گفت‌وگو| برق غرب ایران زیر فشار شدید/ آیا زمستان بدون خاموشی سپری می‌شود؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، غرب ایران، پهنه‌ای کوهستانی و گسترده از دامنه‌های زاگرس، سال‌هاست که در کانون مهم‌ترین چالش‌های انرژی کشور قرار دارد؛ منطقه‌ای که از یک‌سو میزبان صنایع سنگین و واحدهای تولیدی پرمصرف است، و از سوی دیگر به‌واسطه پراکندگی جغرافیایی، فاصله طولانی بین مراکز تولید و مصرف، و محدودیت‌های زیرساختی، همواره برای عبور از روزهای پیک تابستان و سرمای زمستان با فشار مضاعف روبه‌رو بوده است. در این میان، سه استان کرمانشاه، کردستان و ایلام با همه ویژگی‌های اقلیمی، بافت جمعیتی و نیازهای توسعه‌ای متفاوت به‌طور مستقیم وابسته به عملکرد شبکه انتقال و فوق‌توزیع برق هستند؛ شبکه‌ای که کوچک‌ترین اختلال در آن می‌تواند جریان زندگی، تولید و امنیت انرژی را تحت تأثیر قرار دهد.

صنعت برق در سال‌های اخیر با واقعیتی جدی روبه‌رو بوده است: ناترازی تولید و مصرف. این ناترازی به‌ویژه در مناطق مرزی و دور از مراکز اصلی تولید برق، چالش‌هایی دوچندان ایجاد کرده است. کمبود منابع، محدودیت‌های فرسودگی تجهیزات قدیمی، افزایش بار شبکه، توسعه صنایع انرژی‌بر، و البته رشد مصرف خانگی در تابستان و زمستان، فشارهایی است که شبکه غرب کشور را در وضعیت هشدار دائمی نگاه می‌دارد. با این حال، در دل همین شرایط، مجموعه برق منطقه‌ای غرب با اجرای پروژه‌های بزرگ، ورود فناوری‌های نو و تغییر نگاه از نگهداری سنتی به مدیریت هوشمند شبکه، تلاش کرده است جریان برق پایدار را در این سه استان مرزی تضمین کند.

سال 1404 برای این منطقه یک سال حساس و سرنوشت‌ساز به‌شمار می‌رود؛ چرا که عبور از پیک مصرف بدون خاموشی‌های گسترده، نیازمند ارتقای فوری ظرفیت انتقال، احداث پست‌های جدید، مدیریت هوشمند بار و ورود نیروگاه‌های تجدیدپذیر به مدار است. در کنار این مسائل، موضوع حبس تولید—یعنی ظرفیت تولید برق موجود که به‌دلیل ضعف شبکه انتقال قابل استفاده نیست—به یکی از معضلات جدی غرب کشور تبدیل شده و ضرورت تکمیل خطوط جدید را دوچندان کرده است.

از سوی دیگر، جهش انرژی‌های تجدیدپذیر به یک الزام راهبردی بدل شده است. شرایط اقلیمی منطقه، تابش مناسب خورشید و زمین‌های وسیع در اطراف پست‌های انتقال، فرصتی طلایی برای تولید برق پاک فراهم کرده که می‌تواند بخشی از فشار شبکه را در روزهای پیک کاهش دهد؛ به‌ویژه در شرایطی که کشور برای نخستین‌بار به‌صورت جدی به سمت استفاده از انرژی‌های پاک حرکت کرده است.

در چنین فضایی، پرسش‌های زیادی مطرح است:

آیا شبکه غرب کشور توان عبور از پیک 1404 را دارد؟
پروژه‌های حیاتی امسال چه دستاوردهایی داشته‌اند؟
و نقش مردم، صنایع و توسعه تجدیدپذیرها در پایداری انرژی چیست؟

برای پاسخ به این دغدغه‌ها، گفت‌وگوی تفصیلی با جعفر الفتی‌نیا، مدیرعامل برق منطقه‌ای غرب، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند؛ مدیری که از نزدیک در جریان روزانه مشکلات شبکه، محدودیت‌های بودجه‌ای، برنامه‌های توسعه‌ای و ضرورت‌های فوری صنعت برق در غرب کشور است. او در این گفت‌وگو از پیشرفت‌های واقعی، چالش‌های پنهان، برنامه‌های راهبردی سال آینده، و مسیر تبدیل شبکه غرب به یکی از پایدارترین شبکه‌های کشور سخن می‌گوید موضوعاتی که می‌تواند تصویر دقیقی از امروز و فردای انرژی در این منطقه مهم مرزی ارائه دهد.

تسنیم: برق منطقه‌ای غرب چه محدوده‌ای را پوشش می‌دهد و اکنون وضعیت پایداری شبکه چگونه است؟

الفتی‌نیا: مسئولیت ما از شمال کردستان تا جنوب ایلام گسترده است؛ یعنی از سنندج و سقز گرفته تا سرپل‌ذهاب، ایوان، ایلام و دهلران. تأمین برق پایدار در این منطقه با شرایط خاص جغرافیایی، کوهستانی و بعضاً شرایط سخت آب‌وهوایی، کار ساده‌ای نیست.
با وجود چالش‌های ناترازی انرژی در کشور، ما در این سه سال اخیر یک مسیر جدی برای تقویت زیرساخت انتقال و افزایش میزان پایداری شبکه غرب آغاز کرده‌ایم. امروز می‌توانم بگویم شبکه غرب کشور در وضعیتی قرار دارد که نسبت به گذشته بسیار قابل اتکاتر شده است.

تسنیم: در حوزه هوشمندسازی، چه دستاوردهایی به دست آمده؟

الفتی‌نیا: موضوع هوشمندسازی برای ما فقط یک شعار یا برنامه جانبی نیست؛ یک ضرورت است. طی سال‌های اخیر تمام ساختارهای پایش، رصد و کنترل شبکه را دگرگون کرده‌ایم.

اکنون تقریباً کل شبکه غرب کشور رویت‌پذیر شده؛ یعنی لحظه‌به‌لحظه وضعیت خطوط و پست‌ها قابل کنترل است. همچنین پوشش فیدرهای کنترل‌پذیر با سرعتی خوب در حال تکمیل است و تا پایان امسال تقریباً همه فیدرهای اصلی غرب کشور در مدار کنترل از راه دور قرار خواهند گرفت.
این کار نقش مهمی در کاهش خاموشی‌های اتفاقی داشته و خواهد داشت.

تسنیم: مهم‌ترین پروژه‌های زیرساختی امسال چه بود؟

الفتی‌نیا: امسال پنج پروژه حیاتی برای عبور از پیک 1404 را به سرانجام رساندیم. ارزش به‌روز این پروژه‌ها بیش از 3.5 همت است و هر کدام نقش راهبردی در پایداری شبکه دارند.
این پروژه‌ها شامل:

احداث پست 400 کیلوولت شهدای بازی‌دراز در سرپل‌ذهاب

اجرای ورود و خروج خط 400 کیلوولت مرصاد – دیاله در این پست

احداث 33 کیلومتر خط دو مداره 230 کیلوولت

توسعه دو فیدر در پست 230 کیلوولت سرپل‌ذهاب

افزایش ظرفیت پست دهلران

این مجموعه پروژه‌ها باعث کاهش تلفات، جلوگیری از حبس تولید، و امکان انتقال مطمئن‌تر برق بین استان‌ها شده است.

تسنیم: برای سال 1405 چه برنامه‌های توسعه‌ای پیش‌بینی شده است؟

الفتی‌نیا: چند پروژه مهم که برخی از آن‌ها از نیازهای راهبردی سال‌های اخیر بوده‌اند، در دستور کار قرار گرفته است:

تکمیل خط دو مداره 230 کیلوولت ایلام – سیمره

تعویض هادی خط 230 کیلوولت سنندج – نیروگاه سنندج

اجرای خازن‌گذاری در پست سقز

این اقدامات به رفع گلوگاه‌های انتقال، افزایش ضریب اطمینان شبکه و جلوگیری از افت ولتاژ در روزهای پیک کمک می‌کند.

 تسنیم: یکی از نکات قابل توجه سال جاری، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در برق منطقه‌ای غرب بوده؛ کمی درباره آن توضیح دهید.

الفتی‌نیا: ما یک طرح کاملاً نوآورانه اجرا کرده‌ایم؛ استفاده از زمین‌های مازاد پست‌ها برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی.
این کار برای اولین‌بار در کشور در غرب انجام شده و خوشبختانه نتیجه آن هم بسیار امیدبخش است.
طبق برنامه:

تا پایان سال 10 تا 18 مگاوات نیروگاه خورشیدی جدید وارد مدار می‌شود.

همچنین 6 مگاوات دیگر تا پایان آذر به شبکه متصل خواهد شد.

در کنار این‌ها، ظرفیت تولید پراکنده نیز افزایش خوبی داشته؛ به‌طوری‌که در پیک امسال 45 مگاوات وارد مدار شد و برنامه ما رسیدن به 100 مگاوات تا پیش از پیک 1405 است.
صنایع بزرگ منطقه هم در حال احداث نیروگاه‌های خورشیدی هستند که به کاهش فشار بر شبکه کمک می‌کند.

 تسنیم: آیا مدیریت مصرف در غرب کشور تأثیر ملموسی داشت؟

الفتی‌نیا: بله، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای امسال همین بود. برای اولین‌بار در سال‌های اخیر، اوج مصرف 1404 از 1403 کمتر بود.
این نتیجه برنامه‌های مدیریت مصرف و همکاری مردم بود. اگر همراهی مردم نبود، هیچ‌کدام از برنامه‌ها به نتیجه نمی‌رسید.

تسنیم: با شروع فصل سرد چه توصیه‌ای برای مردم دارید؟

الفتی‌نیا: درخواست مشخص ما این است که مردم در مصرف گاز، دمای آسایشی را رعایت کنند. اگر سوخت نیروگاه‌ها با کمبود مواجه شود، تولید برق نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

همکاری مردم در این بخش باعث می‌شود بتوانیم در زمستان هم برق مطمئن و پایدار ارائه دهیم.

انتهای پیام/