باور نکردیم که نقد کتاب اعتلا بخش فرهنگ علمی و ملی است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یازدهمین جشنواره نقد کتاب عصر امروز یک شنبه 14 دی با حضور سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت ارشاد، حسین پاینده نویسنده، محمد رجبی رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی، نصرالله پورجوادی نویسنده، مجید غلامی جلیسه سرپرست خانه کتاب و جمعی از اهالی فرهنگ و اندیشه در پژوهشگاه فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی برگزار شد.

سیدعباس صالحی در این مراسم در سخنانی با اشاره به رشد نامتوازن نشر در کشور گفت: در صنعت نشر نیز یک رشد نامتوازنی مانند بسیاری از شرایط اجتماعی شاهد هستیم عناوین کتاب در سالهای اخیر رشد شتابنده‌ای داشته است اکنون حدود 70 هزار کتاب سالیانه چاپ می‌شود و به طور متوسط در 9 ماهه گذشته بالغ بر 48 عنوان کتاب چاپ شده است همچنین تعداد ناشران نیز نسبت به حجم کتاب‌های منتشره بالا است اما در کنار آن حلقه نشر رشد متوازنی نداشته است. برای نمونه در حوزه نقد و بررسی‌های محتوایی ما شاهد رشد متوازنی نیستیم.

وی ادامه داد: اگر ما به تناسب رشد کمی عناوین و ناشران در حوزه نقد نیز رشد داشتیم اکنون شاهد اتفاقات بهتری بودیم. نقد فضای تولید علم را روان می‌کند. چرا که سنجش آثار کیفی را میسر می‌سازد و آثار شبه کتاب و مبتدی را زیر سوال می‌برد.

صالحی افزود: در دهه اول انقلاب که ما شاهد انتشار کتاب‌هایی زیر هزار عنوان در سال بودیم نشریه مقتدری چون نشر دانش منتشر می‌شد که حاوی نقدهای بسیار شاخص بود شاید ما در تعداد عناوین کتاب نیاز به شتاب نداشتیم اما نیازمند 10 ها نشریه همانند نشر دانش بودیم که این اتفاق نیفتاد. ما به علل مختلف نتوانستیم پا به پای این تنور داغ شبه تألیف یا حتی ضد تألیف مسئله نقد را بازگشایی کنیم. همین مقدار نقدی که وجود دارد آمایش قابل مطالعه‌ای نیاز دارد و نیازمند تحلیل‌های کمی و کیفی است. اینکه چه اندازه معرفی کتاب‌ها با نقدهای تحلیلی درآمیخته است چه اندازه نقد منصفانه داریم چه اندازه نقدهای بی‌خاصیت چه اندازه نقد ناشر نقد موضوع یا نقد جریان داریم نیازمند یک آمایش است.

وی با اشاره به نقد ناشر گفت: به نظر من ما نیازمند این هستیم که ناشران را به عنوان یک بنگاه بزرگ انتشار کتاب نقد کنیم درحالی که آمایش نقد ما در هیچ یک از این موارد متمایز نیست. ما هنوز باور نکردیم که نقد می‌تواند اعتلا بخش فرهنگ علمی و ملی ما باشد. البته در کنار همه این مسائل و مشکلات عواقب دیگری نیز دخیل بوده و هستند که جشنواره نقد کتاب یکی از این عوامل است که از همه کسانی که نسبت به نقد صحیح علاقه‌مند هستند حمایت می‌کنند.

مجید غلامی جلیسه سرپرست خانه کتاب نیز در سخنانی با اشاره به افزایش کمی در حوزه نقد کتاب از افت کیفیت شدید نام برد و افزود: در دوره جدید فعالیت خانه کتاب در زمینه تولید کتاب در دو حوزه نقد شفاهی و مکتوب فعالیت این موسسه افزایش یافته است. چرا که در این حوزه احساس خلأ می‌کردیم. ما در طول سال شاهد انتشار بیش از 60 هزار جلد کتاب در ایران هستیم اما تعداد مجلاتی که به این کتاب‌ها توجه نشان داده و یا نقد کنند آن چنان که باید و شاید نیست.

وی ادامه داد: انتشار فصلنامه‌های نقد کتاب که تا ماه پایان ماه جاری از آنها رونمایی خواهد شد یکی از اقدامات خانه کتاب در این زمینه است برگزاری جشنواره نقد کتاب در کنار نشست‌های نقد و بررسی کتاب از جمله روش‌های خانه کتاب برای نزدیک‌شدن به نقد معیار و استاندارد است.

محمد حسین ساکت دبیر جشنواره نقد کتاب نیز از دیگر سخنرانان این نشست بود که در سخنانی گفت: برای اینکه ما نقد درستی داشته باشیم باید معیارها و ویژگی‌های نقد را نیز بدانیم. اندیشیدن و نگاشتن هنر بزرگی است اما بزرگتر از آن خوب دیدن است. نقد نگاشته‌های علمی ادبی و هنری یکی از کارآمدترین اقدامات یک نویسنده است.

وی ادامه داد: امسال در پاره‌ای از بندهای آیین نامه جشنواره نقد کتاب شاهد دگرگونی بودیم و در نهایت به هفت موضوع دست پیدا کردیم. هیئت امنای خانه کتاب درسال‌های آینده می تواند با اصلاح دست داوران را باز بگذارد. در این دوره سرداوران از میان 563 مقاله از 258 مجله در نخستین مرحله 98 مقاله را به مرحله دوم داوری‌ها راه دادند.

انتهای پیام/