اثربخشی راهبرد پکن در آسیا؛ نفوذ چین به دل متحدان قدیمی آمریکا

انتشار آمارهای اقتصادی اخیر حاکی از تبدیل شدن چین به شریک تجاری بسیاری از کشورهایی است که زمانی متحد اصلی آمریکا و حتی رقیب راهبردی چین به شمار می رفتند اما در دوره پسا کرونا حفظ منافع را به اتحاد با آمریکا ترجیح داده اند.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، "کرونا" یکی از موضوعاتی است که طی یک سال گذشته به محور تنش میان آمریکا و چین تبدیل شده است. هرچند آمریکا تاکنون نتوانسته مدارک موثقی برای متهم کردن چین به عنوان عامل شیوع این ویروس مرگبار ارائه کند و حتی پکن نیز در اقدامی متقابل خواستار انجام تحقیقات کارشناسان سازمان بهداشت جهانی درباره این ویروس در خاک آمریکا شده، اما واقعیتی که قابل کتمان نیست تاثیری است که این ویروس بر اقتصاد جهانی به همراه داشته است.

دولت جدید آمریکا تحت هدایت جو بایدن با یک تهدید جدی مواجه است و آن سرعت رشد اقتصادی چین در دوره پسا کروناست. درحالی که که آمریکا و اروپا و بسیاری از کشورهای غربی درگیر موج و انواع جدیدی از این ویروس هستند پکن پس از اتخاذ یک دوره سیاست‌های سختگیرانه برای کنترل این ویروس و عملکرد قابل قبول، اکنون با بازسازی اقتصاد خود درحال سبقت گرفتن از رقبای خود و تثبیت موقعیت خود به عنوان یک ابرقدرت اقتصادی است.

دراین گزارش به عملکرد اقتصادی چین و علاقه کشورهای آسیایی برای تقویت روابط اقتصادی خود با پکن با هدف تامین مناقع این کشورها اشاره می شود.

لی کوئیون، سخنگوی اداره گمرک چین 14 ژانویه در کنفرانسی خبری اعلام کرد که کشورهای عضو آسه آن در سال 2020 به اولین شریک تجاری چین تبدیل شده اند. آسه آن با 731.9 میلیارد دلار تجارت با چین شاهد رشد 7 درصدی در سال گذشته بوده است.

باتوجه به سفر وانگ یی، وزیر خارجه چین به کشورهای میانمار، اندونزی، برونئی و فیلیپین اهمیت این رابطه و پتانسیل این همکاری برای بسیاری از کشورهایی که با تردید رابطه با پکن را رصد می کردند، باعث جلب اعتماد شد. 

کیان فنگ، مدیر دپارتمان تحقیقات در موسسه راهبرد ملی دانشگاه تسینگهوا معتقد است که چین و آسه آن سالهاست که از اعتماد دوجانبه بهره می برند و علاوه بر بهرمندی از منافع اقتصادی آن تلاش کرده اند که از مداخله شخص ثالث در دریای چین جنوبی امتناع کنند تا بدین ترتیب رشد پایدار تجارت در این منطقه تضمین شود. پنج شریک اول تجاری چین به ترتیب آسه آن، اروپا، آمریکا، ژاپن و کره جنوبی هستند که در سال 2020 به ترتیب شاهد رشد 7%، 5.3%، 8.8%، 1.2% و 0.7% بودند.

انتشار آمار روابط اقتصادی چین با کشورهای مختلف بعضا نتایج جالبی به همراه داشت. به عنوان مثال در سال 2020 چین با سبقت از آمریکا بار دیگر به عنوان بزرگترین شریک تجاری هند شناخته شد. طبق آمار ارائه شده از طرف وزارت بازرگانی روابط اقتصادی میان دو رقیب اقتصادی و راهبردی در سال گذشته میلادی به 77.7 میلیارد دلار رسید. هرچند این آمار در سال قبل از 2020 رقم 85.5 میلیارد دلار بود اما به نظر می رسد برای سبقت از آمریکا که میزان تجارت دوجانبه اش با هند 75.9 میلیارد دلار اعلام شد، کافی بود. میزان واردات هند از چین با 58.7 میلیارد دلار بیشتر از کل واردات این کشور از آمریکا و امارات (به عنوان دومین و سومین شرکای تجاری) دهلی نو در سال 2020 بود.

یورواستات 23 بهمن اعلام کرد که اروپا به عنوان متحده قدیمی آمریکا نیز در سال 2020  چین را به عنوان بزرگترین متحد تجاری خود شناخت. چین پس از غلبه بر بحران ناشی از ویروس کرونا پس از سه ماهه دوم توانست در پایان 2020 رتبه اول را به خود اختصاص دهد. فروش محصولات اروپایی به طور خاص در حوزه های خودرو و کالاهای لوکس افزایش یافت و در طرف مقابل صادرات چین به اروپا در زمینه تجهیزات پزشکی و الکترونیک بسیار پررنگ بود. آمریکا پس از آن شاهد کاهش رتبه خود بود که چین و اروپا از طریق تسهیل قرارداد سرمایه گذاری بلند مدت بین خود به دنبال دسترسی بهتر شرکتهای اروپایی به بازار چین هستند. به گزارش یورواستات حجم تجارت با چین در سال 2020 به 711 میلیارد دلار رسید درحالیکه میزان مبادلات اروپا و آمریکا 673 میلیارد دلار بوده است.

اتفاق مهم دیگری که در سال 2020 افتاد مربوط به توافق جامع مشارکت اقتصادی میان کشورهای شرق آسیا ازجمله (چین، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و نیوزلند) بود که با دربرگرفتن 30 درصد از جمعیت دنیا به دنبال تسریع تجارت میان کشورها بود. علاوه بر این شراکت جامع و پیشروی ترانس پاسیفیک نیز شامل سه عضو آسه آن است اما نکته مهم این است که در هیچ یک از این توافقات آمریکا حضور ندارد و این واقعیت برای واشنگتن بسیار تلخ و ترسناک به نظر می رسد.

چین و ژاپن 210 میلیارد دلار هزینه سرمایه گذاری بر روی زیرساختهای کشورهای آسه آن ازجمله ( سد، خطوط نفت و گاز و خطوط راه آهن) را تامین می کند و تلاش های آمریکا برای القاء این ادعا که چین به دنبال استفاده از دیپلماسی وام- تله به دنبال افزایش نفوذ خود در این کشورهاست، تا کنون نتیجه ای نداشته است. راهبرد ایندوپاسیفیک ترامپ با تشکیل مثلث آمریکا، ژاپن و استرالیا با هدف تقابل با چین و تعهد اولیه 29.5 میلیاردی آمریکا نیز نتایج ملموسی به همراه نداشت. به نظر می رسد هرچند کشورهای آسه آن دارای نگرانی‌های امنیتی هستند اما برای بسیاری از آنها توسعه اقتصادی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

به نظر می رسد هرچند آمریکا با طرح موضوعات مختلف به دنبال جلوگیری از پیشرفت چین است و در این مسیر سعی در همراه ساختن متحدان خود را دارد اما آمارها حاکی از آن است که از یک سو متحدان قدیمی مانند اروپا و هند و از سوی دیگر همسایگان چین در شرق آسیا به واسطه حفظ منافع خود ترجیح می دهند که فرصت همکاری با اژدهای زرد را  از دست نداده و در دوره رکود اقتصادی پس از کرونا نگاه ویژه ای به پیشنهادات تجاری پکن دارند.

 

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط