به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، در میان کارهای صورت گرفته در وزارت بهداشت و دکتر هاشمی، شاید هنوز جای فراگیر کردن نظام ارجاع یا همان توسعه پزشک خانواده خالی است، طرحی که می‌تواند در راستای ارتقای سند بهداشتی کشور راهی باشد برای جلوگیری از هزینه‌های اضافی در زمینه بهداشت و درمان، اگر فردی پرونده‌ای همیشه در دسترس داشته باشد لازم نیست برای هر بار که به پزشک متخصص جدید مراجعه می‌کند او را به رادیولوژی و آزمایش و‌... فرستاد و با کنترل این هزینه‌ها هم میزان هزینه خانواده‌ها کاهش می‌یابد و هم سرانه اضافی به بخش درمان تحمیل نمی‌شود ضمن اینکه راه تشخیص بیماری با توجه به سوابق پزشکی فرد ساده‌تر شده و زودتر می‌توان به نتیجه دلخواه رسید!

اما طرح پزشک خانواده از سال 84 با توافقات صورت گرفته بین مجلس و دولت در روستاهای سراسر کشور به اجرا درآمد و پس از گذشت 5 سال در 23 بهمن سال 1389 این طرح به صورت آزمایشی برای شهرهایی با جمعیتی کمتر از 50 هزار نفر در سه استان خوزستان، سیستان و بلوچستان و چهار‌محال و ‌بختیاری و کردستان به اجرا در آمد و طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته باید تا پایان برنامه پنجم توسعه در تمام نقاط کشور همه‌گیر می‌شد اما هنوز فراگیر نشده است!

مشکلات قانونی

اما حقوقدانان معتقدند که طرح پزشک خانواده مانند دیگر طرح‌های حمایتی از برخی اقشار از حمایت کافی برخوردار نبود است.

دکتر علی صابری وکیل پایه یک ددگستری و البته یکی از اعضای کانون وکلا در این‌باره می‌گوید: اصل طرح قابل تامل و البته عالی است اما اینکه طرح با چه بودجه‌ای و با چه توجهی روبرو است مطلبی است که باید درباره آن تحقیق کرد.

وی معتقد است که اکثر طرح‌های حمایتی از اقشار آسیب پذیر از ضمانت اجرای کافی برخوردار نیستند. در همین زمینه می‌گوید که طرح پزشک خانواده طرحی کلان است و در خوشبینانه‌ترین حالت هم با توجه به وضع موجود نمی‌تواند در چند سال اخیر همگانی شود هر چند که امیدواریم این موضوع زودتر توسعه یافته و فراگیر شود.

اما مشکلات اجرایی این طرح در چهار استانی که به صورت پایلوت از سال 1389 برگزیده شدند نیز قابل بررسی است که در بخش بعدی به آنها به صورت جداگانه رسیدگی می‌شود. شاید بررسی استان‌هایی که این طرح را به صورت پایلوت پذیرفتند بتواند به حل معضلات ناشی از توسعه آن در کل کشور کمک کند. اما این طرح پیش از این نیز در کشورهای غربی اجرایی شده و می‌توان از تجربیات آنها در این زمینه بهره گرفت.

پزشک خانواده در لندن

توسعه پزشک خانواده قطعا در بلند‌مدت شاهد اثرات مثبتی در نظام سلامت کشور و کاهش هزینه خانوارها خواهد داشت و این موضوع انکار نشدنی است چراکه قبلا چنین طرح هایی در کشورهای اروپایی تست شده و نتایج آن نشان می‌دهد در بلند مدت میزان کیفی کار پزشکی ارتقا و به تبع آن هزینه‌ها به شکل قابل توجهی کاهش یافته است.
مطالعات حاکی از این است که در بسیاری از کشورهای اروپایی این طرح اجرا می‌شود و حتی در پایتخت‌های کشورها (مثلا لندن) هیچ فردی بدون مراجعه به پزشک عمومی به پزشک متخصص مراجعه نمی‌کند، اما متاسفانه در برخی از استان‌های کشورمان افراد مراجعه به متخصص برای یک سرماخوردگی ساده را کلاس دانسته و هزینه گزاف ویزیت آن را به خود تحمیل می‌کنند چیزی که در صورت وجود پزشک خانواده اصلا با آن مواجه نخواهیم شد!

جذب پزشک اولین معضل توسعه نظام ارجاع

همانطور که بارها در خبرها آمد حتی دستمزد بالا هم پزشکان را راغب نمی‌کند از پایتخت و شهرهای بزرگ دور شوند و با وجود رشد پدیده‌ای تحت عنوان پزشک بیکار خیلی از آنها راضی نمی‌شوند به شهرستان‌ها بروند!

قبلا هم گفته شد که برای شهرهایی که پزشک خانواده در آنها به صورت پایلوت اجرایی شد با وجودی که بالاترین دستمزد و بهترین پرداخت به پزشکان شرکت‌کننده در نظام ارجاع داده شد اما از ثبات خوبی در جذب پزشک برخوردار نبوده و اکثر آنها بعد از 2 سال از استان‌ها رفتند!

در این راستا طبق تجربیات گذشته اکثر پزشکان عمومی به فکر ادامه تحصیل و ارتقای شغلی بوده یا به فکر کار در کلانشهرها هستند به همین دلیل نگه داشتن آنها حتی با پرداخت هزینه‌های نسبتا خوب هم امکان‌پذیر نیست و این علت اصلی بی‌ثباتی در بین تعداد پزشکان طرح در هر سال گزارش شده بود و حالا با توسعه آن می‌تواند برای کشور اولین مانع باشد.
البته یکی دیگر از دلایلی که پزشکان کلان شهرها را به شهرستان‌ها ترجیح می‌دهند زندگی سخت وکمبود امکانات است، برای همین است که در روستاها با کمبود پزشک خانواده مواجه هستیم.

آنچه مسلم است توجه به این نکته است که سیستم ارجاع در کشور نیاز به اصلاح اساسی دارد چراکه تا کنون با ریخت و پاشهایی از قبیل انجام پی‌در‌پی رادیو گرافی و اقدامات پاراکلینیکی در نظام سلامت کشور مواجه بوده‌ایم که به جز ضربه به بودجه سلامت و اقتصاد خانوار گاهی سلامتی بیمار را به خطر انداخته است.

بد نیست اکنون که وزیر بهداشت در حال انجام اقدامات زیر‌بنایی و بیمه‌ای برای رفع دغدغه بیمار و خانواده‌هایشان تا انجام درمان است فکری به حال توسعه و به اصطلاح همگانی کردن پزشک خانواده کرده و باید برگ زرینی را که تا ابد در یادها می‌ماند در کارنامه کاری خود به ثبت برساند.

منبع: سیاست روز

انتهای پیام/