به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، در گذشته مردم کرمانشاه برای آگاهی از حلول ماه مبارک رمضان به ارتفاعات می‌رفتند و با دیدن ماه بر محمد و آل محمد صلوات فرستاده و همشهریان خود را در این شادی سهیم می‌کردند اما با گذشت زمان حلول ماه رمضان از طریق ارتش و شلیک توپ در ارتفاعات انجام می‌شد.

پیچیدن نوای ربنا در کوچه و خیابان‌های کرمانشاه همچون سایر نقاط کشور پیام آغاز ماه مبارک رمضان را به مردم این دیار می‌رساند و مردم در آخرین روزهای ماه شعبان برای استقبال از ماه مهمانی خدا روزه می‌گیرند، مایحتاج ماه رمضان را برای پذیرایی از مهمانان فراهم می‌کنند و به خانه‌تکانی منازل و دل‌های خود می‌پردازند.

در نقاط مختلف کشور آیین‌های متفاوتی در ماه رمضان از گذشته به یادگار مانده که برخی از آنها با وجود ورود تکنولوژی از قافله عقب نمانده است و هنوز هم بارقه‌ای از امید را در دل مردمان هر دیاری ایجاد می‌کند که رفت و روب دسته‌جمعی مساجد، مراسم سحرخوانی، از بین بردن کینه‌ها و سفره‌های ساده و پربرکت افطار و سحری کرمانشاه از جمله این آیینهای فراموش نشدنی است.

ماه رمضان در گذشته بیش از امروز بیانگر اتحاد و صمیمیت میان افراد بود، به گونه‌ای که آشتی دادن افراد توسط بزرگان محل و رفت و روب مساجد به‌طور دسته جمعی و آگاه کردن یکدیگر از زمان اذان صبح و مغرب گواهی بر این موضوع است که حکایت آن همچنان بر زبان بزرگان خانواده جاری است.

یک پژوهشگر کرمانشاهی در رابطه با حال و هوای رمضان در این استان، می‌گوید: در گذشته افرادی به نام سحرخوان با نواختن شیپور و خواندن دعا مردم را از زمان سحر و افطار مطلع می‌کردند و متصدیان حمام‌ها نیز با نواختن شیپور به صورت هماهنگ وظیفه بیدار کردن مردم به هنگام سحر را بر عهده داشتند.

اردشیر کشاورز با بیان اینکه سفره رمضان در منطقه غرب کشور به‌ویژه کرمانشاه یکی از متنوع‌ترین سفره‌های غذایی اقوام سرزمین ایران است، می‌افزاید: وجود غذاهایی همچون آش عباسعلی، حلیم کرمانشاهی، آش ترخینه، خورشت خلال، سیب پلو، هریسه، خوراک چنگال، شیر برنج، کوفته و شله‌زرد بر کیفیت و غنای سفره‌های این دیار افزوده است.

این پژوهشگر کرمانشاهی در رابطه با سفره‌های مردم کرمانشاه در ماه مبارک رمضان می‌گوید: مردم بیشتر از مواد غذایی استفاده می‌کردند که مغذی بوده و توان ایستایی روزه‌دار را حفظ کند و بنابراین در سفره‌های خود بیشتر حلیم، عدسی و هریسه که غذایی ترکیبی از گوشت و حبوبات است را مورد استفاده قرار می‌دادند.

کشاورز حضور مردم در مساجد را در این ماه بسیار با شکوه دانسته و اظهار می‌کند: در گذشته مردم کرمانشاه فطریه را در حد توانایی و استطاعت مالی واجب می‌دانستند و پیرو روحانی محل بودند و فطریه را به خانواده‌های بی‌بضاعت مورد شناخت اهدا می‌کردند.

صبح روز عید فطر مردان خانواده فطریه‌ای را که از شب قبل زیر بالشت خود نگهداری کرده بودند را برداشته و برای برپایی نماز عید فطر به مساجد یا مکانی که نماز اقامه می‌شد می‌‍رفتند و بعد از اتمام نماز برای دست بوسی نزد امام جماعت شتافته و از یکدیگر طلب عفو می‌کردند.

این پژوهشگر کرمانشاهی با اشاره به اینکه محبت ماه مبارک رمضان در وجود انسان‌ها به ویژه مردم کرمانشاه نهادینه شده است بیان می‌کند: در زمانی که جوامع بسیار بسته بوده و هیچ منبع اطلاعاتی وجود نداشت مردم مساجد را محلی امن برای مشاوره‌ها و گفتمان‌ها می‌دانستند و از حضور روحانیون در مساجد استفاده می‌کردند.

وی با بیان اینکه مردم استان کرمانشاه ماه شوال و شعبان را آمادگی برای ورود به ماه مبارک رمضان می‌دانند، می‌گوید: مردم این دیار ماه رمضان را فرصتی برای درک مستمندان و فقر در جامعه و نه تنها نخوردن بلکه تطهیر نفس می‌دانستند و اکنون نیز با دید و بازدید و پهن مردن سفره افطاری حق خود را ادا می‌کنند.

یک کارشناس میراث فرهنگی استان کرمانشاه درباره آداب و رسوم بومی مردم کرمانشاه می‌گوید: در گذشته به طور معمول افرادی که توانایی و مهارت داشتند برای رؤیت هلال ماه رمضان به نقاط مرتفع شهر همچون پارک شیرین، کوه پرآو و سراب قنبر می‌رفتند و با دیدن هلال ماه توسط شیپور خاصی به سایر مردم اطلاع می‌دادند.

بهروز رستمی با بیان اینکه با در گذشته زمان سحر و افطار توسط ارتش با شلیک گلوله در تپه فتحعلی‌خان اعلام می‌شد، می‌افزاید: در روستاها ریش سفید روستا که توانایی راه رفتن داشت با عبور از کوچه‌ها و کوبیدن به در منازل به وسیله عصای خود زمان سحر را اعلام می‌کرد و گاهی هم این کار به وسیله نواختن ساز با مقامی با عنوان مقام سحری انجام می‌شد.

وی مهمترین و اصلی‌ترین خوراک مردم کرمانشاه را برای افطار خورشت خلال عنوان می‌کند و می‌گوید: خوراک بیشتر مردم کرمانشاه برای ماه رمضان حبوبات بود و خوراکهای دیگری همچون آش عباسعلی، حلیم کرمانشاهی، شیربرنج، شله زرد، چنگال و ترخینه به وفور در سفره افطار مردم کرمانشاه دیده می‌شد و وعده سحر نیز در این دیار با عنوان «پاشام» معروف بود.

آش عباسعلی که دارای قدمتی به درازای دو قرن است یادآور آشپز نیکوکاری به نام عباسعلی است که نذر می‌کند غذایی را با ترکیب گوشت، نخود، لوبیا، عدس، پوره گندم، سبزیجات معطر، روغن کرمانشاهی و ادویه جات هر شب ماه رمضان در مسجد محل توزیع کند و اکنون به عنوان عضوی جدانشدنی از سفره‌های افطاری مردم کرمانشاه محسوب می‌شود.

خوراک چنگال نیز نوعی نان شیرین و پرطرفدار در کرمانشاه و ترکیبی از نان، روغن حیوانی و شکر است که داخل روغن سرخ می‌شود و مردم در گذشته به دلیل داشتن مواد مغذی و جلوگیری از گرسنگی در سفره‌های افطار و سحر خود از آن استفاده می‌کردند.

رستمی زنجیرزنی و حرکت دسته‌های عزاداری را از مهمترین برنامه‌های شب شهادت امیرالمؤمنین(ع) در استان کرمانشاه بیان و اظهار می‌کند: در گذشته بزرگتر خانواده شب عید فطر، فطریه را که به میزان معمول یا بیشتر بود، زیر بالشت خود قرار می‌داد و روز عید به خانواده‌های نیازمند مدنظر خود تقدیم می‌کردند.

مردم دیار کرمانشاه از دیرباز ماه رمضان را به عنوان ماه مهمانی خدا فرصتی برای دستگیری از نیازمندان و مستمندان می‌دانستند و با ادای نذر و پهن کردن سفره افطار این وظیفه خود را انجام می‌دادند به طوریکه در گذشته مبلغ فطریه به طور مستقیم توسط بزرگان خانواده به افراد نیازمند اهدا می‌شد که حفظ این سنت‌ها برای تداوم فرهنگ این منطقه لازم است.

انتهای پیام /