مشهد - تراز تجارت| خراسان‌رضوی به‌دنبال "متنوع‌سازی بازارهای صادراتی" است
ناظر گمرکات خراسان‌رضوی گفت: یکی از اهداف صادرکنندگان خراسان‌رضوی متنوع‌سازی بازارهای صادراتی است به‌گونه‌ای که شاهد هستیم صادرات به برخی کشورها رشد قابل توجهی داشته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، گمرک یکی از نهادهای بسیار مهم در ساماندهی امور مربوط به صادرات است؛ علاوه بر اینکه آمارهای صادرات و واردات استان توسط گمرک برای برنامه‌ریزی استحصال می‌شود فرایندهای این نهاد می‌تواند در این حوزه تأثیرات بسیار زیادی داشته باشد.
"تراز تجارت"، عنوان پرونده‌ای است که قرار است در آن به بررسی مهمترین معضلات صادرات در استان خراسان‌رضوی پرداخته شود؛ همچنین با توجه به اینکه در انتهای سال 96 قرار داریم، بررسی این موضوع که چه میزان از اهداف صادراتی استان خراسان‌رضوی در این سال محقق شده، هدف دیگری است که در مصاحبه‌هایی تفصیلی با فعالان اقتصادی استان به بررسی آن می‌پردازیم.
علاوه بر این، مشخص‌شدن نسبت صادرات استان خراسان‌رضوی به واردات آن و مهمترین موانعی که محصولات صادراتی خراسان رضوی با آن روبه‌رو هستند نیز نیازمند بررسی است.
خبرنگار تسنیم در مشهد در ادامه پرونده "تراز تجارت" به سراغ امید جهانخواه؛ ناظر گمرکات خراسان‌رضوی رفته و در گفت‌وگویی به تشریح مسائل مربوط به گمرکات پرداخته است.
تسنیم: در یک وضعیت کلی وضعیت صادرات در 10 ماهه امسال در خراسان رضوی به چه صورت بوده است؟
جهانخواه: در 10 ماهه امسال، یک میلیارد و 500 میلیون دلار کالا از گمرکات خراسان رضوی صادر شده که از نظر ارزشی 11.4 درصد نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته رشد داشته و همچنین بیش از 314 میلیون دلار واردات صورت گرفته از نظر ارزشی در مدت زمان مشابه در سال گذشته 2.7 درصد رشد داشته؛ آمار نشان از این دارد که تراز بازرگانی خارجی استان تا پایان دی ماه امسال مثبت به ارزش بیش از یک میلیارد و 280 میلیون دلار بوده است.
عمده کالاهای صادراتی ما از نظر ارزش زعفران، کفپوش، میوه و مقاطع فلزی، مواد معدنی مانند قیر و مواد سوختی بوده‌اند که بیشترین رشد را در کفپوش‌ها، میوه و تره‌بار، فرآورده‌های سوختی و مقاطع فلزی داشته‌ایم.
مقاصد عمده کالاهای صادراتی ما افغانستان، ترکمنستان و عراق بوده که از یک میلیارد و 500 میلیون دلار مجموع صادرات گمرکات خراسان رضوی 840 میلیون دلار به افغانستان، بیش از 170 میلیون دلار به ترکمنستان و 106 میلیون دلار هم به عراق بوده است.در ارتباط با کالاهای وارداتی، بیشتر واردات گمرکات خراسان رضوی مواد اولیه کارخانجات تولیدی و یا مواد واسطه‌ای برای تولیدات استان بوده است.
پنبه، برنج، لوبیا، دانه کلزا و نخ مهمترین کالاهای وارداتی استان بوده و در حدود 560 درصد در دانه‌های کلزا و 600 درصد در واردات نخ در 10 ماهه امسال رشد داشته‌ایم.
تسنیم: آیا در مقاصد عمده کالاهای صادراتی استان خراسان رضوی تغییراتی به وجود آمده است؟
جهانخواه: در 10 ماهه امسال میزان رشد صادرات به افغانستان 13 بوده و سال گذشته 746 میلیون دلار صادرات به داشته‌ایم و در 10 ماهه امسال این میزان به 840 میلیون دلار رسیده، همچنین هنگ‌کنگ، اسپانیا و فیلیپین نیز از جمله مقاصدی هستند که صادرات کالا به آنها رشد قابل توجهی داشته است.
البته به برخی از کشورها مانند امارات متحده عربی و ترکمنستان نیز میزان صادرات از خراسان رضوی کاهش داشته که باید اقدامات آسیب‌شناسانه برای آنها انجام شود.
تسنیم: علت این کاهش و یا افزایش از دیدگاه شما چیست؟
جهانخواه: این مسئله بستگی به بازاریابی دارد؛ به عنوان مثال در سال‌های گذشته کشورهای عربی درخواست کالاهای زیادی از شرکت‌های ما داشته‌اند اما در این سال‌ها برخی از ممنوعیت‌ها سبب شده که میزان درخواست‌ها کاهش داشته باشد.
تسنیم: در بافت کالاهای صادراتی چه اتفاقی رخ داده است؟ آیا نوع کالاهای صادراتی تغییراتی داشته است؟
جهانخواه: آمارها نشان از این دارد که ما در صادرات زعفران بالای 30 گرم 9 درصد رشد داشته‌ایم و همین کالا در بسته‌بندی زیر 30 گرم 53 درصد رشد داشته اما 1250 درصد رشد در میزان صادرات کفپوش‌ها داشته‌ایم؛ در 10 ماهه سال 95 میزان صادرات کفپوش‌ها حدود 4 میلیون دلار بوده اما این میزان در 10 ماهه امسال به 63 میلیون دلار رسیده و البته مشابه همین اتفاق در سیب درختی نیز رخ داده، البته باید گفت که در 10 قلم ابتدایی تغییر آنچنانی رخ نداده و کالاها عوض نشده‌اند.
تسنیم: مسئله‌ای مطرح می‌شود و آن این است که صادرکنندگان و مسئولان دولتی هر 2 به دنبال متنوع‌سازی بازارهای صادراتی هستند آیا این تصمیم خود را در آمارها نشان داده است؟
جهانخواه: البته که این اتفاق رخ داده و خود را به شدت در آمارها نشان می‌دهد؛ به عنوان مثال در برخی از کشورها که ما سابق بر این صادرات نداشته‌ایم هم اکنون داریم؛ مثلاً سال گذشته میزان صادرات به فیلیپین 219 هزار دلار بوده که این میزان هم اکنون به 2 میلیون و 500 هزار دلار رسیده است 1081 درصد رشد داشته اما با توجه به اینکه بیش از 50 درصد صادرات استان به افغانستان است ممکن است میزان دلاری صادرات آنها به چشم نیاید.
تسنیم: برای تسهیل روند صادرات از نظر زیرساخت گمرکات چه اقداماتی را در دستور کار دارید؟
جهانخواه: طبق سیاست‌های گمرک جمهوری اسلامی ایران باید بتوانیم زمان توقف کالا را کاهش داده و سرعت ترخیص را افزایش دهیم؛ در این مورد بخشنامه‌هایی برای مدیریت مسیر صادرات کالا در اختیار صاحب کالا قرار گرفته که وقتی کالای فرد در مسیر سبز و زرد باشد نیاز نیست صاحب کالا به گمرک مراجعه کند و تشریفات کنترل در مرز خروج انجام می‌شود که این مسئله سبب شده که سرعت رسیدن کالا به مرز افزایش یابد.
یکی دیگر از برنامه‌های گمرک، ارتقاء تجهیزات گمرکی مانند مجهز کردن به ایکس ری‌های کامیونی است و هم اکنون یک دستگاه از آن در دوغارون و مسیر دسترسی به دستگاه در مرحله انتهایی است و امید می‌رود تا پایان سال راه‌اندازی شود و یک دستگاه هم برای سرخس خریده شده که در گمرک شهید رجایی بوده و به زودی در این گمرک مستقر می‌شود.
تسنیم: برای استقرار گمرک در شهرک‌های صنعتی و یا تأسیس گمرکات سیار اقدامی انجام داده‌اید؟
جهانخواه: در شهر مشهد علاوه بر پایانه صادراتی در شهرک صنعتی توس و راه‌آهن و حوزه تجاری، دو فرودگاه نیز خدمات صادرات کالا انجام می‌شود تا ارباب رجوع به گمرکات مراجعه نداشته باشند.
علاوه بر این با توجه به اینکه یکی از قطب‌های صنعتی استان خراسان رضوی شهرستان نیشابور است؛ ما در خود شهرستان هم یک دفتر گمرکی تأسیس کرده‌ایم و در 10 ماهه امسال 77 میلیون دلار کالا از آنجا صادر شده که 120 هزار تُن وزن داشته‌اند.
تسنیم: ایراداتی در مورد گمرک دوغارون وجود داشت که در زمان‌های بحران مقاومت لازم را نداشته و مشکلاتی برای صادرکنندگان به وجود می‌آید هم اکنون وضعیت این مرز به چه صورت است؟
جهانخواه: بحثی سابق بر این وجود داشت که ماشین‌ها در مرز متوقف شده بود و علت آن را کمبود زیرساخت می‌دانستند که البته بخشی از آن اصلاً به گمرک دوغارون ارتباطی نداشت و امکانات گمرک "اسلام قلعه" کم بود؛ به این معنی که در مقطعی با توجه به اینکه حجم کامیون‌های ورودی به مشهد افزایش یافته بود زیرساخت‌های اسلام قلعه کافی نبود و باسکول و امکانات رفاهی و امنیتی برای رانندگان برقرار نبود و به همین علت شاهد معطلی بیش از حد کامیون‌ها در مرز بوده‌ایم.
تسنیم: هم اکنون وضعیت بازارچه‌های مرزی به چه صورت است؟
جهانخواه: آمار تجارت در بازارچه‌های مرزی رو به رشد بوده و در دوغارون بیش از 25 درصد و در مجموع بازارچه‌ها حدود 13 درصد رشد تجارت داشته‌ایم.
تسنیم: وضعیت ترانزیت از گمرکات خراسان رضوی چگونه بوده است؟
جهانخواه: از نظر ترانزیت خارجی، مبدأ و مقصد 22 درصد رشد داشته به این ترتیب که در ترانزیت مبدأ سرخس 48 درصد، دوغارون 30 درصد، لطف اباد 14 درصد و باجگیران 117 درصد رشد داشته‌ایم؛ همچنین در مجموع در ترانزیت در مبدأ مرز دوغارون 44 درصد و ترانزیت مقصد مرز دوغارون 28 درصد رشد داشته‌ایم و در سایر مبادی در ترانزیت مقصد کاهش داشته‌ایم که در مجموع آمار نشان دهنده رشد 7 درصدی ترانزیت مقصد است.
گفت‌وگو از شهرزاد حسینی قهستانی
انتهای پیام/ ز
