به گزارش خبرگزاری تسنیم از زیرکوه، همه ساله اسفندماه نوید رسیدن روزهای بهاری است، به همین جهت همه ساله از ابتدای ماه اسفند، به تدریج هیاهو و تکاپوی مردم برای استقبال از بهار و عید نوروز آغاز می‌شود.

تب خانه تکانی از یک طرف و انجام خرید شب عید از طرف دیگر، حال و هوای جالب و البته عجیبی را در خانواده‌های ایرانی ایجاد می‌کند.

آنچه مسلم است این است که این آئین‌ها و سنت‌ها دارای پیشینه‌ای طولانی در میان خانواده‌های ایرانی است اما به نظر می‌رسد انجام این سنت‌ها از گذشته تا به امروز دچار تغییراتی شده است و با ورود تکنولوژی‌های جدید و پیشرفته تا حدودی این سنت‌ها رو به فراموشی می‌رود به گونه‌ای که نحوه استفاده و نگرش افراد به این آئین‌ها تفاوت‌هایی پیدا کرده است.

به هر ترتیب مردم کشور ایران با انجام برخی از این اعمال به استقبال سال نو می‌روند، این استقبال با انجام کارهایی از قبیل خانه تکانی، شست و شوی وسایل و لوازم خانه، رسیدگی و تعمیر خانه و خرید لباس شب عید که از واجب‌ترین مرسومات ایام عید نوروز به حساب می‌آیند صورت می‌گیرد.

مردم استان خراسان جنوبی و نیز شهرستان زیرکوه از چند روز مانده به عید نوروز و سال جدید و معمولاً تا پیش از فرا رسیدن شب چهارشنبه آخر سال به انجام خانه تکانی و آماده شدن برای یک سال جدید می‌پردازند که یکی از مهم‌ترین دغدغه آن‌ها در این ایام شست‌وشوی فرش‌های خانه است.

طی چند روز گذشته در سفری که به مناطق مرزی همت آباد زیرکوه داشتیم، در طول مسیر بیش از هر چیزی فرش شویی هماهنگ و منظم مردم این منطقه بیشتر نظرمان را جلب کرد.

یکی از رسوم جالب که در بعضی از روستاهای مرزی کویری شهرستان زیرکوه وجود دارد، این است که آن‌ها یک روز خاص را به کار فرش شویی اختصاص می‌دهند و در آن روز فرش‌ها و وسایل کل خانواده‌های آن روستا را شست‌وشو می‌دهند.

همکاری و همیاری کل خانواده‌های این روستا با سایر خانواده‌ها کاری واقعا جالب و دیدنی بود که نظر هر بیننده را به خود جلب می‌کند، به دیوار هر خانه‌ای که نگاه می‌کنی، پر است از فرش‌ها و موکت‌های شسته شده که در انتظار تابش نور گرم خورشید ایستاده‌اند تا خشک شوند.

هیاهو و سروصدای بانوان و مردان و کودکان این روستا جذابیت این موضوع را دو چندان می‌کند، یکی در حال آویزان کردن فرش‌ها و دیگری در حال آب پاشیدن روی فرش‌های در کف غلتیده و آن طرف‌تر هیاهو و شادمانی کودکان این خانواده‌ها که گویی همه‌شان عضو یک خانواده هستند.

حق داریم اگر باور کنیم جنب و جوش و لذت به استقبال مراسمی رفتن بهتر و دلنشین‌تر از خود آن مراسم است.

یکی از بانوان این روستا به خبرنگار تسنیم در زیرکوه گفت: روستای ما همه ساله در این موقع از سال شور و حال خاص و ویژه‌ای دارد و اینکه ما با هم در این امور خانه تکانی و فرش شویی همکاری داریم واقعا برای ما لذت بخش و خاطره انگیز است.

غضنفری یکی دیگر از اهالی این روستا نیز گفت: همدلی و همکاری مردم روستای ما در این ایام وصف ناپذیر است و همه اهالی روستا از کوچک و بزرگ، پیر و جوان و زن و مرد با هم مانند یک عضو خانواده صمیمی در کنار هم در به سر انجام رساندن این کار‌ها همکاری و همیاری می‌رسانند.

از یک دختر بچه کوچک این روستا پرسیدیم که الان اینجا چه کار می‌کنید و چه حس و حالی داری که گفت: من خیلی خوشحالم که همه اهالی روستا اینجا جمع شده‌اند و به هم کمک می‌کنند تا همه برای عید نوروز آماده باشیم و ما بچه‌ها هم اگر کمکی از دست ما بر آید به خانواده خود و سایر مردم این روستا کمک می‌کنیم.

و این است قصه عشق و نوع دوستی، همکاری و همیاری این مردم مرز نشین زیرکوه.

غبار روبی و گردگیری یکی دیگر از سنت‌ها و رسم‌های دیرینه در بین مردم شهرستان زیرکوه است که همچون دیگر ایرانیان با نزدیک شدن به فصل بهار و عید نوروز این سنت انجام می‌شود.

این روز‌ها بانوان این منطقه وسایل کهنه و کم مصرف تر را به دیگران می‌بخشند و اشیا و وسایل نو و تازه تهیه می‌کنند، قالی‌ها و قالیچه‌ها و گلیم‌های خانه را می‌تکانند و گرد و خاک آن‌ها را می‌گیرند، در و دیوار اتاق‌ها و خانه را سفید و نقاشی می‌کنند و گل و گیاه و نهال در باغچه‌های خانه می‌کارند.

خلاصه گرد و غبار سال گذشته را از خانه‌ها و وسایل منزلشان می‌زدایند تا با روحیه شاد‌تر و پاک‌تر به استقبال سال جدید بروند تا آن سال برایشان مایه خیر و برکت و خوبی باشد.

با تمام این وجود و با توجه به جذابیت‌ها و زیبایی‌هایی که این سنت‌ها دارند ولی توجه به نکات ایمنی و بهداشتی برای جلوگیری از بروز بیماری‌ها و مشکلات ناشی از آن در ایام عید از ضروریات است.

ناصری کار‌شناس بهداشت خانواده و مبارزه با بیماری‌های شبکه بهداشت و درمان زیرکوه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در زیرکوه اظهار داشت: با توجه به شروع فصل خانه تکانی و گردگیری و شست‌وشو و اوج گیری آن در روزهای اخیر رعایت نکات ایمنی در این ایام به منظور جلوگیری از بروز بیماری‌ها و مشکلات ناشی از آن الزامی است.

وی بیان کرد: یکی از نکات مهم که مخصوصا در شست‌وشو‌ها باید مورد توجه قرار گیرد این است که در استفاده از مواد شوینده باید توجه کرد که از دستکش استفاده شود و این مواد دور از دسترس کودکان قرار گیرد و از تماس مستقیم کودکان با مواد شوینده جلوگیری شود.

این کار‌شناس بهداشت خانواده تصریح کرد: در شوینده‌های قوی مانند وایتکس و جوهر نمک که معمولا در فضاهای بسته مثل حمام و سرویس‌های بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، نباید از آب گرم استفاده شود و حتی الامکان فضای این مکان و درب و پنجره‌ها باز باشد.

وی با اشاره به بحث خانه تکانی و گردگیری وسایل در این ایام خاطرنشان کرد: به منظور جلوگیری از بروز حساسیت و ورود گرد و خاک به داخل دهان در گردگیری‌ها حتما از ماسک استفاده شود.

ناصری همچنین توصیه‌ای به خانم‌های باردار داشت که از برداشتن لوازم سنگین خوداری کرده و از تماس و ارتباط با مواد شوینده و شیمیایی جلوگیری کنند و در صورتی که دارای زخم و جراحت هستند محل آن را با چسب و گاز استریل بپوشانند چرا که رعایت نکردن آن در صورت عدم ایمن سازی با واکسن باعث انتقال کزاز به فرد می‌شود.

وی افزود: خانم‌های باردار حتی الامکان از انجام این فعالیت‌ها خودداری و یا نکات ایمنی و بهداشتی را رعایت کنند.

در اسفند ماه همچنین خرید لباس و وسایل نو یکی دیگر از دغدغه‌های خانواده‌های این مرز و بوم برای خود و فرزندان است که با نزدیک شدن به عید نوروز به اوج خود می‌رسد و با حس شادی و نشاطی دو چندان این خرید‌ها انجام می‌شود.

خلاصه همه مردم در این روزهای آخر سال در اسفند ماه تمام سعی و تلاش خود را می‌کنند تا با محیطی تمیز‌تر، سالم‌تر و شیک‌تر به استقبال عید نوروز و سال جدید بروند، ولی نباید فراموش کرد که اهمیت و ارزش عید و بهار وقتی است که این جشن و شادی جنبه عمومی و همگانی داشته باشد و مردم و به خصوص افرادی که از توان مالی بالاتری برخوردار هستند، با دستگیری از نیازمندان، محرومان و مستمندان جامعه آنان را نیز در این شادمانی شریک کنند.

امید است در کنار این شست‌وشو‌ها و خانه تکانی‌ها از شست‌وشو کردن و پاکیزه کردن قلب و دل و جان خود غافل نشویم و همانطور غبار از چهره وسایل و منزل می‌زداییم، غبار کینه و خصومت را نیز در سال جدید دور ریخته و با دلی شاداب و عاری از کینه به استقبال یک سال جدید برویم.

گزارش علیرضا یاقوتی

انتهای پیام/