ادبیات تکفیر در جهان اسلام گسترده شده، اما ما هنوز کتابی در این‌باره نداریم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست بررسی «جریان‌های تکفیری در جهان اسلام و ظرفیت نشر کتاب در این زمینه» صبح امرزو، 9 شهریور ماه، با حضور میثم نیلی، رئیس مجمع ناشران انقلاب اسلامی، حسین رویوران، کارشناس مسائل سیاسی و جمعی از اهالی مجمع ناشران انقلاب اسلامی از سوی این مجمع در حوزه هنری برگزار شد.

نیلی در ابتدای این نشست با اشاره به ضرورت برگزاری نشست‌های این‌چنینی برای ناشران گفت: در عرصه نشر گرفتاری‌های صنفی و اجرایی آندر زیاد است که گاهی از مسائل عمیق فاصله می‌گیریم. این در حالی است که برخی از ناشرانی که همسنگر و دلبسته به انقلاب هستند، باید علاوه بر موضوعات داخلی به مسائل مهم و کلان در منقه هم باید توجه کنند و تولیداتی متناسب با این موضوعات داشته باشند.

وی ادامه داد: در میان اهالی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، تعدادی از ناشران بودند که علاقه‌مند به برگزاری نشست‌هایی با موضوع آینده انقلاب اسلامی بودند. این خلأ تا حدودی با برگزاری نشست و دیگر برنامه‌ها برطرف شد، اما متأسفانه ما هنور از نظر نشر در وضعیت خوبی درباره این موضوعات نیستیم. خارج از مسائل زیرساختی، بخشی از موفقیت ما در این زمینه به اشراف و تسلط در مسائل راهبردی انقلاب بازمی‌گردد. مجمع ناشران انقلاب درباره برخی از موضوعات جاری در جهان اسلام مانند عرفان‌های کاذب و... توجه کرده، اما بررسی این مسائل نیازمند دید عمیق و جریان‌سازی است تا به صورت تخصصی وارد این عرصه شویم.

رئیس مجمع ناشران انقلاب اسلامی یادآور شد: حال سؤال اینجاست که آیا برنامه‌ها و نشست‌ها و گردهم‌آیی‌های انجام شده توانسته نیازهای این حوزه را حل کند؟ به نظرم یکی از راه‌هایی که می‌توان برای جریان‌سازی در رابطه با موضوعات مختلف کرد، تلاش ناشران برای چاپ اثر در این موضوعات است. به عنوان نمونه، تعدادی از ناشران عضو مجمع می‌توانند در یک دوره از نمایشگاه، بنا بر توان خود از یک تا چند عنوان، یکی از دغدغه‌های رهبر انقلاب را در قالب کتاب عرضه کنند. در این صورت یک جریان‌سازی مناسبی در حوزه نشر ایجاد می‌شود؛ امری که در برخی از موارد تعدادی از جریان‌های معاند انجام می‌دهند.

حسین رویوران، کارشناس مسائل سیاسی، دیگر سخنران حاضر در این نشست بود. وی در ابتدا با اشاره به نقش امام خمینی(ره) در سازماندهی انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی نمونه و الگو ر جهان گفت: امام(ره) در انقلاب ساختار جدیدی ایجاد کرد؛ به طوری که در بسیاری از کشورها کارشناسان این انقلاب را در دسته انقلاب نسل دوم می‌دانند. چرا که امام(ره) در انقلاب بسیج عمومی را به صورت افقی ایجاد و برای اولین‌بار اکثریت جامعه را وارد این عرصه کرد. این بزرگترین ویژگی انقلاب بود که در دیگر نمونه‌ها نمی‌توان سراغی از آن گرفت.

وی ادامه داد: امام(ره) به دنبال حاکمیت معنویت در جامعه بود. انقلاب با مجموعه‌ای از راهکارها شکل گرفت و می‌توانست با آن ماهیت با جوامع ارتباط برقرار کند. اما وقایع رخ داده در بره زمانی یک‌سال پس از انقلاب نشان می‌دهد که این حوادث به منظور خاصی که همان جلوگیری از نفوذ انقلاب در دیگر کشورها بود، ایجاد شد. کودتا در پاکستان، قیام صدام در عراق و کودتای نجیب‌الله علیه داوودخان از جمله این حوادث بود.

کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه در حال حاضر در منطقه شاهد فعالیت چهار گروه هستیم، افزود: در منطقه چهار بازیگر وجود دارد که هر یک به نوبه خود تلاش می‌کنند تا چهره منطقه را تغییر دهند. یکی از این بازیگران جبهه مقاومت به رهبری ایران است. انقلاب اسلامی دولتی را تحت عنوان ملت-دولت ایجاد کرد. در این نظام، منافع امت بر منافع ملی ارجحیت دارد. دراین نظام است که فلسطین موضوع اول و اولویت اصلی مطرح می‌شود. این جبهه معتقد به یکپارچگی، گسارش فرهنگ امت و... است. با وجود این ما هنور درباره ویژگی‌های این جبهه تأمل نکرده‌ایم.

رویوران در ادامه به دومین گروه تأثیرگذار در منطقه اشاره و تصریح کرد: دومین گروه، گروه‌های تکفیری سلفی هستند که فعالیت خود را بر تغییر اولویت‌ها متمرکز کرده‌اند. این گروه‌ها دقیقاً در محل مخالفت با مواضه انقلاب و جبهه مقاومت درباره موضوع فلسطین قرار دارند. به همین جهت در اولین گام در خدمت اسرائیل هستند و در مرحله بعدی تلاش دارند تا تضادها را به جای اینکه به خاک اسرائیل وارد کنند، در درون امت مطرح کنند.

وی به تاریخچه پیدایش این جریان اشاره کرد و با بیان اینکه ریشه این جریان در عربستان و مصر بوده است، یادآور شد: ریشه فعالیت این جریان به احمد ابن حنبل بازمی‌گردد. او که راوی احادیث بود، وارد حوزه فقاهت شد و مذهب حنبلی را بر مبنای سنت برپا گذاشت. در این مذهب عقل جایگاه چندانی ندارد و سنت اولویت اول است. بعد از او ابن تیمیه راه او را ادامه داد و مباحث را وارد حوزه توحید کرد. بعد از او بود که مسائلی مانند زیارت قبور، توسل، شفاعت و... جرء اعمال کافران محسوب می‌شود. براین اساس او بخش عظیمی از مردم را کافی می‌داند. بعد از او این مکتب در عربستان توسط آل سعود زنده شد و الآن هم ادامه دارد.

این کارشناس مسائل جهان اسلام افزود: این جریان بعدها در افغانستان، با حمایت آمریکا و به منظور از میان بردن نیروهای شوروی در این کشور، فعالیت خود را گسترد و بعد از آن وارد دیگر کشورهای اسلامی مانند سوریه شد. ماهیت این جریان قدرت‌طلبی است و به همین دلیل در میان خود درگیری‌هایی دارند. یکی از مشکلاتی که این روزها در این زمینه دیده می‌شود، مسئله بیعت کردن و یا نکردن مسلمانان با این داعش است. منطقه در دست آنها در حال حاضر به اندازه یک کشور است، اما برای برخی این سؤال ایجاد می‌شود که آیا می‌توان با آنها بیعت کرد یا خیر؟ چون آنها یک حزب و گروه بودند. در حال حاضر ادبیات گسترده‌ای درباره تکفیر در جهان اسلام مطرح است، اما ما متأسفانه هنوز کتاب علمی و تخصصی‌ای در این زمینه نداریم. این در حالی است که می‌خواهیم با نام انقلاب دنیا را اداره کنیم.

وی سومین گروه اصلی د رمنطقه را مردم دانست و گفت: این گروه جریان بیداری اسلامی را در منطقه ایجاد کرد. یکی از دغدغه‌های رهبر انقلاب در زمینه بیداری اسلامی، توجه ایشان به بعد دینی این جریان بود. امری که کمتر به آن توجه شد. در بیداری اسلامی مردم علیه حاکمیت غالب قیام کردند و با اینکه این حاکمیت‌ها ریشه‌دار بودند، آنها را از بین بردند. این موضوعی است که باید به آن توجه کرد.

رویوران ادامه داد: چهارمین گروه، آمریکا و اسرائیل هستند که به شدت در منطقه حضور دارند و پشت همه درگیری‌های منطقه دیده می‌شوند. آنها زمینه را برای فعالیت تکفیری‌ها ایجاد کردند و تلاش داشتند تا با این اقدامات جبهه مقاومت را تضعیف کنند. با دیدن این جریان‌ها تازه به معنای کلام امام(ره) که فرمود اسرائیل غده سرطانی است، پی می‌بریم.

انتهای پیام/