حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی شریعت‌تبار در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در مشهد، با اشاره به جایگاه والای زیارت در معارف اسلامی اظهارکرد: زیارت حرم‌های مطهر اولیای الهی، پیامبر اعظم(ص) و اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) در متون دینی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که در منابع اسلامی، زیارت نه‌تنها عملی عبادی بلکه تجلی پیوند قلبی میان مؤمن و امام معصوم دانسته شده است؛ پیوندی که آثار فردی و اجتماعی عمیقی بر جای می‌گذارد.

وی با استناد به فرمایش امام رضا(ع) که فرمودند: «إنَّ لِکُلِّ إمامٍ عَهدًا فی عُنُقِ أولیائِهِ و شیعَتِهِ»، افزود: وفای به پیمان ولایت در گرو زیارتی است که بر پایه معرفت و ایمان انجام شود که وقتی زائر با شناخت و اخلاص قدم در حرم می‌گذارد، در حقیقت با امام خود تجدید عهد کرده و از سرچشمه هدایت و شفاعت بهره‌مند می‌شود.

شریعت‌تبار در تبیین فلسفه زیارت بیان کرد: زیارت، استمرار رسالت هدایتگری امامان(ع) است. همان‌گونه که مسلمانان در زمان حیات امامان برای دیدار، بیعت و فراگیری معارف به محضر ایشان می‌شتافتند، امروز زیارت فرصتی است برای تداوم همان پیوند روحانی و معرفتی لذا در حقیقت، زائر در مسیر زیارت، در حال پیمودن راهی است که از محبت آغاز و به تبعیت و اصلاح اخلاقی ختم می‌شود.

وی با تأکید بر جنبه تربیتی زیارت گفت: زیارت حقیقی، عبادتی است که روح انسان را از تعلقات دنیوی می‌رهاند و او را به مقام بندگی و فروتنی می‌رساند و زائر در این مسیر می‌آموزد چگونه اخلاق، ایثار و وفاداری را در زندگی خود جاری سازد و نگاه خود را از ظواهر دنیا به حقیقت معنوی هستی معطوف کند.

این استاد برجسته حوزه و دانشگاه دو رکن اصلی زیارت را معرفت و اخلاص دانست و توضیح داد: هر اندازه شناخت انسان از مقام امام و فلسفه زیارت عمیق‌تر شود و نیتش خالص‌تر باشد، اثر تربیتی و تحول‌آفرینی زیارت نیز بیشتر خواهد بود و زیارت بدون معرفت، حرکتی بی‌هدف است و معرفت بدون اخلاص، از روح عبودیت تهی خواهد بود.

شریعت‌تبار در ادامه با اشاره به کارکرد تمدنی زیارتگاه‌ها در تاریخ اسلام اظهار داشت: زیارتگاه‌ها در طول قرون، نقش مهمی در حفظ هویت دینی، تقویت وحدت امت اسلامی و ترویج ارزش‌های اخلاقی داشته‌اند. در بسیاری از دوره‌ها، این اماکن مقدس، علاوه بر معنویت، به‌عنوان پایگاه‌های فرهنگی و اجتماعی نیز ایفای نقش کرده‌اند. امروزه نیز باید این میراث گرانبها با نگاهی آگاهانه و پرهیز از افراط و تظاهر در جامعه نهادینه شود.

وی با تأکید بر نقش تربیتی زیارت در نسل جدید گفت: آموزش فلسفه و جایگاه زیارت برای نوجوانان و جوانان، ضرورتی انکارناپذیر است و جوانان باید بدانند زیارت تنها رفتن به حرم نیست، بلکه انس فکری و روحی با امامان، تعظیم شعائر الهی و پیمودن مسیر رشد اخلاقی و معنوی است.

وی خاطرنشان کرد: برای ترویج فرهنگ زیارت باید دو مسیر هم‌زمان دنبال شود؛ یکی مسیر تبیینی و آموزشی که از طریق تولید کتاب، فیلم، نمایش و آثار فرهنگی و رسانه‌ای صورت گیرد تا مفاهیم زیارت به زبان امروز ترجمه شود؛ و دیگری مسیر عملی و تجربی که شامل فراهم‌کردن فرصت زیارت آگاهانه برای دانش‌آموزان و جوانان با رعایت آداب معنوی و تربیتی است.

این کارشناس دینی بر نقش خانواده و مدرسه در انتقال فرهنگ زیارت تأکید کرد و گفت: والدین و مربیان می‌توانند با استفاده از داستان‌های تاریخی، احادیث و جلوه‌های هنری مرتبط با اهل‌بیت(ع)، علاقه نسل جدید به زیارت را تقویت کنند و زیارت اگر با عشق و آگاهی در دل جوان جای گیرد، به‌تدریج به سبک زندگی او تبدیل می‌شود.

وی همچنین نسبت به آسیب‌هایی که ممکن است فرهنگ زیارت را تهدید کند هشدار داد و افزود: باید مراقب بود تا خرافه‌گرایی، اسراف، یا رفتارهای ناصحیح، اصل زیارت را مخدوش نکند لذا زیارت باید بر اساس آموزه‌های اصیل قرآنی و اخلاقی انجام گیرد تا روح عبودیت و معرفت در جامعه تقویت شود.

حجت‌الاسلام شریعت‌تبار با اشاره به وظیفه رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی اظهار داشت: ترویج فرهنگ زیارت تنها وظیفه خانواده‌ها یا متولیان حرم‌ها نیست و رسانه‌ها می‌توانند با تولید آثار فاخر، روایت‌های تأثیرگذار و محتوای علمی و هنری، فلسفه زیارت را برای نسل امروز بازآفرینی کنند حتی اگر رسانه‌ها زبان محبت، معرفت و عقلانیت را در بیان مفاهیم زیارت به‌کار گیرند، این فرهنگ می‌تواند جایگاه خود را در دل جامعه بازیابد.

وی ادامه داد: فعالیت‌های فرهنگی در این حوزه باید در دو محور دنبال شود؛ نخست، تبلیغ و تبیین جذاب مفاهیم زیارت با زبانی زیبا و روزآمد، و دوم، اقدامات میدانی و هنری مانند اجرای تئاترهای مذهبی، برپایی نمایشگاه‌ها و برگزاری جشنواره‌های فرهنگی مرتبط با زیارت. این اقدامات می‌تواند نسل جوان را از سطح ظاهر به عمق معرفت و محبت اهل‌بیت(ع) سوق دهد.

یک کارشناس دینی در پایان با تأکید بر اینکه زیارت می‌تواند مبدأ اصلاح فرد و جامعه باشد، تصریح کرد: هرگاه فرهنگ زیارت در جامعه کم‌رنگ شود، برکات معنوی نیز کاهش می‌یابد. زیارت واقعی باید انسان را به یاد خدا، رشد اخلاقی و خدمت به خلق نزدیک کند و برای تحقق این هدف، لازم است از ابزارهای نوین علمی، رسانه‌ای و هنری بهره گرفته شود تا این میراث الهی همچنان منبع نور و هدایت در جامعه باقی بماند.

انتهای پیام/282