اهداف پاکستان و خواست هند در میدان رقابت افغانستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در حالی که حملات انتحاری و انفجارها همه روزه در شهرهای مختلف افغانستان ادامه دارد، «محمد اشرف‌غنی» رئیس‌جمهوری افغانستان در اجلاس سازمان همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا ( سارک) گفته که اجازه نمی‌دهد از کشورش به عنوان میدان جنگ نیابتی استفاده شود.
به نظر کارشناسان این اظهارات اشرف غنی هشداری به دو کشور رقیب پاکستان و هند شمرده می‎شود.

این در حالی است که به تازگی «پرویز مشرف» رئیس‌جمهوری پیشین پاکستان نیز به خبرگزاری فرانسه گفته که خروج نیروهای نظامی پیمان ناتو از افغانستان می‌تواند پاکستان و هند را به راه‌اندازی جنگ نیابتی در افغانستان بکشاند.

به جرات می‌توان ادعا کرد که افغانستان طی سه دهه اخیر، همواره صحنه منازعه، رقابت‌ و ستیز‌های بازیگران منطقه‌ائی و فرامنطقه‌ای بوده است.

منافع متضاد بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای صحنه سیاسی افغانستان در کنار عوامل قومی ـ قبیله‌ای، اختلافات داخلی، تمامیت‌خواهی و ضعف دولت مرکزی، موجب شده تا این کشور همواره ناامن و بی‌ثبات در منطقه محسوب شود، به عبارت بهتر عوامل مذکور فرصت‌های لازم را برای ایجاد امنیت و ثبات ملی افغانستان را به وجود نیاورده است بنابراین منازعات و کشمکش‌ها در افغانستان هم بی‌اعتناست.

اکنون رقابت بین هند و پاکستان برای نفوذ هر چه بیشتر در افغانستان تشدید شده است، دهلی‌نو نگران سقوط مجدد افغانستان به کام پاکستان بازگشت دوباره طالبان به قدرت بسیار نگران است، شاید به همین خاطر در کوتاه مدت با حضور نیروهای خارجی در افغانستان موافق بوده است.

با این حال، پاکستان نیز از گسترش روابط هند و افغانستان و نفوذ بیشتر هند در منطقه ناخشنود است و همین عوامل سبب شده تا بحث جنگ نیابتی این دو کشور در افغانستان مطرح شود.

اسلـام آباد افغانستان را حیات خلوت خود می‌داند و پاکستان تمام تلاش خود را جهت حفظ همین موقعیت به خرج خواهد داد.

افغانستان برای پاکستان عمق استراتیژیکی را تأمین می‌کند، زیرا یک دولت وفادار به اسلام‌آباد در افغانستان می‌تواند میدان را برای مانور و آرایش مجدد قوا در صورت منازعه با هند فراهم سازد.

افغانستان برای مقامات پاکستانی در صورت رویارویی نظامی با هند از نظر استراتیژیک اهمیت خاص دارد، در مقابل، ثبات اوضاع در افغانستان و تحکیم حاکمیت مرکزی در کابل با منافع استراتیژیک هند مطابقت دارد؛ به خاطر اینکه این کار تهدیدهای تروریستی را در منطقه کاهش می‌دهد زیرا افغانستان در دوران طالبان پناهگاه افراط‌گرایان بود و تعداد زیادی از پایگاه آموزشی آنها در افغانستان قرار داشتند.

مقامات دهلی نو این مساله را درک می‌کنند که یک رژیم تندرو دیگر در کابل می‌تواند ایدئولوژی خود را صادر کند و تمام منطقه از جمله کشورهای آسیای مرکزی را بی‌ثبات خواهد کرد و بدین ترتیب به متحد پاکستان تبدیل خواهند شد و کشمیر از اهداف آینده آن شمرده می‌شود.

از سوی دیگر پاکستان نمی‌تواند تشکل رژیم طرفدار دهلی نو در افغانستان را تحمل کند بنابراین تلاش می‌کند نفوذ هند را به حداقل کاهش دهد و در بهترین صورت این نفوذ را به صفر برساند.

به هر صورت با توجه به خواسته‌های دو کشور هند و پاکستان از میدان افغانستان، بدیهی است که روابط افغانستان با کشورهای همسایه و هم منطقه و مخصوصا با پاکستان و هند باید براساس منافع ملی طرفین باشد و منافع ملی افغانستان برای دولت این کشور در این روابط اهمیت درجه یک را داشته باشد.

هر چند در دوره «حامد کرزی» رئیس‌جمهور پیشین افغانستان متأسفانه روابط کابل با هند و پاکستان دارای استراتژی عمیق و با دقت و کارشناسی لازم که می‌توانست منافع ملی این کشور را تأمین کند نبود اما دولت مردان حکومت وحدت ملی افغانستان باید عمیقا درک کنند که مهمترین معیار برای نحوه ارتباط با کشورها باید تنها وتنها منافع ملی افغانستان باشد نه چیز دیگر.

انتهای پیام/ع