احسان عباس‌لو، سرپرست معاونت آموزش، پژوهش و امور استان‌های بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به آثار دست انتشار خود گفت: ترجمه گلچینی از شاعران معاصر، از دوره نیما تاکنون، از جمله آثاری است که در دست تدوین دارم. در این مجموعه بیش از 30 شاعر معاصر با گزیده‌ای از سروده‌های این شاعران گردآوری و به زبان انگلیسی ترجمه شده است.

وی با بیان اینکه ترجمه این اثر در نیمه راه است و احتمال می‌رود که تا پایان تابستان سال جاری به دست ناشر سپرده شود، ادامه داد: این اثر با توجه به آشنایی کم دیگر زبان‌ها از ادبیات و زبان فارسی انجام شده است. عموماً شناخت دیگر کشورها و زبان‌ها از زبان و ادبیات فارسی محدود به خیام، سعدی، مولانا و حافظ است و هیچ نگاهی در خصوص شعر معاصر ما ندارند. بخشی از این امر به کاربرد قوالب دشوار شعری در دوره معاصر بازمی‌گردد که سبب می‌شود کار مترجم با سختی همراه باشد.

سرپرست معاونت آموزش، پژوهش و امور استان‌های بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان به شاعرانی که در این مجموعه معرفی شده‌اند، اشاره کرد و یادآور شد: در این مجموعه گزیده‌ای از اشعار و زندگی نامه شاعرانی چون علی معلم دامغانی، علیرضا قزوه، قیصر امین‌پور، سلمان هراتی، طاهره صفارزاده، سیدحسن حسینی، یوسفعلی میرشکاک، احمدرضا احمدی، محمدعلی بهمنی، فریدون مشیری، سیدعلی موسوی گرمارودی و ... تدوین و ارائه شده است.

این مترجم با بیان اینکه مجموعه حاضر به همت انتشارات سوره مهر به چاپ خواهد رسید، از شیوه تدوین اثر یاد کرد و گفت: تعداد شاعران و نوع سروده‌ها در جلسات متعدد با هم‌فکری کارشناسان در واحد ترجمه انتشارات سوره مهر انجام شده است. شیوه انتخاب اشعار و معرفی شاعران در این مجموعه به نحوی بود که بتوان دیدی اولیه اما جامع به مخاطب زبان مقصد در حوزه ادبیات معاصر نشان داد. نوع سروده‌های انتخاب شده به نحوی بود که هم بتوان آنها را ترجمه کرد و مفاهیم موجود در اشعار را به راحتی به مخاطب زبان دیگر رساند و هم اشعار برگزیده از شاعر را در این مجموعه درج کرد، سروده‌هایی که به نوعی شناسنامه شاعر هم باشند.

ساز و کار یک‌سویه ترجمه در سال‌های اخیر

عباس‌لو ضمن بیان اینکه آشنایی مخاطبان دیگر زبان‌ها از ادبیات معاصر ایران کم است، ادامه داد: متأسفانه فعالیت‌های انجام شده پراکنده و غیر منسجم بوده است، یا دوستان مترجم خود به صورت شخصی این کار را انجام دادند و یا آثار ترجمه شده در شمارگان کمتری به بازار نشر عرضه شده است. لازم است برای نشان دادن معرفی شاعران معاصر، تلاش بیشتری صورت گیرد. بیشتر آثار ترجمه شده از زبان‌های دیگر بوده است و کمتر تلاش شده تا ادبیات بومی به دیگر زبان‌ها برگردانده شود. با توجه به این روند ترجمه‌ها بیشتر یک‌سویه بوده است.

این مترجم یادآور شد: همین رویه مشکلات متعددی را برای ادبیات فارسی به همراه داشته است. یکی از معضلاتی که ما در سال‌های اخیر با آن مواجه هستیم، ایده‌پردازی‌های مغایر با فرهنگ بومی و ملی بوده است. ورود بی‌رویه آثار ترجمه‌ شده بر ذائقه اهالی ادب و فرهنگ ما به‌صورت غیر مستقیم تأثیر گذاشته و سبب شده است تا حتی ایده‌پردازی هم مشتق شده از آرای غربی و پردازش شده در داخل باشد.

وی با بیان اینکه نیاز است تا کم‌کم به سمت ترجمه معکوس پیش رویم و نشان دهیم که ادبیات ما ادبیات ریشه‌دار است، گفت: شعر معاصر را می توان از نظر بنیه و قابلیت نظریه‌پردازی به چند دسته تقسیم کرد: نخست اشعاری که برگرفته از آرای غربی هستند. خیلی از شاعران ما گرایش به شاعران بیرون مرزها دارند و دوست دارند همان سبک را عرضه کنند که خود همین امر سبب می‌شود ما با چالش فرهنگی مواجه باشیم. یکی از دلایل قهر کردن مخاطب امروز با شعر معاصر هم همین امر است، چون احساس می‌کند که با فرهنگ ایرانی خود فاصله دارد. در این میان دوستانی هم هستند که سروده‌های آنها ریشه در شعر سنتی دارد و با تلفیقی که از شعر سنتی و مدرن ایجاد کرده‌اند، توانسته‌اند سروده‌ای همراه با فرهنگ ایرانی ارائه دهند.

انتهای پیام/ی14