به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، محمد‌رضا سنگ سفیدی ظهر امروز در نشست هم‌اندیشی دفتر مطالعات معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری مقدس که در ساختمان شهرداری مشهد برگزار شد، اظهار داشت: مشکل ما در فضای فرهنگی این است که نهاد‌های فرهنگی به شکل موازی کار انجام می‌دهند و با یکدیگر تعاملی ندارد.

سنگ سفیدی تاکید کرد: این امر مشکلی جدی در فضای پژوهشی ایجاد می‌کند، پیشنهاد ما این است که شورای پژوهشی فرهنگی ایجاد شود تا نهاد‌هایی که در حوزه فرهنگی کار می‌کنند با یکدیگر تعامل داشته و کاری تکراری انجام ندهند.

وی افزود: هر چه در کار پژوهشی جلو می‌رویم با مشکل زیاد دانستن مواجه می‌شویم و علت اصلی پیش نرفتن امور را نداشتن پول و وقت می‌دانیم، این عقیده مطرح است که اگر پول باشد مشکلات اجتماعی و فرهنگ شهروندی نداریم.

وی گفت: این در حالی است که مشکل ما از ندانستن و عدم اشراف بر مسائل است، اگر بر این باور باشیم که همه چیز را می‌دانیم با مشکل در پژوهش رو‌به‌رو می‌شویم، از همین رو خیلی از پژوهش‌ها استاندار‌های لازم را ندارد.

سنگ سفیدی تاکید کرد: ما در حوزه حجاب کار پژوهشی انجام دادیم و دریافتیم که علت آن، چیزی غیر از آن است که می‌پنداریم، این نتیجه گیری حاصل آمد که پژوهش‌ها به نحو صحیحی در سطح اجتماع نتیجه لازم را کسب نمی‌کند؛ عدم اشراف بر مسائل است که نمی‌تواند مشکلات اجتماعی را راهگشا باشد؛ نباید بر این باور بود که مشکل وقت و پول است، مشکل ما ندانستن است.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی شهرداری مشهد با اشاره به اینکه پروژه نقشه راه سازمان‌های مردم نهاد خراسان رضوی با هدف چگونگی مدیریت سمن‌ها و رساندن آن به هدف مطلوب صورت گرفته است، عنوان کرد: انجام و سازمان‌دهی برخی از مسائل از حوزه دولتی خارج است و این مردم‌ هستند که باید وارد کار شوند.

سنگ سفیدی تاکید کرد: در هر حوزه‌ای که بخواهیم کاری انجام دهیم، باید وضع موجود را بشناسیم، هدف را مشخص کرده و گام میان این دو را تبیین کنیم؛ اگر بدون شناخت این سه برنامه‌ای را انجام دهیم به طور حتم  اقدامی سازمان نیافته ارائه می‌شود.

وی افزود: ما باید بدانیم کجا هستیم و درصد هستیم کجا برویم تا بتوانیم وضع موجود را تبیین کنیم، اگر این اشراف حاصل آید می‌توانیم برنامه ریزی و سیاستگذاری کنیم؛ در این راستا تشکیل بانک اطلاعات کمی و ثبتی سم‍‌ن‌های خراسان رضوی بررسی و کلیه تحقیقات صورت گرفته در حوزه سمن‌ها می‌تواند ما را در پاسخ به مسائل مطرح شده یاری رساند.

سنگ سفیدی با تاکید بر اینکه 507 سمن در خراسان رضوی وجود دارد، گفت: مبتنی بر داده‌های ثبتی و رسمی داده‌های خود را جمع آوری کرده‌ایم، 507 سمن در خراسان رضوی موجود است، کار ما در حوره پژوهشکده مرکز مطالعات این است که کار پژوهشی را به طور صرف برای مرکز پژوهش‌ها انجام نمی‌دهیم بلکه سعی کردیم در افق 1400 به اندیشکده مرکز مطالعات مبدل شویم.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی شهرداری مشهد اظهار داشت: ما باید از دل داده‌های پژوهش‌ها تصمیم سازی کنیم، کار ما این بوده که داده‌های حاصل را مسئله شناسی کنیم، می‌توان با مسئله شناسی وجود 507 سمن را بررسی کرد، اینکه آیا این تعداد سمن در استان کم و یا زیاد است باید مورد بررسی قرار گیرد؛ دادن پاسخ‌های سطحی به این سوالات نمی‌تواند منطقی، دقیق و علمی باشد.

سنگ سفیدی با اشاره به عدم امکان ارزیابی مناسب از کمیت سمن‌های استان،گفت: آخرین آمار در مورد سمن‌ها از سال 83 بوده است؛ به ازای هر 50 هزار نفر یک سمن در خراسان رضوی وجود دارد و به ازای هر یازده هزار نفر یک سمن در مشهد مقدس وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه باید نگاه خود را به سمن‌ها بومی کنیم، گفت: ما نمی‌توانیم معیار‌ها را مبنا قرار دهیم تا کمیت را شناسایی کنیم، در همین باب ما به دنبال قدر مطلق کمیت مطلوب سمن‌های استان هستیم؛ یکی از نیاز‌های اصلی ما در حوزه سمن‌ها چشم انداز است، در چشم انداز باید معیار و وضعیت مطلوب را مشخص کنیم، هیچ چشم اندازی در مورد سمن‌ها نمی‌شود ارائه کرد مگر اینکه چشم انداز مشخص شود.

سنگ سفیدی عنوان کرد: در سال 93 در مشهد مقدس، 93 درصد از سمن‌ها در این شهر و کمتر از هفت درصد در سایر شهرستا‌ن‌های استان قرار داشته‌اند که نشانه عدم توازن سمن‌ها است؛ این در حالی است که با رشد جمعیتی این شهر 53 درصد از جمعیت استان را به خود اختصاص داده است، 45 تا 60 درصد سمن‌ها باید در مشهد مقدس و با وجود جمعیت سایر شهرستان‌های استان، درصد بیشتری به وجود سمن‌ها در شهرستان‌ها تعلق گیرد.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی شهرداری مشهد گفت: فعال نبودن سمن‌ها در شهرستان‌ها عدم بهره‌مندی و کاهش کارایی سمن‌ها را در پی دارد؛ سوق دادن سمن‌ها به شهرستان‌ها، تسهیل شکل گیری سمن‌ها در شهرستان‌ها و دادن امکانات بیشتر به سمن‌های شهرستان‌ها بایستی مورد توجه قرارگیرد؛ سوق دادن سمن‌ها به شهرستان‌ها باید همراه با فرهنگ سازی نحوه انجامش باشد تا بتوان مباحث را تبیین کرد.

سنگ سفیدی در مورد نحوه پراکنش سمن‌ها در سطح استان و مشهد مقدس عنوان کرد: در مشهد مقدس تفکیک سمن‌ها با جزئیات و به صورت تفکیکی در مناطق دوازده گانه صورت پذیرفته و مشخص شده که هر سمن‌ دقیقا در کجا قرار دارد و چه مشخصاتی را به خود اختصاص می‌دهد؛ در مناطق 12 گانه شهری، منطقه یک،هشت و دو بیشترین و منطقه ثامن کمترین سمن را به خود اختصاص داده است؛ در این تحلیل این برداشت حاصل می‌آید که بایستی سمن‌ها در سمت منطقه ثامن فعال شوند.

وی افزود: کمیت مناطق نباید مورد نظر واقع شود، آنچه که برای ما مهم است سرانه منطقه و جمعیت است؛ دراین باب بایستی سرانه جمعیت در مناطق دوازده گانه مشخص شود، با این عقیده شاهد آن هستیم که منطقه ثامن که کمترین سمن را دارد از لحاظ سرانه جمعیتی رتبه یک را دارا است.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی شهرداری مشهد با اشاره به اینکه ما با تراکنش نامتوازن سمن‌ها در مشهد مقدس رو‌به‌رو هستیم، تصریح کرد: منطقه 4، 5 و 6 از حوزه‌های شهری مشهد مقدس که مستضعف هستند از کمترین سرانه سمن‌ها برخوردار‌ند، ما باید به سمتی برویم که سرانه وجود سمن‌ها در این مناطق افزایش داشته باشد.

سنگ سفیدی با تاکید بر اینکه میان پنج مرجع مجوز دهنده به سمن‌ها هماهنگی وجود ندارد عنوان کرد: اداره کل ورزش و جوانان، استانداری، فرمانداری، بهزیستی و نیروی انتظامی از پنج مرجعی هستند که مجوز سمن‌ها را اعطا می‌کنند ولی هیچگونه هماهنگی‌ای میان این مراجع در صدور مجوز وجود ندارد؛ راهکار ما تشکبیل نظام یک پارچه برای صدور مجوز‌ها است، باید از میان پنج نهاد، یک نهاد به صورت مرجع در صدور مجوز‌ها باشد، ما متاسفانه در مشهد مقدس نظام یکپارچه فرهنگی نداریم.

وی تعداد حوزه‌های فعالیتی سمن‌ها در استان را 60 حوزه دانست و خاطرنشان کرد: اکثر این حوزه‌ها شامل حمایتی اجتماعی، خیریه و علمی و پژوهشی است؛ علاوه بر تکثر و عدم سازمان دهی سمن‌ها، شباهت سمن‌های حمایتی و موازی کاری آن‌ها مشکل پیش‌رو ما در فعالیت سمن‌ها است.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی شهرداری مشهد تاکید کرد: آثار این امر کاهش شناسایی دقیق ظرفیت‌ها، عدم نظارت دقیق، عدم شناخت کمبود‌ها و افزایش اقدامات تکراری و موازی است؛ بانک اطلاعات سمن‌ها در خراسان رضوی وجود ندارد و هیچ نهادی اطلاعات کامل و جامعی نسبت به  سمن‌های موجود در استان ندارد؛ نبود اطلاعات و آمار دقیق موجب شده است که نتوانیم به درستی برنامه ریزی کنیم؛ پیشنهاد ما تشیل بانک جامع سمن‌ها برای جلوگیری از انحرافات در پژوهش‌ها است.

سنگ سفیدی افزود: اگر تاکنون سمن‌ها خوب عمل کرده‌اند به خاطر نجابت خودشان بوده نه مدیریت؛ در حوزه انقلاب‌های رنگی یکی از پتانسیل‌هایش سازمان‌های مردم نهاد بوده است، اگر ما هم روی آنها نظارت نداشته باشیم ممکن است سمن‌ها دچار سوء نظر شود، ما برآن هستیم که به این پرسش پاسخ دهیم که چگونه می‌توانیم سمن‌ها را سازمان‌دهی کنیم؛ با وجود فعالیت سمن‌ها در استان، تنها 34 درصد از سمن‌ها در حوزه پدافند غیر عامل فعالیت دارند.

سنگ سفیدی تاکید کرد: استاندارد‌های ما باید بومی و متناسب با استان باشد، ما باید بدانیم که در هر شهری چه سمنی باید مورد تقویت قرار گیرد تا در نهایت بتوانیم در باب مشارکت‌های فردی مفید واقع شویم؛ تفاوت جامعه آماری و خرد بودن موضوعات است که سبب می‌شود نتوانیم برخی موضوعات را به شهر خود تعمیم دهیم.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی شهرداری مشهد با تاکید بر اینکه هیئت‌های مذهبی را باید در حوزه اقدامات سمن‌ها بررسی کنیم گفت: هیئت‌های مذهبی کارکرد‌های مشابهی دارند و این امر سبب می‌شود که آمار سمن‌ها تغییر یابد؛ قانون در این باب اشکالاتی دارد چون برخی حوزه‌ها را به مجموعه اقدامات سمن‌ها وارد نکرده است، با این وجود نمی‌توانیم آن را زیر سوال ببریم، ولی معتقدیم این تعریف باید جا‌به‌جا شود.

وی با بیان اینکه آمار را از فضای مجازی اخذ نکرده‌ایم اظهار داشت: آمار به صورت میدانی و گزارش‌های 10 روزه بوده است، با وجود آنکه ما به نهاد‌ها و سازمان‌های زیادی مراجعه کردیم تا آمار و اطلاعات حاصل کنیم ولی برخی این آمار را در اختیار ما نگذاشتند، این عوامل است که موجب می‌شود آمار به صورت دقیق حاصل نیاید.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی شهرداری مشهد افزود: کار ما در حال حاضرعملی نبوده، اقدامات ما تا کنون در مورد جمع آوری بانک اطلاعاتی بوده تا بتوانیم به واسطه آن در گام عملیاتی قدم نهیم؛ ما در گام نخست برآن بودیم که عوامل شکست، بقا و راه‌های درآمد سمن‌ها را شناسایی کنیم.

مرضیه آدمیان، کارشناس ارشد جامعه شناسی نیز در این نشست در مورد مرور نظام‌مند پژوهش‌های انجام شده در حوزه سمن‌ها اظهار داشت: هدف ما از بررسی این بود که فهرستی از پژوهش‌هایی که درمورد سمن‌ها صورت پذیرفته بود را شناسایی کنیم تا بدانیم در مورد سمن‌ها چه ظرفیت‌ها و خلاء‌هایی وجود دارد تا بتوانیم بر اساس استراتژِی‌ها، سازمان‌های مردم نهاد را به صورت فعال شناسایی و فعال کنیم.

آدمیان خاطرنشان کرد: تحقیقات جامعه آماری ما از سال 80 تا پایان 93 است که در آن از سرشماری، بهره گیری از بانک‌های اطلاعاتی، مراجعه به تمام سازمان‌ها، دانشگاه‌ها، کتابخانه‌ها و پژوهش‌ها صورت پذیرفته است؛ دراین گردآوری اطلاعات، از 101 پژوهش و پایان نامه بهره گرفته شده است که 67.3 درصد از آن بهره‌گیری از پایان‌نامه و 5 درصد از طرح‌های پژوهشی بوده است، اکثر پایان نامه‌ها از مقطع ارشد وتنها 4 درصد از مقطع دکتری بوده است.

وی با اشاره به اینکه سمن‌ها به لحاظ موضوعی به 18 دسته تقسیم بندی شده‌اند گفت: یکی از این موضوعات در حوزه زنان است که 11 عنوان را به خود اختصاص می‌دهد که 101 پژوهش در باب آن وجود دارد؛ اولیت فعالیت زنان در سمن‌ها مرتبط با سازمان‌های خیریه، سیاسی اجتماعی و آموزشی و فرهنگی است، هر اندازه انسجام خانوادگی بیشتر باشد، زنان تمایل کمتری به مشاکت در سمن دارند و هر اندازه سن خانم‌ها بالاتر رود، مشارکت در سمن‌ها بیشتر می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه هر اندازه تحصیلات بانوان بالاتر باشد مشارکت در سمن‌ها بیشتر می‌شود، عنوان کرد: مشارکت در سمن‌ها سبب ارتقاء پایگاه اجتماعی، افزایش خودباوری و سرمایه فرهنگی و اجتماعی به حساب می‌آید؛ حوزه محیط زیست یکی از موضوعات مهم مورد پی‌گیری است، 10 عنوان در حوزه سمن‌های حمایت از محیط زیست وجود دارد، هر اندازه سرمایه اعتماد و همفکری در سمن‌ها بیشتر باشد، آلودگی و تخریب محیط زیست کمتر است.

آدمیان با تاکید بر اینکه سمن‌ها به طور کلی نقطه قوت و فرصت‌اند نه اینکه وسیله‌ای برای تهدید امنیت ملی باشند، عنوان کرد: یافته‌های پژوهشی در بیان علت موفقیت سمن‌ها این عقیده را مطرح می‌سازند که هر اندازه سمن استقلال مالی داشته باشد در ارتباط مناسب با شهروندان موفق تر است؛ مشکل پیش‌رو مدیریت سمن‌ها است، اگر مدیریت به صورت مشاکتی و واحد باشد موفق تر است؛ عدم نوآوری و عدم تعامل با دولت مشکلاتی را برای فعالیت سمن‌ها به وجود آورده است.

وی تاکید کرد: در زمینه اعتیاد و پیشگیری از آن سمن‌ها کارایی متوسطی داشته‌اند و شفافیت در تصمیمات کم بوده، علاوه بر آن سمن‌ها در مسائل زیست محیطی نیز ضعیف عمل کرده‌اند؛ دولت می‌بایست با دادن وام کم بهره بر عملکرد سمن‌ها نظارت داشته باشد، برای آن‌ها مشوق مالی باشد، معافیت مالی برای آن‌ها فراهم آورد، در تقویت فعالیت سمن‌ها سرمایه گذار خارجی جذب نماید و خرید خدمات از سمن‌ها توسط دستگاه‌های دولتی الزامی شود.

آدمیان با اشاره به رقابت تخریبی و ناسالم در سمن‌ها عنوان کرد: باید از موازی کاری و انجام پروژه‌های مشابه جلوگیری کرد و افرادی را در مدیریت سمن‌ها قرار داد که ارشد و موفق باشند و منشور اخلاقی را در سمن رعایت کنند؛ تعامل میان دولت و سمن بایستی به وجود آید، دولت باید دبیرخانه‌ای برای هماهنگی میان سمن‌ها ایجاد کند و کارگروه تخصصی و مشاوره‌ای در حوزه فعالیت سمن‌ها ایجاد شود؛ دولت می‌تواند بخشی از فعالیت‌های خودش را به سمن واگذار کند.

انتهای پیام/