بررسی ادبیات بومی ایران‌زمین در استان لرستان


خبرگزاری تسنیم: همایش ملی «بررسی ادبیات بومی ایران‌زمین» از شامگاه شنبه، ۲۶ اردیبهشت‌ماه امسال به میزبانی جهاد دانشگاهی لرستان در خرم‌آباد آغاز و شامگاه یکشنبه ‌به پایان رسید.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد،نخستین همایش ملی بررسی ادبیات بومی کشور در لرستان به میزبانی جهاد دانشگاهی لرستان برگزار شد.

این همایش از شامگاه شنبه، 26 اردیبهشت‌ماه ‌با حضور اساتید دانشگاه‌های سراسر کشور، پژوهشگران و علاقه‌مندان به ادبیات به همت جهاد دانشگاهی لرستان در شهر خرم‌آباد آغاز و شامگاه یکشنبه به پایان رسید.

همایش ملی بررسی ادبیات بومی کشور با محورهای بررسی علوم بلاغت در ادبیات بومی، پیوند قصه و دیگر انواع داستانی با ادبیات بومی، زبان بومی و پیوند آن‌ها با زبان رسمی، پیوند موسیقی محلی و ادبیات بومی، بازتاب فرهنگ و سنن اقوام ایرانی در ادبیات بومی و اسطوره در ادبیات اقوام ایرانی برگزار شد.

فلسفه و عرفان در ادبیات اقوام ایرانی، ادبیات تطبیقی (بومی و ملی)، ضرورت نگهداری از زبان و ادبیات بومی در جهت غنای فرهنگی و وحدت ملی و سایر موضوعاتی که با ادبیات بومی در ارتباط است از دیگر محورهای این همایش ملی بود.

با فراخوان همایش ملی ادبیات بومی ایران‌زمین، تعداد 146 مقاله به دبیرخانه همایش واقع در معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی لرستان ارسال شد که بنا بر نظر کمیته علمی از بین آن‌ها 48 مقاله جهت ارائه در قالب سخنرانی و 31 مقاله نیز جهت ارائه در قالب پوستر برگزیده شد.

ارسال 146 مقاله به نخستین همایش ادبیات بومی ایران‌زمین

علی حیدری، دبیر علمی همایش ملی بررسی ادبیات بومی ایران‌زمین در نخستین همایش ملی بررسی ادبیات بومی ایران‌زمین، اظهار داشت: فراخوان این همایش از 10 اسفندماه سال گذشته به دانشگاه‎ها ارسال شد و ارسال مقالات تا 30 فروردین‌ماه سال 94 ادامه داشت.

وی بیان کرد: در مجموع 146 مقاله به دبیرخانه ارسال و در بررسی‎های اولیه حدود یک‎سوم از آن‌ها حذف شد.

دبیر علمی همایش ملی بررسی ادبیات بومی ایران‌زمین با اشاره به اینکه از هر نویسنده دو مقاله پذیرش شد، اضافه کرد: در مجموع 79 مقاله برای ارائه و چاپ پذیرفته شدند که 27 مقاله از آن‌ها ارائه خواهند شد و مابقی به چاپ می‎رسند.

حیدری اظهار کرد: بررسی ادبیات بومی ایران‌زمین از ضروریات جامعه ما است و امیدواریم این همایش تلاشی در جهت حفظ ادبیات بومی است.

لرستان به‌عنوان دبیرخانه ادبیات بومی محلی کشور انتخاب شود‌

سیدعلی‌ نادر دهقانی، رئیس جهاد دانشگاهی لرستان در این همایش اظهار داشت: روند توسعه و پیشرفت استان آغازشده و تلاش گسترده‌ای برای توسعه استان در حوزه‌های مختلف اعم‌ از اقتصادی، اجتماعی و منابع زیست‌محیطی انجام‌شده است.

وی افزود: معتقد هستیم مفاهیمی که به توسعه اجتماعی و اقتصادی منجر می‌شود از پشت درهای بسته باید بیرون بیاید و توسعه‌خواهی به یک مطالبه عمومی تبدیل شود.

رئیس جهاد دانشگاهی لرستان، بیان کرد: تمام دستگاه‌های استان در زمینهٔ توسعه‌خواهی تلاش کرده‌اند ولی باید به یک مطالبه عمومی توسط تمام اقشار مردم و گروه‌ها تبدیل شود.

وی عنوان کرد: آغاز یک حرکت بزرگ در استان و توسعه پیدا کردن آن درگرو این است که شاخص‌های فرهنگی و علمی رشد پیدا کند و باید یک چارچوب و ساختار برای آن ایجاد کنیم.

وی بابیان این‌که ما باید تمام تلاش خود را در راستای این‌که لرستان به‌عنوان دبیرخانه دائمی ادبیات بومی محلی کشور انتخاب شود، انجام دهیم، خاطرنشان کرد: انسجام و همدلی که در استان به وجود آمده نشان از این دارد که لرستان می‌تواند به‌عنوان دبیرخانه ادبیات بومی محلی کشور انتخاب شود چراکه ما این ظرفیت را در استان داریم.

رئیس جهاد دانشگاهی استان لرستان، ضمن تقدیر از مساعدت دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی برای برگزاری این همایش گفت: از دفتر مرکزی انتظار داریم از این حرکت خوب که منجر به شناسایی توانایی‌ها و ظرفیت‌های بومی کشور در حوزه ادبیات می‌شود، حمایت بیشتری به عمل‌آورده و لرستان در بین سایر واحدها به‌عنوان دبیرخانه دائمی انتخاب شود.

وی بیان کرد: هدف از اجرای این همایش این است که بتوانیم از ظرفیت بسیار بزرگ فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌ها در راستای توسعه کشور استفاده شود.

توجه به مزیت‌های بومی و منطقه‌ای محور همایش‌های جهاد دانشگاهی است

وی خاطرنشان کرد: در برگزاری طراحی هرگونه همایشی در جهاد دانشگاهی سعی می‌شود به مزیت‌های بومی و منطقه‌ای توجه شود ازاین‌رو لرستان در حوزه‌های مختلف توانمندی و ظرفیت‌های خوبی دارد و این همایش‌ها می‌تواند در پیشرفت و توسعه استان مؤثر باشد.

رئیس جهاد دانشگاهی لرستان بابیان اینکه مهم‌ترین مزیت در استان بحث ادبیات، فرهنگ و خرده‌فرهنگ است، گفت: فرایندهایی که به توسعه و پیشرفت استان منجر می‌شود مهم‌ترین مزیت‌ها هستند که سعی می‌شود همگام با دولت، مدیریت ارشد استان و برنامه ریزان استانی از همه توانمندی‌های استان استفاده شود.

وی بابیان اینکه مهم‌ترین نقشی که داریم منابع انسانی و محیطی استان است، اظهار داشت: تلاش می‌کنیم نقش جهاد دانشگاهی را در استان ایفا و آنچه در جهاد دانشگاهی به فعالیت در کشور تبدیل‌شده در استان نیز پیاده کنیم.

دهقان افزود: خوشبختانه امروزه جهاد دانشگاهی در سطح کشور به‌عنوان یک سازمان و ساختاری که در حوزه پزشکی موفقیت‌های بسیار خوبی داشته معرفی‌شده است.

ادبیات بومی لرستان در فضای دانشگاهی تدریس شود

خسرو عزیزی، رئیس دانشگاه لرستان، نیز بابیان این‌که به‌نوعی ادبیات، میراث فرهنگی هر قوم محسوب می‌شود که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، گفت: در طول تاریخ این ادبیات دست‌خوش تغییر و تحول شده است.

رئیس دانشگاه لرستان با اشاره به این‌که هر قومی به سهم خود نقش بزرگی در غنای ادبیات ایران‌زمین داشته و دارد، عنوان کرد: پرداختن به ادبیات بومی رابطه نسل‌ها را تصحیح می‌کند.

رئیس دانشگاه لرستان بابیان این‌که وظیفه خطیر محققان این است که به روشنگری ادبیات بومی لرستان بپردازند، خاطرنشان کرد: برگزاری چنین همایش‌هایی را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم برگزار کنندگان آن به هدف موردنظر خود برسند

40 گونه بومی سرودهای ایران مربوط به لرستان است

حسن ذوالفقاری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس در این همایش، اظهار داشت: گرچه خواستگاه حکیم توس در خراسان بود اما گسترش و توسعه شاهنامه‌خوانی در لرستان است و امیدواریم این نشست آغازی برای توجه ویژه به ادبیات بومی.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس عنوان کرد: بیش از 300 گونه بومی از سرودهای ایران شناسایی‌شده که در یک طرح 40 گونه آن مربوط به خطه لرستان است و این نشان می‌دهد ادبیات این منطقه چه میزان غنی است.

وی بیان کرد: در فرهنگ بزرگ ضرب‌المثل‌های فارسی بیش از پنج ضرب‌المثل لری، لکی و بختیاری برای نخستین بار در کنار ضرب‌المثل‌های فارسی ثبت می‌شود تا مردم ایران ببینند خطه لرستان ازلحاظ فرهنگی غنی است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: روایت‌های شفاهی، تاریخی و اسطوره‌ای که فردوسی آن‌ها را گردآوری، به نظم کشید و زنده کرد در واقع هویتی به ملی ما برگرداند که این جزء با روایت‌های شفاهی میان مردم میسر نبود. بنای خمسه نظامی، هفت‌پیکر، خسرو و شیرین و لیلی و مجنون روایت‌های شفاهی است که نظامی آن‌ها را به نظم کشیده و تبدیل به یک اثر بزرگ و ماندگار کرده است.

ذوالفقاری عنوان کرد: همه ما امروز مسئول هستیم این فرهنگ را برای نسل آینده منتقل کنیم، فرهنگ بومی جایگزینی برای فرهنگ‌های بیگانه است چراکه فرهنگ بومی می‌تواند به کمک فرهنگ رسمی بیاید.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس بیان کرد: امروزه یکی از دغدغه‌های فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی این است که بتواند برابرهایی برای زبان‌های بیگانه پیدا کند ولی چه منبعی غنی‌تر از گویش‌های محلی در سراسر ایران، چراکه در گویش‌ها معادل‌های خیلی خوبی وجود دارد که می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

رشته ادبیات عامه در دانشگاه‌ها ایجاد می‌شود

وی تصریح کرد: خوشبختانه امسال رشته دانشگاهی ادبیات عامه مصوب شورای عالی وزارت علوم شد تا به‌عنوان یک گرایش در زبان ادبیات فارسی تدریس شود. از مسئولان دانشگاه لرستان تقاضا می‌شود که برای ورود این رشته دانشگاهی پیشگام باشند چراکه بسیاری از مشکلات با ورود این رشته و پژوهش نیروی انسانی حل می‌شود.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: جمع‌آوری مطالبی که توسط پژوهشگران لرستان انجام می‌شود ناقص است بنابراین با راه‌اندازی یک کارگاه چندروزه می‌توان پژوهش‌های پژوهشگران را با یک روش علمی جمع‌آوری کرد.

وی گفت: پیشنهاد می‌شود به مناسبت برگزاری این همایش یکی از میدان‌ها لرستان به نام میدان ایران‌زمین نام‌گذاری شود و نیز برای پیوند میان اقوام ایرانی پیشنهاد می‌شود یک میدان در تمام شهرها مراکز استان افتتاح شود تا مردم بتوانند بافرهنگ‌های دیگر اقوام آشنا شوند.

ذوالفقاری عنوان کرد: طی تحقیقی کشور را به 12 منطقه از حیث اشعار تقسیم کردیم که بنابراین تحقیق 80 درصد اشعار در کشورمان عروضی و 20 درصد و 20 درصد نیز هجا هستند.

وی افزود: بنا بر نتایج این تحقیق 19 درصد اشعار رایج در لرستان و بختیاری عروضی و 61 درصد هجایی، در آذربایجان و قشقایی 100 درصد هجایی، در سیستان و بلوچستان 44 درصد عروضی و 66 درصد هجایی، در کردستان 100 درصد هجایی، در کرمان 100 درصد عروضی، در فارس 77 درصد عروضی و 33 درصد هجایی، در ترکمن 100 درصد هجایی و در مازندران گیلان و تالش 27 درصد عروضی و 73 درصد هجایی هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران بابیان اینکه استفاده از واژگان عربی در اشعار، داستان‌ها و ضرب‌المثل‌های بومی کشورمان کمتر است، گفت: با بررسی 100 شعر بومی مربوط به اشعار عروضی که 1400 کلمه بوده‌اند تنها 14 کلمه و در داستان‌های بومی نیز که مورد بررسی قرار گرفتند 22 و در ضرب‌المثل‌های عامه 11 درصد کلمات عربی مورداستفاده قرارگرفته بودند.

ذوالفقاری تصریح کرد: مهم‌ترین و پربسامدترین آرایه در اشعار عامه تشبیه است؛ به‌گونه‌ای که تشبیهات در اشعار عامه ساده، عینی و ملموس هستند

انتهای پیام/ آ