گزارش تسنیم| جنگنده‌های متجاوز در تور پدافند یمنی/ ترک بزرگ روی چینی خوش خط و خال سعودی

پدافند هوایی یمن با گذشت حدود ۴ ساله از حمله عربستان به این کشور توانسته عملکرد خوبی از خود بجای بگذارد و آسمان یمن را هم مانند زمینش برای ائتلاف سعودی ناامن کند.

گروه امنیتی-دفاعی خبرگزاری تسنیم- حدود چهار سال از حمله ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی به یمن می‌گذرد و هر روز در این جنگ شگفتی‌های بیشتری از قبل نمایان می‌شود. عربستان که در ابتدا به امید شکست زودهنگام و سریع ارتش و کمیته‌های مردمی و درنتیجه در هم شکستن انقلاب مردم یمن پا به میدان این جنگ گذاشته بود، حالا پس از گذشت چهار سال، نه تنها به اهداف خود برای تضعیف و به شکست کشاندن یمن نرسیده بلکه با مقاومتی به مراتب قدرتمندتر از روزهای اول این نبرد روبرو شده است.

آنچه که بیش از همه به عنوان دست برتر ائتلاف سعودی در جنگ علیه یمن مطرح می‌شد و عربستان و امارات سرمایه‌گذاری زیادی هم روی آن کرده‌ بودند، توان هوایی آنها بود. عربستان با خرید انواع جنگنده‌های اف 15، تورنادو، و یوروفایتر و امارات هم با دارا بودن انواع جنگنده‌های میراژ 2000 و اف- 16 از توان هوایی بالایی نسبت به نیروهایی یمنی برخوردار هستند. عربستان و امارات با استفاده از همین توان هوایی حملات شدیدی را علیه مردم یمن انجام دادند و موجب وارد آمدن خسارات‌های فراوان و کشته شدن هزاران نفر از مردم یمن شدند.

اما زمان زیادی طول نکشید که ائتلاف سعودی ضرباتی مانند آنچه در نبرد زمینی تجربه کرده بود را در نبرد هوایی هم تجربه کرد. 6 فرودین سال 94 پدافند هوایی یمن موفق شد یک فروند جنگنده اف-15 سعودی را بر فراز صنعا مورد اصابت قرار دهد و این تازه آغازی بر قدرت نمایی پدافند هوایی یمن بود.

اول مهر ماه سال 96 برای اولین مرتبه پدافند هوایی به صورت جدی رخ نمایی کرد. در این روز ارتش و کمیته‌های مردمی یمن موفق شدند یک فروند پهپاد ام کیو 9 را که در حال پرواز بر آسمان مناطق شمالی یمن بود با موفقیت شناسایی کرده و در زمان مناسب آن را منهدم کنند.


پهپاد MQ-9

در ابتدا شاید کسی این پاسخ یمنی‌‌ها را جدی نگرفت و برخی آن را بیشتر حاصل یک اتفاق دانستند تا دست‌یابی یمن به توانمندی شکار پهپاد‌های پیشرفته آمریکایی. اما مدت زیادی نگذشت که شکار دیگری در کارنامه پدافند هوایی یمن ثبت شد و قدرت پدافند هوایی آنها را بیش از پیش نمایان کرد. 5 آبان 96 پدافند هوایی یمن موفق به رهگیری  و انهدام یک فروند جنگنده یوروفایتر تایفون نیروی هوایی عربستان شد.

17 دیماه سال 96 نیز یک جنگنده تورنادو سعودی که مشغول بمباران مردم یمن بود توسط پدافند هوایی یمن سرنگون شد. در این مورد عربستان با انتشار تصاویری از خلبان جنگنده تورنادو که در بیمارستانی در عربستان بستری بود مدعی شد که علت سقوط این هواپیما نقص فنی بوده اما مدت زیادی نگذشت که یک شگفتی دیگر هم در عرصه پدافند هوایی در یمن آفریده شد. 18و 19دیماه هم دو فروند هواپیمای اف-15  سعودی در آسمان یمن شکار تیر غیب یمنی ها شدند.


جنگنده اف-15 نیروی هوایی عربستان

ارتش عربستان که در ابتدا از این اتفاق شوکه شده بود سعی کرد تا با سکوت خود بر این شکست سرپوش بگذارد. اما نیروهای یمنی با انتشار تصاویر رهگیری و انهدام اف 15 سعودی باز هم گوشه‌دیگری از توانمندی خود در پدافند هوایی را به نمایش گذاشت.

تا زمان انتشار تصاویر سرنگونی اف 15 سعودی کسی دقیقا نمی‌دانست که یمنی‌ها از چه سلاحی برای هدف قرار دادن پهپادها و جنگنده‌های سعودی استفاده می‌کنند، اما با انتشار قیلم سرنگونی اف 15 سعودی مشخصی شد که نیروهای یمنی، از موشک‌ها آر -27 و سامانه ULTRA 8500 ساخت شرکت آمریکایی FLIR در این عملیات استفاده کرده‌اند. موشک آر-27 یک موشک هوابه هوای روسی است که در دو نوع هدایت راداری و حرارتی ساخته شده است واکثر جنگنده‌های روسی از این موشک برای نبرد هوایی استفاده می‌کنند.


شلیک موشک آر-27 در نقش یک موشک زمین‌ به هوا توسط نیروهای انصار الله

ارتش یمن هم با خرید جنگنده های میگ 29 از روسیه تعدای از این موشک‌ها به همراه موشک‌های آر73 که آن نیز نوعی موشک هوابه هوای فروسروخ روسی است خریداری کرد. اما با شروع تجاوز ائتلاف سعوی به عربستان و بمباران مواضع ارتش یمن، جنگنده های میگ 29 این کشور هم با آسیب‌‌های جدی روبرو شده و عملا از دایره عملیات خارج شدند.

نیروهای یمنی اما برای استفاده از موشک‌های آر-27 و آر-73 دست به کار شدند و با اعمال تغییراتی در نسخه فروسرخ موشک‌های آر-27 از این موشک‌های در نقش یک موشک زمین به هوای پدافندی استفاده کردند.

یگان پدافند هوایی یمن با استفاده از سامانه آمریکایی ULTRA 8500 که در زمان حکومت پیشین برای نصب روی بالگردهای ارتش یمن خریداری شده بود، توانست هواپیمای اف 15 سعودی را رهگیری کرده و با موشک آر-27 آن را مورد اصابت قرار دهد.


سامانه ULTRA 8500

اما این پایان ماجرا نبود؛ نیروهای یمنی تاکنون موفق به سرنگونی چهار فروند پهپاد MQ-9 ساخت آمریکا بر فراز آسمان یمن هم شده‌اند که آخرین مورد آن در تاریخ 21 آگوست 2019 رخ داد.

آمریکایی‌های پس از سرنگونی سومین پهپاد مدعی شدند که این پرنده با آتش سامانه پدافندی سام6 ساخت شوروی سابق ساقط شده است. اما چند روز بعد یمن از سامانه پدافندی فاطر 1 رونمایی کرد. این سامانه در حقیقت نوع بهینه شده سام -6 ساخت شوروی سابق است که در زمان حکومت پیشین در اختیار یمن قرار گرفته بود.


موشک سامانه پدافند هوایی فاطر 1

 ارتش و کمیته‌های مردمی یمن تاکنون موفق به انهدام جنگنده‌ میراژ 2000 اماراتی و اف16‌های مراکشی، بحرینی و اردنی هم شده‌اند و به این ترتیب انصارالله تا کنون توانسته تقریبا از هرنوع جنگنده موجود در ائتلاف سعودی حد اقل یک فروند را سرنگون کند. هرچند آمار دقیقی از تعداد هواگردهای سرنگون شده در جنگ یمن در دسترس نیست اما برخی منابع تعداد هواگردهای ساقط شده ائتلاف سعودی اعم از بالگرد، پهپاد و جنگنده را حدود 29 فروند ذکر کرده‌اند.

روند تحولات جنگ یمن در یکی دو سال اخیر به خوبی نشان می‌دهد که عربستان و نیروهای ائتلاف سعودی همانطور که در زمین مقهور قدرت نیروهای مقاومت یمن شدند در آسمان نیز از آتش نیروهای یمنی در امان نیستند و امروز نه تنها آسمان یمن برای نیروهای ائتلاف سعودی نا امن شده، بلکه حملات پهپادی اخیر به مواضع نیروهای عربستانی و پالایشگاه‌هایی در عمق خاک عربستان موجب شده تا آسمان عربستان هم برای سعودی‌ها نا امن شود.

در حقیقت در جریان این جنگ تا کنون عربستان نه تنها نتوانسته به موفقیتی دست یاید بلکه موج نا امنی به زمین و آسمان عربستان هم رسوخ کرده است.

این ناامنی آسمان یمن، سبب ترک خوردن چینی خوش نقش و نگار قدرت هوایی به ظاهر مدرن هوایی عربستان و امارات است که برخلاف تبلیغاتی که چشم غرب زدگان داخلی را نیز پر کرده، در صحنه عمل در برابر روش های ابتکاری و تسلیحات پدافندی که برای آنها شناخته شده نیست، مغلوب می شوند.

نکته آنجا جالب تر می شود که بدانیم بسیاری از قابلیت های جنگنده های در اختیار عربستان در سطح نمونه های آمریکایی بوده و در مورد جنگنده اف-16ئی امارات که از بلاک 60 این جنگنده مشهور است، حتی امکاناتی فراتر از بسیاری از نمونه های اف-16 در حال خدمت در آمریکا دارد.

نکته دیگر اینکه اثبات آسیب پذیری قدرت هوایی تهاجمی در برابر پدافند نچندان پیشرفته و از هم گسسته یمن، به طور اولی سبب زیر سوال رفتن قدرت هوایی آمریکا می شود وقتی در برابر پدافندهای پیشرفته و به هم پیوسته قرار بگیرد که نمونه آن در انهدام پهپاد پیشرفته گلوبال هاوک مجهز به بهترین سامانه های جنگ الکترونیک دفاعی رخ داد.

انتهای پیام/