اولین نوازندگان ویلن در ایران چه کسانی بودند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، برنامه ارغنون با موضوع بررسی ساخت ویولن در ایران، با حضور رضا قجر(سازنده و نوازنده ویلن) از شبکه رادیویی گفت و گو روی آنتن رفت.

رضا قجر گفت: ویلن در زمان مظفرالدین شاه – حدود 150 سال قبل – به ایران وارد شده است. «حسین هنگ‌آفرین» و «تقی دانش‌ور» اولین نوازندگان ویلن در ایران بودند. در اولین سال‌های ورود این ساز به ایران، نوازندگان، ویلن را به شکل کمانچه می‌نواختند.

این نوازنده ویلن با اشاره به این که اولین نغمه‌ی ویلن در سال 1306 توسط ابوالحسن صبا ضبط شده است، افزود: آقایان ابوالحسن صبا و روح‌ا... خالقی نزد «استاد علینقی وزیری» ویلن را یاد گرفته‌اند.

قجر که علاوه بر نوازندگی، از سازندگان ویلن هم هست، درباره شیوه‌های ساخت این ساز گفت: این ساز در مرحله‌ی ساخت علاوه بر بُرش به تراش‌کاری هم نیاز دارد. خطوط محیطی چوب برای ساخت ویلن برش می‌خورند. تراش حلزونیِ ویلن بخش بسیار مهمی از مراحل تولید این ساز را به خود اختصاص داده است، به طوری که نوع این تراش می‌تواند امضای کاری هر سازنده‌ای را رقم بزند.

وی با بیان این که تراش حلزونی ویلن باید کاملا متقارن باشد، عنوان کرد: در سازهای دست‌ساز این تراش همیشه به وسیله‌ی مغار و سمباده ایجاد می‌شود.

این سازنده ویلن ادامه داد: ویلن‌های ماشینی در تمام مراحل توسط ربات‌ها ساخته می‌شوند و در برخی از مواقع قطعه‌های تولید شده توسط دست به یکدیگر متصل می‌شوند. اما ویلن‌‌های دست‌سازِ ایرانی به طور کامل و بدون استفاده از ماشین یا ربات توسط دست ساخته می‌شوند.

این نوازنده ویلن با اشاره به این که ماشین‌های تراش ساز امروزه پیشرفت‌های خوبی داشته‌اند، تاکید کرد: دقت بسیار بالای تجهیزات امروزی باعث می‌شود تا سازنده‌ها بتوانند 100 درصد کار را به کمک یک دستگاه تولید کنند. ما می‌توانیم ویلن را در سایزهای متنوعی تولید کنیم. ویلن‌های کوچک معمولا برای کودکان ساخته می‌شوند و بیشتر جنبه‌ی آموزشی و تزئینی دارند.

رضا قجر ادامه داد: اکثر ویلن‌های سایز کودک توسط ماشین تولید می‌شوند، چرا که این نوع از سازها از نظر هزینه و انرژی تولید برای سازنده و خریدار توجیه اقتصادی ندارند.

انتهای پیام/