حوزه‌های علمیه در مقام ناصح یا مدافع؟

منور السادات شایسته‌خو، مدیر مؤسسه علمی تحقیقی مکتب نرجس، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اسوه بودن حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها در عرصه ولایت‌مداری به بررسی وضعیت امروز حوزه‌های علمیه در تبعیت از این الگوی ارزشمند پرداخت و گفت: از منظر ایدئولوژیک حوزه‌های علمیه امروز خود را ادامه‌دهنده راه حضرت فاطمه‌زهرا‌(س) و قبله‌نمای ولایت می‌دانند. اما برای ارائه‌ی تحلیل جامع، باید نگاهی انتقادی و تطبیقی داشت.

وی افزود: دروس حوزه، بیانیه‌ها و مبنای عملی نهادهای آن بر تبعیت از ولایت فقیه تأکید داشته و پشتیبان نظام‌اند؛ همچنین حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها به‌عنوان اسوه‌ی علم و تقوا و مبارزه و دفاع از ولایت معرفی می‌شوند و حوزویان خود را متعهد به این الگو و ارزش‌ها می‌دانند.

رئیس کمیسیون خواهران مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خراسان، در پاسخ به این سؤال که آیا در عملکرد نیز حوزه مطابق با الگوی ولایت‌مداری حضرت زهرا عمل می‌کند؟ پاسخ داد: برای پاسخ به این پرسش، می‌توان چند محور را مقایسه کرد. در سیره حضرت زهرا ولایت برای ایشان به‌معنای دفاع از حق بود هرچند به ضرر مادی ایشان تمام شود از این رو در مقابل انحراف و حق‌کشی ایستاد. در اینجا ولایت به‌معنای «حق‌ستانی» در مقابل «قدرت‌ستانی» است. حال باید دید، آیا حوزه همواره در مقام ناصح و هشداردهنده به حاکمیت عمل می‌کند (همان‌گونه که بسیاری از علما در تاریخ شیعه چنین کردند) یا بیشتر در نقش مدافع و تبیین‌گر سیاست‌ها ظاهر می‌شود؟

وی با بیان نقش محوری عدالت‌خواهی نسبت به امر ولایت و با اشاره به خطبه فدکیه افزود: در این نگاه حوزه امروز موظف است عدالت‌خواهی را به همان میزان که در سیره حضرت زهرا‌(س) پررنگ بود، در اولویت عمل و گفتار حوزه قرار دهد و در برابر برخی نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی با همان صلابت و صراحت حضرت زهرا‌(س) سخن بگوید.

مدیر مؤسسه علمی تحقیقی حضرت نرجس سلام‌الله‌علیها با اشاره به جایگاه اجتماعی با اهمیت حضرت زهرا و تأثیر این جایگاه در دفاع از ولایت گفت: دفاع ایشان از ولایت، ریشه در مقبولیت مردمی داشت. میزان همراه ساختن توده‌های مردم با حوزه و رفع فاصله میان نگاه مردم و حوزویان در مسائل روز، با مشروعیت و تأثیرگذاری حوزه به‌عنوان قبله‌نما ارتباط مستقیم دارد.

وی نتیجه‌ی تحلیل و تطبیق عملکرد حوزه‌های علمیه با الگوی ولایت‌مداری حضرت زهرا را نیازمند تأمل دانست و گفت: آیا دفاع از ولایت، همواره به‌معنای تأیید تمامی عملکردهاست یا می‌تواند شامل نقد جدی و دلسوزانه برای حفظ اصل نظام باشد؟ این پرسش، پرسشی است که خود حوزه‌های علمیه نیز در درون خود با آن درگیر هستند و جریان‌های فکری مختلف درون حوزه ممکن است پاسخ‌های متفاوتی به آن بدهند.

انتهای پیام‌/