شناخت امام رضا(ع) نشانه شیعه اثنی‌عشری است/ طرح اصل امامت به‌عنوان شرط توحید

حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد، عضو هیئت علمی جامعة‌المصطفی العالمیة در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم گفت: امام رضا(ع) از ائمه بزرگواری است که تمام امامت در وجودش جمع شد. اگر بخواهیم شیعه 12 امامی را بشناسیم کد و نشانه این شناختن امام رضا(ع) است. علتش هم این است افراد اگر امام رضا را صاحب امامت و ولایت بدانند، قطعا شیعه 12 امامی بوده و تا امام دوازدهم را قبول دارند. برای زیارت امام رضا(ع) ثواب عظیمی نقل شده است که شاید یک دلیلش همین مساله باشد، اینکه امام رضا(ع) گذرگاه اصلیِ تشیعِ اصیل است.

عضو هیئت علمی جامعة‌المصطفی العالمیة ادامه داد: ما ایرانی‌ها در میان همه ائمه، مستقیماً بر سر سفره امام کاظم(ع) نشسته‌ایم، چون فرزندان‌شان یعنی حضرت معصومه(س) در قم شاهچراغ در شیراز و امام رضا(ع) در مشهد هستند و ما به برکت حضور این بزرگواران و همسایگی در نزدیکی‌شان از سفره کرامت‌شان بهره‌مند می‌شویم. یکی از مسائل اساسی که درمورد امام رضا باید مورد توجه قرار گیرد و خود حضرت هم به آن توجه بسیار داشت، این است که ایشان امامت را به توحید وصل کرده است. در حدیث معروف سلسلة الذهب ایشان هم آمده است که علی‌ابن‌موسی‌الرضا(ع) امامت را شرط توحید دانسته و معتقد بود هرکس می‌خواهد به توحید ناب برساند راهی جز امامت ندارد.

وی افزود: امام رضا(ع) دارای انواع مختلفی از مبارزه و چند لایه است. مبارزات منفی، مثبت و آشکار. ایشان در مقابل طاغوت نوعی مبارزه منفی دارند. مثل ترک مدینه، رفتن به سفر حج، یا در مدینه به زنان و فرزندان و عشیره‌اش فرمود: «بیایید دور من را بگیرید و برایم گریه کنیدم، حدیث سلسلة‌الذهب نیز نوعی مبارزه مثبت است که در آن فرموده است: «امامتی که به من داده شده، وصل به خود توحید است و چیزی نیست که مامون و خلیفه زمان بخواهد به من بدهد».

حجت‌الاسلام رستم‌نژاد اظهار داشت: نمونه دیگری از مبارزات مثبت ایشان در خطبه حضرت آمده است که نوشته شده: «خداوند نگاه‌های خائنانه را می‌داند و از آنچه در دل‌ها پنهان است، آگاه است». این یعنی امام رضا(ع) از خیانت مأمون آگاه بود و ولایت عهدی را بر مبنای افکار شیطانی به ایشان واگذار کرد. حضرت در ابتدای عهدنامه گفته‌اند «اگر من بعد از او بمانم». چون تفاوت سنی مأمون و امام رضا بسیار بود و عقلاً امکان ولیعهدی امام رضا نبود. امام رضا(ع) اشاره می‌کنند که این روش تحمیلی در قبل هم درمورد پدران و اجداد من اتفاق افتاده است. این فضا معرف دشمن و مظلومیت ایشان است. امام رضا(ع) در مواقع و جایگاه‌های بسیاری از زندگی خود مظلومیت خویش را بیان کرده است. مانند نماز جمعه‌ای که ایشان در مرو رفت و بعد از آن دعا کرد که «اگر فرج من در این است که باید با مرگ بزوم پس خدایا زودتر مرگ من را برسان» و معمولاً نارضایتی خود را در طول سفر اعلام می‌کرد. این مبارزات مثبت به مرور به مبارزه آشکار تبدیل می‌شود.

عضو هیئت علمی جامعة‌المصطفی العالمیة در ادامه سخنانش گفت: نکته دیگری که از سیره امام رضا باید مورد توجه قرار می‌گیرد؛ اخلاق ایشان است، حضرت در طول سفر خود با سربازان حکومتی رو به رو بودند و حضور همیشگی آن‌ها را حس می‌کردند. این سربازان شیعه نبودند اما اخلاق امام، آن‌ها را تحت تاثیر قرار داده بود تا جایی که روز آخر با چشمانی گریان، از رفتنِ امام ناراحت بودند. در روایتی نقل شده است که یکی از سربازان از امام درخواست می‌کند تا برایشان یک یادگاری بنویسد و می‌گوید: «چیزی برای ما به یادگار بنویس تا من آن را به تبرک داشته باشم» علامه مجلسی در بحار الانوار هم این مورد را آورده است، تا چند قرن نیز این نامه امام رضا موجود بود. امام برای آن سربازان نوشت: «کن محبا لآل محمد و ان تکن فاسداً و....»: «محب آل پیغمبر باش، اگر چه خودت هم اهلش نبوده و فاسد باشی، محب آل پیغمبر باش و نسبت به محبینش هم محب باش، چنانچه آن‌ها هم فاسق باشند». آن‌ها تحت تاثیر اخلاق بی‌نظیر امام قرار گرفتند.

وی بیان کرد: نکته دیگری که باید از امام رضا به آن اشاره کرد، نام «رئوف» ایشان است. ائمه ما دارای اسامی متعددی هستند که هرکدام برای خود، نشان‌دهنده جایگاهی است. یکی از اسامی مهم امام رضا «رئوف» است. درست است که صفت رأفت در همه ائمه وجود داشته اما این صفت برای امام رضا به صورت خاصی موجود بوده و از نام‌های اختصاصی ایشان است. علت آن هم این است که حضرت در کلام، زبان، حرکت، رفتار و اخلاقش نسبت به دشمن دوست بدخواه رأفت داشت. ما هم در زندگی، اجتماع و در میان بستگان باید مظهر رأفت باشیم، اگر این رأفت جریان پیدا کند، بسیاری از گرفتاری‌ها برطرف می‌شود.  این رأفت مورد غفلت بسیاری قرار گرفته است.

انتهای پیام/