«توافق جامع» در چند جلسه؟

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، توافقی که بین ایران و کشورهای «1+5» موسوم به ژنو انجام شد، گام بلندی در جهت حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران بود که به‌ناحق به موضوع مهم سیاسی و امنیتی تبدیل شد. ایران پس از انتخاب دکتر حسن روحانی به ریاست‌جمهوری، نشان داد که می‌خواهد سیاست تعامل با جهان را در پیش بگیرد و تلاش کرد تا به دنیا نشان دهد دنبال حل و فصل مسایل مربوط به منطقه و موضوعاتی که در مورد ایران مطرح شده، است. یکی از موارد هم این بود که دولت نشان داد آماده است اگر نگرانی در مورد برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد، رفع کند؛ البته با محترم شمردن حق ایران به‌عنوان یک عضو ان‌پی‌‌تی و بهره‌مندی کامل ایران از حقوقی که عضویت در این معاهده بین‌المللی برایش ایجاد کرده ‌است.  در این چارچوب مذاکرات هسته‌ای در دولت یازدهم آغاز شد و به توافق موقتی رسیدند و اکنون در مرحله دوم مذاکرات و تلاش برای رسیدن به برنامه جامع قرار داریم تا ایران به عضوی مانند دیگر اعضای ان‌پی‌تی تبدیل شده و تحریم‌ها و فشارها علیه برنامه هسته‌ای‌اش هم لغو شود.

البته این فرآیند بسیار سخت است و اعضای گروه مذاکره‌کننده در بخش حقوقی، سیاسی و فنی، حداکثر تلاش برای تحقق حداکثر منافع کشور را به‌کار گرفته‌‌اند.

طبیعتا از آنچه در جلسه آخر مذاکرات در وین رخ داده، اطلاعات زیادی منتشر نشده ‌است، اما گفته شد برنامه این بوده که نگارش توافق جامع آغاز شود. در این شرایط قبل از نگارش متن، بحث‌های کلی انجام می‌شود تا نظرات دوطرف مذاکره روشن باشد و سعی می‌شود تا نظرات دوطرف به هم نزدیک شود. مشخص است که بین ایران و کشورهای «1+5» موارد اختلاف زیاد است و نظرات در مورد این موضوعات هم متفاوت است. با توجه به طولانی شدن مذاکرات در سال‌های گذشته و موضوعاتی که مطرح بوده، مشخص است که نمی‌توان انتظار داشت این مذاکرات در چند جلسه به نتیجه برسد بلکه باید صبوری و متانت به خرج داد و منافع ملی کشور را لحاظ کرد تا به توافقی جامع برسیم. البته باید یادآوری کنم موضوع مذاکرات هم بسیار پیچیده است، اگر بخواهم به ابعاد مختلف آن اشاره کنم، باید بگویم که از یک‌سو مساله تحریم‌ها قرار دارد که به نظر ما به ناحق علیه ایران وضع شده و ابعاد مختلفی دارد. تحریم‌های شورای امنیت تحت فصل هفت منشور سازمان ملل، تحریم‌های آمریکا و تحریم‌های یک‌جانبه کنگره این کشور که هر شرکتی که با ایران معامله داشته‌باشد را تحریم می‌کنند، این یک عمل ناعادلانه و نقض مقررات بین‌المللی است. موضوع دیگری که مذاکرات را پیچیده و سخت می‌کند این است که چطور باید تحریم‌ها رفع شود. رفع تحریم‌های کنگره و شورای امنیت روال طولانی دارد که اگر سازوکار آن در توافق نهایی دیده نشود، ممکن است برای حل و فصل آن با مشکل مواجه ‌شویم. از دید ایران، مساله روشن است.

اگر طرف غربی دنبال این است که ایران در موضوع هسته‌ای خود شفافیت بیشتری به خرج دهد، ایران در این مورد مشکلی ندارد اما اگر آنها دنبال مطرح کردن موضوعاتی مانند «برچیدن» فعالیت هسته‌ای ایران باشند، این خواسته غلط و ضد «ان‌پی‌تی» است. ایران برای اثبات صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای خود، هیچ مشکلی ندارد، از یک‌سو فتوای «حرام» شمردن ساخت و نگهداری بمب را دارد که خود گویای این مطلب است. اما اگر آنها می‌خواهند که برنامه هسته‌ای ایران، به تدریج حذف شود در عین‌حال تحریم‌ها هم ادامه پیدا کند، ظلم مضاعف است. از سوی دیگر کشورهای «1+5» در جلسات مختلف مذاکرات، موضوعات جدیدی را به‌عنوان موضوع مذاکره پیش می‌کشند، در حالی‌که مذاکره‌کنندگان ایرانی از ابتدا که وارد مذاکره شدند، چارچوب مذاکراتی خود را اعلام کردند؛ شفافیت در مورد صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای و رفع نگرانی در مورد این برنامه و مبتنی بر قواعد بین‌المللی بودن آن. مذاکره‌کنندگان ایرانی با حسن نیت وارد مذاکره شدند تا با وجود سختی‌ها و فشارهای داخلی و خارجی نشان بدهند که نمایندگانِ ملتی صلح‌جو هستند که به حق و حقوق خود پایبند است، مشروط به اینکه دیگران هم حق و حقوقش را پایمال نکنند. اما اینکه طرف غربی هر موضوع بی‌ربطی را پیدا کند و به برنامه هسته‌ای ایران وصل کند، موجب طولانی شدن مذاکرات و سخت‌تر کردن شرایط می‌شود و نشانه عدم صداقت آنهاست. طرف غربی باید بداند که ایران با حسن نیت وارد مذاکره شده و در مقابل آنها باید مطابق چارچوب‌های بین‌المللی و متمرکز بر مساله هسته‌ای مذاکره کنند. ‌

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.