مروری بر زندگی نخستین وزیر آموزش و پرورش جمهوری اسلامی/ جهان درست نخواهد شد جز با تعلیم و تربیت
چهره ماندگار تعلیم و تربیت گفت: خوشحالم و به خود می‌بالم که عاشق معلمی و معلمی عاشق بوده‌ام. هیچ گاه آرزو نکردم که ای کاش شغل دیگری داشته باشم. جهان درست نخواهد شد جز با تعلیم و تربیت.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، چندی پیش در شورای فرهنگ عمومی خراسان جنوبی برای شهرستان‌ها هفته فرهنگی مصوب شد. خوسف یکی از شهرستان‌هایی است که بیشترین مفاخر و چهره‌های سطح ملی و بین‌المللی از جمله خاندان عبادی، خاندان دکتر راشد محصل، استاد ناقوس، دکتر غلامحسین شکوهی پدر علم تعلیم و تربیتایران و ابن حسام خوسفی به عنوان شاعر حماسه‌سرای آیینی را دارد. وجود این بزرگان حکایت از تجلی علم، فرهنگ و دین در این شهرستان از گذشته و استمرار آن تاکنون دارد. از این رو برگزاری هفته فرهنگیدر خوسف بسیار حائز اهمیت است. هفته فرهنگی خوسف از 23 تا 28 آبان‌ماه برگزار می‌شود و فرصتی برای معرفی و بزرگداشت مشاهیر شهرستان خوسف است. در این گزارش به معرفی غلامحسین شکوهی می پردازیم.
غلامحسین شکوهی که با عنوان «پدر علم تعلیم و تربیت ایران» شناخته می‌شود از مدرسین قدیمی تعلیم و تربیت و نیز اولین وزیر آموزش و پرورش ایران بود.
وی دارای مدرک دکترای علوم تربیتی بوده و به موجب سابقه 60 ساله در تعلیم و تربیت و امور پژوهشی، لقب چهره ماندگار تعلیم و تربیت ایران را به خود اختصاص داد.
شکوهی در 4 تیر 1305 در شهر خوسف از توابع شهرستان بیرجند متولد شد. وی تحصیلات اولیه خود را در مدرسه شوکتیه گذراند. سپس به عنوان شاگرد اول دانشسرای عالی با بورس دولتی به سوییس اعزام شده و در سال 1341 دکتری خود را در رشته تعلیم و تربیت گرفت.
شکوهی چندین اثر ماندگار تالیف کرد و بیش از 60 مقاله در نشریات علمی داخلی و دو مقاله در مجلات معتبر خارجی منتشر کرده‌است. صداوسیما جمهوری اسلامی در سال 1385 از وی به عنوان چهره ماندگار رشته تعلیم و تربیت تقدیر به عمل آورد.
رئیس میراث فرهنگی خوسف در جمع خبرنگاران گفت: این نهاد با همراهی شهرداری آمادگی دارد که خانه پدر تعلیم و تربیت ایران «دکتر شکوهی» را در شهر خوسف به موزه تبدیل کند تا زمینه بازدید برای همه فراهم شود.
برای ساخت یک کشور باید فرهنگش درست شود
شکوهی معتقد بود: «اگر کشوری بخواهد رشد کند، باید فرهنگش درست و صحیح باشد و مردمش خوب تربیت شوند».
وی با بیان اینکه ما از کشورهای دیگر چیزی کم نداریم و باید قدر کشور خود را بدانیم و از موقعیت‌های خوب و عالی اطرافمان استفاده کنیم گفت: به جای اینکه وقت خود را به بطالت صرف کنیم باید صرف اصلاح و تعلیم و تربیت کشور کنیم. خوشحالم و به خود می‌بالم که عاشق معلمی و معلمی عاشق بوده‌ام. هیچ گاه آرزو نکردم که ای کاش شغل دیگری داشته باشم. جهان درست نخواهد شد جز با تعلیم و تربیت.
شکوهی در مصاحبه‌ای از خاطرات دوران کودکی و مدرسه گفت: «هیچ وقت فکر نمی‌کردم من که از جنوبی‌ترین نقطه استان خراسان برخاسته بودم، بتوانم مدارج ترقی را اینگونه طی کنم».
وی با بیان اینکه پدرم علی‌اکبر، خیاط زبردستی بود، خاطرنشان کرد: با نانی که پدرم از راه خیاطی بر سر سفره می‌گذاشت، بزرگ شدم. در منطقه محرومی که بزرگ شدم و در آنجا درس هم داده‌ام، همیشه استعدادهای درخشانی وجود داشته است.
دانش آموز نخبه و استاد
شکوهی بیان کرد: دانش‌آموزی داشتم که هر مسأله‌ای را می‌دادم حل می‌کرد، از 12 کیلومتری خوسف می‌آمد و برمی‌گشت. یک روز به مدیر مدرسه گفتم یکی از اتاق‌های کوچک مدرسه را به این بچه بدهید که این قدر مجبور نباشد عصر برود و دوباره صبح روز بعد برگردد. اسم این پسر غلامحسین حقداد بود. البته از سال 1328 از او خبری نداشتم تا اینکه در سال 1372 که در دانشگاه بیرجند تدریس می‌کردم، با دانشجویی به نام زهرا حقداد روبرو شدم که معلوم شد دختر همان دانش‌آموز خلاق است که با داشتن پنج فرزند همگی فارغ‌التحصیل رشته‌های مختلف هستند و یکی از آنها استاد دانشگاه کالیفرنیا شده است.
ملاقات با پیاژه روان‌شناس، زیست‌شناس و شناخت‌شناس فرانسوی
شکوهی با اشاره به اینکه سال 1335 از دانشسرای عالی فارغ التحصیل شدم و یک سال در بیرجند دبیر بودم گفت: سال بعد به عنوان شاگرد اول دانشسرای عالی، با بورس دولتی به اروپا، شهر ژنو در کشور سوییس رفتم آنجا بود که پیاژه (روان‌شناس، زیست‌شناس و شناخت‌شناس فرانسوی ) را دیدم. او استاد ما بود.
این چهره ماندگار تعلیم و تربیت با اشاره به اینکه پیاژه چهره‌ای جهانی بود، خاطرنشان کردد: با او درس داشتم. یادم میآید که دفترچههای ثبت نام را میریختند آنجا که پیاژه امضا کند. او ضمن درس دادن، دفترها را باز و امضا می‌کرد. من هیچ وقت چنین کاری را جای دیگر ندیدم.
پدرم مردی مهربان و جدی در کار خود بود
مهشید شکوهی دختر استاد غلامحسین شکوهی با اشاره به خاطرات خود با پدرش گفت: پدر مردی مهربان و جدی در کار خود بود معمولاً اگر در تعطیلات به سفر نمی‌رفتیم پدر معلم دوم ما در خانه بود. کتاب و تخته سیاه و ریاضیات و غیره خلاصه کلی عصبانی می‌شدیم که چقدر درس بخوانیم اما وقتی تعطیلی تمام می‌شد و به سر کلاس می‌رفتیم می‌فهمیدیم به جای یک راه حل ریاضی چند راه حل بلدیم و این ما را جلوی دیگران و معلم بالا می‌برد.
وی افزود: پدرم در تمامی امور غیرمستقیم تأثیرگذار بود و همیشه تذکر می‌داد که بر فرزندانتان با نقاط قوت خود تأثیرگذار باشید.
غلامحسین شکوهی اولین وزیر آموزش و پرورش در جمهوری اسلامی ایران در روز پنج شنبه 16 اردیبهشت 95 در سن 90 سالگی درگذشت.
انتهای پیام/257/
