به گزارش خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، دکتر سمیه حاج‌اسماعیلی، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، در پیش‌نشست تخصصی اولین همایش الهیات مقاومت با موضوع «زن و مقاومت» که در دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار شد با اشاره به موضوع روایت مقاومت زنان، چالش‌ها و فرصت‌ها اظهار داشت: در این نشست نقدی بر خوانش قالب و رایج از نقش زن در مقاومت دارم؛ در گفتمان عمومی و رایج وقتی ما از زن و مقاومت حرف می‌زنیم ذهن‌ها به‌سمت موقعیت‌های بحرانی و جنگ و اشغال و فقر و بیماری‌های همه‌گیر می‌رود.

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده افزود: در این خوانش زن مقاوم، زنی است که در شرایط اسثثنایی، ظهور می‌کند و مادری است که در غیاب همسرش بار زندگی را به‌دوش می‌کشد و یا امدادگری است که در جبهه حضور دارد و ایثارگری می‌کند.

وی بیان کرد: این خوانش از مقاومت گرچه خوانش ارزشمندی است اما خوانش حداقلی و موقتی از مقاومت زنان به‌شمار می‌رود؛ چون زن را در لحظه‌های اضطرار به‌رسمیت می‌شناسد و زن را در شرایط عادی از سپهر سیاست و فرهنگ و جامعه حذف می‌کند.

حاج‌اسماعیلی عنوان کرد: این در حالی است که در الگوی سوم زن مسلمان و تفکر برآمده از انقلاب اسلامی، زن در مقام کنشگری دائمی و تمدن‌ساز است؛ در این خصوص رهبر انقلاب مقاومت را به‌معنای پویا تعبیر می‌کنند و مقاومت تنها معنای واکنشی ندارد، و بحرانی که اتفاق می‌افتد شیوه‌ای زیستن و ساختن و تمدن‌سازی است.

وی خاطرنشان کرد: زن مسلمان، طبق این قرائت، فاعل اصلی این مقاومت تمدنی است؛ از منظر جامعه‌شناسی یکی از بحث‌هایی که وجود دارد سازوکارهای محدود‌سازی میدان مقاومت است، وقتی ما مقاومت را در لحظه‌های بحرانی معنا می‌کنیم، در واقع پذیرفته‌ایم در شرایط عادی همه چیز سر جایش است و نیازی به کنشگری زن به این شکل وجود ندارد.

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده ابراز کرد: در این خوانش طبیعی است که زن در مواقع اضطرار رؤیت و نقش او دیده می‌شود، اما بعد از بحران زن به حاشیه برگردانده می‌شود.

وی گفت: مقاومت چون بحثی در الگوی سوم زن است نباید این نقش را به موقعیت‌های بحرانی تقلیل دهیم، چون زنان در همه عرصه‌ها در حال مقاومت هستند.

حاج‌اسماعیلی ادامه داد: زن، در همه عرصه‌های خانواده و علم و اقتصاد و سیاست و تربیت و... حضور دارد و ماهیت حضورش، ماهیت مقاومتی است؛ چون در بحث جامعه‌شناسان فرهنگی وقتی سخن از مقاومت می‌شود، مقاومت را به‌شیوه‌های آشکار ترجمه نمی‌کنند، در حالی که در سبک زندگی و تربیت فرزند و کنش‌هایی که زنان در زندگی روزمره انجام می‌دهد این بحث مقاومت وجود دارد.

وی تصریح کرد: در ایران پس از انقلاب زنان فقط حضورشان در جنگ نبود، در انقلاب فرهنگی و آموزش و شکل‌دهی به نهادهای مردمی و در نهادینه کردن ارزش‌های انقلابی بود و نقش مهمی داشتند.

وی عنوان کرد: یا نقش زنان در فلسطین فقط مربوط به انتفاضه نیست و نقش بزرگ‌تری دارند؛ شبکه‌های آموزشی و فرهنگی دارند برای اینکه نسل جوان فلسطینی، هویت‌شان دچار فروپاشی نشود و بتوانند ارزش‌های خود را بازتولید کنند؛ زنان لبنانی نیز این‌طور هستند.

حاج‌اسماعیلی خاطرنشان کرد: بنابراین به‌نظر می‌رسد که خوانش حداقلی از بحث مقاومت که زن در لحظه بحران به میدان می‌آورد آن چیزی نیست که در نگاه انقلاب اسلامی و بحث الگوی سوم زن پذیرفته شده باشد؛ چون در الگوی سوم قضیه به‌عکس است و زن مسلمان در غیاب دیگران نیست که نقش را به‌عهده داشته باشد.

وی گفت: در این الگو، زن با آگاهی از آن مأموریت تمدنی‌اش یک فاعل کنشگر فعال است، نه منفعل که در لحظه‌های بحرانی واکنش نشان دهد پس در هر شرایطی که جنگ و بحران یا آرامش دائم در حال ساخت تمدنی است که الگوی سوم زن مسلمان ترسیم می‌کند.

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده اضافه کرد: باید به بحث زن و مقاومت فراتر از جغرافیای جنگ توجه داشت، چون اگر این بحث را تقلیل دهیم و نقش زنان در برابر اشغال و تجاوز و رژیم صهیونیستی بدانیم منجر به حذف زنان از میدان پاسداری از ارزش‌های اسلامی و انقلابی خودمان می‌شود چون رژیم صهیونیستی فقط دشمن ملت‌های مسلمان نیست دشمن بشریت و عدالت است و به‌نظر می‌رسد مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی وظیفه انسانیت است هر‌کس انسان است باید مقاومت را انجام دهد.

وی تأکید کرد: مهم است زنان مقاومی داشته باشیم نه‌فقط در جنگ؛ بلکه در صلح تا بتوانند از ارزش‌های اسلامی محافظت کنند و در خط مقدم ارزش‌ها باشند به‌طور خلاصه بگوییم زن مسلمان در نگاه انقلاب اسلامی سرباز لحظه‌های بحرانی نیست و معمار لحظه‌های ماندگار تمدن است.

گفتنی است؛ نخستین همایش بین‌المللی الهیات مقاومت با موضوع زن و مقاومت در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی آذرماه 1404 در مشهد برگزار خواهد شد.

انتهای پیام/+