به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم ، قیمت نفت در افتان و خیزان خود زورش به 40 دلار نمی‌رسد، سهم ایران هم افزایش نخواهد یافت و وزارت نفت در یک عقب‌نشینی محض اعلام کرده است خبری از افزایش «آنی» صادرات نفت به بازارهای نفتی نیست؛ عقب‌نشینی‌ای که «جوان» بارها آن را پیش‌بینی کرده بود.
به گزارش «جوان»، بیش از دو سال است که وزارت نفت همواره از افزایش صادرات نفت پس از تحریم‌ها سخن می‌گوید اما در عمل صادرات نفت ایران ثابت ماند و «صعودش» برای کشورهایی ماند که قرار بود سهم ایران را پس بدهند. وزیر نفت با انبوهی از تجربیات اوپکی خود، چنان در «تیتر شدن» تعجیل کرد که گویی سبقت در ادعا امتیازی بزرگ برای کشور محسوب می‌شود.
زنگنه به قدری از افزایش صادرات گفت که همه را نگران کرده است، عراق به سرعت بر میزان صادرات خود افزود و عربستان با ارائه تخفیف اجازه نفس کشیدن به بشکه‌های نفتی ایران را نداد ولو آنکه این بشکه‌ها بالفعل باشند. وزیر نفت پیش از هر اجلاس اوپک، با این سازمان نامه‌نگاری می‌کرد که در این اجلاس باید سهم ایران پس داده شود. به کشورهای حاشیه خلیج فارس سفر می‌کرد تا بگوید موعد تحویل سهم ایران است فارغ از این حقیقت که بازار نفت، دنیای «عمل» است و نه رایزنی و دلخوشی به آینده.
در چنین شرایطی محلی به درخواست‌های ایران داده نشد و هر کشوری که مقصد نامه‌های رئیس‌جمهور و زنگنه بود کار خود را به پیش برد، «دیپلماسی کاغذی» دولت جواب نداد و زنگنه بیش از گذشته در منگنه قرار گفت. هرچند او توجهی به انتقادات نکرد و به راه اشتباه خود ادامه داد اما کارشناسان بارها از وی انتقاد کردند که دلیل دامن زدن به کاهش قیمت از سوی وی چیست؟
وزیر نفت اما در مقابل می‌گفت که با تکرار «بازگشت سریع ایران» به بازار نفت، قیمت‌ها می‌افتد و زمانی که ایران بشکه‌های رها شده از بند تحریم را وارد بازار می‌کند دیگر خبری از کاهش شدید قیمت نفت نیست؛ این تحلیل سطحی مورد انتقاد قرار گرفت اما هرچه این انتقادات بیشتر می‌شد وزیر نفت به سرعتش در «جاده انحرافی» می‌افزود. تأکید وزیر نفت بر «آنی» بودن تزریق نفت ایران به بازار نفت به حدی بود که ایران به عنوان برهم زننده نظم نسبی بازار نفت جهان متهم شد و مؤسسات و تحلیلگران بین‌المللی، زنگنه را یکی از بازیگران کاهش قیمت نفت دانستند، درست هم می‌گفتند زیرا تا زمانی که ایران نتواند نفت بیشتری را وارد بازار کند اتفاقی رخ نخواهد داد و دلیل تأکید دو ساله در افزایش یک میلیون بشکه‌ای هیچ هدفی جز کاهش قیمت‌ها را دنبال نمی‌کند.
  
عقب‌نشینی
با این وضعیت، وزارت نفت در یک عقب نشینی حاصل از اشتباه استراتژیک اعلام کرده است که افزایش صادرات نفت ایران با توجه به شرایط بازار عملیاتی خواهد شد و نه به شکل پارتیزانی. به بیان ساده‌تر «چپ‌خوانی» وزارت نفت در اوپک و بازار نفت به بدترین شکل خود رخ‌نمایی کرد، آنجا که باید با سیاست نفتی از شرایط بازار می‌گفت به صورت معناداری از افزایش بی‌رویه صادرات نفت گفت و آنجا که باید «جنگی» عمل کند از شرایط بازار می‌گوید!
به بیان ساده‌تر، وزارت نفت طی دو سال گذشته در ابتدا نباید از افزایش صادرات نفت سخن می‌گفت و در مرحله بعد اگر قصد داشت از افزایش صادرات بگوید باید از مبهم بودن آینده و مشخص نبودن برنامه ایران می‌گفت و پس از لغو تحریم‌ها عرضه را افزایش می‌داد، چنین تاکتیکی باعث می‌شد بازارها آرام گرفته و به صورت لحظه‌ای به سخنان وزیر نفت کشور واکنش نشان نمی‌داد. اگر چنین راهبردی در دستور کار قرار می‌گرفت افت قیمت‌ها بسیار کمتر از وضعیتی بود که امروز گریبان کشور را گرفته است.
اما وزارت نفت دقیقاً عکس این راهبرد منطقی حرکت کرد. مدیران نفت در ابتدا از افزایش صادرات نفت گفتند و بازارها و تحلیل‌ها را برهم ریختند و درست در زمانی که باید به افزایش صادرات روی می‌آوردند عقب کشیده و از شرایط بازار می‌گویند.
  
فقط یک بلوف بود
حالا در این میان یکی از رسانه‌های بسیار معتبر و تأثیرگذار نفتی بر این موضوع متمرکز شده و نوشته است ایران از موضع خود کوتاه آمد. اویل پرایس می‌نویسد: «اینکه موضع ایران مبنی بر افزایش قابل توجه تولید بلافاصله بعد از تحریم‌ها صرفاً یک بلوف بوده و این کشور در حال حاضر ظرفیت فیزیکی برای تولید و صادر‌ات روزانه یک میلیون بشکه نفت بیشتر را ندارد و بدون سرمایه‌گذاری قابل توجه خارجی نمی‌تواند این کار را انجام دهد. همچنین ایران متوجه شده که موضع تهاجمی در خصوص افزایش تولید نتیجه منفی داشته و به کاهش قابل توجه قیمت نفت در سال 2015 منجر شده است. در سه ماهه اول 2015 پس از آنکه بازارهای جهانی شوک حاصل از تغییر سیاست تولید اوپک در نشست 27 نوامبر را هضم کردند، قیمت نفت رو به ثبات رفت. در سه ماهه دوم 2015 قیمت‌ها شروع به افزایش کرد، چراکه بازارها پیش‌بینی کردند عرضه و تقاضا به زودی متعادل خواهد شد، اما در سه ماهه سوم پس از آنکه توافق هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های جهانی روز به روز محتمل‌تر می‌شد، بازارهای نفتی پیش‌بینی کردند که پایان محدودیت صادرات نفت ایران متعادل ‌شدن بازار را به تأخیر خواهد انداخت و قیمت‌ها کاهش را از سر گرفتند. در سه ماهه چهارم تأکید ایران مبنی بر افزایش صادرات روزانه یک میلیون بشکه در طول سال 2016، فشار کاهشی بر بازار را تشدید کرد و قیمت سبد نفتی اوپک به 33 دلار و شش سنت(پایین‌ترین سطح سال 2015) و در ماه ژانویه به کمتر از 30 دلار در هر بشکه رسید. این کاهش در قیمت نفت به معنای این است که افزایش روزانه 500 هزار بشکه‌ای صادرات نفت ایران در حال حاضر درآمد صادراتی کمتری را برای این کشور نسبت به زمانی‌که روزانه تنها یک میلیون بشکه نفت را با قیمت 45 دلار در هر بشکه می‌فروخت، به همراه خواهد داشت. اگر فرض کنیم که اضافه شدن روزانه یک میلیون بشکه به صادرات نفت ایران، قیمت سبد نفتی اوپک را با یک کاهش پنج دلاری دیگر به 25 دلار در هر بشکه برساند، با این حساب درآمد خالص نفتی ایران مجدداً کاهش خواهد یافت.»
  
زنگنه همه چیز را خراب کرد
رئیس سابق اداره بررسی‌های بازار نفت هم در این‌باره اظهارات جالبی را بیان کرده است. محمدصادق معماریان که پیش‌بینی‌های دقیقش از قیمت نفت و بازارها وی را به یک چهره بین‌المللی و معتبر تبدیل کرده است در گفت‌و‌گو با فارس هم معتقد است، وزیر نفت ایران اشتباه بزرگی را مرتکب شده است: «به عقیده من آقای زنگنه برگ برنده افزایش تولید خود را پیشاپیش از بین برد. مثل کسی که دعوا می‌کند و هرچه دم دست دارد بر سر طرف مقابل می‌کوبد. کسی که این جنگ را با همراهی رسانه‌ها سازماندهی کرده است در حال تخریب ساختار قیمت است و به این امر دامن می‌زند.»
روزنامه «جوان» در چند شماره گزارش خود با هم نسبت به این موضوع پرداخت که سخنان معماریان مؤید هشدارهای این جریده به وزارت نفت است.
معماریان اما در بخش دیگری از صحبت ‌های خود با اشاره به خطای زنگنه در اوپک گفت: الان جای رقابت تند و شکننده با عربستان نیست. اینجا جایی است که باید تلاش کنیم اوپک را مانند قبل غیرسیاسی کنیم و انسجام درونی آن را بازگردانیم. در این خصوص مجدداً تأکید می‌کنم که نقش روسیه به‌عنوان عضو جدید در تقویت انسجام اوپک حتی برای آن کشور هم حیاتی است. وی اضافه کرد: در ابتدای سال در اجلاس سراسری اقتصاد در حضور آقای روحانی این مسئله را تشریح کردند و روی 72 دلار صلوات فرستادند و در زمان کوتاهی پس از آن قیمت وارد کانال 40 دلاری شد.
ایراد این است که ما فکر می‌کنیم هر کسی نخود و لوبیا فروخته‌‌ است، می‌تواند نفت هم بفروشد. می‌گویند  LC و مذاکره همان است و زبان هم که بلد باشید می‌توانید نفت را بگذارید جای نخود و لوبیا. در حالت‌های متعارف اگر شما خراب هم بکنید طرف خارجی شما آن را درست می‌کند و اشکالات را اصلاح می‌کند، چون می‌خواهد تجارتش بچرخد اما در شرایط بحرانی و پیچ‌های تاریخی با کسی شوخی ندارند و تلاش می‌کنند شما را منحرف کنند.
نگاهی مدقانه به عملکرد وزارت نفت در حوزه دیپلماسی و جهت‌گیری‌های آن نشان می‌دهد وزارت نفت به طور کامل در این حوزه مردود شده است و با اتخاذ سیاست‌های دور از منطق خود نه تنها به کاهش قیمت نفت دامن زده است بلکه بازپس‌گیری بازار نفت ایران را بسیار سخت و حتی غیرممکن کرده است. وزیرنفت کشور را وارد بحران کرده است و می‌گوید فقط تا پایان این دولت در وزارت نفت می‌ماند و قضاوت را به آیندگان واگذار می‌کند!

منبع:جوان

انتهای پیام/