بنای ۶۰۰ ساله امامزاده قاسمِ بابل در آستانه فروپاشی+فیلم و تصاویر

.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بابل،بقعه امامزاده قاسم، جایگاه ویژه‌ای نزد مردم بابل دارد و خود را حسابی در دل مردم این شهر باز کرده است؛ نسل اندر نسل؛ از گذشته‌های دور تا همین حالا؛ از همان سال 870 هجری قمری که توسط علی ابن سید کمال الدین ساخته شد تا به امروز، که هم بزرگترین و مهمترین مرکز تجمعات مذهبی سیاسی مردم شهر است و هم محل نماز و عبادت و بیتوته کردن عارفانه و هم بنایی تاریخی با ارزش میراثی و گردشگری.

امامزاده قاسم زیارتگاه بابلی‌هاست؛ زیارتگاهی در خیابان آیت الله روحانی و محله‌ای معروف به آستانه یا به قول مردم شهر؛ آستونه، و مردم وقتی به این زیارتگاه قدیمی مخروطی‌شکل آستانه یا آستونه می‌گویند یعنی خیلی برایشان آشناست؛ یعنی خیلی با آن انس دارند؛ یعنی انگار خانه خودشان است؛ خانه پدرها و مادرها و اجدادشان است؛ خانه عبادت و دورهمی‌ها و خاطرات دوران کودکی‌شان است؛ یعنی خیلی دوستش دارند و تحمل فرسودگی، درد کشیدن و فروریختن تدریجی‌اش را ندارند. اما متاسفانه همه این اتفاقات ناگوار در پیش چشمان نگران مردم شهر درحال وقوع است. گنبد آجریِ مخروطی‌شکل زیبایش، نم‌زده و رطوبتِ زیاد ردیف به ردیف از آجرهایش بالا می‌رود؛ خزه و گیاهان روی آجرهای رطوبت زده روییده و همچنان در حال رویش هستند و آیینه‌کاری‌های زیبای محوطه داخلی امامزاده یکی یکی در حال کنده شدن و افتادن است!

بنای امامزاده، تاریخی است و مثل هر بنای با قدمت دیگری هر از گاه نیاز به مرمت دارد و اتفاقا چند سال پیش هم مرمت شده؛ اما امان از مرمت‌های سطحی و غیرکارشناسی و مبتذل؛ امان از مرمت‌های بنداز و برو؛ مرمت‌هایی که صابونش به تن بنای امامزاده قاسم هم خورد و نه تنها باعث استحکام و ماندگاری‌اش نشد که سرعت تخریبش را افزایش داد!

این فقط یک ادعا نیست، بلکه حنان احمدنژاد؛ رییس هیات مدیره آستان امامزاده قاسم هم روی آن دست گذاشت و دراین باره به تسنیم گفت: این بنا چند سال پیش مرمت شده بود، ولی با توجه به سطحی و غیراصولی بودن این مرمت، آب به بدنه گنبد نفوذ کرده و نم‌زدگی آن روبه پیشرفت و کاملا مشهود است.

گنبد نم زده؛ آینه‌کاری‌ها در حال فروریختن است

رئیس هیات مدیره آستان امامزاده قاسم با بیان اینکه طبق نظر کارشناس، مرمت دوباره و اصولی این بنا حدود دو میلیارد ریال هزینه دارد، افزود: از کارشناسان خبره میراث فرهنگی دعوت می‌کنیم تا از بنای امامزاده قاسم بازدید کرده و کارشناسی کنند که چرا مرمت انجام گرفته پس از مدت‌زمان کوتاهی در حال تخریب و فروریختن است.

احمدنژاد با بیان اینکه آینه‌کاری داخل این اثر تاریخی در حال ریزش است، گفت: جدای از تخریب آینه‌کاری‌های زیبای بنا، جان و سلامت زائران امامزاده هم در خطر است. قطعات تیز و بُرنده آینه که یکی یکی در حال کنده شدن و فروریختن است، اگر با سر و صورت زوار برخورد کند، عواقب جبران‌ناپذیری در پی خواهد داشت.

مدیر اجرایی آستان امامزاده قاسم با تاکید بر اینکه تمام آثار تاریخی چه مذهبی و چه ملی به عنوان میراث ماندگار این سرزمین باید برای نسل‌های آینده باقی بماند، افزود: این آثار؛ چه امامزاده قاسم باشد، چه پل محمد حسن خان یا هر اثر تاریخی دیگری که از گذشتگان بر جای مانده، باید حفظ و نگهداری شوند، همانطور که سالم به ما رسیده‌اند.

بنای مرمت‌شده در حال فروپاشی است!

احمدنژاد درخصوص اینکه چرا با وجود نم‌زدگی گنبد و فروریختن نمای آینه امامزاده تاکنون اقدامی برای مرمت بنا صورت نگرفته است، گفت: ما در نامه‌های متعددی خطر ریزش آینه‌کاری‌های داخل امامزاده را به مراجع ذی صلاح و میراث فرهنگی اطلاع دادیم، اما اقدامی صورت نگرفت؛ البته اداره میراث فرهنگی در جواب پیگیری‌های ما اعلام کرد که هزینه و اعتبار کافی برای مرمت مجدد بنا را در اختیار ندارد.

وی تاکید کرد: نه تنها مرمت فوری بنا ضروری است، بلکه باید مرمت چند سال پیش هم بررسی شود که چرا تا این حد سطحی و غیراصولی بوده که امروز ستون‌ها و گنبد آجری و هرمی‌شکل این بنای فاخر تاریخی و همچنین آینه‌کاری‌های آن به‌خاطر نفوذ و جذب رطوبت، در حال ریزش و فروپاشی است.

میراث فرهنگی اعتبار ندارد
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان بابل نیز دراین باره به خبرنگار تسنیم گفت: چند روز پیش فرماندار ویژه شهرستان بابل در تماس تلفنی اعلام کرد که بنای امامزاده قاسم و بویژه گنبد آن نیازمند مرمت است و بنده به ایشان اعلام کردم که مرمت بنا چند سال پیش انجام شده و فعلا اعتبار لازم برای بازسازی و مرمت مجدد در دست نیست.

مهران فلاح افزود: حفظ میراث تاریخی به‌ویژه این اثر فاخر مهمترین دغدغه میراث فرهنگی است، اما بازسازی این اثر اعتبار زیادی می‌خواهد که اکنون این اعتبار در اختیار میراث فرهنگی بابل نیست و ما با کمبود اعتبار مواجه هستیم. در کمیته برنامه‌ریزی شهرستان بابل هم اعتباری برای این موضوع در نظر گرفته نشده است.

وی تصریح کرد: اگر هیات امنا و یا اداره اوقاف آمادگی و توانایی پرداخت اعتبار لازم برای مرمت و بازسازی بنای امامزاده را دارند، اداره میراث فرهنگی با آنها همکاری خواهد کرد و مرمت بنا با دعوت از کارشناسان خبره و با نظارت آنها آغاز خواهد شد.

مرمت بنا به شرط همکاری

حالا یک امامزاده قاسم داریم که با یک بنای تاریخی و زیبا و فضای روحانی‌اش محبوب دل مردم یک شهر است و دو طرف دعوایی که هر کدام دیگری را متولی مرمت بنای امامزاده و مقصر تخریب تدریجی‌اش می‌داند. 

بنای تاریخی و محبوب شهر بابل درحال فروپایشی است و هر لحظه با بارش سنگین برف یا باران ممکن است رطوبت به تمام پیکر آن رخنه کرده و سنگین شده و فروریزد.

در این میان به نظر می‌رسد آنچه مهم است همکاری همه نهادها با یکدیگر برای نجات بنای امامزاده است. هرچند قانون در این زمینه مشخص است و می‌گوید حفظ و نگهداری و مرمت بنای امامزادگان با اوقاف است؛ اما اگر این بناهای تاریخی، ثبت‌ملی شده باشند، هرگونه دخل و تصرف و مرمت آنها باید با مجوز میراث فرهنگی و زیر نظر کارشناسان آنها انجام شود.

البته فلاح؛ رئیس اداره میراث فرهنگی بابل به تسنیم گفت که در موارد خاص که موضوع به کمیته برنامه‌ریزی ارجاع می‌شود و درصورتی که برای اداره میراث فرهنگی بودجه‌ای تخصیص یابد، می‌توان از اداره میراث فرهنگی توقع مرمت امامزاده را داشت.

وی درعین حال یادآور شد که میراث فرهنگی درحال حاضر چنین بودجه‌ای ندارد و اگر متولیان امامزاده با میراث فرهنگی همکاری و هزینه مرمت را تقبل کنند، میراث فرهنگی هم آماده مرمت بنای امامزاده است.

به گزارش تسنیم، بنای تاریخی امامزاده قاسم در سال 870 هجری قمری توسط علی ابن سید کمال الدین ساخته شد. این اثر در سال 1321 با شماره 432 به عنوان یکی از آثار ملی قدیمی بابل ثبت شده است. گنبد این بنا هرمی‌شکل و با قاعده هشت ضلعی و از داخل گرد و نیم‌کره است.

صمد صالح طبری؛ محقق و پژوهشگر بابلی در کتاب خود (بابل سبزه دیار) در توضیح این زیارتگاه آورده است: این بقعه مشهور به آستانه یا کلاج مشهد است که از آثار با ارزش قرن نهم هجری قمری و دارای گنبد مخروطی‌شکل با ارتفاع 22متر است. برای ورود به بقعه ابتدا مسجد کوچکی قرار دارد که با درب آهنی مزین شده است. این امامزاده در حدود سال 1343 ش توسط حاج محمد علی ایمانی از خیران منطقه مرمت و آینه‌کاری شده است.

بقعه امامزاده قاسم بابل زیارتگاه اصلی مردم بابل است که علاوه بر اینکه یک جاذبه تاریخی و گردشگری است، در ماه محرم بخصوص در تاسوعای حسینی محل تجمع سوگواری و دسته‌های عزادار محلات این شهرستان است.

این امامزاده را یکی از نوادگان امام محمد تقی(ع) می‌دانند، هرچند روایات در این خصوص متفاوت است.
در این کتاب همچنین آمده است: محدث قمی قاسم ابن موسی بن جعفر(ع) سیدی جلیل القدر بوده است و قبر او زیارتگاه عامه مردم است و سیدابن طاووس ترغیب به زیارت او کرده است.

انتهای پیام/