به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه رای الیوم، عبدالباری عطوان در مقالهای در ارتباط با همه پرسی در ترکیه نوشت: ترک ها در حالی به پای صندوق های همه پرسی رفته اند که پاسخ مثبت به آن موجب افزایش اختیارات تمام و کمال رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در زمینه اجرایی و قانونی می شود اما اگر پاسخ به آن منفی باشد، آیا اردوغان تسلیم شکست خواهد شد؟
اردوغان به دنبال احیای امپراتوری عثمانی
اردوغان به دنبال احیای میراث عثمانی و از بین بردن میراث کمال آتاتورک بنیانگذار ترکیه سکولار است و در این راه از تلاش برای کودتای نافرجام تابستان گذشته که هدف از آن سرنگونی او بود به عنوان فرصتی برای تحمیل زیاده خواهی های خود در ارتباط با تشکیل امپراتوری عثمانی و ریشه کن کردن دشمنان داخلی و خارجی بهره برداری می کند و چه بسا تلاش دارد ترکیه را به یک کشور فدرال بر اساس نمونه ریاست جمهوری آمریکا تبدیل کند.
نتایج پاسخ مثبت به همه پرسی
چنانچه پاسخ همه پرسی «آری» باشد و نظام ریاست جمهوری جدیدی شکیل بگیرد، پست نخست وزیری لغو می شود و رئیس جمهور می تواند وزیران را تعیین کند و به این ترتیب بر تمام نهادهای دولتی از جمله ارتش و سیستم قضائی تسلط داشته باشد.
حامیان اردوغان بر اساس فتوای بزرگترین مرجع اسلامی حزب حاکم عدالت و توسعه ، رای به اصلاحات قانون اساسی را یک وظیفه دانسته و معتقدند این همه پرسی آزمون میهن پرستی و خیانت و مسلمانی و کفر است.
مخالفان نیز تاکید دارند پیروزی اردوغان در این همه پرسی به معنای نابودی سکولاریسم و تقویت دیکتاتوری و مصادره آزادی ها است.
اردوغان چه چیزی در یکه تازی کم دارد؟
این در حالی است که اردوغان نیازی به توسعه اختیارات خود ندارد زیرا حزب او از سال 2002 بر کشور حاکم است و پارلمان را در اختیار دارد و هر قانونی که بخواهد تصویب می کند و این اردوغان است که نخست وزیر را تعیین می کند و سیاست خارجی را سمت و سو می دهد به اضافه اینکه نیروهای ارتش را عازم سوریه کرده و با حزب کارگران کردستان توافق آتش بس امضا و یا آن را لغو می کند و اوست که فرمادهان ارتش و قضات دادگاه قانون اساسی را تعیین می کند، درنتیجه باید پرسید او بیش از این چه می خواهد؟
تحریک احساسات قومیتی ترکها
در این شرایط اردوغان با تحریک احساسات قومیتی اسلامی ترکیه علیه اروپایی خود را قربانی توطئه خارجی معرفی کرد و از این طریق توانست رای تعداد زیادی از ترک های مقیم اروپا را که حدود پنج میلیون نفر هستند و اکثر آنان تابعیت اروپایی دارند، جلب کند تا به همه پرسی مورد نظر او پاسخ آری بدهند.
پیروزی در همه پرسی چه نتایجی دارد؟
پیروزی در این همه پرسی به ویژه پس از کودتای نافرجام به مثابه حمایت معنوی و سیاسی بزرگی برای اردوغان خواهد بود و چه بسا موجب شود او ترکیه را به سمت فدرالیسم سوق دهد و شاید این اقدام یکی از راه حل های بحران با کُردها باشد.
اما شکست در این همه پرسی به مثابه ضربه محکمی به اردوغان خواهد بود و اگر آینده سیاسی او را نابود نکند، چه بسا او را به یک رئیس جمهور ضعیف تبدیل کند زیرا اقتصاد که یکی از مهم ترین دستاوردهای اردوغان و حزب حاکم او بود در آستانه سقوط قرار دارد و لیره ترکیه نیز 50درصد ارزش خود را از دست داده است در حالی که درآمدهای حاصل از جهانگردی نیز حدود 30 درصد کاهش داشته است به اضافه اینکه میانگین رشد اقتصادی از هفت درصد به 2.9 درصد کاهش یافته است و حدود 50 درصد از سرمایه گذاری های خارجی به دلیل ناامنی موجود در ترکیه از این کشور خارج شد و میانگین بیکاری نیز به حدود 12 درصد رسیده است و در بین جوانان تا 25درصد هم رسیده است.
آیا اردوغان تسلیم شکست میشود؟
با اینهمه بی تردید اردوغان فردی کارکشته و زیرک است و پیش از این بحران های زیادی را پشت سر گذاشته است در نتیجه به راحتی تسلیم شکست نمی شود اما تقریبا با تمام کشورهای همسایه روابطی متشنج دارد و وارد دو جنگ علیه تروریسم داعش و حملات حزب کارگران کردستان شده است و از نظر نظامی نیز در سوریه وارد کشمکش شده است و مهم تر از همه احتمال تشکیل نوار کُردی با استقلال جزئی و یا کلی در مرزهای کشورش با سوریه است که روز به روز واقعیت بیشتری پیدا می کند.
اردوغان اکنون به دنبال این است که به سلطان عثمانی تبدیل شود و در قدرت یکه تازی کند و هیچ نظر مخالفی حتی از نزدیک ترین افراد را نمی پذیرد که نمونه های آن به حاشیه راندن عبدالله گول و احمد داوود اوغلو است.
چه بسا قدرت طلبی اردوغان یادآور بسیاری از رهبرانی باشد که کشورشان را به سراشیب نابودی سوق داده و بهانه دخالت بیگانگان را در آن فراهم کردند و می توان بدون تردید گفت که ترکیه به دلیل موفقیت های فراوان اقتصادی و دموکراتیک خشم و حساسیت اروپا را برانگیخت و بعید نیست سریال از هم پاشیدگی شبیه عراق و سوریه به ترکیه نیز برسد.
به هر حال باید منتظر نتایج همه پرسی بود.
انتهای پیام/