ترکیب سرنوشت‌ساز بارش‌ها در اردبیل؛ از کیفیت کشاورزی تا تغییر خلق و خوی مردم
گروه استان ها- جدول بارش‌ها در اردبیل هر چند تکانه‌های جزئی را در مقایسه با دوره آماری بلند مدت نشان می‌دهد اما بیش از آنکه به نظر می‌رسد در سبک زندگی مردم موثر بوده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، استان اردبیل به واسطه جغرافیای منحصر به فرد خود شرایط اقلیمی کم نظیری نیز دارد.
به اذعان کارشناسان تغییرات اقلیمی در این منطقه بسیار سریع و دفعتی است. تا جایی که اردبیلی‌ها می‌توانند هم تمامی فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان را با چهره واقعی خود در زمان خود تجربه کرده و هم در طول 24 ساعت، تغییرات قابل توجه دمایی را لمس کنند.
چنین تغییراتی موجب شده تا یکی از عناصر تعیین کننده در سبک زندگی مردم این خطه آب و هوا باشد. تنظیم کارها، امورات و برنامه‌ها با شرایط جوی به صورت مکرر و لحظه به لحظه در این منطقه انجام می‌شود و میزان بارش و شرایط جوی بسیار بیش از آنکه تصور می‌شود، در این منطقه موثر است.
گردشگری آب و هوا مزیت استان اردبیل
به اعتقاد اقلیم شناس اردبیل از سه اقلیم مجزا تشکیل شده است و همین موضوع تعیین کننده بسیاری از رویدادها و نوع زندگی مردم این منطقه است.
مسعود وسیله تصریح کرد: ما در اقلیم شناسی وضعیت آب و هوا را بر اساس الگوهای مختلف در بلند مدت با کمک سه شاخص دما، رطوبت و بارش بررسی می‌کنیم.
وی افزود: شمال استان اردبیل اقلیمی گرمسیری دارد که دلیل آن قرار گرفتن در مناطق پست و جلگه‌ای حاشیه رود ارس است که شامل شهرهای واقع در دشت مغان است.در مرکز استان اقلیمی سرد و مرطوب داریم که شامل اردبیل، نیر و نمین می‌شود.
وی ادامه داد: در جنوب استان نیز اقلیم کوهستانی و سرد و مرطوب حاکم است که شامل خلخال و کوثر است.چنین وضعیتی موجب شده تا در سفر از جنوب استان تا شمال استان تغییرات آب و هوایی قابل توجهی لمس شود.تا جایی که این موضوع خود به عنوان یکی از ظرفیت‌های گردشگری طبیعت در این منطقه شناخته می‌شود و به ویژه در فصل پاییز این تغییرات دمایی می‌تواند فرصت استفاده از جاذبه‌های گردشگری تابستانی و زمستانی را همزمان فراهم سازد.
برنامه ریزی لحظه به لحظه با تغییرات جوی
اما در حین زیبایی وجود اقلیم های متنوع در این خطه، زندگی مستمر در استان اردبیل نیازمند سازگاری با تغییرات مکرر دمایی است.
تا جایی که به گفته یکی از شهروندان ممکن است شما صبح شاهد هوای مه آلود، ظهر شاهد آفتاب تند، عصر هوایی ملایم و بهاری و شب هوای سرد و سوز زمستانی باشید.
معرفت سلطان پور تصریح کرد: این وضعیت موجب شده تا شهروندان خود را برای شرایط جوی متنوع در روز آماده کنند. اغلب شهروندان همواره لباس های‌زمستانی و تابستانی را در دسترس نگه می‌دارند و در هنگام برنامه ریزی برای انجام کاری شرایط آب و هوایی را در ابتدا بررسی می‌کنند.
در عین حال تغییرات اقلیمی در بسیاری از برنامه‌های استانی به ویژه اجرای پروژه‌های عمرانی نیز موثر است.بسیاری از مدیران کل اتمام یک پروژه را منوط به شرایط جوی می‌دانند و در اغلب اخبار مندرج از پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها نیز این موضوع مشاهده می‌شود.
به تعبیر اقلیم شناس تغییرات آب و هوایی اردبیل شاید در منطقه خاورمیانه بی نظیر باشد و چنین اقلیمی را نتوان در این منطقه مشاهده کرد.وسیله تصریح کرد: گاها با وجود پیش بینی جوی، تحرکاتی در هوا مشاهده می‌شود که نه می‌توان نام توده و نه سیستم را بر آن نهاد. به عنوان مثال از فرودگاه اردبیل آغاز شده و به بالای شهر می‌رسد که به سادگی موجب تغییر هوا می‌شود.
مطابق این اظهارات دلیل عمده کنسلی پروازهای فرودگاه اردبیل تغییرات آب و هوایی قلمداد می‌شود و در مجموع حیات ساکنان این خطه ارتباط تنگاتنگی با تغییر وضعیت آب و هوا دارد.
کشاورزی به میزان بارش‌ها گره خورده است
اما آنچنان که ذکر آن رفت و آب و هوا هم فرصت هم تهدیدی برای توسعه گردشگری اردبیل است، عمده نقش آن در بخش کشاورزی دیده می‌شود.
سالانه ارقام درشتی از خسارت به باغات و مزارع به زارعان تحمیل می‌شود و بی توجهی به پیش آگاهی‌های جوی می‌تواند بحران ساز باشد.
امسال به دلیل وضعیت مطلوب بارش‌ها، سطح تولید محصولات کشاورزی نیز مطلوب بوده است تا جایی که به عینه پرباری محصول در باغات و مزارع دیده می‌شود.
به گفته مدیر کل هواشناسی استان اردبیل، میانگین بارش سال آبی 99-98استان به 320.3 میلیمتر رسید که نسبت به سال آبی قبل 1 درصد کاهش داشت ولی نسبت به بلند مدت 5 درصد افزایش نشان می‌دهد.
سیاوش محمدی تصریح کرد: در طی این مدت بیشترین کاهش بارش را در مناطق شمالی استان شاهد بودیم بطوریکه در شهرستان پارس آباد 15 درصد و در شهرستان بیله سوار 16 درصد نسبت به دوره آماری کاهش بارش داشته‌ایم. بیشترین افزایش بارش را در شهرستان‌های سرعین و مشگین شهر به ترتیب با 24 و 21 درصد نسبت به دوره آماری شاهد بودیم.
وی افزود: میانگین بارش شش ماهه اول سال 1399 استان به 177 میلیمتر رسیده است که نسبت به سال گذشته و بلند مدت 19 درصد افزایش نشان می‌دهد.در شش ماهه اول امسال بیشترین افزایش بارش را در شهرستان‌های خلخال ، مشگین شهر و سرعین به ترتیب با 33،38 و 31 درصد نسبت به دوره آماری شاهد بودیم.
مدیرکل هواشناسی استان متذکر شد: میانگین دمای استان در شش ماهه اول امسال به 17.5 درجه سلسیوس رسید که نسبت به سال گذشته 0.3 درجه سلسیوس کاهش داشته است.
وی تاکید کرد: براساس پیش بینی فصلی پژوهشکده اقلیم شناسی کشور بارش‌های استان در فصل پائیز کمتر از نرمال پیش بینی می‌شود.همچنین میانگین دما در فصل پائیز نیم تا یک درجه بیشتر از نرمال پیش بینی شده است.لازم به ذکر است که صحت پیش بینی‌های فصلی 65 تا 70 درصد است.
تاثیر عمده آب و هوا در خلق و خوی مردم
آب و هوا سبک زندگی به ویژه رژیم غذایی مردم این منطقه را نیز متاثر ساخته است. به دلیل سردسیر بودن این منطقه گرایش به غذاهای انرژی زا و کربوهیدرات‌ها و چربی ها بالا است. تا جایی که مسئولان بهداشتی می‌گویند چاقی و اضافه وزن یکی از بیماری‌های متداول در اردبیل است.
اما نکته قابل توجه تاثیر آب و هوا در خلق و خوی مردم است. اقلیم شناس معتقد است تغییرات آب و هوایی می‌تواند در خلقیات ساکنان موثر باشد. بعضا شنیده می‌شود که چون اردبیل منطقه‌ای سردسیر است سطح خشونت رفتاری بالا است اما اگر این نظریه را بپذیریم در مناطق به مراتب سردتر باید خشونت به مراتب بالاتر باشد. واقعیت این است که سردسیر بودن منطقه ارتباطی به خلق و خوی ندارد. بلکه تغییرات مکرر آب و هوا عامل اصلی است.
به گفته وسیله آب و هوا می‌تواند کل ابعاد زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال در اردبیل روزهایی که تابش خورشید نیست و هوا کدر است داریم که حتی در روحیات فردی که در خانه مانده و از خانه بیرون نیامده موثر خواهد بود.
هر چند تغییر خلق و خوی مردم این خطه نمی‌تواند برابر با عدم ثبات شخصیتی باشد اما خود به طور ضمنی به بروز و ظهور برخی آسیب‌ها از جمله خشونت‌های کلامی نیز تاثیر دارد.
آب و هوا بیش از آنکه به نظر می‌رسد در ابعاد زندگی مردم این خطه تاثیرگذار بوده است و باید پرسید تا چه حد امکانات پیش بینی و پیش آگاهی آب و هوایی در این خطه کافی و موثر است.
این سوال البته با نگاهی گذرا به اعتبارات و امکانات در اختیار هواشناسی استان پاسخ خوشایندی ندارد و تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری متناسب با نیاز منطقه نیست.
به اعتقاد کارشناسان ما نمی‌توانیم از تغییرات اقلیمی ممانعت کنیم. لازم است در مقابل ساختار زندگی را طوری تغییر دهیم که بتوانیم کمترین آسیب را از تغییرات متحمل شویم و اطلاعات دقیق از وضعیت جوی می‌تواند در تصمیم سازی‌های دقیق، به دور از شتابزدگی و به دور از هیجان موثر باشد و این تصمیمات خرد در کنار هم محیطی دور از تنش و در مسیر رشد را برای ساکنان فراهم می‌سازد.
گزارش از ونوس بهنود
انتهای پیام/136/ش
