به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، برداشت پنبه یا همان «طلای سفید» این روزها در استان خراسان جنوبی آغاز شده است؛ اما کشاورزان با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند که می‌تواند امنیت تولید این محصول استراتژیک را تهدید کند.

اگر سری به شهرستان‌های استان، به ویژه بشرویه بزنیم، زمین‌های یکدست سفید پنبه چشم‌نوازی می‌کنند که آماده برداشت هستند. اما به دلیل کمبود نیروی انسانی و شیوع ویروس کرونا، بخش قابل توجهی از محصول هنوز در مزارع باقی مانده است. کشاورزان استان این روزها پرمشغله‌ترین دوران سال را تجربه می‌کنند و دشت‌های سفید بشرویه نوید برداشت «طلای سفید» با کیفیتی ممتاز را می‌دهد.

خراسان جنوبی با بیش از 6 هزار هکتار سطح زیر کشت پنبه یکی از قطب‌های تولید این محصول در کشور است و شهرستان بشرویه با 3 هزار و 400 هکتار، 64 درصد سطح زیر کشت پنبه استان را به خود اختصاص داده است. پس از آن شهرستان‌های قاین و سرایان بیشترین سطح زیر کشت را دارند.

کاهش تولید و علل آن
محسن اسفندیاری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: پیش‌بینی می‌شود امسال 11 هزار و 600 تن پنبه از مزارع استان برداشت شود که نسبت به سال گذشته بیش از 18 درصد کاهش داشته است.

وی کاهش تولید را ناشی از سه عامل اصلی خشکسالی، دمای بسیار بالا در تابستان و قطعی برق چاه‌های موتور دانست و افزود: با وجود این مشکلات، برداشت پنبه از نیمه دوم مهرماه آغاز شده و تا نیمه آبان ادامه خواهد داشت. این محصول علاوه بر برداشت دستی توسط کارگران، با بهره‌گیری از 11 دستگاه کمباین ساخت داخل نیز به صورت مکانیزه جمع‌آوری می‌شود.

چالش‌های کشاورزان

پنبه‌کاران استان با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند؛ از کم‌آبی و هزینه‌های بالای تولید تا بی‌ثباتی قیمت‌ها و دخالت دلالان در بازار. یکی از کشاورزان شهرستان بشرویه در این باره به خبرنگار تسنیم گفت: امسال سطح زیر کشت من 20 هکتار است، اما هزینه‌ها به قدری بالا رفته که به سختی قابل جبران است. قیمت خرید تضمینی پایین است و سود اصلی به جیب دلالان می‌رود.

کشاورزان دیگری نیز از افزایش هزینه‌های تولید، به ویژه قیمت سموم و کود، خبر دادند و تأکید کردند: خشکسالی‌های چند سال اخیر ضربه شدیدی به کشاورزی وارد کرده است. یکی از کشاورزان افزود: سطح زیر کشت کاهش یافته و مدیریت آب بسیار سخت شده است. استفاده از روش‌های آبیاری مدرن برای صرفه‌جویی در مصرف آب ضروری است، اما هزینه بالای سرمایه‌گذاری باعث شده بسیاری از کشاورزان نتوانند این روش‌ها را اجرا کنند.

همچنین، قطعی برق چاه‌های کشاورزی خسارت جدی به محصول وارد کرده و در برخی مزارع تا 30 درصد کاهش محصول مشاهده شده است.

راهکارها و پیشنهادات کشاورزان

پنبه‌کاران معتقدند: افزایش قیمت خرید تضمینی و بهبود شرایط بازار اولین و مهم‌ترین راهکار برای بهبود وضعیت اقتصادی آن‌هاست. در کنار آن، حمایت‌های دولتی در تأمین آب، کود و سموم با کیفیت و ارزان‌تر می‌تواند هزینه‌ها را کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهد.

همچنین، توسعه فرآوری پنبه و ایجاد کارخانجات ریسندگی در استان می‌تواند ارزش افزوده محصول را در همان منطقه ایجاد کرده و از خروج سرمایه جلوگیری کند.

مزیت‌ها و ظرفیت‌های تولید پنبه در استان

اسفندیاری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به کیفیت بالای پنبه استان اظهار داشت: پنبه تولیدی بشرویه از نظر طول و استحکام الیاف جزو باکیفیت‌ترین پنبه‌های کشور است. همچنین تولید بذر رقم «خرداد» به‌صورت انحصاری در این شهرستان انجام می‌شود.

وی افزود: فرآیند تسویه و پاک‌کنی پنبه تولیدی کشاورزان توسط دو کارخانه موجود در شهرستان انجام می‌شود، اما با این وجود، سال جاری کاهش چشمگیر تولید نسبت به سال‌های گذشته ثبت شده است.

برداشت مکانیزه و کمباین ساخت داخل

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی همچنین از بازدید نخستین کمباین ساخت داخل خبر داد که توسط یکی از مخترعین و صنعتگران برجسته شهرستان طراحی و ساخته شده و به مرحله بهره‌برداری رسیده است.

به گفته وی، بهره‌گیری از این کمباین‌ها در کنار برداشت دستی، می‌تواند به خودکفایی و کاهش هزینه‌ها کمک کند و گامی بلند در توسعه مکانیزاسیون برداشت پنبه در استان به شمار رود.

پایان پیام/254