حلقه مفقوده‌ای به نام "گردشگری مسئولانه" در صنعت گردشگری
یک فعال حوزه گردشگری گفت: معضل اساسی ما در گردشگری مسئولانه این است که تمامی زوایای تحقق و مسئولیت آن را برعهده گردشگر می‌دانیم؛ در حالی که تمای افراد دخیل در امر گردشگری اعم از سیاست‌گذار، گردشگر و ... در تحقق آن به یک اندازه مسئول هستند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ فرخ میرشاهزاده با تأکید بر ضرورت تحقق گردشگری مسئولانه در کشور، این موضوع را منوط به همکاری تمامی اجزای گردشگری و فرهنگ‌سازی لازم به منظور نهادینه شدن این مقوله عنوان کرد و آموزش را حلقه مفقوده گردشگری مسئولانه در این صنعت دانست.
وی با اشاره به مقوله گردشگری مسئولانه که سال‌هاست در بسیاری از کشورهای پیشرو در راستای تحقق این امر به صورت هدفمند و دغدغه‌مندانه اقدامات لازم را انجام می‌دهند، گفت: اما متأسفانه در کشور ما و به صورت مشخص در صنعت گردشگری ایران این مقوله تنها به صورت یک واژه ترجمه شده‌ای که هیچگونه فرم اجرایی و تحقق ملموسی نداشته است شناخته شده است، در صورتی که همین صرف ترجمه‌های تحت لفظی، تاکنون باعث بروز مشکلات عدیده‌ای برای صنعت گردشگری شده است.
کارشناس کیفیت خدمات گردشگری ادامه داد: وجود جاذبه‌های گردشگری در یک منطقه به عنوان اصل اساسی در ایجاد بازار گردشگری و ورود گردشگران به آن منطقه است و اگر جاذبه‌ای تاریخی و تفریحی وجود نداشته باشد قطعاً گردشگری هم معنا پیدا نمی‌کند، چه بسا اینکه بسیاری از کشورهای دنیا که فاقد هرگونه جاذبه و سایت‌های تاریخی و تفریحی هستند، اقدام به ایجاد جاذبه‌های انسان‌ساز که بعضاً فاقد ارزش‌های فرهنگی و تاریخی است کرده‌اند.
این فعال حوزه گردشگری با بیان اینکه که معضل اساسی ما در گردشگری مسئولانه این است که تمامی زوایای تحقق و مسئولیت آن را بر عهده گردشگر می‌دانیم، بیان کرد: این موضوع در حالی است که در حقیقت در گردشگری مسئولانه تمامی افراد اعم از سیاست‌گذار، مجری و بهره‌بردار و به صورت مشخص تمامی افراد موجود در زنجیره تأمین خدمات گردشگری، دخیل در فرآیند مسئولیت‌پذیری در حوزه گردشگری هستند و اگر مراتب مسئولیت‌پذیری به صورت سلسله‌وار رعایت نشود مسلماً شاهد بروز خلأ و مشکلات عدیده‌ای خواهیم شد.
میرشاهزاده توضیح داد: به عنوان نمونه اگر سیاست‌گذار در حوزه گردشگری رعایت الزامات فرهنگی و عرفی جامعه را ضروری و لازم‌الجرا بداند و همواره بر رعایت آن تأکید و توجه کند، قاعدتاً نباید صرفاً به تذکرات لسانی و کلامی بسنده کند.
به اعتقاد وی، در این صورت مسئولین باید برای تحقق این مهم ضمن اینکه اهتمام لازم را در راستای معرفی، تبیین و تشریح ضوابط و مقررات در حوزه تبلیغات، انتشارات و اطلاع‌رسانی به عمل آورند باید الزاماً کدهای پوششی و فرهنگی مطابق با عرف و شرع اسلامی برای گردشگران خارجی تعریف کند تا گردشگران خارجی چارچوب‌های لازم‌الاجرا را رعایت کرده و بتوانند این اطلاعات را به صورت کاملاً رسمی مشاهده کنند.
کارشناس کیفیت خدمات گردشگری عدم تعیین کدهای فرهنگی و پوششی در ایران در حالی دانست که در خارج از کشور برای شرکت در مراسمات و جشن‌های خاص محدودیت‌های خاصی تعریف و ابلاغ می‌شود، اما متأسفانه ما هیچگونه کدهای پوششی برای گردشگران اطلاع‌رسانی رسمی نکرده‌ایم و در عین حال انتظار داریم که مسافران نسبت به رعایت آن اهتمام داشته و توجه کافی را به عمل آورند.
مقصران اصلی در رهاسازی زباله در سایت‌های تفریحی تنها گردشگران نیستند
مطابق با صحبت‌های این فعال حوزه گردشگری، به عنوان یکی دیگر از مصادیق عدم رعایت گردشگری مسئولانه می‌توان به این مورد اشاره کرد که همواره در موضوع رهاسازی زباله‌ها در سایت‌های گردشگری و ایجاد چهره زننده و ناخوشایند در آن مکان‌ها، انگشت اتهام صرفاً به سمت گردشگران نشانه می‌رود.
میرشاهزاده عنوان کرد: این موضوع در حالی است که هیچگونه اقدام سازنده‌ای ولو ابتدایی و کوچک مانند نصب یک سطل جهت جمع‌آوری زباله‌ها در آن مکان توسط مسئولان محلی انجام نگرفته است. طبیعتاً در این صورت هنگامی که گردشگر وارد سایت تفریحی می‌شود و با صحنه‌ای مملو از زباله مواجه می‌شود، ناخودآگاه فعلی را که محیط به وی القا می‌کند را انجام خواهد داد و هیچگونه مسئولیتی در قبال رعایت نظافت و تمیزی آن مکان برای خود حس نخواهد کرد.
وی مبحث آموزش را در مقوله گردشگری مسئولانه یک حلقه مفقوده مهم دانست و تصریح کرد: متأسفانه در سنوات گذشته تنها تلاشی که برای آموزش در حوزه گردشگری انجام شده، صرفاً ایجاد چند رشته دانشگاهی مرتبط با حوزه گردشگری مانند مدیریت هتل‌داری و یا مدیریت گردشگری بوده که معمولاً فارغ‌التحصیلان رشته‌های مذکور اساساً هیچگونه فعالیتی در حوزه مرتبط با تحصیلات خود ندارند.
کارشناس کیفیت خدمات گردشگری با بیان اینکه آموزش نباید صرفاً به صورت آکادمیک باشد بلکه فعالین حوزه گردشگری همواره می‌توانند به صورت تجربی در انتقال و نشر این دانش نقش مهمی را ایفا کنند، اظهار کرد: زمانی آموزش در فرهنگ‌سازی و جلوگیری از آسیب رساندن به مقاصد گردشگری مثمر ثمر واقع می‌شود که بتوان از طریق ایجاد سازوکارهای لازم به نحوی عمل کرد که تمامی اجزای فعال در صنعت گردشگری خود را جز و بخشی از جوامع محلی قلمداد کرده و در واقع به نوعی این موضوع به مانند یک فرهنگ دائمی نهادینه شود.
وی توضیح داد: یکی از نمونه اقدامات مؤثری که در راستای ایجاد فرهنگ‌سازی این مقوله مشاهده کرده است این بوده که چندی پیش در یک منطقه نمونه گردشگری در شمال کشور، یک کیسه به منظور جمع‌آوری زباله به گردشگران داده می‌شود که در صورت عودت کیسه مربوطه به همراه زباله‌های تولید شده، نیمی از بهای ورودی به گردشگران مسترد می‌شود.
میرشاهزاده در پایان صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: این دست از اقدامات در صورت گسترش و توسعه در تمام مناطق و سایت‌های گردشگری می‌تواند تأثیر فوق‌العاده در فرهنگ‌سازی و تحقق گردشگری مسئولانه ایفا کند.
انتهای پیام/