به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، هر سال، 23 مهرماه (15 اکتبر) به عنوان روز جهانی عصای سفید یادآور تلاش، صبوری و امید جامعه نابینایان است؛ قشری که با وجود محدودیت‌های بینایی، با تکیه بر توانایی‌های درونی، روشنایی را در دل تاریکی می‌جویند. اما واقعیت زندگی شهری در بسیاری از نقاط ایران، از جمله استان کرمان، نشان می‌دهد که مسیر حرکت روشندلان در شهر، هنوز هم پر از موانع و چالش‌هاست؛ از پیاده‌روهای ناهموار و رمپ‌های غیراستاندارد گرفته تا نبود امکانات ایمن در فضاهای عمومی.

روز جهانی عصای سفید، فرصتی برای یادآوری مسئولیت اجتماعی نهادهای شهری در قبال جامعه نابینایان است. در حالی‌که طی سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهسازی و مناسب‌سازی فضاهای شهری در کرمان صورت گرفته، اما بررسی‌های میدانی و دیدگاه‌های خود نابینایان نشان می‌دهد که هنوز بسیاری از معابر، بوستان‌ها و فضاهای عمومی با نیازهای واقعی این قشر فاصله دارند.

در روز جهانی عصای سفید، بار دیگر نگاه‌ها به وضعیت نابینایان و کم‌بینایان در شهر کرمان دوخته شد؛ جامعه‌ای که همچنان با موانع فیزیکی و ساختاری در خیابان‌ها، پیاده‌روها و فضاهای عمومی روبه‌رو است. به همین بهانه پای صحبت‌های محمود ایرانمنش، معاون خدمات شهری شهرداری کرمان نشستیم تا وضعیت شهر کرمان را در این حوزه جویا شویم.

وی ضمن گرامی‌داشت روز جهانی نابینایان و تبریک به روشندلان، درباره وضعیت خدمات شهری برای این قشر گفت: در مجموعه شهرداری کرمان، مناسب‌سازی فضاهای شهری برای نابینایان و افراد دارای معلولیت در دستور کار قرار دارد. در پروژه‌های بازسازی و نوسازی بوستان‌ها، به‌ویژه در طرح‌های جدید، طراحی فضاهای ویژه نابینایان لحاظ شده است.

معاون خدمات شهری شهرداری کرمان، افزود: یکی از پروژه‌های شاخص در این زمینه، بازسازی بوستان ویژه‌ای به نام عصای سفید است که با رعایت استانداردهای روز در حال احیا بوده و به‌زودی توسط شهرداری منطقه پنج تکمیل و تقدیم روشندلان عزیز خواهد شد.

ایرانمنش با اشاره به فعالیت‌های گسترده در حوزه پیاده‌روسازی گفت: در همه مناطق شهر، بحث بهسازی و فرش موزاییکی پیاده‌روها در حال اجراست و مسیرهای ویژه نابینایان نیز در طراحی آن‌ها دیده شده است. همچنین حذف موانع فیزیکی در معابر و هم‌سطح‌سازی ورودی‌ها از جمله اقدامات جاری است.

وی با تأکید بر ضرورت همکاری میان دستگاه‌ها اظهار داشت: ما با اداره بهزیستی همکاری نزدیکی را آغاز کرده‌ایم تا طرح‌ها قبل از اجرا با نظرات کارشناسی جامعه نابینایان هماهنگ شود. نظرات این عزیزان برای ما بسیار ارزشمند است.

معاون خدمات شهری شهردار کرمان در ادامه به وضعیت حمل‌ونقل عمومی نیز اشاره کرد و افزود: در ناوگان اتوبوس‌رانی جدید، صندلی‌های ویژه نابینایان و رمپ‌های مخصوص استفاده جانبازان و معلولان پیش‌بینی شده است. هرچند باید اذعان کنیم که در این حوزه‌ها هنوز عقب‌ماندگی تاریخی داریم، اما تلاش می‌کنیم با برنامه‌ریزی دقیق، شرایط را به سطح استانداردهای ملی برسانیم.

وی در پایان گفت: با مجتمع‌های تجاری و ادارات نیز وارد مذاکره شده‌ایم تا در بازسازی‌ها و پروژه‌های جدید، الزام رعایت استانداردهای مربوط به معلولان و نابینایان در دستور کار قرار گیرد. امیدواریم با تداوم این روند، شهر کرمان به شهری قابل‌زیست برای همه شهروندان تبدیل شود.

فضای شهری نامهربان با روشندلان

با این وجود بسیاری از نابینایان و معلولان معتقدند اگرچه اقدامات شهرداری قابل‌تقدیر است، اما هنوز در مرحله‌ای ابتدایی قرار دارد. برخی از مسیرهای ویژه نابینایان یا ناقص اجرا شده‌اند یا به‌دلیل کیفیت پایین مصالح، عملاً غیرقابل‌استفاده‌اند. حتی رمپ‌هایی که برای عبور ویلچر طراحی شده‌اند، گاه خود به مانعی جدید تبدیل می‌شوند.

ایرانمنش نیز صراحتاً به «عقب‌افتادگی تاریخی» کرمان در این زمینه اذعان کرده است. این واقعیت نشان می‌دهد که سال‌ها بی‌توجهی به استانداردهای شهری برای نابینایان، امروز به مشکلی ساختاری تبدیل شده است. شهر کرمان نیازمند نقشه راهی جامع، همراه با نظارت مستمر و تخصیص بودجه ویژه است.

تعامل با جامعه نابینایان؛ حلقه مفقوده اجرای طرح‌ها

کارشناسان اجتماعی معتقدند که نبود مشورت مستمر با نابینایان در طراحی فضاهای شهری، علت اصلی ناکارآمدی بسیاری از پروژه‌هاست. شهرداری اگر بخواهد از «پروژه‌محوری» عبور کند، باید به «نیازمحوری» برسد؛ یعنی قبل از اجرا، صدای جامعه هدف را بشنود.

به گفته کارشناسان، عقب‌ماندگی تاریخی کرمان در اجرای استانداردهای دسترس‌پذیری، امروز خود را در قالب پیاده‌روهای نامناسب، نبود علائم لمسی استاندارد، و رمپ‌هایی که عملاً کارایی لازم را ندارند نشان می‌دهد. شهرداری کرمان وعده داده با بازسازی بوستان ویژه «عصای سفید» و بهبود پیاده‌روها، بخشی از این نواقص را جبران کند، اما جامعه نابینایان همچنان انتظار دارد این اقدامات از مرحله طرح و وعده، به واقعیت ملموس در سطح شهر تبدیل شود.

این روز، تنها فرصتی برای تبریک و تقدیر نیست، بلکه زمانی است برای بازنگری در سیاست‌های شهری و پرسش از مدیران محلی که آیا واقعاً کرمان، شهری برای همه شهروندان است؟ نابینایان کرمانی سال‌هاست از نامناسبی فضاهای شهری گلایه دارند و هرچند شهرداری گام‌هایی در مسیر مناسب‌سازی برداشته، اما هنوز فاصله میان وعده‌ها و واقعیت، آن‌قدر زیاد است که «عصای سفید» در بسیاری از نقاط شهر، به جای راهنما، با مانع روبه‌رو می‌شود.

انتهای پیام/511/