زاینده‌رود فقط ۳ ماه زنده است
خبرگزاری تسنیم: استاندار اصفهان می‌گوید حداکثر ۹۰ روز زاینده‌رود جاری است و با پایان بهار، زاینده‌رود هم دوباره کویری خشک می‌شود؛ یک رود خاطره‌انگیزه با زمین خشکیده.
به گزارش خبرگزاری تسنیم،اصفهان از استان‌های خشک و کویری که در مرکز ایران واقع شده است در سال‌های اخیر دچار مشکلات آبی از نوع خشک شدن تالاب و رودخانه معروفش شده است. رودخانه‌یی که شهرتی جهانی دارد و نیمی از استان اصفهان به خاطر وجود آن است که اصفهان شده.
بناهای تاریخی پایتخت صفویان، این شهر را متمایز از شهرهای دیگر کرده. پل الله وردیخان (سی و سه پل) و پل خواجو، پل‌هایی که روی رودخانه پرآب شهر زده شده بودند از مفاخر معماری شهر به شمار می‌آیند. رودخانه‌ها اما هیچ‌وقت جزو مفاخر یک شهر قرار نمی‌گیرند، چون به عصر و دوره خاصی تعلق نمی‌گیرند، رودخانه‌ها کم‌کم جای خود را پیدا می‌کنند و جاری می‌شوند.
زاینده‌رود اما خشک که شد اصفهانی‌ها ماتم گرفتند. دیگر عکس‌های رود زنده جایش را به زمینی با ترک‌های کویری داده بود.
بعد از پایان تعطیلات نوروزی دست‌اندکاران وزارت نیرو تصمیم به رهاسازی آب زاینده‌رود گرفتند. دو روز است آب به اصفهان رسیده و مردم سر از پا نمی‌شناسند. جمعیت زیادی در میان زمین خشک رودخانه ایستادند تا به استقبال زاینده‌رود بروند. عده‌یی هم در حال آب و جارو کردن بودند تا زباله‌هایی را که در این مدت در این زمین بایر ریخته شده بود از سر راه آب کنار ببرند و آب که می‌آید بر زمین تمیز جاری شود.
ولی ظاهرا این شادی دیری نمی‌پاید، چون استاندار اصفهان می‌گوید حداکثر 90 روز زاینده‌رود جاری است و با پایان بهار، زاینده‌رود هم دوباره کویری خشک می‌شود؛ یک رود خاطره‌انگیزه با زمین خشکیده.
علیرضا ذاکر اصفهانی در این باره توضیح داد با وجودی که کشت بهاره کشاورزان اصفهانی به‌ویژه اهالی شرق استان، حداقل نیاز به 105 روز آبیاری دارد، ولی مخزن سد زاینده‌رود تنها امکان برون‌ده سه ماهه را دارد. استاندار اصفهان همچنین از پشت پرده رهاسازی آب زاینده‌رود می‌گوید و از مشکلات عدیده‌یی که کشاورزان منطقه با کمبود آب داشتند.
در یکی دو روز قبل شاهد رهاسازی آب در زاینده‌رود اصفهان و شور و شعف مردم این شهر بودیم. با وجود مشکلات منابع آبی در اصفهان و مشکلاتی که برای کشاورزان پیش آمده بود، رهاسازی آب قرار است چگونه پیش رود؟
اصفهان حدود یک دهه است دچار مشکل حاد شده است، بحث‌هایی چون مشکلات خشکسالی و کمبود آب برای اهالی شهر که از قدیم‌الایام بوده و هست. البته بخشی از این مشکل به محیط جغرافیایی اصفهان و شهرهای اطراف و آب و هوای خشک این منطقه بازمی‌گردد که این مساله تا به امروز خودش را نشان نمی‌داد.
اما درباره زاینده‌رود باید بگویم این رودخانه همیشه مبدا نشاط اجتماعی و پدیدآورنده فضای سبز در شهر اصفهان بوده، آنقدری که مردم اصفهان به این رودخانه دلبستگی دارند شاید به هیچ چیز شهر دلبسته نباشند. مردم با رهاسازی آب در رودخانه به استقبال آن رفتند و از روزی که رها شد بسیاری از مردم حتی تا صبح در جوار رودخانه ماندند تا شاهد بالاآمدن آب باشند و جان گرفتن زاینده‌رود را شاهد باشند.
به جرات می‌توان گفت این رودخانه از جاذبه‌های گردشگری شهر محسوب می‌شود، علاوه بر این، این رودخانه تامین‌کننده آب کشاورزی، شرب و آب مورد نیاز صنعت در این استان است که با توجه به خشکسالی‌های اخیر و مشکلات موجود در 6 سال گذشته، شاهد این هستیم که در همه زمینه‌ها به‌ویژه کشاورزی با کمبود شدید آب مواجه شدیم. کشاورزانی که زمین‌هایشان در پایین دست رودخانه است از بی‌آبی رنج می‌برند.
کشاورزی‌شان از آنجا تامین می‌شد درگیری‌هایی ایجاد شد و باعث شد خسارت‌هایی هم به سیستم آب‌رسانی آب شرب به یزد ایجاد شود. رهاسازی آب در ابتدای سال را در حالی که حدود یک ماه از آن درگیری‌ها می‌گذرد چقدر می‌توان به هم مربوط دانست؟
این اعتراضات مختص سال گذشته نبود، در واقع در چند سال گذشته به دلایلی که ذکر کردم اعتراضاتی را در استان شاهد بودیم که در یکی دو ماه اخیر از ابعاد صنفی خود خارج شد و به بحران کشیده شد. اما آنچه بیش از هر موضوع دیگری مهم است موضوع خشکسالی است، که با مدیریت صحیح آب درصدد حل آن برمی‌آییم.
ما در 23 اسفند ماه سال 90 هم رهاسازی آب در زاینده‌رود داشتیم که در ادامه و تکمیل کشت پاییزه کشاورزان صورت گرفته بود. درباره این رهاسازی هم بین کشاورزان منطقه بحث بود که به آنها آب پاییزه داده شود یا بهاره که در نهایت با آب بهاره موافقت صورت گرفت.
علت اصلی بستن آب بر کشاورزان اصفهانی چه بود که باعث اعتراضات اخیر شد؟
از آنجا که میزان آب پشت سد زاینده‌رود محدود است و باید از آن برای مصارف گوناگون از شرب تا کشاورزی و صنعت استفاده شود، لذا مجبور به ذخیره آن هستیم. کاربری‌های آب موجود زیاد شده است و مسلما به دنبال خود کاهش حجم را در پی دارد. این آب قرار است آب شرب 5 میلیون نفر را در استان‌های اصفهان، یزد، بخشی از چهارمحال و بختیاری، همچنین بخشی از استان مرکزی مثل دلیجان تامین کند. تامین آب این استان‌ها در گرو این منبع آبی است، تا برای این حجم آب مدیریت درست و یکپارچه وجود نداشته باشد نمی‌توان تقسیم عادلانه و درستی انجام داد. اما طی کار کارشناسی که روی این منبع آبی انجام شد، کارشناسان به این نتیجه رسیدند که رهاسازی آب را آغاز کنیم و با اولویت و تاکید بر آبدهی به کشاورزان پایین‌دست این نتیجه عملی شد.
حجم آب رهاسازی شده قرار است چقدر باشد؟
میزان حجم آبی که قرار است رها شود را ترجیحا اعلام نمی‌کنیم اما دبی آب رهاشده 65 متر مکعب است و سعی داریم آب را تا جایی رها کنیم که به خط قرمزمان نرسد. اما خروجی آب نسبت به ورودی در حال افزایش است تا جایی که این میزان پاسخگوی نیاز کشاورزان برای کشت بهاره‌شان باشد. با وجود اینکه کشاورزان منطقه اعلام نیاز به آب را برای کشت بهاره، 105 روز اعلام کرده‌اند اما کارشناسان آب در منطقه اعلام کرده‌اند این رهاسازی قرار است 90 روزه باشد و وزارت نیرو فعلا با این حجم آب موافقت کرده است.
خط قرمز شما چه حجم آب است؟
باید آنچه در پشت سدها می‌ماند، بالای 150 میلیون متر مکعب باشد که مصرف آب شرب دارد. البته رقم کارشناسی برای این حجم 170 میلیون مترمکعب تعیین شده است که کمتر از این حجم خط قرمز محسوب می‌شود و باید جلویش گرفته شود. البته محل تامین آب شرب همه استان اصفهان از زاینده‌رود نیست، بلکه از 4 میلیون و 800 هزار نفر جمعیت استان اصفهان، شهرهای اصفهان، کاشان، آران و بیدگل، لنجان، فلاورجان و نجف‌آباد از شهرهایی هستند که آب شرب‌شان از زاینده‌رود تامین می‌شود.
آیا قرار است شاهد افزایش سدهای بالادست رودخانه باشیم؟
در حال حاضر همان یک سد زاینده‌رود را داریم و قرار هم نیست در استان اتفاقی دیگر در این خصوص بیفتد، امیدوارم تخصیص‌های جدید هم داده نشود و بارگذاری‌های جدید در بالادست و پایین‌دست صورت نگیرد که اگر اتفاق بیفتد تنها شرایط وخیم‌تر از حالا می‌شود. آنچه فقدانش به‌شدت حس می‌شود مدیریت یکپارچه‌یی است که نسبت به گذشته آن را از دست داده‌ایم. در حال حاضر تخصیص‌ها توسط هر استان انجام می‌شود، با وجود خشکسالی اگر مدیریت یکپارچه وجود داشته باشد مشکلات قابل حل‌تر خواهند شد.
منبع: روزنامه اعتماد
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم : انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.
