‌الزام ایران‌کد تنها برای ثبت سفارش لغو شد/دولت هیچگاه قانوناً مکلف به اجرای ایران‌کد نبوده است

 ساسان خدایی در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، درباره ابهامات حذف ایران کد و شنبم که این روزها با موافقان و مخالفانی همراه بوده است، به توضیحاتی در مورد "ایران کد" پرداخت و اظهار داشت: "ایران کد" طرحی است که به معرفی هر قلم کالا می پردازد البته باید این نکته را متذکر شوم که این طرح برخلاف سیستم های کدینگ که دارای نظام طبقه بندی هستند نظام ظبقه بندی خود را برپایه الگوی وصف قرار می دهد تا در نهایت قابلیت رهگیری کالاهای وارداتی و حتی کالاهای داخلی را در بازار مصرف داشته باشد.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه مسؤلان در اجرای این طرح دو هدف کلی را دنبال می‌کردند، افزود: آنان در گام نخست در صدد بودند تا کالاهای قاچاق را از غیر قاچاق شناسایی و در قدم بعدی امکان شناسایی کالاهای جعلی را از کالاهای اصیل پیدا کنند. به طبع بر پایه این اهداف و ارائه ایده‌آلی که در آن مقطع متصور شده بود سازمان‌های مربوطه به ویژه وزارت صنعت، سازمان حمایت از مصرف کنندگان و سازمان استاندارد مصمم شدند تا این طرح  مطلوب که با اهداف داخل کشور همانند مبارزه با قاچاق همگن است را اجرایی نمایند.

وی اضافه کرد: در پایان اجرایی شدن این طرح قرار بود رهگیری کالا در آخرین حلقه زنجیره تأمین به وجود آید که به همین منظور از سال 86 اجرای این طرح با تعیین یک زمان بندی برای تحقق اهداف کلید خورد.

* دولت در قانون برنامه پنجم مکلف به اجرای ایران کد نشده است

خدایی با اشاره به اینکه از جمله دلایل حرکت‌ کند و لاک پشتی اجرای این طرح را باید نگرانی مسئولین از بروز خدشه در مأموریت اصلی سازمان که همان تسهیل تجارت است عنوان کرد، گفت: بر همین اساس با قدم‌های کوچک به سمت اجرای "ایران کد" حرکت کردیم و در سال 86 هم آیین نامه اجرایی آن را دولت اعلام کرد. البته در برنامه 5 ساله پنجم توسعه در ماده 101 بند ج ، دولت مکلف به اجرای این طرح نشد بلکه دولت مطابق قانون می‌تواند از این نظام طبقه بندی استفاده کند.

به گفته وی ، با گذشت 5 سال از اجرای این طرح وزارت‌خانه و سازمان های مربوطه توقع داشتند تا حدودی اهداف اولیه ایران کد محقق شود اما متأسفانه در سال 92 شاهد این هستیم که نه تنها خروجی ایران کد در سطح بازار مثبت نبوده است بلکه مشکلات متعددی نیز در قالب این طرح در سطح جامعه به وجود آمده است.

* 5 سال ایران‌کد اجرا شد ولی قاچاق افزایش پیدا کرد

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه علیرغم آنکه طراحان ایران کد از امکانات مناسبی در این مدت برخوردار و تشکیلات کاملی را هم از لحاظ پرسنلی و سخت افزار در اختیار داشتند آمارهای ستاد مبارزه با قاچاق نشان از عدم کاهش حجم قاچاق دارد، تصریح کرد: به عنوان نمونه در گروه کالایی اولویت 10 که بیش از یک سال واردات و ثبت سفارش آنها متوقف شده است قاچاق سه برابر شده است.حال این پرسش مطرح می‌شود مگر اهداف اولیه ایران کد اجرا نشده که تغییری در حجم کالاهای قاچاق وارداتی به وجود نیامده است. بنده معتقدم که نحوه اجرای ایران کد درست نبوده و با اهداف فاصله زیادی پیدا کرده‌ایم.

خدایی ضمن بیان این که ایران کد در زمان اجرا زاویه پیدا کرده و در مقاطعی اهداف نهایی خود را رها و به برچسب رهگیری شبنم واگذار نموده است، اظهار داشت: ایران کد در ابتدا یک مدینه فاضله را متصور کرده بود با این استدلال که می‌خواهد کالاهای قاچاق را شناسایی کند. اما در زمان اجرا در طول 5 سال نه‌تنها فرایندهای نهایی خود را محقق ننموده بلکه بخشی از وظایف خود را به یک مجموعه دیگر تحت عنوان شبکه بازرسی نظارت مردمی با نام مخفف "شبنم"که کاملاً  منفک از ایران کد می‌باشد واگذار کرده است.

وی اضافه کرد: همه  از تجمیع ایران کد و شنبم ایده‌آل‌هایی را ترسیم کرده بودند اما حتی یکی از این اهداف هم محقق نشده است و متأسفانه به جای آنکه به آنها نزدیک شویم  موانعی را در فرآیندهای مربوط به تجارت به ویژه ثبت سفارش به وجود آورده ایم.

* غیر از ثبت سفارش، ایران کد برای هیچ نهاد دیگری الزام ندارد

خبرنگار تسنیم پرسید: "ایران کد" فقط شامل کالاهای وارداتی است یا سایر کالاها را نیز در بر می‌گیرد؟

خدایی در پاسخ به این پرسش با اشاره به اینکه نصب ایران کد برای تولیدکنندگان داخلی الزامی نیست، اظهارداشت: تولیدکنندگان داخلی نیز می‌توانند از ایران کد استفاده کنند اما هیچ الزامی در این رابطه وجود ندارد و بر همین اساس هر تولید کننده‌ای که هزینه و فایده‌ای در نصب ایران کد احساس کند اقدام به دریافت این کد می‌نماید. اما واردکنندگان به دلیل ثبت سفارش کالاهای خود ملزم به نصب ایران کد بر روی اقلام وارداتی هستند.

وی ضمن بیان این مطلب که ثبت سفارش اولین مجوز واردات کالاها به کشور به شمار می‌آید، گفت: در سیستم ثبت سفارش که مجوزی الکترونیکی است به هیچ عنوان متقاضی اجازه ندارد درخواست ثبت سفارش کالا را بدون دریافت ایران کد ارسال کند. حال بعد از 5 سال از این تصمیم واردکننده ملزم است این بروکراسی پیچیده و غیر ضروری را انجام دهد.

خبرنگار تسنیم گفت: برخی معتقدند در قانون دولت مکلف به اجرای ایران کد است اما شما در صحبت های خود می‌گویید دولت "می تواند" این کار را انجام دهد؟

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت در پاسخ به این پرسش با اشاره به ماده 101 قانون برنامه پنجم بند "ج" عنوان کرد: به استناد این بند دولت به منظور تنظیم مناسب بازار، افزایش سطح رقابت، ارتقاء بهره‌وری شبکه توزیع و شفاف‌سازی فرآیند توزیع کالا و خدمات، می‌تواند نسبت به توسعه نظام ملی طبقه‌بندی و خدمات شناسه کالا و خدمات ایران (ایران کد) به منظور ایجاد نظام منسجم و یکپارچه برای تبادل اطلاعات مربوط به کالاها و خدمات اقدام نموده و کلیه عرضه‌کنندگان کالا و خدمات را مکلف به اخذ و روزآمد کردن این شناسه (کد) و دستگاههای اجرائی ذی‌ربط را موظف به استفاده از آن نماید.

خدایی در ادامه گفت: مسئولان اجرایی طرح ایران کد به دلیل آنکه در داخل اهرم فشاری برای الزامی شدن آن وجود ندارد سعی در تلقی تکلیف قانونی دولت بر اجرایی کردن ایران کد دارند. البته چون این طرح زیر مجموعه وزارت بازرگانی نیز قرار می گرفت الزاماتی برای واردکنندگان در نظر گرفته شد تا هیچ کس نتواند بدون دریافت ایران کد امکان ثبت سفارش پیدا کند.

* وز یر صنعت تنها الزام ایران کد برای ثبت سفارش را برداشته است

معاون دفتر مقررات ورادات و صادرات سازمان توسعه و تجارت تصریح کرد، دقیقاً آقای نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت این الزامات را حذف کرد و با ارسال بخشنامه ای که سازمان توسعه تجارت به مجموعه سازمان های صمت ابلاغ کرد هر گونه الزام برای نصب ایران کد و شبنم برداشته شده است.

وی با اشاره به اینکه ما بر این اعتقادیم اگر واردکنندگان منافعی را در اجرای ایران کد احساس کنند به طور حتم تمام تلاش خود را بر دریافت آن کد انجام خواهند داد، اضافه کرد: هم اکنون برخی از تولیدکنندگان داخلی با همین استدلال که ایران کد برای آنها منافعی دارد اقدام به دریافت آن نموده‌اند. لذا واردکننده هم اگر احساس کند که برچسب شبنم و ایران کد می‌تواند به او کمک کرده و مانع واردات کالاهای قاچاق رقبای آنها می‌شود برای خریداری آن در صف خواهند ایستاد.

خدایی در ادامه ضمن تأکید براینکه اگر احساس شود که  برچسب ایران کد و شبنم به صورت کیلویی در بازار به فروش می‌رسد،در صورت عدم الزام هیچ فردی حاضر به نصب آنها نخواهد بود، افزود: در رابطه با ایران کد آقای نعمت زاده دقیقاً براساس اختیارات خود تصمیمات جدید را اتخاذ نموده است. البته باید بگویم شبنم هم هنوز قانون آن ابلاغ نشده است ولی قانون برنامه پنجم در رابطه با "ایران کد "دولت را با کلمه "می‌تواند" خطاب قرار داده و هیچ الزامی را عنوان نکرده است.

وی به معضلات ایران کد در فرآیند ثبت سفارش کالا نیز اشاره‌ای کرد و گفت:ایران کد فقط در حد یک کد 16 رقمی به الگوی وصف کالا منتهی می شود به نحوی که در 7 رقم اول گروه کالایی عنوان و در 5 رقم بعدی صاحبان کالا‌ها معرفی و 4 رقم آخر جزئیات کاتولوگ الکترونیکی کالاها را اعلام می‌کند.

خدایی اضافه کرد: باید بگویم کارکرد ایران کد در همین مرحله کد 16 رقمی متوقف شده است و هیچ کارکردی دیگری ندارد حتی مسئولان آنقدر به خود زحمت نداده‌اند که اگر فردی در بازار بارکد ایران کد را عکس بگیرد و به سامانه‌ای ارسال کند کاتولوگ الکترونیکی کالا برای خریدار اعلام شود. البته در بحث شبنم این موضوع پیش بین شده است.

خبرنگار تسنیم پرسید: مگر "ایران کد" یک سامانه خاص خود را در اختیار ندارد؟

وی در پاسخ با بیان اینکه در طرح اولیه ایران کد سامانه داشت اما در طول 5 سال از اجرا هنوز هیچ مکانیزمی را برای مشتری جهت شناسایی کالای اصل از تقلبی پیش بینی نکرده است، گفت: آنها یک مدینه فاضله وبسیار زیبا را به دولت و مسئولان اجرایی معرفی کردند اما در اجرا درست عمل نشد که به همین واسطه وزیر صنعت و مجموعه‌ای از مخالفان خواستار حذف اجرای این طرح هستند. با وجود آنکه قانون و اهداف زیبا بود اما بد اجرا شد که این امر ایرداتی را متوجه قانون نمی کند.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت اضافه کرد: مسئولان اجرای طرح ایران کد آن را تبدیل به یک بارکد کرده بودند که حتی در فروشگاه ها هم مورد استفاده قرار نمی گرفت زیرا عمده فروشگاه‌های زنجیره ای طبق پروتکل بروکسل بارکد "GS1" را می‌خوانند. لذا واردکنندگان ملزم بودند هر دو برچسب ایران کد و "GS1" را نصب کنند تا انشالله در اینده تعریفی برای ایران کد صورت گیرد.

وی با اشاره به اینکه یکی از وظایف سازمان توسعه تجارت تسهیل شاخص تجارت فرامرزی کشور است، گفت: در آخرین رتبه‌بندی جهانی در سال 87 ایران دارای رتبه  137 بوده است که با اجرای طرح هایی همچون ایران کد و شبنم در کنار سایر موارد در سال 92 آخرین رتبه خود را به 154 افزایش داده‌ایم حال در خوش بینانه‌ترین حالت شاید امسال بتوانیم به رتبه 153 یعنی یک جایگاه پایین تر برسیم.

به اعتقاد خدایی، ما یک مأموریت ذاتی که همان تسهیل تجارت در عرصه بین الملی را برعهده داریم که اگر کشور در شاخص جذب سرمایه گذاری خارجی از جایگاه مناسبی برخودار نباشد اثرات نامطلوبی بر فعالیت تجاری فعالان اقتصادی به وجود خواهد آمد. البته طبیعی است که یک سرمایه گذار برای فعالیت تجاری به مستندات جایگاه کشورها در عرصه بین الملی توجه خواهد کرد و بر پایه آن تصمیم گیری می‌کند.

* یک کار غلط این بود که ایران کد را به کالاهای مشمول استاندارد گره زدند

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت، اضافه کرد: یکی از معضلات اجرای ایران کد و شبنم را باید گران شدن واردات عنوان کرد زیرا  این طرح‌ها با  ایجاد زمان، هزینه و سند فرآیند ثبت سفارش را با بروکراسی غیر ضروری همراه کرده بودند. این اقداماتی در حالی صورت گرفت که سه عامل مذکور یکی از شاخص‌های اصلی تراز تجارت فرامرزی کشور‌ به شمار می آید.

خبرنگار تسنیم پرسید: در بخش زمان، ایران کد تا چه میزان فرایند ثبت سفارش را طولانی کرد؟

خدایی در پاسخ ضمن بیان این که مسئولان ایران کد مدعی هستند ظرف 24 ساعت این کد را صادر می‌کنند، افزود: اما باید بگویم دوستان ایران کد و شبنم را به کالاهای مشمول استاندارد اجباری گره زده‌اند که خود فرآیند کالاهای مشمول استاندارد اجباری ذاتاً زمان بر است که این امر با اظهارات ایران کدی ها در صدور 24 ساعته کد هماهنگی ندارد.

وی با تأکید براینکه ما استاندارد را قبول داریم اما اینکه ایران کد در تعامل با استاندارد کد را تولید نکند مورد پذیرش ما نیست، تصریح کرد: در  پاسخگویی به این مورد که چرا ایران کد خود را با استاندارد گره زده است باید به این نکته اشاره کنم که مراحل و گام‌های کوتاه اجرایی شدن ایران کد آنها را راضی نمی کرد به همین منظور یک مرتبه آمدند کالاهای مشمول استاندارد اجباری را از محل قانون دیگری سایر محصولات از جمله خودرو صنعتی را نیز در برگرفت که در نتیجه 5 هزار ردیف تعرفه از مجموع 7 هزار ردیف تعرفه کتاب مقررات صادرات ایجاد شد.

خدایی اضافه کرد: در این شرایط تصور کنید یک بازرگان برای دریافت یک کد چقدر باید معطل شود و ثبت سفارش ها تا چه میزان به تأخیر می افتاد.البته یکی از مهم‌ترین معضلات اجرایی ایران کد در سطح کشور را باید کاهش رتبه تجارت فرامرزی نیز دانست.

خبرنگار تسنیم پرسید: وارد کننده برای واردات یک کالا فقط یکبار این کد را دریافت می‌کند یا برای هر دوره ملزم به تهیه ایران کد است؟

وی در پاسخ با اشاره به اینکه بگذارید فرآیند اجرایی این طرح را برای شما کامل توضیح دهم، اظهارداشت: تصور کنید زمانی که کد برای یک واردکننده صادر می شود به مدت یک ماه این کد در اختیار متقاضی قرار دارد اما اگر در این یک ماه متقاضی ثبت سفارش کرد که هیچ ولی اگر نکرد کد برداشته و به سامانه برگشت پیدا می‌کند. البته در فرآیندهای ایران کد آنان با این ادله که  ممکن است یک کالا یک ماه دارای استاندارد بوده و بعد آن یک ماه شاید حائز شرایط نباشد متقاضی را ملزم می کردند فرآیند دریافت ایران کد را بعد از یک ماه دوباره انجام دهد.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت، تصریح کرد: در این شرایط کد موجود بود اما رؤیت آن برای متقاضی بعد از یک ماه ممنوع می شود. حال اگر سال تغییر پیدا کند واردکننده باید حق عضویت سالیانه را هم برای رویت و دریافت اریان کد مورد نیاز خود پرداخت نماید.

به گفته وی، این موارد باعث شد تا متقاضی همیشه با مشکلاتی همراه بوده و در زمان ثبت سفارش ملزم به پرداخت هزینه های متعددی برای واردات کالاهای خود باشد. البته بنده باز تأکید می‌کنم سه مورد (زمان، هزینه و سند ) را باید با یکدیگر ببینید که هر کدام از آنها ما را از اهداف شاخص رتبه تجارت فرامرزی دور کرده است.

* ایران کد واردات را با سه معضل زمان، هزینه و سند روبه رو ساخت

خبرنگار تسنیم در ادامه این گفت‌و‌گو پرسید: در حال حاضر هر واردکننده برای دریافت کد ایران کد چه مبالغی را پرداخت می‌کند؟

خدایی ضمن بیان این که فرمول آنها در تعیین هزینه حق سالیانه و دریافت ایران کد پیچیده است، اظهارداشت: هر واردکننده یک هزینه حق ورود برای دریافت ایران کد که حدود 150 هزار تومان است را پرداخت می‌کند اما  بابت صدور هر کد 16 رقمی هم واردکننده باید مبلغی را به سامانه پرداخت کند به نحوی که یک پایه 6 هزار تومانی برای کالا ها در نظر گرفته شده است بستگی به هر کالا و رتبه آنها این مبلغ پایه ضربدر ارقامی حدود 1.5 تا 12 خواهد شد.به عنوان نمونه مواد اولیه ضربدر 1.5 و  خودرو ضربدر در ضریب نهایی که 10 یا 12 خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه هر واردکننده باید هر سال حق عضویب را به صورت حق اشتراک سالانه به سامانه ایران کد پرداخت کند، تصریح کرد:  نکته قابل تأمل آنکه برای هر قلم کالا که مشخصات خاص خود را دارد یک کد صادر می‌شود اما تصور کنید اگر فقط این کالا به عنوان نمونه خودکار درب آن تغییر کند باید کد دیگری را از سامانه دریافت نماید .ازهمه مهم تر یا از همه بدتر اینکه اگر همین کالا دقیقاً یکسان را یک واردکنند دیگر بخواهد وارد کشور کند باید ایران کد جدیدی را دریافت کند.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه در نظام‌های طبقه بندی که به الگوی وصف کالاها ختم می شود زمانی که وقتی واردکننده یک کالاهای مشابه تغییر پیدا می‌کند نباید ایران کد مجزایی در خریداری نماید، افزود: سازمان توسعه تجارت یک سازمان بین المللی است و فرایند تجارت یک پیکان دو طرفه است شما نمی توانید با نظام بین الملل و با قواعد‌های داخلی صحبت کنید.

خبرنگار تسنیم پرسید: موافقان ایران کد معتقدند بر خلاف شبنم ایران کد جنبه بین المللی هم داشته است؟

خدایی با بیان اینکه مدعیان بیایند و با دلیل و مدرک  اظهارات خود را ثابت کنند، گفت: قرار نیست کد در واردات کالاهای مشابه تغییر کند. در نظام بین المل و در عرصه تجارت صادرات و واردات سازمان جهانی گمرک (wco) سازمان جهانی گمرک به اعضاء خود گفته است برای اینکه هر کدام نیاید از قواعد خاص خود استفاده کنید من حکم واحد به اعضاء می دهم تا به وسیله سیستم" hs" فعالیت تجارت بین المللی خود را انجام دهند. حال اگر این سازمان در مقاطعی به این نتیجه برسند که 6 رقم جوابگو نیست نیاز برخی از کشور ها نیست اختیار توسعه (الگوریتم) 6 رقم را به آنها داده است.

وی اضافه کرد: کشور در چند سال گذشته  به این نتیجه رسید که کد 6 رقمی جوابگوی نیاز او نیست و به همین منظور کد را به 8 رقم توسعه داد . کما اینکه ژاپن نیز به دلیل نیاز های خود سیستم بارکد "hs" را تا 12 رقم افزایش داد تا بتواند به اهداف خود دست پیدا کند.

به اعتقاد خدایی، زمانی که به سیستم بارکد ژاپن نگاهی می‌اندازیم مشاهده می‌شود که در 6 رقم اول با دنیا در حال صحبت است و حرف ها کاملا یکسان دیده می شود اما در ارقام دیگر که کارکرد داخلی دارند با تفاوت هایی همراه شده است .ولی در ایران کلاً صورت بین الملل را با اجرای ایران کد پاک کرده‌ایم  و یک نظام جدید نامنظم تشکیل داده ایم که به طبع نوک پیکان آن بیشتر متوجه داخل کشور است یا عرصه بین المللی .

وی با بیان اینکه ایران کد برای موفق بودن خود باید صحبتی با تولیدکنندگان داخلی هم همفکری هایی را انجام می داد، گفت: یک ایده‌اآلی برای دولت و وزارت بازرگانی در آن زمان ترسیم شد به نحوی که تصور می کردیم  اگر این کار را انجام ندهیم  در حق مردم ظلم شده اما شرایط فعلی خلاف این امر را نشان داد.

* ایران کد ارتباطی با کیفیت ندارد/ انحراف در مسیر اجرای یک طرح ایده آل

خبرنگار تسنیم پرسید: در عموم مردم این تلقی جا افتاده است که هر کالایی که ایران کد دارد دارای استاندارد هم است به عبارتی دیگر به علامت استاندارد توجهی نمی شود.

خدایی گفت: ایران کد هیچ ارتباطی با کیفیت ندارد. طراحان در روز اول آمدند ایده آل ترین شکل ممکن یک نظام طبقه بندی را برای مدیران اعلام کردند اما در اجراء شرایط به سمت دیگری هدایت شد.

خبرنگار تسنیم پرسید: اگر ایران کد اصلاح شود به مثبت ارزیابی کردن این طرح در جلوگیری از قاچاق می توان امیدوار بود؟

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه و تجارت با اشاره به اینکه عدم تنازع سیستم طبقه بندی ایران کد با سیستم های بین المللی مشکلاتی را برای کشور به وجود آورده است، اظهارداشت: اگر 10 گام برای فرایند واردات وجود دارد دریافت ایران کد در اولین گام فرآیند ثبت سفارش الزامی است اما در مراحل بعدی که بنده مهم ترین مرحله آن را بانک، گمرک و سازمان های مجوز دهنده  می شناسم هیچ استفاده ای از ایران کد نشده است.

وی اضافه کرد: ایران کد فقط منحصر به بخش واردات و سیستم ثبت سفارش است.

خبرنگار تسنیم پرسید: شاید الزام نصب ایران کد در ثبت سفارش همنی جایگاه بر اهمیت ان در اولین فرآیند واردات باشد؟

خدایی با بیان این مطلب که اجرای مثبت ایران کد به شرط همراهی تمام دستگاه‌ها است، اظهارداشت: در گام اول واردات یک بورکراسی زائد به وجود آمده است. البته باید این نکته را هم متذکv شوم که  یک دانه اظهارنامه های گمرکی ایران کد ندارد و همه مطابق "hs" هستند حتی بانک و پورتال ارزی از اول تا اخر فعالیت خود را بر پایه کد 8 رقمی ثبت سفارش و کد رهگیری گواهی ثبت آماری قرار داده است و دیگر کاری به کار ایران کد ندارد.

* ماجرای پیچ و خم‌های اداری و گزارش رئیس کل گمرک به وزیر

وی با اشاره به مهم ترین معضل ایجادی ایران کد که باعث شد وزیر صنعت، معدن و تجارت تصمیم بر حذف ایران کد کند، گفت: در مرحله ثبت سفارش الزاماتی برای نصب ایران کد به وجود آمده بود که بر همین اساس واردکننده باید ایران کد را برای ثبت سفارش کالای خود دریافت می کرد این معضل باعث شد تا  گمرک رسماً به وزازت صنعت نامه بزند که من دیگر نمی توانم ایران کد را اجراء کنم چون سازوکار آن در گمرک پیش بینی نشده  و فقط " hs" را را مورد پذیرش قرار می دهم.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت افزود: برای آنکه فرآیند ثبت سفارش موکول به ترخیص کالا هم می‌شود واردکننده مجبور است "hs" و ایران کد را در کنار یکدیگر مورد استفاده قرار دهد حال تصور کنید خط تولید یک کارخانه فولاد چگونه می توان برای ریز ترین و بزرگ ترین کالاهای مورد نیاز خود ایران را تهیه نماید.

وی اضافه کرد: در سیستم "HS" کل طرح فولادی در یک تعرفه قرار می گیرد و گمرک هم یک اظهارنامه یک برگی را برای ترخیص آن کالا صادر و عوارض خود را دریافت می کند اما زمانی که واردکننده مجبور به نصب ایران کد باشد بایدبرای تمام کالاهای وارداتی خود کد صادر کند که این کد ها با یک "hs" به گمرک ارسال می شد و درپورتال ارزی این اچ اس تکرار می شد و بعضا یک صفحه اظهار گمرکی را تبدیل به 500 صفحه می گردد. حال این پرسش مطرح می شود که درکشوری که بحث تجارت الکترونیک و کاهش ومقرارت زائد را مطرح می شود این بورکراسی پیچیده برای چیست؟

خدایی با اشاره به اینکه رئیس کل گمرک ایران با همین پرونده به خدمت وزیر رسید و موضوع را مطرح کرد، گفت: آقای کرباسیان می‌گویند چرا کالا در گمرک انباشته شده است اما فقط زمان پرینت این 500 برگ را شما تصور کنید.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه و تجارت با اشاره به اینکه به گواه آمارو ارقام خود ستاد مبارزه با قاچاق حجم کالاهای گروه اولویت 10 نزدیک سه برابرشده است، اظهارداشت:مسؤلان ایران کد باید پاسخ دهند در این چند سال چه کرده اند.

خبرنگار تسنیم پرسید: به چه دلیل همچنان مسئولان ستاد مبارزه با کالا و ارز از اجرایی شدن ایران کد حمایت می کنند؟

خدایی گفت: آنها مدینه فاضله را حمایت می کنند اما ما می گوییم شکل اجرایی شدن این قانون به بدترین شکل ممکن صورت بوده است.

وی در پاسخ به این پرسش که یکسری از موافقان لغو ایران کد معتقدند ستاد مبارزه قاچاق کالا منافعی را در اجرایی شدن این طرح بدست می آورد افزود: بنده نمی‌خواهم به این موضوع ورود پیدا کنم و نمی گویم چه کسی منفعت دارد و چه کسی ندارد. منطق همیشه می گوید با مستندات نظرات را اعلام کنیم به نحوی که آنان ادله خود را مطرح کنند ما نیز انتقادات خود را بیان می کنیم البته خیلی از افراد نظرات ما را قبول ندارند چون انگیزه‌های متفاوتی در اجرای این طرح دنبال می کنند.در مجموع بر این عقیده هستیم که این کار باید زودتر انجام می شد.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه و تجارت با بیان اینکه به شرط رفع اشکالات و درک وجوبی این طرح  برای ویژه تولیدکنندگان و واردکنندگان ان را اجراء خواهیم نمود، تصریح کرد: هجمه‌های فعلی اصرار بر این دارند که با همین وضعیت کلاف سردرگم کار انجام شود که انشالله در آینده این موارد برطرف می شود. اما طراحان و مسئولان باید پاسخ دهند در 5 سال اجرای طرح ایران کد برای اجرای موفق یا نا موفق این طرح چه کرده اند.

خدایی اضافه کرد: البته در این 5 سال ما کرارت این نکات را مطرح کردیم و حتی در ستاد مبارزه با قاچاق سردار ابویی خود شاهد هستند که ما بارها ما مصوب کردیم که چرا دو ایستگاه (ایران کد و شبنم) باید وجود داشته باشد چرا یک ایستکاه برای تسهیل فعالیت های تجاری از سوی مسئولین انجام نمی گیرد و و وارد کننده در ایستگاه های مختلف  معطل سند و هزینه و زمان قرار گرفته است.

*ایران کد برای واردات کالاهای مبادلات مرزی توسط مرز نشین ها هیچ طرحی را پیش بینی نکرده است

وی با اشاره به اینکه وقتی آقای نعمت زاده مشاهده می کند طرح ایران کد هیچ خروجی مثبتی ندارد تصمیم به حذف آن می گیرد، گفت: تشکیلات ایران کد تا روستاها هم پیش رفته است اما نقش مؤثری در این 5 سال نداشته است.  ما چندین ایراد به ایران کد مطرح کرده ایم که باید پاسخ کافی به این ایراد‌ها بیان شود.

معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت ضمن بیان این که آقایون معتقدند موانعی را برای گسترش قاچاق ایجاد کرده ایم اما حجم عظیم از کالاهایی که از محل قانون سازماندهای مبادلات مرزی در مرز ها توسط مرز نشینن ها وارد می شوند که همچنان بدون ضابطه به کشور وارد می شوند، گفت: چرا هیچ طرحی برای این موضوع ها در نظر نگرفته اند. آنها بدون ایران و کد و شبنم وارد کشور می شوند. بعد می گویند ما می خواهیم درقالب این طرح کالاهای قاچاق را ببینیم خوب کالایی که از محل این امر بدون برچسب وارد می شود با کالای قاچاق که یک شکل است.

خدایی با بیان اینکه در شرایط فعلی حتی یک قلم کالا را به وزیر برای کاهش قاچاق آن اعلام نکرده اند، افزود: اولین کالایی که آنها در ایران کد و شبنم مورد نظر قرار دادند موبایل بود  اما بازار خلاف اهداف را نشان می دهد . حتی در جلسه ستاد دو تا رول از برچسب شبنم را خود را آقای کرباسیان گذاشتند روی میز. ما سیاست رول فروشی داشتیم یا برچسب فروشی.

*دعوای وزارت بهداشت و طرح شبنم / واردکننده همچنان سردرگم است

وی در ادامه این گفت و گو به اقدامات مناسب وزارت بهداشت در نصب بارکد کالاهای سلامت محور و محصولات بهداشتی اشاره کرد و گفت: سالیان سال است که برچسب اصالت توسط وزارت بهداشت برروی کالاهای بهداشتی نصب می شود که دعوای وزارت بهداشت و شبنم باعث شده تا واردکننده هم برچسب شبنم و هم برچسب اصالت را بر روی کالاها نصب کند.

خبرنگار تسنیم پرسید:در شمولیت این طرح و عجله ستاد قاچاق کالاها هم مباحثی مطرح است و حتی اعتقاد دارند که این طرح باید آرام آرام اجراء می شد تا این مشکلات به وجود نمی آمد. نظر شما در این رابطه چیست؟

خدایی در پاسخ ضمن بیان این که شبنم فرایند آرام خود را طی کرده است، تصریح کرد: موبایل و لوزام خانگی اولین گروهی بودند که در طرح شبنم  نصب بارکد برای انها آغاز شد و بعد از6 ماه  نوبت به سایر کالاها رسید اما شرایط فعلی بازار نشان می دهد اگر اجرای این طرح بر اصول درستی پایه ریزی شده باشد اجرای سریع و کند آن نقش عمده ای  برای رسیدن به اهداف نداشت.

انتهای پیام/