۶ هدیه گران‌بهای علی‌اکبر صالحی به آمانو/ آمانو وعده هم نداد: هنوز کارهای زیادی باقی است!
خبرگزاری تسنیم: سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به اینکه همکاری بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سه گام خواهد بود، تصریح کرد که هنوز گام بعدی در این همکاری‌ها مشخص نیست.
به گزارش خبرنگار گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به اینکه همکاری بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سه گام خواهد بود، تصریح کرد که هنوز گام بعدی در این همکاری‌ها مشخص نیست.
بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس، پس از نشست دیروز بین علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی با یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تهران گفت: همکاری بین ایران و آژانس در سه گام خواهد بود و امروز درباره گام اول توافق شد.
کمالوندی افزود: نگرانی‌ها مطرح خواهد شد و این نگرانی‌ها در چارچوب مسائلی که قبلاً با عنوان مسائل ادعایی مطرح شده بود، است.
وی ابراز داشت: قرار است در هریک از سه مراحل مسائل ادعایی مورد مذاکره قرار گیرد ولی هنوز دقیقاً مشخص نیست، گام بعدی چه خواهد بود.
اکنون گام اول طی سه ماه آینده مشخص می‌شود و گام‌های بعدی پس از آن مشخص خواهد شد.
امروز علی‌اکبر صالحی و یوکیو آمانو بیانیه‌ای مشترک امضا کردند و قرار شد ایران در اولین گام برای اعتماد سازی اجازه بازرسی از سایت آب سنگین اراک و معدن گچین بندرعباس را به بازرسان آژانس بدهد.
نقطه عطف در روابط ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
سفر اخیر «یوکیو آمانو» به تهران به‌فاصله کمی از مذاکرات ژنو مسیری را مقابل دیده ناظران قرار داد که براساس آن در صورت وجود اراده سیاسی در آژانس و با توجه به همکاری‌های ایران، میتوان به بسته شدن پرونده ساختگی امیدوار شد.
به گزارش سیاست خارجی خبرگزاری فارس، دوشنبه یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی برای دومین بار به تهران آمد تا زمینه همکاری‌های بیشتر بین ایران و آژانس را فراهم کند.
آمانو این سفر را مدتی پس از سفر عباس عراقچی به وین انجام داد.
و پیش از سفر به تهران هم گفته بود که امیدوار است گفت‌وگوهایش با مقامات ایرانی نتایج ملموسی داشته باشد که به پیشرفت در مسیر تحقیقات درباره فعالیت‌های هسته‌ای این کشور کمک کند.
مدیرکل آژانس در اولین بخش از سفرش به تهران به ساختمان سازمان انرژی اتمی در انتهای امیرآباد آمد تا در آنجا با علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان دیدار و گفت‌وگو کند.
دو طرف گفت‌وگوهایی فشرده‌ای را برگزار کردند که دو ساعت و نیم به طول انجامید و پس از پایان این رایزنی‌ها مذاکره کنندگان به جمع خبرنگاران آمدند و از دستیابی به بیانیه‌ای مشترک با 6 بند خبر دادند.
براساس این بیانیه چارچوب همکاری‌های ایران و آژانس در طرحی گام به گام مشخص خواهد شد.
گام اول این همکاری این است که بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی اجازه دارند تا سایت آب سنگین اراک و معدن گچین بندرعباس را بازرسی کنند.
همچنین این بیانیه دارای پیوستی 6بندی است که در آن چنین آمده است:
اقدامات عملی که باید ظرف سه ماه از سوی ایران انجام گیرد؛
1. ارائه اطلاعات مربوطه و دسترسی مدیریت‌شده مورد توافق دوجانبه به معدن «گچین» بندرعباس
2. ارائه اطلاعات مربوطه و دسترسی مدیریت‌شده مورد توافق دوجانبه به کارخانه تولید آب سنگین اراک
3. ارائه اطلاعات در مورد تمام رآکتورهای تحقیقاتی جدید
4. ارائه اطلاعات مربوط به شناسایی 16 سایت مد نظر جهت ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای
5. شفاف‌سازی در مورد بیانیه ایران در رابطه با تأسیسات غنی‌سازی جدید
6. شفاف‌سازی بیشتر در مورد بیانیه ایران در رابطه با غنی‌سازی لیزری
در سوی مقابل یوکیو آمانو نیز در این نشست خبری با اشاره به اینکه ایران گام‌های مهمی را در زمینه راستی‌آزمایی برداشته تأکید کرد هنوز کارهای زیادی برای انجام باقی مانده است.
البته آمانو در صحبت‌های امروز از پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره اینکه آیا تضمینی وجود دارد که پس از بازرسی‌ها از سایت اراک و معدن گچین بار دیگر در گزارش‌هایش علیه تأسیسات بازرسی‌شده ادعاهای جدیدی نکند، طفره رفت و تنها تأکید کرد که پس از سه ماه گزارش بازرسی‌ها را به شورای حکام ارائه می‌کند.
همچنین عصر روز دوشنبه رایزنی‌ها بین رضا نجفی معاون رئیس آژانس انرژی اتمی کشورمان با تئو وارینتا معاون مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در امور پادمان‌ها آغاز شد که در ادامه گفت‌وگوهای صبح دوشنبه بین صالحی و یوکیو آمانو صورت می‌گیرد.
حالا باید منتظر ماند و دید پس از آنکه ایران هدیه گرانبهایی را به آژانس داده و عملاً یک گام اعتمادساز و داوطلبانه برداشته تا بهانه‌های 1+5 را در مذاکرات فی‌مابین کاهش دهد، چه پاسخی دریافت خواهد کرد.
اگر آژانس تصمیم داشته باشد رویکرد بهانه‌جویانه گذشته را ادامه دهد، چه باید کرد؟ آیا قرار است هرروز به یک سؤال جواب دهیم و باز هم تأیید صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود را دریافت نکنیم؟
صالحی: اطلاعات راکتورهایی را که در آینده می‌سازیم، به آژانس می‌دهیم
رییس سازمان انرژی اتمی گفت: ایران در رابطه با بحث هسته‌ای و آژانس به‌دنبال رفع سوءتفاهم‌های گذشته و گذر از آن‌ها و مدنظر قرار دادن حال و آینده است.
به گزارش خبرنگار انرژی هسته‌ای خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، علی‌اکبر صالحی عصر روز دوشنبه در رابطه با ابعاد نقشه راه جمهوری اسلامی ایران و آژانس اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران در اذهان عمومی و عرصه بین‌المللی و جهانی به‌عنوان کشوری که همواره در جهت صلح‌آمیز حرکت کرده مطرح است و آژانس باید این مطلب را اذعان کند. ما با آژانس همکاری‌های مستمر و وسیعی را در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای داریم و برای اطمینان‌بخشی به آژانس در راستای حصول اطمینان از اینکه ما فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای داریم در قالب توافقنامه پادمان جامع همکاری داریم.
رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به امضای تفاهم‌نامه ایران با آژانس خاطرنشان کرد: طبق این توافقنامه بازرسان آژانس از تأسیسات هسته‌ای ایران بازدید و نظرات خود را در این رابطه اعلام می‌کنند.
صالحی ادامه داد: بحث پرونده ساختگی هسته‌ای ایران تقریباً از سال 2002 شروع شد و از همان زمان آژانس بازدید‌های خود را در چارچوب همان توافقنامه پادمانی شروع کرد که تا حدی با جدّیت بیش‌تری این بازرسی‌ها را انجام دهد. البته این به آن معنا نیست که بازدید‌های قبلی با جدّیت نبود. قبل از امضای توافقنامه همکاری‌ها حداقلی بود اما پس از آن به حداکثر موارد مطرح‌شده در توافقنامه پادمان عمل می‌شود.
وی با بیان اینکه در چارچوب توافقنامه پادمان جامع بازدید‌ها از ایران آغاز شد، گفت: دوربین‌ها نصب شد و در اصفهان بازرسان آژانس تقریباً مقیم شدند یعنی حدوداً هر دو الی سه هفته بازرسان عوض می‌شدند ولی آن‌ها به‌طور دائم در این‌جا حضور دارند و میتوان گفت این بازرسان مقیم بوده آن‌ها می‌توانند سرزده به برخی از تأسیسات هسته‌ای ما دسترسی داشته باشند هرچند که تا امروز هم بیش‌ترین دسترسی سرزده و بازرسی‌های ساعت‌نفر را داشته‌اند.
رییس سازمان انرژی اتمی با تأکید بر این که جمهوری اسلامی ایران بعد از ژاپن بیش‌ترین بازرسی‌ها را از سوی آژانس داشته است، عنوان کرد: از سال 2002 که پرونده ساختگی هسته‌ای ما باز شد مدت‌ها طول کشید تا ایران بتواند اطمینان لازم را به آژانس بدهد که فعالیت‌های ما صلح‌آمیز است. یعنی ضمانت لازم را برای صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای به آن‌ها بدهیم.
صالحی ادامه داد: ما برای دادن ضمانت لازم به آژانس هم در همان چارچوب پادمان عمل کردیم و هم به‌طور داوطلبانه پروتکل الحاقی را برای مدتی اجرا کردیم بدون این که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده باشد؛ یعنی به دولت اجازه داده شده بود که در چارچوب پروتکل الحاقی با آژانس بررسی‌های لازم را انجام بدهند.
او گفت: ما دو سال و نیم این کار را انجام دادیم ولی بعد از آن که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی انجام گرفت نتیجه نگرفتیم؛ که پس از آن در سال 1384 جمهوری اسلامی ایران ادامه این روند را با الزامی که مجلس از دولت خواست متوقف کرد.
رییس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه در زمان روحانی و لاریجانی شیوه جدیدی اجرا شد، عنوان کرد: در آن دوره در چارچوب کاری با آژانس شیوه جدیدی تحت عنوان مدالیته تعریف شد که آژانس در آن زمان اعلام کرد که شش سؤال از ایران در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای‌اش دارد و اگر به این سؤال‌ها پاسخ قانع کننده داده شود دیگر نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران از سوی آژانس مشکلی نخواهد بود. این کار انجام گرفت و ابتدای آن در زمان لاریجانی و انتهای آن در زمان جلیلی بود و در سند 711 آژانس این مطلب زمان البرادعی اعلام شد که ایران تمامی ابهاماتی را که نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای‌اش بود در چارچوب این تفاهم‌نامه و شش سؤالی که مطرح شده بود پاسخ داده است.
صالحی افزود: پرونده هسته‌ای ایران به‌سمتی می‌رفت که روند عادی خود را طی کند ولی ناگهان مطلبی تحت عنوان مطالعات ادعایی مطرح شد. آن‌ها گفتند: ما به لب‌تاپی دست یافتیم که در آن اشاره شده به این که ایران فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد که این فعالیت‌ها نیاز به پرسش بیش‌تری دارد تا اطمینان حاصل شود فعالیت‌های ایران در جهت صلح‌آمیز هستند.
وی با اشاره به مطالبی که تحت عنوان پی.ام.دی. یا مطالعات ادعایی مطرح شده بود، گفت: از آن زمان تا امروز جلسات متعددی با آژانس داشتیم و اولین کاری که کردیم این بود که گزارشی در رابطه با مطالعات ادعایی دادیم که در حدود 106 صفحه تمام اتهامات را با استدلال رد می‌کردیم اما متأسفانه چون پرونده هسته‌ای ایران صبغه سیاسی گرفته بحث اقناعی و استدلال منطقی دیگر جایی ندارد و پاسخگو نیست یعنی آن‌ها بنا را بر پذیرش استدلال‌های ما نگذاشتند بنابراین این بهانه همچنان ادامه داشت و جلسات متعددی بین کارشناسان جمهوری اسلامی ایران و آژانس برگزار شد.
رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به جلسات میان کارشناسان جمهوری اسلامی ایران و کارشناسان آژانس خاطرنشان کرد: نزدیک به 10 جلسه با حضور این کارشناسان برگزار شد تا شاید به جمع‌بندی و چارچوب جدیدی دست یابند که بر اساس آن ما پاسخ‌های لازم را به آژانس بدهیم و مورد پذیرش آن‌ها هم باشد.
صالحی ادامه داد: تا قبل از دولت یازدهم این جلسات ادامه داشت ولی متأسفانه به نتیجه مطلوب برای دو طرف دست نیافتیم. به‌هرحال آن‌ها تقاضاهایی فراتر از معمول داشتند و ما هم آمادگی لازم را برای پاسخ به این تقاضاها نداشتیم تا اینکه انتخابات دولت یازدهم برگزار شد و دولت یازدهم با رویکرد جدیدی که اتخاذ کرده است، با تجاربی که از گذشته داشتیم و مجموعه اقداماتی که در گذشته انجام گرفته بود بالاخره تراکم این تجربه‌ها و رویکرد جدید باعث شد تا ما در سفری که ماه سپتامبر گذشته به وین داشتیم و با آمانو گفت‌وگو کردیم بتوانیم در خصوص رویکرد جدیدی با یکدیگر وارد گفت‌وگو شویم.
وی خاطرنشان کرد: در صحبت‌هایی که در وین با آمانو داشتیم گفتیم: رویکردی که شما پیشنهاد دادید به‌عنوان فرایند ساختاری را باید کنار گذاشت و به‌صورت امری جدید مطلب را مورد گفت‌وگو قرار بدهیم، و کار از همان زمان آغاز شد و من از آمانو دعوت کردم به ایران بیاید. در همین راستا کارشناسان ایرانی با کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دو جلسه در پنجم مهرماه و هفتم و هشتم آبان‌ماه داشتند و در آن جلسه پیش‌نویس بیانیه یا تفاهم‌نامه‌ای همراه با یک پیوست تهیه شد.
رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به تفاهم‌نامه امضاشده بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عنوان کرد: برای این تفاهم‌نامه که امروز به امضا رسید من و همکارانم کنار آمانو و همکاران او نزدیک به دو ساعت و نیم روی پیش‌نویس صحبت و تغیییراتی را در آن اعمال کردیم و خیلی طول کشید تا بالاخره تغییرات پذیرفته شد و پیش‌نویس به‌گونه‌ای تنظیم شد که رضایت دو طرف را به‌دنبال داشت.
صالحی افزود: این پیش‌نویس را قبلاً در اختیار شورای عالی امنیت ملی قرار داده بودیم و مورد موافقت آن‌ها هم قرار گرفته بود و با تغییراتی که انجام گرفت بالاخره امروز به امضا رسید.
وی درباره پیش‌نویس امضاشده میان ایران و آژانس گفت: در این پیش‌نویس فعالیت‌های حال و آینده را از گذشته جدا کردیم. یعنی گفتیم: در گذشته شما (آژانس) معتقد بودید که ابهاماتی در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای ما داشتید هرچند که ما معتقد هستیم که پاسخ‌های لازم را داده‌ایم ولی شما هنوز مصرّ هستید که تحت عنوان مطالعات ادعایی مطالبی باید مجدداً با ایران مطرح شود و این مسائل به گذشته بازمی‌گردد؛ اما مطالبی که مربوط به حال و آینده می‌شود باید مورد تفاهم و گفت‌وگو واقع شود که این تفاهم صورت گرفت.
رییس سازمان انرژی اتمی گفت: آژانس از قبل دائم اصرار داشت که علاقه دارد از تأسیسات آب سنگین اراک بازدید کند. هرچند در توافقنامه پادمان چنین الزامی برای جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد که آژانس از تأسیسات آب سنگین یا معادن اورانیوم ایران مانند معدن گچین بازدید کند ولی از گذشته این اصرار را داشتند و معدن گچین را هم قبلاً بازدید کرده بودند ولی مجدداً می‌خواستند که این کار را انجام بدهند. ما هم واقعاً در رابطه با آب سنگین چیزی برای مخفی کردن نداریم و حتی میزان تولید آب سنگین را هم اعلام کرده‌ایم. همچنین میزانی را که تا امروز آب سنگین تولید کرده‌ایم هم اعلام کردیم یعنی دیگر چیزی در این خصوص برای مخفی کردن نداریم و تنها به این اعتبار که نمی‌خواستیم خارج از چارچوب پادمان عمل کنیم تا امروز نسبت به بازدید آن‌ها از تأسیسات آب سنگین اعتراض داشتیم.
صالحی با اشاره به رویکرد جدید ایران و آژانس خاطرنشان کرد: با توجه به رویکرد جدیدی که مبنی بر رفتن رو به جلو و مرتفع کردن موانع است ما به این جمع‌بندی رسیدیم که دیدار و بازدید از تأسیسات آب سنگین اراک اشکالی ندارد، اما به‌شرطی که این بازدید به‌عنوان یک بازدید مدیریت‌شده باشد و ما موافقت کردیم که آن‌ها از تأسیسات آب سنگین اراک بازدید کنند.
رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان ادامه داد: بندهای دیگری نیز هست، به‌طور نمونه ما در گذشته اعلام کرده بودیم که می‌خواهیم تعداد بیش‌تری راکتور تحقیقاتی برای تولید رادیودارو بسازیم، سؤالاتی دراین‌باره داشتند. در واقع اگر فعالیت هسته‌ای داشته باشیم باید به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کنیم اما ما فعلاً مقید به کد 3.1 قدیم هستیم و نه 3.1 جدید و الزامی نداریم که پیشاپیش درباره تأسیسات هسته‌ای که قرار است در آینده بنا کنیم به آژانس اعلام کنیم مگر 180 روز پیش از ورود مواد هسته‌ای به آن تأسیسات.
وی اضافه کرد: اگر درباره ساخت تأسیسات هسته‌ای طراحی ذهنی و مفهومی می‌کنیم الزامی نیست که این اطلاعات را به آژانس منتقل کنیم اما آژانس دراین‌باره درخواست کرد و ما اعلام کردیم: اشکالی ندارد درباره راکتورهایی که می‌خواهیم در آینده در جای جای کشور تأسیس کنیم این اطلاعات را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
صالحی افزود: یکی دیگر از بحث‌های موجود ساختگاه‌های راکتورهای قدرت در کشور است و می‌خواستند بدانند که این راکتورهای قدرت در چه جاهایی از کشور ساخته می‌شود که دراین‌باره نیز می‌بایست در نهایت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از این مسئله مطلع می‌کردیم. در حال حاضر طبق توصیه مجلس بایستی قریب 200 هزار مگاوات نیروگاه‌های هسته‌ای در افق بلندمدت در کشور بسازیم و نیاز است که ساختگاه‌های آن‌ها شناسایی شود. بیشتر این ساختگاه‌ها در سواحل جنوبی دریای خلیج فارس و دریای خزر در نظر گرفته شده است زیرا این نیروگاه‌ها به حجم وسیعی از آب برای خنک شدن نیاز دارند.
رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان خاطرنشان کرد: ما در گذشته نیز اعلام کرده بودیم که نیروگاه‌های جدید به‌همراه آب‌شیرین‌کن می‌سازیم. ازآن‌جایی که بیشتر نیروگاه‌های هسته‌ای آینده در سواحل جنوبی دریای خلیج فارس خواهد بود هر راکتوری در آینده قادر خواهد بود قریب به 300 هزار متر مکعب آب شیرین تولید کند. این مسئله هم یکی از مواردی بود که قرار شد ساختگاه‌های راکتورهای آینده کشور را در اختیار آژانس قرار دهیم.
وی با اشاره به فعالیت‌های کشور در زمینه لیزر در گذشته، گفت: قریب به 10 سال پیش فعالیت‌های لیزر پیشرفته‌ای داشتیم و ما قبل از این که وارد عرصه سانتریفیوژ شویم در حوزه لیزر نیز کار می‌کردیم اما زمانی که موفق شدیم از طریق سانتریفیوژ به غنی‌سازی دست یابیم دیگر ضرورتی برای ادامه غنی‌سازی از طریق لیزر وجود نداشت.
صالحی ادامه داد: بر همین اساس در سال 2003 به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کردیم که تأسیسات لیزر را کنار گذاشته‌ایم. بازرسان آژانس از این تأسیسات بازدید کردند و فعالیت‌های این تأسیسات به‌طور کلی جمع شد اما فعالیت‌های لیزر در بخش‌های دیگر مانند مؤسسات دولتی ادامه می‌یافت. دراین‌باره یک مرکز ملی لیزر وجود دارد که در امور پزشکی و صنعتی فعالیت می‌کند.
رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان در ادامه اظهاراتش افزود: در نمایشگاهی که مرکز لیزر برپا کرده بود، آقای احمدی‌نژاد در سخنرانی خود در این نمایشگاه اظهاراتی بیان کرده بود. بر اساس این اظهارات وی گفته بود که ما در عرصه لیزر پیشرفت کرده‌ایم و این پیشرفت آن‌قدر بوده است که زمانی می‌توانستیم از طریق لیزر غنی‌سازی کنیم. آن‌ها این اظهارات را بدین مفهوم تلقی کردند که به‌طور مثال هنوز هم فعالیت غنی‌سازی خود را در زمینه لیزر ادامه می‌دهیم که ما برایشان تشریح کردیم که سخنان احمدی‌نژاد ناظر به فعالیت‌های گذشته ایران در زمینه لیزر بوده است.
وی در پاسخ به سؤالی درباره تأثیر امضای توافقنامه میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر مذاکرات ایران و 1+5 در ژنو، گفت: راه 1+5 و راه همکاری با آژانس دو راه مکمل یکدیگرند. اگر پرونده هسته‌ای ایران صبغه سیاسی نمی‌گرفت و به‌صورت فنی و حقوقی می‌ماند در این صورت تنها راه‌حل مسئله با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود.
معاون رییس‌جمهور گفت: اما ازآن‌جایی که موضوع هسته‌ای ایران صبغه سیاسی گرفت بحث 1+5 پیش آمد و از حوزه استدلال و اقناع خارج شد. به‌دلیل وجود صبغه سیاسی در مسئله هسته‌ای ایران نیاز است تفاهم سیاسی و اراده سیاسی حاصل شود تا بدین شکل به یک توافق رسید.
صالحی اضافه کرد: از زمانی که مسئله هسته‌ای ایران سیاسی شد ابتدا ورود سه کشور اروپایی و سپس گروه 1+5 پیش آمد. اکنون در مسیری حرکت می‌کنیم که نیاز به یک توافق سیاسی داریم، دیگر بحث استدلالی و اقناعی وجود ندارد. در حال حاضر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وارد عمل شده اعلام می‌کند که باید پاسخ سؤالات مطرح‌شده را گرفته به شورای حکام گزارش دهد.
وی با اشاره به امضای توافقنامه میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: در حال حاضر بحث فنی میان ایران و آژانس وجود دارد، ان‌شاءالله با نقشه راهی که امروز ترسیم کرده‌ایم قدم‌های بلندی خواهیم برداشت و سعی می‌کنیم در مدت نه‌چندان دور این پرونده را از جهت فنی و حقوقی ببندیم.
رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان با بیان اینکه موضوع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و 1+5 مکمل یکدیگرند، خاطرنشان کرد: اگر ما با آژانس در یک مسیر پیش می‌رویم حتماً این مسئله بر مذاکرات ایران با 1+5 اثر می‌گذارد. همچنین حاکمیت فضای مساعد بر 1+5 بر جوّ شورای حکام اثر خواهد گذاشت.
صالحی افزود: ما خوشحال هستیم که آمدن یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مقارن با گفت‌وگوهای ژنو است. بیانیه امروز قطعاً اثر مؤثری در فرآیند مذاکرات با 1+5 خواهد داشت و ان‌شاءالله امیدواریم که شاهد این آثار باشیم.
او که با شبکه خبر گفت‌وگو می‌کرد با اشاره به جلسه امروز عصر کارشناسان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: ما قصد نداریم پیشاپیش قبل از اینکه به یک جمع‌بندی طرفینی برسیم درباره جزییات مطالبی را بیان کنیم اما اگر همانند امروز به توافق برسیم آن‌وقت بازگو می‌کنیم. در واقع گفتن پیشاپیش این‌گونه مسائل مشکلاتی را از سوی افرادی به وجود می‌آورد که این افراد در خارج از کشور علاقه‌مند نیستند که این فرآیند موفقیت‌آمیز باشد.
گزارش فارس از اعتمادسازی ایران با کارخانه آب سنگین اراک و مابه‌ازای آن در 1+5
اگر ایران هدیه گرانبهایی را به آژانس داده، عملاً یک گام اعتمادساز بلند برداشته است که باید بهانه‌های شش کشور را در مذاکرات فی‌مابین کاهش دهد، بالاخص اینکه ظاهراً یکی از بزرگ‌ترین بهانه‌ها مسئله اراک بوده است.
به گزارش فارس، حضور یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دیداری از تهران، سوغات بسیار گرانبهایی را با خود به وین می‌برد: «بازرسی از کارخانه آب سنگین اراک و معدن اورانیوم گچین بندرعباس». قطعاً اکنون آمانو از این اقدام ایران که با تأیید شورای عالی امنیت ملی و به‌عنوان اثبات حسن‌نیت هزاران بار ثابت‌شده ایران انجام می‌شود خوشحال است.
آژانس یک نهاد حقوقی و فنی است اما همان‌طور که متفکران واقع‌گرا می‌گویند، نهادهای بین‌المللی عرصه تجلی منافع قدرت‌های بزرگ هستند. آژانس اگرچه نهادی فنی و حقوقی است اما در عمل با اراده سیاسی قدرت‌های غربی و بالاخص ایالات متحده اداره می‌شود.
ایران در مسیر تعاملات خود با آژانس و بر اساس اعتقاد اصولی خود به لزوم تقویت نهادهای بین‌المللی، بار دیگر حسن‌نیت خود را به آژانس نشان داده و البته این برای ایران آن‌چنان اتفاق مهمی هم نبود اگرچه برای آژانس اتفاق مهمی بود. کارخانه نطنز مدام توسط آژانس بازدید می‌شود و هیچ مشکل خاصی هم پیش نمی‌آید، بنابراین کارخانه غیرفعال اراک هم می‌تواند مورد بازرسی قرار گیرد و مسئله خاصی پیش نیاورد. ایران این اقدام را فراتر از تعهدات پادمانی به عمل آورده تا نشان دهد که از توافق با آژانس استقبال می‌کند و امیدوار است که این سرآغاز توافق باشد.
واقعیت آن است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نمی‌توان از ساختار بین‌المللی تحت سلطه قدرت‌ها جدا کرد و از همین رو، مذاکرات ایران با آژانس را هم نمی‌توان از مذاکرات ایران با قدرت‌های بین‌المللی یا همان 1+5 جدا کرد.
با این وضع، اگر ایران چنین هدیه گرانبهایی را به آژانس داده عملاً یک گام اعتمادساز بلند برداشته است که باید بهانه‌های شش کشور را در مذاکرات فی‌مابین کاهش دهد، بالاخص اینکه ظاهراً یکی از بزرگ‌ترین بهانه‌ها مسئله اراک بوده است. همکاری با آژانس مابه‌ازایی باید در مذاکرات ایران و شش کشور داشته باشد، مابه‌ازایی که باید خود را با احترام به حقوق هسته‌ای ملت ایران و برداشتن تحریم‌های یک‌جانبه نشان دهد. اگر غیر از این باشد و رفتارهای اعتمادساز ایران مابه‌ازای متقابل نداشته باشد، طبعاً طرف غربی دیگر نمی‌تواند انتظارات شفاف‌سازانه از ایران داشته باشد.
از سوی دیگر در شرایطی که دیدارهای بین هیئت ایرانی و هیئت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از صبح امروز آغاز شده و بعدازظهر نیز ادامه خواهد یافت، جای این سؤال وجود دارد: رویکرد آژانس در خصوص برنامه هسته‌ای ایران آیا همچنان با بهانه‌جویی همراه خواهد بود یا خیر؟
اگر رویکرد آژانس بهانه‌جویانه باشد، بدیهی است که اختلافات بین ایران و این نهاد بین‌المللی هرگز قابل حل نیست چرا که جزئیات فنی در مسئله هسته‌ای به‌حدی موسع است که میتوان هزاران سؤال طراحی کرد و هر چند روز یک‌بار ابهامات جدیدی را مطرح ساخت. برای اینکه این بهانه‌جویی‌ها پایان پذیرد باید اراده سیاسی حاکم بر آن تغییر کند. به‌عبارت بهتر، قدرت‌های غربی باید مجوز پایان بهانه‌جویی‌ها را صادر کنند.
پیش از این ایران راه‌حلی را انتخاب کرده بود که ظاهراً از سوی تیم جدید سیاست خارجی کشورمان کنار گذاشته شده است. بر اساس رویکرد سابق قرار بود که سؤالات آژانس و ابهامات یک‌بار طرح شود و سقف آن مشخص باشد و آژانس موظف باشد پس از پاسخ‌گویی ایران به این ابهامات، نظر صریح خود را مبنی بر شفافیت برنامه هسته‌ای ایران و غیرنظامی بودن آن اعلام دارد.
با توجه به کنار گذاشته شدن این رویکرد این سؤال پیش می‌آید: اگر آژانس تصمیم داشته باشد رویکرد بهانه‌جویانه گذشته را ادامه دهد، چه باید کرد؟ آیا قرار است هرروز به یک سؤال جواب دهیم و باز هم تأیید صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود را دریافت نکنیم؟ این یکی از نکاتی است که مذاکره کنندگان کشورمان باید به‌جدّ به آن توجه کنند.
به‌هرروی، اقدام سرشار از حسن‌نیت ایران بار دیگر نشان داد که این ایران نیست که در مسیر حصول توافق و حل مسئله هسته‌ای مانع‌تراشی می‌کند. اگر غیر از این بود نیازی نبود که کشورمان فراتر از تعهدات پارلمانی خود دست به اقدامات اعتمادسازی بزند.
اقدام اعتمادساز ایران می‌تواند سرآغاز همکاری باشد اما مشروط به اینکه آژانس رویکرد سیاسی را کنار بگذارد و به همان مسئولیت‌های فنی ــ حقوقی بپردازد که دارد.
بیانیه مشترک همکاری بین صالحی و آمانو امضا شد
لحظاتی پیش یوکیا آمانو و علی‌اکبر صالحی بیانیه مشترکی را به امضا رساندند.
بیانیه مشترکی بین یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و علی‌اکبر صالحی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کشورمان به امضا رسید.
به گزارش سایت الف، متن بیانیه هنوز به رسانه‌ها اعلام نشده است.
پایگاه اطلاع‌رسانی دولت و سایت انرژی اتمی نیز تا این لحظه هیچ خبری منتشر نکرده‌اند. غالب رسانه‌ها به‌دلیل آنچه کمبود جا!! عنوان شد، برای حضور در این مراسم دعوت نشده بودند.
انتهای پیام/*
