تیر خلاص تورم به طرح توسعه "کشت گلخانه‌ای"/ آیا مطابق برنامه پیش رفته‌ایم؟

گروه استان‌ها- با این که مسئولان کشوری همواره احداث گلخانه را جزء اولویت‌های بخش کشاورزی اعلام می‌کنند، اما این امر در زنجان محقق نشده و سوال از مسئولان وزارت جهاد کشاورزی کشور این است آیا امسال برنامه توسعه کشت گلخانه‌ای مطابق با برنامه‌ است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، این روز‌ها هر ساعتی که می‌گذرد اخبار گرانی و تورم به گوش می‌رسد. موضوعی که تنها مختص یک کالا و جنس خاصی نمی‌شود، در طول روز‌های گذشته از لاستیک ماشین گرفته تا شیر، روغن حتی پوشاک بچه با درصد‌های که در فکر نمی‌گنجد افزایش قیمت داشته‌اند و همین امر عاملی شده تا بسیاری از اقشار جامعه از دسترسی به حداقل‌های زندگی محروم شوند.

با این حال این تورم با  شیب تند شدید ماه‌ها است که خود را به بخش‌های مختلف تولید از جمله بخش کشاورزی نیز رسانده است. به عنوان مثال مشکل از کمبود نهاده‌های دامی شروع شد و رفته رفته نهاده‌های تولید در بخش کشاورزی مثل کود و سم هم شاهد صعود قیمت‌ها بود اما نکته نگران کننده اینجاست که اکنون تورم و گرانی‌های اخیر به تجهیزات و موضوع توسعه سرمایه‌گذاری هم رسیده است.

 چالشی که قشر عظیم کشاورزان را درگیر خود کرده است و طبق نظر کارشناسان این امر حتی می‌تواند پایداری تولید را با مشکل مواجه کرده و حتی امنیت غذایی جامعه را نیز با مشکل رو به رو سازد. از سویی دیگر نهاده‌های دامی نیز همچون کالای لوکس شده و دیگر روی خوش به تولید‌کننده و دامداران نشان نمی‌دهد چراکه بنا بر اذعان کارشناسان با حذف ارز دولتی از  نهاده‌ها قیمت تا چندین برابر بالا‌تر رفته و دیگر تولید‌کنندگان قادر به تامین آن از بازار آزاد نیز، نیستند.

با تمام این‌ها با این‌که مدوام توسط مسئولان جهاد کشاورزی اعلام می‌شود که احداث کشت گلخانه‌ای می‌تواند دو چالش آب و اشتغال را در کشور کم کرده و به نوعی مدیریت کند. اما متاسفانه تورم افسارگسیخته که در حال حاضر به این بخش  تحمیل شده است؛ توسعه کشت گلخانه‌ای را به‌عنوان یکی از پروژه‌های مهم وزارت جهاد کشاورزی نیز با چالشی جدی رو‌به‌رو کرده و حتی فکر احداث گلخانه را از ذهن بسیاری‌ از  فارغ‌التحصیلان رشته کشاورزی و حتی علاقه‌مندان به این صنعت  بیرون کرده و توسعه کشت گلخانه‌ای را به  "کما" فرستاده است.

این درحالی است که کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی ششم خردادماه سال جاری با بیان‌ این‌که "توسعه کشت گلخانه‌ای از اولویت‌های این وزرات‌خانه است گفت: احداث کشت گلخانه‌ای اقدامی مطلوب برای افزایش تولید، صادرات، رونق اقتصادی و اشتغال است و در این راستا باید الگوی کشت گلخانه‌ای مورد توجه باشد تا زنجیره اشتغال و اقتصاد در کشور توسعه یابد."

وی همچنین با اعلام این‌که "امسال برای ایجاد 7 هزار و 100 هکتار کشت گلخانه‌ای در کشور برنامه‌ریزی شده عنوان کرد: 2 هزار و 500 هکتار از سطح مذکور برای احداث گلخانه‌های جدید است."

از سویی دیگر علی‌اشرف منصوری، مدیرعامل شرکت شهرک‌های کشاورزی در طول روز‌های گذشته به رسانه‌ها گفت: "راهکار توسعه افزایش بهره‌وری منابع آب و خاک افزایش کشت گلخانه‌ای است، همچنین اگر به دنبال اشتغالزایی و حل معضل بیکاری در استان‌ها هستیم، هیچ فعالیتی به اندازه کشت گلخانه‌ای در این حوزه مؤثر نیست."

وی یاد آور شده است: "هر کشت گلخانه‌ای حداقل برای 10 نفر اشتغال ثابت ایجاد می‌کند و برای برداشت محصولات کشت گلخانه‌ای نیز برای 20 تا 30 نفر ایجاد اشتغال می‌شود. بنابراین در هیچ حوزه‌ای ما نمی‌توانیم به این اندازه اشتغال مستقیم و غیرمستقیم داشته باشیم."

با این وجود موضوع دیگر در احداث کشت گلخانه‌ای بهره‌مندی از تسهیلات بانکی است که روح‌الله خدا‌رحمی، مدیرعامل بانک عامل در این زمینه نیز گفت: "احداث کشت گلخانه‌ای و‌ توسعه مکانیزاسیون از اولویت‌های این بانک است. چراکه شهرک گلخانه‌ای به علت سود‌‌ده بودن و بازده بالای تولیدی، اقتصادی و بدون نیاز ارزی از مزیت‌های اقتصادی کشاورزی ایران به شمار می‌رود، بانک عامل نیز برای اجرای شهرک‌های گلخانه‌ای در سطح کشور از طریق اعطای تسهیلات به سرمایه‌گذاران در تلاش است و باید مردم از خدمات منتفع شوند."

طبق گفته خدارحمی؛ بانک عامل برای تامین منابع مالی مورد نیاز طرح‌های گلخانه‌ای مصمم است و هیچ گونه مانع و کمبودی برای پرداخت تسهیلات مورد نیاز سرمایه‌گذاران در این زمینه وجود ندارد.

تمام اظهارات مسئولان مذکور کشوری چنان می‌نماید که بخش گلخانه‌ و ورود به این صنعت می‌تواند برای تولید‌‌کنندگان و حتی تحصیل‌کردگان دانشگاهی مثمر ثمر واقع شود و به سادگی با بهره‌مندی از تسهیلات بانکی می‌توان بدون دغدغه اقتصادی قدمی در راستای احداث گلخانه و مهم‌تر از آن اشتغال، برداشت. موضوعی که با توجه به افزایش هزینه‌های احداث گلخانه کاملا بعید به نظر می‌رسد چراکه بنا بر اذعان فعالان در صنعت کشت گلخانه‌ای دیگر شخصی قدرت فکر کردن و ‌پرداختن به این موضوع را ندارد. زیرا علاوه بر گرفتار شدن در کلاف سر در گم تورم، دیگر تسهیلات ارائه شده بانکی که سود آن‌ها نسبت به سال‌های گذشته تا دو برابر نیز افزایش یافته است نمی‌تواند کمکی به افراد علاقه‌مند به ورود این صنعت در بخش کشاورزی کند.

زنجان به عنوان یکی از مناطق مستعد نیز با مشکل روبرو شده است

با این حال سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا گشت گلخانه‌ای و گلخانه‌داری طبق گفته مسئولان امر کشوری امسال توانسته است در استان زنجان مورد اقبال باشد و افراد علاقه‌مند به تولید در بستر گلخانه، به این صنعت ورود یابند؟

جواد تاراسی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در گفت‌و‌گو با تسنیم اظهار داشت: در سال جاری تورم افسارگسیخته سبب شد تا علی‌رغم تشویق کشاورزان برای احداث کشت گلخانه‌ای، این امر در حد مطلوب محقق نشود.

وی با بیان این‌که تا سال‌های اخیر بخشی از سود تسهیلاتی که فعالان صنعت گلخانه‌داری اخذ کرده‌ بودند توسط وزرات‌خانه پرداخت می‌شد، اما در سال جاری این امر حذف شد افزود: حتی درصد سود تسهیلاتی که تا سال گذشته در راستای احداث کشت گلخانه‌ای اعطا می‌شد از 7 به 14.5 درصد افزایش یافته است. این در حالی است که بسیاری‌ از فارغ‌التحصیلان کشاورزی و حتی کشاورزان که درخواست احداث گلخانه داده‌ بودند اما متاسفانه به دلیل اخذ سود بالا در تسهیلاتی بانکی از این کار منصرف شدند، چراکه پرداخت اقساط و حتی تامین وثیقه برای متقاضیان دیگر امکان‌پذیر نبود.

افزایش 300 درصدی هزینه احداث

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با اشاره به این‌که محصولات کشاورزی که در کشت گلخانه‌ای تولید می‌شود نسبت به تورم تحمیل شده هیچ توجیه اقتصادی ندارند گفت: قیمت محصولات بسیار پایین اما قیمت احداث کشت گلخانه‌ای به‌شدت افزایش یافته است، به طوری که در حال حاضر احداث گلخانه ‌3 هزار مترمربعی بالای 3 میلیارد تومان هزینه نیاز دارد.

تاراسی همچنین تاکید کرد: این در حالی است که بررسی آمارهای موجود نشان می‌دهد در ابتدای سال 98 هزینه مورد نیاز احداث چنین گلخانه‌ای را در حدود 800 میلیون تا یک میلیارد تومان بوده است. این امر نشان می‌دهد که هزینه احداث کشت گلخانه‌ای در عرض یک سال بیش از 300 درصد رشد قیمتی داشته است.

وی در ادامه از داخلی بودن تجهیزات کشت گلخانه‌ای در زنجان سخن گفت و افزود: به دلیل افزایش قیمت سازه‌های خارجی، گلخانه‌داران امروزه به استفاده از سازه‌های داخلی گرایش پیدا کرده‌اند. البته همینطور بخاطر گران بودن تجهیزات خارجی، صاحبان کشت گلخانه‌ای به استفاده از سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی تمایل نشان می‌دهند. البته بخشی از لوله و پرفیل گلخانه‌ای از کشور هلند به کشور ایران وارد می‌شود ولی در استان زنجان از این تجهیزات استفاده نشده است.

این مسئول همچین اعلام کرد: تمام گلخانه‌های ساخته شده در استان زنجان با تجهیزات داخلی بنا شده و هیچ‌گونه تجهیزات خارجی برای تجهیزا آنها استفاده نشده است.

تجهیزات داخلی پاسخگو نیست

البته از سوی دیگر چند تن از صاحبان کشت گلخانه‌ای در گفت‌وگو با این رسانه اذعان کردند که تجهیزات داخلی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز ما باشد چرا که سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی نمی‌تواند محیط داخل گلخانه را تأمین کنند و بنابراین باید انرژی زیادی را در راستای تأمین دمای محیط صرف کنیم.

البته این صاحبان مشاغل اعلام کردند که باید کشت گلخانه‌ای در ایران همانند کشورهای توسعه یافته به سمتی حرکت کند که با استفاده از فناوری‌های نوین علاوه بر تأمین انرژی برق مورد نیاز با پنل‌های خورشیدی امکان جمع‌آوری آب باران از سقف را داشته باشد تا بتواند کاملا خودکفا در طول سال نسبت به تولید فعال باشد یا اینکه کمترین وابستگی به آبهای سطحی و زیر زمینی را داشته باشد.

با این حال؛ با پرداختن به مسائل ذکر شده توسط مسئول مربوطه در سازمان جهاد کشاورزی، تنها این نکته در ذهن تداعی می‌شود، که بر خلاف ادعا‌های مسئولان امر دیگر ورود به صنعت کشت گلخانه‌ای و ایجاد اشتغال عملا امکان‌پذیر نیست. چراکه افزایش سود تسهیلات بانکی از یک سو و اوج‌گیری چند صد درصدی هزینه احداث کشت گلخانه‌ای، همانند دژی مستحکم در برابر علاقه‌مندان ورود به این صنعت قرار گرفته که حتی دیگر این افراد احداث کشت گلخانه‌ای را در فکر و ذهن نیز دور از تصور می‌دانند و این موضوع تبدیل به رویایی دست نیافتنی برایشان شده است.

اما با این وجود سوالی که از مسئولان امر در صنعت گلخانه‌داری همچون وزیر جهاد کشاورزی، مدیرعامل شهرک‌های کشاورزی و رئیس بانک عامل می‌شود این است، آیا هنوز هم معتقد هستید با شرایط موجود احداث کشت گلخانه‌ای می‌تواند در اولویت وزارت جهاد کشاورزی باشد؟ آیا کشور توانسته در عرض هشت ماه گذشته طبق برنامه توسعه کشت گلخانه‌ای اقدام کند؟  واقعا می‌توان انتظاری برای رغبت سرمایه‌گذاری برای ورود و سرمایه‌گذاری در این صنعت را داشت؟ 

انتهای پیام/ی