تبعید رهبری و دیگر روحانیون به ایرانشهر اقدامی که نتیجه معکوس داد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، نیروهای مذهبی یکی از تاثیرگذارترین مجموعه‌های حاضر در صحنه سیاست ایران خاصه در دوران پهلوی دوم محسوب می‌شوند بر همین اساس بود که پهلوی دوم هرگز رویه‌ مسالمت‌آمیزی را برابر روحانیون پیش نگرفت. با این حال سرکوب اعتراض‌‌ها و جلوگیری از فعالیت‌‌های مذهبی و سیاسی روحانیون از حادثه‌ 15 خرداد 1342 چندین برابر شد.

رویکرد پلیسی حکومت پهلوی در قبال نیروهای مذهبی با تبعید حضرت امام خمینی(ره) به عراق شدت بیشتری گرفت و در دهه‌‌ 50 به اوج خود رسید به نحوی که تعداد بسیاری از روحانیون شهرهای مختلف کشور در سال‌های حکومت پهلوی دوم بازداشت، زندانی و تبعید شدند تا بدین گونه از گسترش فعالیت آنها جلوگیری شود، حرکتی که در بسیاری از موارد نتیجه معکوس داد.

تبعید روحانیون به ایرانشهر نه تنها باعث محدودیت اقدامات انقلابیشان نشد بلکه عاملی برای هوشیاری بخشی دیگر از جامعه ایران نیز شد. یکی از مکان‌هایی که پهلوی دوم برای تبعید روحانیون انتخاب کرد، شهرستان ایرانشهر واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان بود زیرا یکی از مناطقی بود که به دلیل شرایط آب و هوایی و بافت جمعیتی در سال‌‌های پس از 42 به عنوان تبعیدگاه رژیم پهلوی مورد استفاده قرار می‌‌گرفت.

شرایط نامطلوب آب‌ و هوایی موجب شده بود که معیشت تبدیل به مهمترین دغدغه در میان مردم ایرانشهر شود در این شهر تنها یک مسجد برای شیعیان دایر بود که تا قبل از تبعید رهبر معظم انقلاب به ایرانشهر بدون امام جمعه فعالیت می‌‌کرد.

کتاب "انقلاب اسلامی در لرستان " که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده به نقش علمای تبعیدی نفوذ نیروهای انقلابی در مناطق شهرستان ایرانشهر می‌پردازد که بخشی از آن را در زیر می‌خوانید:

"به سبب اوج‌گیری مبارزات علیه رژیم پهلوی، بعد از 15 خرداد 42 برای جلوگیری از فعالیت‌های انقلابی، بسیاری از روحانیون به شهرهای محروم و دور افتاده ایران تبعید شدند. در خرم آباد نیز طبق رأی کمیسیون امنیت اجتماعی شهرستان آقایان سیدفخرالدین رحیمی و شیخ محمد مهدی روشنی به سبب ایراد سخنرانی تحریک‌آمیز، پخش اعلامیه و تحریک مردم به تعطیلی مغازه به مدت 3 سال اقامت اجباری در شهرهای ایرانشهر و زابل محکوم شدند؛ در نتیجه، بی‌درنگ هر 2 دستگیر و به سیستان و بلوچستان تبعید شدند.

آنان در کنار دیگر علمای تبعیدی به سیستان و بلوچستان از جمله آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، راشد یزدی، سیدعلی محمد موسویان، هسته مقاومت نوینی پدید آوردند و به آگاه ساختن مردم پرداختند.

بر پایه گزارش ساواک دانش‌آموزان دبیرستان‌های ایرانشهر  اقدام به پخش نوارهای سیاسی میان دانش‌آموزان می‌پرداختند. در این نوار از شخصیت شاه انتقاد شده بود و از رویدادهای قم و تبریز سخن به میان آمده بود. عامل اصلی پخش اینگونه نوارها روحانیون تبعیدی شهرستان ایرانشهر معرفی شده‌اند." این گزارش به خوبی نفوذ نیروهای انقلابی در مناطق شهرستان ایرانشهر را نشان می‌دهد. فعالیت سیاسی روحانیون تبعیدی مقیم ایرانشهر به گونه‌ای بالا گرفت که ساواک سیستان و بلوچستان خواستار تغییر مکان آنان شد.

 در گزارش ساواک آمده: "روحانیون مذکور از بدو ورود به ایرانشهر محبوبیت زیادی بین اهالی کسب کرده و جوانان زیادی را در پوشش تعالیم مذهبی جذب نموده‌اند. ادامه این وضعیت به صلاح نیست. از طرفی روحانیون مزبور طی شکوائیه‌ای به شهربانی اعلام داشته‌اند که در نزدیک منزل آنان به عنوان پست مراقبت گماشته شده افراد ملاقات کننده را جلب و در شهربانی بازرسی بدنی می‌کنند و این برخلاف قانون اساسی و اعلامیه‌ حقوق بشر است. سازمان ایرانشهر پیشنهاد نموده یادشدگان به یکی از شهرهای دوردست (مهاباد یا سنندج) منتقل شوند."

مرکز اسناد انقلاب اسلامی

انتهای پیام/