به‌ گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، مهری اثنی عشری پیش از ظهر امروز در همایش ملی بحران‌های زیست محیطی تالاب میقان اراک با رویکرد رفع چالش‌های زیست محیطی تالاب، اظهار داشت: یکی از مشکلاتی که با آن مواجه هستیم این است که کسی نمی‌پذیرد در مقابل منبعی که بهره‌برداری می‌کند، مسئولیت دارد و تا زمانی که نپذیریم مسئولیت حفظ تالاب بر عهده همه ما قرار دارد نمی‌توانیم از این مشکل و بحران تالاب رهایی پیدا کنیم.

وی افزود: براساس گزارش چشم‌انداز جهانی تالاب‌های ایران که در سال 2021 توسط دبیرخانه کنوانسیون رامسر اعلام شد در 50 سال اخیر 35 درصد تالاب‌های دنیا تخریب شدند و از بین رفتند، چرا که هر بخشی تنها مسئولیت خود را می‌بیند و با اهداف بخشی کارهای خود را پیش می‌برند این در حالی است که اگر هر بخشی در مقابل بهره برداری که انجام می‌دهد مسئولیت خود را انجام دهد به شرایط بحرانی نخواهیم رسید. 

مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران تصریح کرد: حدود 50 سال پیش کنوانسیون رامسر به عنوان نخستین معامله بین‌المللی که بر موضوع محیط زیست بود امضا شد و خواستگاه این کنوانسیون ایران بود، کشور ایران جزو نخستین کشورهایی‌هایی بود که به عضویت این کنوانسیون پیوست، اما بعد از گذشت 50 سال وضعیت و شرایط تالاب‌ها بحرانی‌تر شده است. 

اثنی عشری با بیان اینکه اگر همه بهره‌برداران بپذیریم با یکدیگر برنامه‌ریزی و اتحاد داشته باشیم بسیاری از مسائل و مشکلات پیش نخواهد آمد تا اینکه بخواهیم برای رفع این بحران‌ها برنامه‌ریزی داشته باشیم، گفت: براساس چشم‌انداز تالاب‌ها سرعت بروز تغییرات اقلیمی از چیزی که پیش‌بینی می‌شد بسیار سریع‌تر اتفاق می‌افتد و اثرات کشاورزی و اکوسیستم‌های تالابی بسیار زیاد است و راه خروج از این شرایط که ما را به چشم‌انداز تعیین شده می‌رساند این است که همه ذی‌نفعان و بهره‌بردان مداخله و مشارکت داشته باشند.

وی با بیان اینکه القاب بزرگ بر مناطق، سبب نمی‌شود تالاب‌ها یا اکوسیستم‌ها از بحران خارج شوند، ادامه داد: دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه است، اما الان در چه شرایطی است؟ یا استان‌های آذربایجان شرقی و غربی و کردستان در چه وضعیت و شرایط بحرانی قرار دارند؟ بهره‌برداران، کشاورزان، آب‌های چاه آنها چه وضعیتی دارد؟ طوفان‌های نمکی که رخ می‌دهد، تالاب پهناور بختگان در فارس، تالاب هامون  در موقعیت حساس و استراتژیک در مرز شرقی کشور هم اکنون برای جوامع محلی غیرقابل سکونت شده است. 

مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران خاطرنشان کرد: کلید اصلی و راهکار خروج از بحران این است که دست‌اندرکاران مسئولیت خود را بپذیرند و در عین حال که بهره‌برداری انجام می‌دهند کمک کنند منبع با ارزشمند تالاب و خدمات و‌ کارکردهای آن در بلندمدت حفظ و این امانت تحویل آیندگان شود.

بزرگترین اتفاق پیش روی استان مرکزی بحث مازوت سوزی در زمستان است

علی‌اکبر اسدی در این همایش، اظهار داشت: گاهی شهر را برای رفاه خود توسعه می‌دهیم و یک دفعه به این نتیجه می‌رسیم که عواملی که موجب توسعه شهر شدند ضد توسعه هستند و رفاه انسان‌ها به خطر افتاده است. 

وی افزود: هم اکنون بر مجموع مدیریت استان به شدت فشار وجود دارد که در مجموعه صنعت و تولید توسعه پیدا کنیم و صنایع مختلفی در اطراف شهر اراک ایجاد شود، فشارهای سیاسی و اجتماعی متعدد وارد می‌شود، اما در نهایت به این نتیجه می‌رسیم که این صنایع آلودگی دارند و باید در جهت رفع آلودگی‌ها اقدام شود. 

سرپرست امور عمرانی استانداری مرکزی تصرح کرد: در حوزه تالاب دو عامل تاثیرگذار است یکی دست‌اندازی انسان‌ها که قسمتی از آن ناشی از تغییر کاربری و کارخانه املاح بوده و قسمتی هم به جهت تغییر در ساختار و ساخت و سازهای جدید و بندهای خاکی و سیلاب‌ها بوده است. 

اسدی با اشاره به اینکه باید تصمیمات سلبی در حوزه تالاب اخذ شود، بیان کرد: به جای اینکه املاح را برداریم و سبب به هم ریختگی تالاب شویم می‌توانستیم برنامه‌ریزی داشته باشیم و با رویکرد گردشگری از تالاب استفاده شود و به نوعی توسعه همگون با محیط زیست داشته باشیم. 

وی ادامه داد: فشاری که بر شهروندان و روستاییان اطراف تالاب وجود دارد شاید هیچ زمانی از سوی افرادی که در این مناطق زندگی نمی‌کنند درک نشود و درک ضرر و زیان محیط زیستی بسیار سخت است ولی قول می‌دهیم تا همایش سال آینده اقدامات خوبی در این راستا انجام شود اما لازمه آن ایجاد همدلی و هماهنگی بین دستگاه‌ها است. 

سرپرست امور عمرانی استانداری مرکزی عنوان کرد: بزرگترین اتفاق پیش روی استان بحث مازوت سوزی است که در زمستان با آن مواجه هستیم که در این زمینه نیازمند حمایت چند جانبه وجود دارد و در بحث تالاب نیز همین حمایت باید وجود داشته باشد.

اسدی خاطرنشان کرد: فعالان محیط زیست و دستگاه‌های اجرایی چند اقدام مشخص و معین برای تالاب داشته باشند و یکی از هدف‌گذاری‌های اصلی شرکت املاح باشد و اقدامات خود را در جهت ساماندهی محیط اطراف تالاب ارائه کنند همچنین شهردار داود آباد هرچه سریعتر اقدامات توریستی را راه‌اندازی کند. 

اکوسیستم تالاب میقان نمونه‌ای از یک اکوسیستم تغییریافته توسط انسان است

امیر انصاری، عضو هیئت علمی دانشگاه اراک نیز در این نشست اظهار داشت: تالاب میقان اراک یک چهلم دریاچه ارومیه است، اما 400 برابر آن می‌تواند چالش آفرین باشد چراکه در مرکز کشور واقع شده است و حتی می‌تواند پایتخت کشور را تحت تاثیر چالش‌های خود قرار دهد. 

وی با بیان اینکه امروز زمان احیای تالاب میقان اراک فرارسیده چراکه تالاب در شرایط اضطرار قرار دارد و باید فعالیت‌هایی که به تخریب تالاب می‌انجامد کاملا متوقف شود، افزود: یک هکتار از اراضی تالابی 10 برابر جنگل ارزش طبیعی دارد و با توجه به این ارزش اکولوژیکی باید این منطقه حفظ و  امکان سنجی احیا و بازسازی و هوشمند تالاب میقان اراک با جدیت دنبال شود. 

عضو هیئت علمی دانشگاه اراک با اشاره به مهم‌ترین بحران‌ها و چالش‌های تالاب میقان عنوان کرد: تغییر کاربری اراضی، عدم تخصیص حقابه زیست محیطی، معدن کاوی، ورود پساب‌های آلوده به تالاب، تغییر اقلیم، گردشگری غیراصولی، گسترش بیابانزایی، عدم مدیریت یکپارچه و غیره به عنوان مهم‌ترین بحران‌ها و چالش‌های کنونی تالاب میقان اراک است. 

انصاری تصریح کرد: اکوسیستم تالاب میقان نمونه‌ای از یک اکوسیستم تغییریافته توسط انسان است، امروز باید مسئله بوم شناسی بازسازی را بیش از هر زمانی مدنظر قرار داد، امروز زمان بازسازی و احیای تالاب فرا رسیده است، تابستان 69 در واقع یکی از دوران طلایی تالاب است که نه جاده‌ای در منطقه وجود داشت، معدنی فعالیت نداشت و آب به شکل طبیعی وارد می‌شود، اما در سال 1400 این منطقه کاملا تغییر کرد و جاده‌ای عریض ایجاد شد و پساب به حجم بالا وارد می‌‌شود و معدن با ظرفیت بالا در حال فعالیت است، همچنین پساب های صنایع شمال غرب و شرق تالاب نیز منتظر فرصتی برای ورود به تالاب هستند و این شرایط عملا بحرانی جدی را ایجاد کرده است.

وی با بیان اینکه قطعا با بازسازی، نمی‌توان تالاب را به سال 69 بازگرداند، اما می‌توان بحران‌ها را قدری کاهش داد، ادامه داد: تهیه طرح جامع احیا و اصلاح و بهسازی و مدیریت محیطی تالاب میقان، تخصیص حقابه میقان، ارتقای سطح حفاظتی تالاب میقان از منطقه شکار ممنوع به پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی، مدیریت و پایش هوشمند زیست محیطی تالاب میقان، حمایت بیشتر معنوی و مادی مراکز علمی و اجرایی به منظور اجرای کامل برنامه مدیریت جامع تالاب میقان مصوب سال 95  به عنوان پیشنهادات برای بهبود وضعیت تالاب است.

فعالان محیط زیست مخالف توسعه نیستند

حمید اخون، فعال محیط زیست استان مرکزی در این همایش نیز با بیان اینکه امروز نه تنها حال تالاب‌ها، بلکه حال محیط زیست کشور خوب نیست و اگر همین قوانین موجود را اجرا کنیم به طور حتم می‌توان حال محیط زیست را بهبود بخشید، اظهار داشت: فعالان محیط زیست مخالف توسعه نیستند، اما در برنامه مدیریت زیست بومی تالاب میقان اراک، عدم تمدید پروانه بهره برداری معدنی شرکت و جلوگیری از هر گونه فعالیت در پنج سال پس از تصویب طرح را باید اجرایی می‌شد که تا امروز این امر انجام نشده است. 

وی افزود: قانون حفاظت از تالاب‌های کشور و ماده یک این قانون مبنی بر اینکه تخریب غیرقابل جبران تالاب‌ها ممنوع است و با این استناد قانونی می‌توان فعالیت شرکت املاح را متوقف کرد و طبق همین قوانین و تبصره‌های آیین نامه تالاب‌ها، شرکت املاح باید سالانه حدود 36 میلیارد تومان خسارت تالاب را به سازمان محیط زیست پرداخت کند. 

فعال محیط زیست استان مرکزی با بیات اینکه امروز یک تعارض بزرگ بین قانون معادن و قوانین محیطی زیستی وجود دارد و اگر بتوانیم تالاب از منطقه شکار ممنوع تبدیل به منطقه حفاظت شده تبدیل کنیم می‌توانیم از قانون معادن رها شویم، خاطرنشان کرد: بنابراین باید در جهت تامین آب تالاب به عنوان نخستین و مهم‌ترین نیاز تلاش کرد. 

انتهای پیام/711/