صنایع پایین دستی پتروشیمی، ظرفیت بزرگ اشتغال زایی که دیده نشد

به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا؛ بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران از اشتغال  و بیکاری، در حال حاضر بیش از 3 میلیون بیکار با معیار فعالیت یک ساعت کار در هفته در کشور وجود دارد. همچنین براوردها از وجود 5 میلیون بیکار به خصوص در رده سنی جوانان تحصیلکرده با نرخ بیکاری تقریبی 40 درصد خبر می‌دهند.

کارشناسان معتقدند، برای رفع بحران بیکاری در کشور باید سرمایه گذاری وسیعی روی صنایع کوچک و متوسط شکل گیرد. نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران در همین زمینه با انتقاد از روند فعلی ریل گذاری اقتصاد که اساسش بر صادرات شکل گرفته، تاکید کرده برای اشتغال زایی بایستی ریل سیاست گذاری اقتصاد از صنایع بزرگ به صنایع کوچک و متوسط منتقل شود.

در ایران از سالهای نه چندان دور، سرمایه گذاری‌های دولت و بخش خصوصی بر بخشهای سرمایه بر اقتصاد متمرکز شده است، یکی از دلایل این موضوع البته به دیده شدن عملکرد بخش دولتی و ارائه بیلان کاری باز می‌گردد. بر همین اساس در سالهای گذشته علاقه شدیدی برای احداث پی در پیِ صنایع پتروشیمی شکل گرفت و یک مسابقه توسعه صنایع بالا دستی در قبال کم توجهی به صنایع پایین‌دستی در بین مسولان ایجاد شد. به عنوان مثالی برای تایید این ادعا، می‌توان به عملکرد وزیر صنعت اشاره کرد. سابقه شخص وزیر صنعت در صنایع پتروشیمی که جزو صنایع سرمایه بر بزرگ محسوب می‌شود جالب توجه است.  تلاشهای اخیر نعمت زاده برای خارج کردن پتروشیمی‌ها از بورس و همچنین جنجال تعیین قیمت خوراک پتروشیمیها که منجر به ورود مستقیم وزیر نفت شد، به خوبی یک شمای کلی از وضع موجود سیاست گذاری کلان در این حوزه را نشان می‌دهد.

از سوی دیگر هم اکنون دولت آمارهایی  مشخص از روند رو به رشد تولیدات بخش بالا دستی پتروشیمی ارائه کرده، این درحالی است که میزان یجاد   اشتغال از این مسیر بسیار پایین بوده است.

از طرفی یک نکته مهم که باید به آن دقت کرد، تلاش دولت برای مثبت شدن تراز تجاری کشور در سالهای اخیر بوده، در دو سال گذشته تراز تجاری ایران با افزایش ظرفیت پتروشیمیها و وارد کردن گاز طبیعی به جداول صادرات غیر نفتی با رقم تقریبی 2 میلیون دلار مثبت شده است، این درحالی است که رقم ورادات کشور همچنان در مدار میانگین سالهای گذشته (42 میلیارد دلار)قرار گرفته است. با در نظر گرفتن همین شاخص و  رقم 16 میلیارد دلاری صادرات فرآورده‌های شبه نفتی و محصولات پتروشیمی، به سادگی میتوان نتیجه گرفت، اخیرا نهضت توسعه خام فروشی به اسم صادرات پتروشیمی رونق قابل توجهی پیدا کرده، موضوعی که بر اساس برآوردها سهمی قابل توجه در اشتغال زایی نداشته است.

البته تمرکز بر صنایع پتروشیمی به خودی خود امر مذمومی نیست، اما تاکید و روی بخش بالا دستی پتروشیمی‌ها یک آسیب جدی بر سرمایه‌هایی که می‌تواند منجر به اشتغال زایی شود، وارد کرده است.

این نوع سرمایه گذاری باعث شده قیمت تولید هر شغل در ایران بسیار بالا برود. بر همین اساس است کارشناسان، تغییر ریل گذاری اقتصاد برای تمرکز بر صنایع کوچک و متوسط با هدف توسعه روند اشتغال زایی را پیشنهاد می‌کنند. کارشناسان معتقدند از محل ورود سرمایه‌ها به صنایع پایین دستی پتروشیمی، در سال 91 حدود 1.5 میلیون شغل ایجاد شده است.

همانطور که اشاره شد، کشور میتواند با یک تغییر ریل از جهت دهی سرمایه ها به سمت صنایع کوچک و  متوسط و همچنین توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی، علاوه بر توسعه اشتغال و مقابله با بیکاری در روند خام فروشی فعلی نیز یک قدم موثر بردارد.

انتهای پیام/