بی‌سر و سامانی موسیقی مقامی در خراسان‌رضوی/جشنواره‌‌ها حال موسیقی مقامی را خوب نمی‌کند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، اگر چه موسیقی خراسان رضوی به گفته بسیاری از هنرمندان و مسئولان مربوطه در جایگاه ویژه ای برخوردار است اما به رغم فعالیت‌های مختلف هنرمندان در این عرصه همچنان از حمایت مسئولان امر برخوردار نیست.

البته در بسیاری از بخش‌ها اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش می‌کند این ظرفیت و پتانسیل را حفظ کند اما همچنان عدم امنیت شغلی و ارائه انگیزه به هنرمندان پابرجاست. در این گزارش نگاهی به وضعیت حمایت سازمان‌های متولی از هنرمندان موسیقی سنتی خراسان رضوی داشته‌ایم.

از هنرمندان موسیقی مقامی حمایت نمی‌شود

در این زمینه، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تایباد نیز با بیان اینکه موسیقی مقامی شهرستان تایباد از جایگاه خاصی برخوردار است و در 200 سال گذشته اکثر نوازنده‌‌های مطرح کشور در بحث دوتار و منقبت خوانی از منطقه فرهنگ ‌پرور تایباد و باخرز بودند بیان کرد: اصلی‌ترین مبدع هنر موسیقی مقامی استاد مرحوم «نظر محمد سلیمانی» از نوازنده‌‌های بنام این هنر اصیل ایرانی بودند.

حمزه آزاد با اشاره به اینکه وضعیت موسیقی مقامی مناسب نیست افزود: وضعیت حال حاضر موسیقی مقامی متأثر از وضعیت موسیقی در کشور است و تنها مربوط به تایباد و باخرز نیست و در همه جای کشور با این وضعیت روبه‌ رو هستیم.

وی خاطرنشان کرد: از هنرمندان موسیقی مقامی به‌عنوان نوازندگان موسیقی اصیل ایرانی حمایت نمی‌شود و متأسفانه بیشتر جوانان به موسیقی غربی رو آورده‌اند.

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تایباد گفت: وظیفه ارشاد پول دادن به هنرمند نیست بلکه وظیفه ما ساماندهی هنرمندان است.

آزاد افزود: دیگر مسئولان نهادهای شهرستان نیز برای زنده نگاه داشتن موسیقی مقامی باید پای گود آمده و از هنرمندان حمایت کنند زیرا ما در این شهرستان هنرمندان بااستعدادی داریم و می‌توانیم با بهره‌گیری از این ظرفیت صادرکننده فرهنگ در جهان باشیم.

رئیس ارشاد تایباد با ابراز نارضایتی از بی ‌توجهی سایر ادارات شهرستان گفت: متأسفانه ادارات شهرستان تایباد در زمانی که پول هنگفتی دارند برای هزینه کردن از هنرمندان غیربومی استفاده می‌کنند و در زمان بی ‌پولی از هنرمندان بومی و داخلی بهره می‌گیرند که این نگاه خود جای تأسف دارد.

وی در ارتباط با بیمه هنرمندان موسیقی مقامی نیز به عنوان یکی از مطالبات جدی آنها گفت: بیمه شدن هنرمندان از سوی وزارت ارشاد دارایی شرایطی است که در صورت دارا بودن شرایط هنرمند را وزارت ارشاد بیمه می‌کند و بعضی هنرمندان بیمه می‌شوند اما برخی از هنرمندان حتی از پرداخت همین حق بیمه نیز در مضیقه هستند.

آزاد افزود: دریافت مستمری توسط هنرمندان موسیقی مقامی شرایط سنی 60 سال را دارد که اگر وزارت ارشاد بودجه داشته باشد به هنرمند مستمری پرداخت می‌شود.

شکل گیری کارگاه‌های تخصصی بررسی آثار اساتید بزرگ موسیقی مقامی در مشهد

در این زمینه، سرپرست اداره موسیقی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با اشاره به اینکه موسیقی سنتی این استان دارای جایگاه بسیار ارزشمندی است افزود: فعالیت رشته‌های مختلف موسیقی، کسب رتبه‌های بین المللی توسط نوازندگان و اساتید بنام این رشته و حضور آنان در کنسرت‌های خارج از کشور نشانگر اقبال بلند موسیقی سنتی خراسان به ویژه موسیقی مقامی در سراسر جهان است.

محسن سمیع با اشاره به اینکه پژوهشگران موسیقی، خراسان را در دو بخش شمال و جنوب این منطقه بررسی می‌کنند، تاکید کرد: این تقسیم بندی در عرصه موسیقی بیشتر به دلیل فرهنگ خاص مردم خراسان است که سبب شده تغییرات محسوسی در نوع زندگی آنان بوجود آید.

وی با اشاره به اینکه بخش نخست موسیقی خراسان اختصاص به کوهپایه‌ها دارد و شامل موسیقی کوهپایه‌های هزار مسجد، الله اکبر، دامنه های اتک اسقیت می‌شود خاطرنشان کرد: بخش دوم را موسیقی جلگه‌ها شامل دامنه‌های کوهستانی جنوبی از جمله بینالود در جنوب خراسان تشکیل می‌دهد.

سرپرست اداره موسیقی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی بیان کرد: موسیقی کوهپایه‏‌ای توام با فریاد و پر از فراز و نشیب است که در مقایسه با موسیقی بخش های جلگه‏ ای قوی ‏تر، رساتر و گاه تندتر است در حالی که موسیقی کوهپایه‏‌ای، موسیقی جلگه و دشت وجود دارد که این نوع آهنگ ملایم‌تر، آرامتر و درونی‌تر است.

وی، «دوتار، سورنا یا پیق، قشمه، کمانچه، دهل و نی» را سازهای موسیقی سنتی منطقه شمال خراسان عنوان کرد و گفت: قسمت دیگر موسیقی مقامی خراسان را بخش «موسیقی سازی» تشکیل می‌دهد که در کنار کلام، نقش مهمی را در بیان فرهنگ و هنر این سرزمین دارد.

سمیع با اشاره به فعالیت‌های انجام شده طی ماه‌های اخیر برای گردآوری آثار گفت: آثار این اساتید در قالب کتاب و لوح فشرده صوتی و تصویری گردآوری شده است.

وی تصریح کرد: شکل گیری کارگاه‌های تخصصی بررسی آثار اساتید بزرگ موسیقی مقامی در مشهد و دیگر شهرهای خراسان رضوی همراه با موسیقی شمال و جنوب خراسان در قالب یک موسیقی واحد به لحاظ پژوهشی و آموزشی مورد پیگیری قرار می گیرد و اقداماتی در این راستا از سوی دولت انجام می شود.

وی یادآور شد: حمایت از آثار ارزشمند برجای مانده از هنرمندان بزرگ خراسان رضوی به ویژه موسیقیدانانی که در طول یک سال گذشته به رحمت ایزدی پیوستند یکی از رویکردهای اصلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.

اتاق فکر موسیقی مقامی در خراسان رضوی تشکیل می‌‌شود‌

در این زمینه، رئیس سابق انجمن موسیقی خراسان رضوی از تشکیل اتاق فکر موسیقی مقامی در خراسان رضوی خبر داد و گفت: متاسفانه زیرساخت‌‌های مناسبی در ارتباط با موسیقی مقامی نداریم و این در حالی است که موسیقی فولکلور ریشه در آیین ‌های فرهنگ و اقلیم‌ ها دارد.

فرزین جیرانی با بیان اینکه دنیا با چهره‌‎ و آثار اساتید بزرگ موسیقی مقامی خراسان رضوی همچون مرحوم پورعطایی و مرحوم حاج قربان و سایر اساتید بزرگ آشنا هستند، افزود: جریان موسیقی مقامی در خراسان رضوی جریانی بزرگ است که در این رابطه باید برنامه‌ ریزی ‌هایی کلیدی انجام شود و نسبت به شناسایی شاگردان این اساتید بزرگ اقدام و برای ادامه حیات موسیقی مقامی استان تلاش کنیم.

وی یکی دیگر از مشکلات موسیقی مقامی استان را نبود پژوهش در این حوزه دانست و گفت: نبود پژوهش در حوزه موسیقی مقامی و هنر سبب ضربه وارد شدن به این موسیقی محلی و بومی شده است.

رئیس سابق انجمن موسیقی خراسان رضوی با اشاره به اینکه رسیدگی به وضعیت معیشت و ارج نهادن به بزرگان موسیقی مقامی استان، تامین زیرساخت‌‌های آموزشی، ایجاد اتاق فکر، راه اندازی کارگروه‌ های تخصصی، ایجاد پژوهشگاه موسیقی مقامی از جمله برنامه‌ های در دستور کار این انجمن در ارتباط با موسیقی مقامی خراسان رضوی است تاکید کرد:  با برگزاری جشنواره‌ های مختلف حال موسیقی مقامی خوب نمی‌‌شود بلکه باید با همفکری به تامین زیرساخت‌های این  نوع موسیقی در استان بپردازیم.

گزارش از صبا عظیمی

انتهای پیام/