از موسیقی زمینی تا موسیقی متعالی
خبرگزاری تسنیم: نشست هنر و موسیقی عاشورایی با نگاه ویژه به هنر متعالی به معنای رساندن انسان به کمال برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، حوزه هنری تهران میزبان نشستی درباره موسیقی با حضور محمدرضا سنگ‌سری، مهدی امین فروغی و امیر حسین مدرس بود که در آن به ابعاد مختلف موسیقی و بخصوص موسیقی متعالی پرداختند.
در ابتدای این نشست دکتر محمدرضا سنگ‌سری با اشاره به اهمیت موسیقی در جهان خاطر نشان کرد: همیشه و در هر جایی گوش پیش از چشم مطرح شده است. این مطلب به وضوح در قرآن کریم نیز بیان شده است. فراموش نکنیم اگر انسان گوش خود را از دست دهد به تبع آن چیزهایی دیگری چون زبان را نیز از دست خواهد داد.
این محقق و پژوهشگر عرصه فرهنگ و هنر ادامه داد: همه ما در موسیقی زندگی می‌کنیم و در آن می‌میریم. موسیقی خود نیز داری اشکال مختلفی است که یکی از مهم‌ترین آنها موسیقی پنهانی است که در وجود ما نغمه سر می‌دهد. ما در بسیاری از اوقات به این موسیقی گوش فرا نمی‌دهیم و باید بدانیم که در بسیاری از دو راهی‌ها زندگی اگر به این موسیقی گوش فرا دهیم می‌توانیم مسیر درست را پیدا کنیم.
او با در ادامه گفت: یکی از بهترین زمان‌هایی که انسان می‌تواند به موسیقی درون وجود خویش گوش فرا دهد زمان خواب است. زمانی که این صدا را به خوبی و به وضوح می‌توان شنید به شرط آنکه گوش شنوایی برای شنیدن این موسیقی داشته باشیم.
سنگ‌سری اضافه کرد: یکی دیگر از اشکال موسیقی صداهایی است که ما در طبیعت وجود دارد و یک نوع از موسیقی هم صدایی است که در وجود آدمی به او تلنگر می‌زند. یکی دیگر از اشکال واضح موسیقی هم مربوط به صدایی می‌شود که در طبیعت می‌شنویم.
این محقق و پژوهشگر عرصه فرهنگ و هنر با تاکید بر اینکه اگر انسانی به نوای درون خویش گوش فرا دهد می‌تواند به موفقیت برسد، خاطرنشان کرد: مطمونا در انتخاب‌هایی که برای انسان وجود دارد این موسیقی درونی همواره مسیر صحیح را انتخاب می‌کند.
او افزود: البته زمان و شرایط هم یکی از موارد تاثیر گذار در این بحث است. برای مثال کسی نمی‌تواند در هنگام غروب خوشحال باشد و یا کسی نمی‌تواند در ابتدای صبح ناراحت و غم‌ناک باشد.
سنگ‌سری با بیان اینکه قرآن و دین اسلام هم به ارزش و اهمیت موسیقی تاکید دارند، خاطر نشان کرد: وقتی که خداوند مسلمانان را به خواندن قرآن با صوت و صدای خوش دعوت می‌کند بدین معناست که اهمیت موسیقی را می‌داند.
در ادامه این نشست مهدی امین فروغی کارشناس و پژوهشگر موسیقی به ریشه کلمه موسیقی اشاره کرد و گفت: کلمه موسیقی برگرفته از موسیقا در فرهنگ یونانی است که اشاره به خواهران میوز از الهه‌های یونانی دارد.
او با بیان اینکه بزرگان و دانشمندان همواره به موسیقی توجه ویژه داشتند، خاطر نشان کرد: هر آنچه که در این عالم وجود دارد از خود صدا تولید می‌کند و این صداها تابع یک نظم هستند.هر صوتی که تولید می‌شود در پاسخ به صوت دیگر است که به صورت پیوسته در حال اجرا است.
این کارشناس و پژوهشگر موسیقی اضافه کرد: انسان با موسیقی در بهشت زاده شده و آن چیزی که در عالم باقی مانده همان موسیقی بهشت است. موسیقی هم ذات و همراه سخن گفتن است و هرگاه که سخن گفتن آغاز شده موسیقی نیز شروع شده است.
فروغی با اشاره تاریخ خلقت موسیقی خاطر نشان کرد: تاریخ خلقت موسیقی به تاریخ خلقت انسان بازمی‌گردد و موسیقی در تمام اجزای عالم جاری است. افلاطون و ارسطو به ارزش موسیقی آگاه بودند و مطالب بسیار والای را در مورد موسیقی گفته‌اند.
او افزود: در بین فلاسفه ایرانی نیز فارابی موسیقی را صفت می‌داند و آنرا علم شناسایی الحان می‌داند. اخوان الصفا نیز معتقد است که موسیقی کلیدی برای دعا کردن است و به همین خاطر بسیاری از بزرکان در هنگام سحر نی می‌نواختند.
این کارشناس و پژوهشگر موسیقی با بیان اینکه یکی از بزرگان موسیقی را عاملی برای جدا شدن روح از بدن می‌داند، خاطر نشان کرد: به دلیل اعتقاد یکی از بزرگان که موسیقی سبب جدا شدن روح از بدن می‌شود، سازها را در صومعه‌سراها نگهداری می‌کردند.
فروغی تصریح کرد: هر نگاهی که به موسیقی داشته باشیم، از نگاه ازلی تا نگاه انسانی باید بدانیم که این موسیقی از ابتدای پیدایش ادیان بوده است و دوشادوش ادیان در هر قومی حضور داشته است. برای مثال در دوره حکومت ایلامی‌ها آیین پرستش همراه با موسیقی بوده است و یا مصریان باستان در کنار الهه‌ها و خدایان خود موسیقی را نیز قرار می‌دادند.
او با اشاره به حضور موسیقی در فرهنگ‌های مختلف جهان اظهار کرد: در هندوستان و در آیین هندو شاید بیشتر از هر جای دیگری ارتباط با موسیقی دیده شود. در ژاپن هدایای خود را به خدایان همراه با هدیه می‌دهند و یا در چین و یا سرخ‌پوستان و بسیاری دیگر از آیین‌ها و اقوام موسیقی دارای اهمیت ویژه است.
این کارشناس و پژوهشگر موسیقی به حضور موسیقی در آیین زرتشتی نیز اشاره کرد و گفت: آیین زرتشتی تاکید ویژه‌ای را بر روی موسیقی دارد و نمود آن را در اوستا خوانی می‌توان دید.
فروغی ادامه داد درآیین مسیحیت نیز پیوند عمیق بین کلیسا و موسیقی به خوبی دیده می‌شود و در نهایت هم اهمیت موسیقی در با صوت آهنگین خواند قرآن دیده می‌شود.
او همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد موسیقی عاشورایی نیز گفت: متاسفانه آن طور که شایسته بوده نتوانستیم از تصانیف در این سبک موسیقی به خوبی نگهداری کنیم. متاسفانه بی مهری‌هایی نسبت به نوحه است که لازمه نگاه ویژه‌ای است. البته در این میان باید جلوی برهی از انحرافات میز گرفته شود.
در ادامه این نشست امیرحسین مدرس که به عنوان خواننده، آهنگساز وشاعر در این نشست حضور پیدا کرده بود، گفت: به نظرم موسیقی در ظلمات این عالم نقش سحرگاه را دارد و به نوعی مانند هنگام روشن شدن جهان است و نگاهی جز این را نمی‌شود به موسیقی داشت.
او با بیان اینکه موسیقی با فطرت انسانی سر و کار دارد، خاطر نشان کرد: موسیقی فطرت انسان‌ها را به اوج می‌رساند و باید آن را یک موهبت الهی دانست. موسیقی برای کمال‌ور شدن انسان و برای رسیدن به کمال نقش بسیار تاثیر گذاری دارد. انسان به عنوان "خلیفه الله" بودن روی زمین نیاز به ابزارهایی دارد که موسیقی یکی از آنهاست.
این آهنگساز و خواننده در ادامه به موسیقی‌هایی با مضامین عاشورایی اشاره کرد و افزود: بسیاری از نغمه‌های عاشورایی که در حال حاضر بدست ما رسیده است خواست‌گاهش مشخص نیست. این نغمه‌ها حاصل ذوق و جوشش درونی است و به همین خاطر ماندگار شده‌اند.
مدرس در بخش دیگری از صحبت‌های خود به گفتاری از امام موسی صدر در مورد هنر اشاره کرد و گفت: این شخصیت بزرگوار اعتقاد داشت که هنری متعالی است که بتواند روح انسان را در مواجهه با خود به بلندترین نقطه جهان ببرد. اگر چنین حالیت در برابر یک کار یا اثر هنری به انسان دست دهد آنگاه می‌توان آن هنر را هنری متعال دانست.
انتهای پیام/
