سنتی که بهارِ طبیعت اصفهان را "خزان" می‌کند؛ آسیب بوته‌چینی زودهنگام در مراتع به محیط‌زیست
مراتع، زمین‌هایی است اعم از کوه و دامنه یا زمین مسطح که در فصل "چرا" دارای پوششی از نباتات علوفه‌ای خودرو بوده و با توجه به سابقه "چرا"، مرتع نامیده شده و نباید زودتر از موعد، بوته‌ها چیده شوند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، فصل بهار بازار فروش گیاهان کوهی در استان اصفهان داغ می‌شود و عده‌ای سودجو با چیدن زودهنگام و بی‌موقع و فروش گیاهان، شماری از گونه‌ها را در معرض تهدید قرار می‌دهند و در نتیجه به محیط زیست خسارات جبران‌ناپذیری وارد می‌کنند. بیشتر افرادی که نسبت به چیدن و فروش سبزی‌های کوهی در استان اقدام می‌کنند، افرادی هستند که به حاشیه شهرها مهاجرت کرده‌اند و به دلیل بیکاری و برای امرار معاش، به این کار روی آورده‌اند و مناطقی که دارای پوشش گیاهی و نزدیک به جاده اصلی هستند را مورد هجوم و برداشت‌های بی‌رویه قرار می‌دهند.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان با اشاره به منابع طبیعی و آبخیزداری، جنگل‌ها و مراتع که به عنوان ثروت‌های اصلی یک سرزمین به شمار می‌رود، اظهار داشت: این ثروت‌ها نقش کلیدی در ایجاد زیستگاه حیات وحش، حفظ گونه‌های گیاهی و جانوری، تولید اکسیژن، جذب دی اکسید کربن، کاهش آلودگی، کنترل ریزگردها، حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش ایفا می‌کنند.
از بین رفتن گیاهان کوهی خشکسالی، سیل، پدیده ریزگردها و فرسایش خاک را در پی دارد
علی رفیعیان افزود: در علم فراگیر حفظ منابع طبیعی، آبخیزداری علم و هنر برنامه ریزی مستمر و اجرای اقدام‌‌های لازم برای مدیریت منابع حوزه‌‌های آبخیز اعم از طبیعی، کشاورزی، اقتصادی و انسانی بدون ایجاد اثرات منفی در منابع آب و خاک است که می‌تواند به صورت مکانیکی یا بیولوژیکی باشد و تقویت سفره‌های آب زیر زمینی که به دلیل کمبود بارش‌ها و برداشت‌های بی رویه و غیر اصولی گرفتار وضعیتی حساس و بحرانی شده است، یکی از موثرترین مزیت‌های اجرای صحیح این طرح‌ها به شمار می‌رود که به دنبال آن چاه‌ها و قنوات پرآب‌تر می‌شود و بخشی از کمبود بارش‌ها را جبران می‌کند.
وی با بیان اینکه از بین رفتن گیاهان کوهی خشکسالی، سیل، پدیده ریزگردها و فرسایش خاک را در پی خواهد داشت، گفت: پوشش گیاهی مبنای حیات است و محیط‌زیست سالم در گروی غنی‌سازی پوشش گیاهی است.
گونه گز علفی در استان اصفهان منقرض شده است
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان تصریح کرد: برداشت‌های زودهنگام از مراتع آنها را با خطر روبرو می‌کند، چون گیاه را از ریشه در می‌آورند و سال بعد ریشه‌ای وجود ندارد که جوانه بزند. در استان اصفهان گونه گز علفی با خطر انقراض مواجه شده و هیچ اثری از گز علفی نیست، همچنین گیاهانی چون موسیر، کرفس کوهی و کنگر نیز مورد تهدید واقع شده است.
وی ادامه داد: با این برداشت‌های زود هنگام و بی‌رویه مراتع استان اصفهان فقیرتر می‌شود، برداشت بی‌رویه و نامناسب از این گیاهان باعث شده علاوه بر اینکه شماری از این‌گونه‌ها در معرض تهدید و حتی انقراض قرار گیرند، آسیب‌های جدی نیز به زیست‌بوم منطقه وارد شود.
رفیعیان با اشاره به اهمیت جنگل‌ها و مراتع، اظهار داشت: یک هکتار جنگل می‌تواند 2.5 تن اکسیژن تولید کند که معادل مصرف 10 نفر انسان در طول یکسال است، یک هکتار مرتع و درخت می‌تواند گرد و غبار زیادی را در خود جای دهد و از پخش ریزگردها جلوگیری کند، همچنین هر یک هکتار جنگل می‌تواند 40 درصد نفوذ آب را به زمین بیشتر کند و خاک را از سیلاب و روان‌آب نجات دهد.
وی افزود: مراتع یکی از محل‌های تولید علوفه دام است و اگر درست استفاده نشود، کم‌کم به مناطق بیابانی و سنگلاخی تبدیل می‌شود و پیامدهای بعدی آن قطعا به محیط زیست آسیب وارد می‌کند.
در استان اصفهان بالغ بر یک هزار و 900 گونه گیاهی وجود دارد
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان خاطرنشان کرد: در استان اصفهان بالغ بر یک هزار و 900 گونه گیاهی وجود دارد که برای مصارف دارویی، غذایی انسان و دام استفاده شده که مقداری از آنها نیز به کشورهای دیگر صادر می‌شود.
وی با بیان اینکه برداشت به موقع این گیاهان فواید بسیاری دارد، گفت: اگر گیاه و بوته به موقع برداشت شود و آسیبی به پیاز یا ریشه گیاه وارد نشود، سالیان سال این گیاه رشد می‌کند و فواید بسیاری برای منطقه و ساکنان آن نواحی خواهد داشت و همچنان در رونق اقتصادی آن منطقه نیز تاثیر شگرفی خواهد گذاشت.
رفیعیان ادامه داد: متاسفانه عده‌ای سودجو بدون فکر و به‌صورت غیراصولی و زود گیاهان را می‌چینند و در کنار جاده‌ها می‌فروشند، فارغ از اینکه بدانند چه لطمه‌ای به محیط زیست وارد کرده‌اند.
2 فرد سودجو با 40 کیلوگرم کرفس کوهی در پشتکوه دوم فریدون‌شهر دستگیر شدند
وی تصریح کرد: نیروهای حفاظتی مراتع در همین هفته جاری طی یک ماموریت شبانه و عزیمت نیروها به منطقه پشتکوه دوم فریدون‌شهر، 2 فرد سودجو را با 40 کیلوگرم کرفس کوهی غنچه دستگیر کردند.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان خاطرنشان کرد: مراتع و دامنه‌های زاگرس در شهرستان فریدون‌شهر، مهم‌ترین رویشگاه گونه‌های گیاهان دارویی، خوراکی و صنعتی است و بوته‌کنی این گیاهان تا رشد کامل ممنوع است.
وی افزود: اعمال جریمه، کشت و توسعه گیاهان در مناطق دیگر، آموزش صحیح برداشت و بازگو کردن اهمیت گیاهان برای مردم منطقه و نیز اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌ها، راهکارهایی برای جلوگیری از انقراض گیاهان محسوب می‌شود.
رفیعیان با اشاره به مراتع به عنوان یکی از ارکان اساسی منابع طبیعی تجدید شونده، اظهار داشت: مراتع نقش اساسی در حفظ خاک، تنظیم چرخه آب در طبیعت و تامین بخش در خور توجهی از علوفه مورد نیاز احشام دارند که متاسفانه رو به انقراض هستند، هر چند اقدامات و فعالیت‌های اصلاحی انجام شده و سیر نابودی در مراتع مورد مطالعه قرار گرفته از جمله اقداماتی مانند برقراری تعادل میان وسعت مرتع و تعداد دام، اماجلوگیری از برداشت و قطع غیر مجاز بوته‌هاو درختچه‌ها و نظارت مستمر بر مراتع نیاز است.
انتهای پیام/ ز