خراسان‌رضوی|«کفه نمکی بردسکن» قابلیت ثبت جهانی را دارد
«کفه نمکی بردسکن» از جمله آثار شاخص و برجسته بردسکن است که قابلیت ثبت جهانی را نیز دارد و نیازمند ورود سرمایه گذار است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، کفه نمکی با نام علمی پالایا از آثار طبیعی و بی‌نظیر کشور در بردسکن است که در گذشته به شکل سنتی و به عنوان معدن نمک بهره‌برداری شده است. این منطقه طبیعی در جنوب شهرستان بردسکن و در 12 کیلومتری جنوب روستای رحمانیه در بخش شهرآباد قرار دارد.
این پهنه نمکی از سطح دریاهای آزاد 805 متر ارتفاع دارد و با وسعت تقریبی 7888 هکتار متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی است که با جهتی شمال شرقی ـ جنوب غربی در جنوب شهرستان بردسکن واقع شده و به طور کلی اتفاقات زمین‌شناسی منطقه سبب پدید آمدن چشم‌اندازی زیبا از طبیعت بیابانی ـ کویری و رسوبات تبخیری نمکی شده است.
جلوه‌های زیبای بلورهای نمک در حال شکل‌گیری، تراکم ساختاری بلورهای نمک بر روی شن‌زارها، ایجاد چاله‌های نمکی و حوضچه‌های آب حاصل از تعریق خاک از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد این زیستگاه طبیعی است و آن را در کشور و منطقه به یک زیستگاه منحصر به فرد تبدیل کرده است. طبیعت زیبا و منحصر به فرد کفه نمکی بردسکن در 8 دی 1390 به عنوان نخستین اثر طبیعی از استان خراسان رضوی در فهرست آثار طبیعی ایران با شماره 157 به ثبت رسید.
کفه نمکی بردسکن یک ژئوتوریسم منحصربفرد است
سعید شفیعیانٰ، مسئول اداره حفاظت از محیط زیست بردسکن پیرامون این اثر ملی می‌گوید: پلایا در علم ژئومورفولوژی که مباحث ریخت‌شناسی زمین را مورد بحث قرار می‌دهد، عمیق‌ترین بخش یک حوزه آبخیز است. در این نقطه شیب زمین تقریبا صفر است. در محیط تبخیری انتهای حوضه رسوبی ممکن است تشکیل یک کفه نمکه یا کفه رسی را بدهد که هر دو مورد کفه نمکی و کفه رسی در شهرستان بردسکن وجود دارد.
مسئول اداره حفاظت از محیط زیست بردسکن ادامه می‌دهد: جالب است که اشاره کنم شاید به لحاظ ژئومورفولوژی (ریخت‌شناسی زمین) شهرستان بردسکن با وجود این دو پدیده و حضور گسل معروف درونه در آن و عوارض کوهستانی تا کویری یک باغ زمین‌شناسی قابل توجه برای علاقمندان طبیعت و متخصصان زمین‌شناسی است.
ژئوتوریسم که شاخه ای از اکوتوریسم (طبیعت گردشگری) است قابلیت طرح در این شهرستان را بصورت جدی دارد و تنها این بخش از گردشگری در شهرستان بردسکن با گردشگری آثار تاریخی آن که بدین لحاظ هم شهرستانی غنی است برابری می‌کند. عوارضی چون همین کفه نمکه یا کفه رسی درونه یا بارخان و کویر ملک بابو و دره‌های مینیاتوری زروقت و آثار گسل درونه و ... نمونه‌های کوچکی از این گروه جاذبه‌ها هستند که در قالب گردشگری پایدار و مبتنی بر حفظ محیط زیست می‌توانند هم به اشتغال و اقتصاد و هم حفظ طبیعت کمک کنند.
شفیعیان می‌افزاید: اهالی و مردمی که از عواید ناشی از گردشگری این چنینی آگاه باشند در حفظ آنها هم مشارکت بهتری خواهند داشت. شرط گردشگری پایدار در تمام برنامه‌ریزی‌های آنها باید مدنظر قرار گیرد.با این منظر هم به کفه نمکه بردسکن باید نگریسته شود. هر تاسیسات و هر برنامه از منظر گردشگری پایدار مبتنی بر حفظ محیط زیست باید دیده شود.
مسئول اداره حفاظت از محیط زیست بردسکن همچنین در واکنش به راهکارهای حفاظت از این اثر طبیعی معتقد است: باید تردد خودروهایی به صورت آفرود یا هر فعالیت که پوسته نمکی را بشکند در کفه نمکی به عنوان یک اثر ملی و طبیعی محدود شود و در بهره‌برداری جهت نمک فرصت بازسازی مجدد داده شود.
وی ادامه می‌دهد: گردشگران در زمینه رعایت نکات حفاظت کفه و انتقال پسماندها به خارج از آن توجیه شوند.کفه‌ها و تالاب‌ها چون در انتهای حوضه آبخیز هستند دارای اکوسیستم حساسی هستند. هرگونه فعالیت در بالادست ممکن است در اینجا دارای اثر باشد لذا حفاظت باید محدود به داخل حریم کفه نباشد.مثلا برداشت آب در دشت و دشت سر های بالا اثر مستقیم دارد.
شفیعیان در انتها خاطرنشان می‌کند: اکوسیستم مناطق کویری خودش حساسیت بالایی دارد حالا اگر جایی مانند پلایا و مرداب را در این عرصه مدنظر قرار بدهیم این حساسیت دوصدچندان خواهد بود. مردم و اطلاع‌رسانی و هشدار به آنها در مورد این حساسیت خیلی موثر است. مردم اکنون نسبت به حفاظت از طبیعت نسبت به قبل خیلی بیشتر آماده همکاری هستند و تلاشی که شما خبرنگاران در این مورد دارید حتما اثربخش است.
لزوم ورود سرمایه گذار به منطقه
احمد صابری زارع؛ مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بردسکن پیرامون این اثر ملی می‌گوید: کفه نمکی بردسکن یکی از آثار و جاذبه‌های ارزشمند طبیعی کشور است که از هفت سال پیش به عنوان اثر طبیعی کشور به ثبت رسید. این کفه به جهت وضعیت بی‌نظیر و چشم‌اندازهای طبیعی کویری مورد توجه گردشگران و علاقه‌مندان داخلی و خارجی در طول سال قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه این عارضه طبیعی از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار و در کشور منحصر به فرد است قابلیت ثبت جهانی را دارد.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بردسکن درباره وضعیت جذب گردشگر در این منطقه می‌گوید: این کفه به لحاظ جغرافیایی با شهرهای بجستان و بخشی با خلیل‌آباد و طبس مسیری مشترک دارد اما به عنوان کفه نمکی بردسکن شناخته می‌شود. سالانه گردشگران خارجی و نیز علاقه‌مندان داخلی زیادی به این منطقه می‌آیند اما متاسفانه تا امروز پیرامون زیرساخت‌های گردشگری در این منطقه به‌صورت جدی کاری انجام نشده است. در وهله اول نیازمند ورود سرمایه‌گذار هستیم تا بتوانیم یک مجتمع گردشگری تفریحی کویری را در این منطقه احداث شود.
صابری زارع می‌افزاید: گردشگرانی که در حال حاضر قصد بازدید از کفه نمکی بردسکن را دارند، باید برای اقامت به بردسکن مراجعه کنند. در بردسکن یک اقامتگاه و نیز سه اقامتگاه بوم‌گردی فعال داریم. پنج اقامتگاه بوم‌گردی دیگر نیز با اخذ مجوز در دست اقدام است و در مجموع زیرساخت‌های گردشگری در بردسکن مناسب است اما خوب با کفه نمکی حدود 45 کیلومتر فاصله وجود دارد. هر چند در حاشیه کویر آثار تاریخی هم وجود دارد که ما دو مسیر تاریخی از بردسکن منتهی به کفه تعریف کرده‌ایم.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بردسکن با اشاره به امکانات محدود در این منطقه ادامه داد: تنها توانسته‌‌ایم یک کانکس سرویس بهداشتی در آن جا مستقر کنیم. باید گفت واقعا منطقه ظرفیت کار زیادی دارد؛ مثلا در 12 کیلومتری کفه‌های نمکی قلعه رحمانیه است که اگر سرمایه‌گذاری بیاید می‌توان مجموعه اقامتی بوم‌گردی در روستای رحمانیه ایجاد نماییم.
وی خاظرنشان می‌کند: گردشگران داخلی غالبا از منطقه بردسکن، کاشمر و خلیل آباد مراجعه می‌کنند.گروه‌های علاقه‌مند دانشجویی یا طبیعت گرد و نیز بخشی گردشگران خارجی نیز به این منطقه مراجعه می‌کنند که بیشتر این بازدیدها در فصل تابستان است . هرچند در فصل بهار با توجه به بارش باران دریاچه نمکی در این کفه تشکیل می‌شود که باز به جذابیت این منطقه می‌افزاید. اگر امکانات و توجه بیشتری به این منطقه شود و اعتبارات ملی برای تجهیز آن تخصیص شود مطمئن باشید کفه‌های نمکی بردسکن قابلیت ثبت جهانی را نیز دارا است.
گزارش از صادق عسکری
انتهای پیام/ ز
