تبریز| امامزادگان آذربایجان شرقی؛ از امام‌زاده‌ای در شلوغی‌های شهری تا امام‌زاده‌ای در دل کوه و طبیعت+تصاویر
استان آذربایجان شرقی با وجود بیش از ۵۰۰ امامزاده و بقعه متبرکه از نعمت این انوار الهی بهره‌مند است که باید با تمام قوا تلاش شود این اماکن مقدس به قطب فرهنگی آذربایجان شرقی تبدیل شوند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، زیارت اماکن و بقاع متبرکه، این مکان‌های نورانی و قطعه‌های بهشتی در روی زمین که پیکرهای پاک اولیای خدا، پاره تن پیامبر اعظم (ص) و ذریه صدیقه اطهر(س) را در آغوش گرفته‌اند دارای آثار و برکات فراوان دنیوی و اخروی بوده و مورد تأکید بزرگان دین بوده است.
این مراکز مقدسِ حرم مطهر امامزادگان که کانون‌های توجه به خداوند و تخلق به اخلاق اولیای الهی هستند از دیر باز مورد عنایت مسلمانان بویژه ایرانیان، خاصه، مردم آذربایجان بوده‌اند.
استان آذربایجان شرقی با وجود بیش از پانصد امامزاده و بقعه متبرکه از نعمت این انوار الهی بهره‌مند است که باید با تمام قوا تلاش شود این اماکن مقدس به قطب فرهنگی آذربایجان شرقی تبدیل شوند.
در این مجال تنها چند نمونه از مهمترین امامزادگان استان آذربایجان شرقی معرفی می‌شود.
امامزاده سید حمزه تبریز
آستان مقدس امامزاده سید حمزه در تبریز، خیابان ثقة الاسلام قرار دارد که در جنب مقبره الشعراء با نزدیک به 300 شاعر نامی ایران واقع شده است.
این امامزاده از سادات صحیح النسب آذربایجان بوده و در دربار سلطان محمود غازان و سلطان محمد خدابنده (اولجایتو) از احترام و ارزش خاصی برخوردار بوده است که در طی سده‌های گذشته مورد احترام مردم و حکومت‌های وقت بوده و محلی برای «بست» نشستن و تخفیف در مجازات مجرمین وجود داشت.
بقعه سید حمزه دارای موقوفات مفصل و گسترده‌ای بوده و واقف آن مرحوم میرزا محمدابراهیم ظهیرالدین وزیر آذربایجان بوده که به نام موقوفات ظهیریه معروف است.
امامزاده خواجه سیّد محمّد کججانى تبریز
آستان مقدس امامزاده خواجه سید محمد کججانی در 15 کیلومتری جنوب شرقی تبریز، در قبرستان کهن روستای کججان (کرجان) قرار دارد. قبرستان کججان متعلق به سدۀ ششم و هفتم هجری است که در نوع خود بی‌نظیر و میراثی بوده که مدفن بسیاری از شخصیت‌های علمی و سیاسی است.
نسب شریف این امام زاده با 14 واسطه به امام زین‌العابدین(ع) می‌رسد که هم اکنون آستان مقدس امامزاده خواجه سید محمد کججانی یکی از بقاع بسیار مشهور و مقبول آذربایجان است و به گفتۀ مسؤولان مربوطه، هرسال بیش از دو میلیون نفر زائر دارد.
در حال حاضر آستان امامزاده خواجه سید محمد کججانی با مساحتی بیش از چهار هزار متر، متشکل از صحن، حرم، حسینیه، زینبیه، مهدیه و... است.
امامزاده حذیفه و ابراهیم تبریز (معروف به دال ذال)
بقعه امامزاده دال ذال در شهرستان تبریز، محلۀ مهادمهین، کوچۀ میارمیار (بین خیابان فردوسی و شریعتی شمالی کنونی) قرار دارد.
این آستان مقدس، آستان نوادگان و فرزندان جناب محمد حنفیه حضرت حذیفه و ابراهیم به نام‌های عبدالله بن حنفیه و زید بن حنفیه می‌باشد که جدّ والامقامشان مولای متقیان حضرت علی بن ابیطالب(ع) است.
این امام زاده از این جهت دال و ذال گفته‌اند که از جهت تقیه و خوف از اعادی و ظالمان تصریح به اسم مبارک آنها، دوستان برای مخفی بودن آنها از دشمنان از این اصطلاح استفاده می‌کردند.
امامزادگان عون بن علی و زید بن علی
بقعه امامزادگان عون بن علی و زید بن علی در ضلع شرقی شهرستان تبریز و در قله کوه سرخاب واقع شده است. این بقعه در بین مردم تبریز به "عین علی"، "زین علی"، "عینال زینال" و "عینالی" معروف است. تاریخ ساخت بنای اولیه مربوط به دوری ایلخانی است و در قرن نهم و دهم هجری بود.
این امام زادگان، به روایتی فرزندان بی واسطه حضرت علی (ع) هستند، اشهر این است که اسم شریفشان عون بن علی و اسم برادرش زید بن علی است.
هم اکنون بقعه امامزادگان عون بن علی و زید بن علی از اماکن متبرکه تبریز بوده و محوطه آن در سال‌های اخیر تبدیل به تفرجگاه شده است. در 50 متری بقعه بنای یادبود شهدای گمنام هشت سال دفاع مقدس ساخته شده است.
این بنای متبرکه از روزگاران قدیم محل توجه و علاقه مردم تبریز بوده و حتی گروهی از علماء و فقهاء نظیر آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، آیت‌الله میرزا کاظم دینوری، آیت‌الله میرزا محمود دوزدوزانی و آیت‌الله سید مهدی مرعشی نجفی با پای پیاده به زیارت آن بقعه مشرف شده‌اند و گروهی دیگر نظیر آ?ت‌الله میرزا علی اصغر خواجه‌ای باغمیشه ای، آیت‌الله میرزا علی زنوزی و شهید آیت‌الله میرزا محمدعلی قاضی طباطبایی به حفظ بقعه و احترام به صاحبان بقعه تأکید کرده‌اند.
امامزاده سیّد ابراهیم تبریز
بقعۀ امامزاده سید ابراهیم در شهرستان تبریز، خیابان شمس تبریزی (محلۀ شتربان) و در قبرستان قدیمی شتربان که به پارک و گردشگاه سید ابراهیم تبدیل شده، قرار دارد.
عده‌ای ایشان را از نوادگان امام سجاد(ع) و از راویان احادیث معصومین(ع) و برخی هم صاحب بقعه را از امامزادگان نسل امام موسی بن جعفر(ع) دانسته‌اند.
مردم در طول هفته به زیارت این امام زاده بزرگوار مشرّف می‌شوند که در کنار آن، تعدادی از مشاهیر علم و ادب نظیر آیت‌الله سید فاضل موسوی خلخالی هم دفن شده‌اند.
امامزاده سیّد جمال تبریز
بقعۀ امامزاده ابوالحسن موسى بن جعفرالجمال مشهور به «سیّد جمال» در شهرستان تبریز و در محل قدیمی قبرستان کهنه در محلۀ راسته کوچه (خیابان شهید مطهرى فعلی) قرار دارد. بنای امامزاده سید جمال در بافت قدیمى شهر واقع شده و با نامهایى همچون: «امامزاده موسى»، «کهنه امامزاده» و «امامزاده راسته کوچه» نیز شناخته می‌شود.
نسب امامزاده «سید جمال الدین» به امام همام امام موسی کاظم(ع) منتهی می‌شود.
هم اکنون آستان مقدس امامزاده سید جمال یکی از مراکز بسیار باصفا و معنوی شهرستان تبریز بوده و زائران در مناسبت‌های دینی در طول سال و ایام هفته در آنجا حضور می‌یابند و به زیارت می‌پردازند.
امامزاده علی بن مجاهد تبریز
آستان مقدس امامزاده علی بن مجاهد در شهرستان تبریز، محلۀ راسته کوچه (خیابان شهید مطهری فعلی)، انتهای بازار مسجد جامع که در اصطلاح مردم تبریز «چهار منار» خوانده می‌شود، قرار دارد.
هم اکنون بنای بقعه از طرف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی دردست احیا و مرمت است.
بقعۀ امامزاده علی بن مجاهد از بقاع با سابقه و تاریخ دار تبریز است و از دیرباز محل زیارت و توجه اهالی تبریز بوده است.
امامزاده شاه قاسم کلیبر
آستان مقدس امامزاده شاه قاسم در شهرستان کلیبر، و در روستای (پیره‌لر) قرار دارد. این امام زاده از نسل امام همام حضرت امام موسی کاظم (ع) است.
آستان مقدس امامزاده شاه قاسم از بقاع مهم آذربایجان است و مردم شهرها و روستاهای مختلف در فصول مختلف سال به ویژه در مناسبت‌های مذهبی به آستان این امامزاده مشرف می‌شوند و به ذبح قربانی، گستردن سفرۀ نذری و برگزاری محافل روضه خوانی همّت می‌گمارند.
امامزاده میر سیّد حسین اسکو
بقعۀ امامزاده میر سیّد حسین در جنوب شهرستان اسکو، خیابان شهید فهمیده و در کوچۀ الفت قرار دارد. بناى امامزاده در جوار قبرستان سبزه میدان و روى تپه‌اى مشرف به شهر واقع شده که از چشم انداز خاصى برخوردار است.
امامزاده سیّد حسن بن اسحاق بن امام جعفرصادق(ع) از ظلم و کشتار خلفاى عباسى مخوف و با چند نفر سادات دیگر به ایران آمده و در نواحى ایران پراکنده شده‌اند که سیّد حسن هم در آن زمان به اسکو آمده در تپه این کوه صومعه ساخته تا وفاتش در این آرامگاه آرمیده و مرقدش زیارتگاه شیعیان على(ع) است.
بقعۀ مبارکۀ امامزاده میر‌سیّد حسین از بقاع مشهور و آباد منطقه بوده و از معنویت بالایى برخوردار است. این آستان شریف مورد توجه خاص و عام بوده و اهالى محل و دیگر شهرها روزهاى پنجشنبۀ هر هفته در جوار مرقد منور این امامزاده به برپایى مراسم روضه و سوگوارى می‌پردازند.
امامزاده سیّد ابراهیم خلیل ورزقان
آستان مقدس امامزاده سیّد ابراهیم خلیل در شهر ورزقان، کنار جادۀ ورزقان به خاروانا، در شش کیلومترى روستاى جوشون (جوشین) قرار دارد. این بنا در 30 کیلومترى ورزقان در فضایى باز، بر شیب تپه‌اى در ضلع جنوبى قلعۀ تاریخى جوشون قرار گرفته است.
براساس زیارتنامه، اسم شریف ایشان سید ابراهیم بن سید جعفر بن امام موسى کاظم(ع) بوده است که این آستان مقدس از بقاع مشهور آذربایجان است و در طول سال پذیراى زائران فراوانى از شهرهاى دور و نزدیک است. در روستای جوشون چهار بقعۀ دیگری وجود دارد که دو بقعۀ آن به شماره‌های 54 و 292 ثبت شده‌اند.
گزارش از مهدی کاظم‌زاده
انتهای پیام/ ز
