند.
این موجب شد تا یکی از مشاوران برجسته پادشاه بحرین و از نزدیکان به شخصیت‌های برجسته الخوالد با اذعان به وجود چنین اختلافاتی مدعی شود که این اختلافات چندان عمیق نیست و اگر اختلافاتی به‌چشم می‌خورد، تنها رقابت بر سر انتصاب‌ها در پست‌های حکومتی به‌ویژه در خصوص انتخاب جانشین برای نخست وزیر 82ساله بحرین است که عموی پادشاه بحرین و از جمله افراد قدرتمند خاندان خلیفه است که بیش از 40 سال است این پست را در اختیار دارد.
هنگامی‌که بهار عربی در 14 فوریه 2011 پای به بحرین گذاشت، این اختلافات علنی‌تر شد. پادشاه از طریق ولی‌عهد پیشنهاد گفت‌وگو و مذاکره با معارضان بحرینی را داد و آمریکا نیز وی را به آن تشویق کرد، اما «الخوالد» خواستار سرکوب اعتراض‌ها شدند تا الخوالد پیروز این میدان باشند و خود رهبری سرکوب معارضان بحرینی را به‌دست گیرند. از‌آن‌زمان تاکنون معارضان به‌شکل خشونت آمیزی توسط نیروهای امنیتی و پلیس با گاز اشک‌آور و سمّی و گلوله‌های پلاستیکی و تحریم‌شده ساچمه‌ای در فشار هستند تا موجب شود معارضان بحرینی شعار «مرگ بر شیخ حمد» را سر دهند.
«کریستین اسمیت دیوان»، کارشناس امور بحرین در دانشگاه آمریکایی واشنگتن درباره حوادث جاری در بحرین می‌گوید که آنچه در بحرین می‌گذرد نمونه کوچکی از حوادث جاری در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس است که تاکنون تلاش کرده‌اند به‌هرطریق ممکن مانع از نفوذ بهار عربی در کشور خود شوند.
اما دو مسئول سابق آمریکایی کارشناس امور بحرین درباره حوادث جاری در خاندان خلیفه می‌گویند: اگر نفوذ و قدرت یافتن «الخوالد» در بحرین همچنان ادامه پیدا کند، دیگر امکان حضور هزاران نظامی آمریکایی و خانواده‌های‌شان در بحرین نیست.
گزارش این ماه مؤسسه کارنگی که مقر آن در واشنگتن است، تأکید می‌کند: به‌خاطر تغییر و تحولات مشکوکی که در خاندان حاکم بر بحرین به‌چشم می‌خورد، واشنگتن در اندیشه انتقال تدریجی مقر ناوگان پنجم نیروی دریایی خود از بحرین است.
روز یک‌شنبه گذشته حکومت بحرین مذاکرات خود را با احزاب معارض برای اولین بار به‌صورت رسمی از سال 2011 آغاز کرد. شکل و ماهیت حاکم بر این مذاکرات می‌تواند بیانگر تغییرات روی‌داده در خاندان خلیفه طی دو سال اخیر باشد. در سال 2011 ولی‌عهد بحرین رهبری گروه مذاکره کننده را از سوی حکومت بحرین به‌عهده داشت و طرف‌های تندروی خاندان مذاکره مستقیم حکومت را با معارضان رد کردند، اما این بار حضور مستقیمی از سوی خاندان حاکم مشاهده نمی‌شود و این می‌تواند بیانگر میزان نفوذ این جریان در خاندان خلیفه باشد.
سرکوب معارضان بحرینی درحالی از مارس 2011 آغاز شد که باید آن را گسترده‌ترین سرکوب در تاریخ نوین بحرین به‌شمار آورد که طی آن 86 نفر کشته شدند و برخی از معارضان بازداشت شده براساس تحقیقات موثق به‌دستور خاندان حاکم تا سرحد مرگ شکنجه شدند و هزاران نفر از مشاغل خود اخراج و ده‌ها مسجد و مکان مقدس تخریب شدند.
«جین کینین مونت»، پژوهشگر و کارشناس برجسته امور بحرین در اندیشکده چاتم هاوس می‌گوید: شیوه‌های مختلف سرکوبی که نیروهای امنیتی حکومت بحرین طی دو سال گذشته پیش گرفته است، بیانگر اختلاف نظر موجود بین خاندان خلیفه است.
نزاع در خاندان خلیفه به قرن هجده بازمی‌گردد، هنگامی‌که آل‌خلیفه قدرت را در بحرین به دست گرفت که دارای ریشه‌هایی سعودی است. اما در این اواخر بسیاری از افراد خاندان خلیفه از افزایش نفوذ «الخوالد» به‌ستوه آمده‌اند.
همان‌طور که گفته شد، «خالد بن علی»، بزرگ خانواده الخوالد به‌دلیل سرکوب شیعیان در دهه بیست قرن گذشته تا سال 1965 در زندان بود تا اینکه در این سال از زندان آزاد شد تا فرزندانش در زمان مناسب بار دیگر قدرت خود را بازیابند. در این سال «خالد بن احمد آل‌خلیفه»، نوه بزرگ خالد بن علی از سوی شیخ عیسی، امیر وقت بحرین به‌سمت وزیر دادگستری بحرین منصوب شد. در آن زمان شیخ حمد که ولی‌عهد بحرین به‌شمار می‌آمد، بیشتر از 15 سال نداشت.
پس از سه سال و با نزدیک شدن زمان استقلال بحرین ولی‌عهد وقت یک نفر دیگر از الخوالد یعنی برادر وزیر دادگستری را برای بنای اولین ارتش بحرین دعوت کرد تا به‌این‌ترتیب الخوالد اندک اندک به شخصیت‌های برجسته و مهم خاندان تبدیل شوند.
انتهای پیام/*
