بیش از یک قرن مداخله ایالات متحده در آمریکای لاتین؛ اکنون ونزوئلا

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه یو اس ای تودی، اقدام‌های نظامی، عملیات‌های مخفیانه و دیپلماسی چماق بزرگ؛ آمریکا یک تاریخ طولانی دخالت مستقیم و غیر مستقیم در سیاست‌ها، اقتصادها و نگرانی‌های اجتماعی کشورهای آمریکای لاتین دارد که به بیش از یک قرن باز می‌گردد.

دولت دونالد ترامپ پیشتر با انجام حملات نظامی به قایق‌های غیرنظامی، نقش انحصاری خود را در این سابقه ایالات متحده ثبت کرده است. ترامپ همچنین به ناوهای جنگی، جنگنده‌ها، پهپادها، هزاران نیروی ویژه و سرباز برای عملیات احتمالی به ونزوئلا یا در خاک این کشور دستور داده و این بخشی از کارزار فشار علیه دولت نیکولاس مادورو رئیس جمهور این کشور آمریکای لاتین است.

در اینجا نگاهی به برخی از مداخلات قابل توجه ایالات متحده در آمریکای لاتین، دلیل وقوع آنها و تأثیر آنها می‌اندازیم.

کودتای گواتمالا، 1954

اسناد از طبقه‌بندی خارج‌شده‌ی سازمان سیا نشان می‌دهد که ایالات متحده در پی برکناری خاکوبو آربنز، رئیس جمهور منتخب دموکراتیک گواتمالا، از قدرت بود. علت آن تا حدی به دلیل اجرای اصلاحات ارضی توسط او بود که بر شیوه‌های استثمارگرانه‌ی (انگیزه اقتصادی دولتمردان آمریکا در تجارت موز) شرکت یونایتد فروت مستقر در ایالات متحده تاثیر می‌گذاشت.

سیا عملیات سری را ترتیب داد که باعث ایجاد مخالفت‌ها علیه آربنز و آموزش و تأمین مالی شورشیان ضد دولتی شد. طبق پرونده‌ی اسناد از طبقه‌بندی خارج‌شده‌ی سیا، این سازمان ترور آربنز را در نظر داشت. با این حال، او قبل از اینکه این اتفاق بیفتد، از سمت ریاست جمهوری استعفا داد و به تبعید رفت. ایالات متحده به روی کار آمدن یک دیکتاتوری نظامی به رهبری کارلوس کاستیلو آرماس کمک کرد، که سیاست‌های او در نهایت باعث جنگ داخلی و منجر به نقض گسترده حقوق بشر شد.

حمله خلیج خوک‌ها، کوبا، 1961

سازمان سیا، تبعیدیان کوبایی را برای حمله به کوبا، سرنگونی انقلاب سوسیالیستی و دولت فیدل کاسترو که روابط نزدیکی با اتحاد جماهیر شوروی داشت، و روی کار آوردن رژیمی دوستدار ایالات متحده آموزش داد. این عملیات به طور ضعیفی برنامه‌ریزی و اجرا شد و خبر نقشه‌های پنهان حتی قبل از وقوع حمله به بیرون درز کرد.

نیروهای کوبایی پس از اینکه یکی از واحدهای مهاجم در نقطه اشتباه فرود آمد، به سرعت حمله را سرکوب کردند، بمب‌افکن‌های سیا بسیاری از اهداف خود را از دست دادند و کوبایی‌ها، برخلاف انتظار سیا، نتوانستند علیه کاسترو قیام کنند. دولت وقت جان اف کندی عمیقا از این فاجعه شرمنده شد و محبوبیت داخلی کاسترو را تقویت کرد همچنین کوبا را به اتحاد جماهیر شوروی نزدیک‌تر کرد. مورخان می‌گویند که این حادثه به طور مستقیم به بحران موشکی کوبا در سال 1962 منجر شد. 

مداخله جمهوری دومینیکن، 1965

لیندون جانسون، رئیس جمهور وقت ایالات متحده در ابتدا حدود 400 تفنگدار دریایی را به سانتو دومینگو فرستاد تا آمریکایی‌هایی را که در اثر وقوع جنگ داخلی به دام افتاده و در معرض خطر بودند، نجات دهند. جانسون همچنین می‌خواست از بازگشت رئیس جمهور مخلوع، خوان بوش، توسط یک جنبش چپ‌گرا جلوگیری کند. ایالات متحده از کمونیست شدن این کشور بیم داشت.

تعداد نیروی تفنگداران دریایی ایالات متحده به سرعت افزایش یافت. در نهایت، هزاران سرباز آمریکایی در «مداخله دومینیکن»، گرفتار شدند. ایالات متحده به روی کار آمدن دولتی به ریاست جمهوری خواکین بالاگوئر کمک کرد. با وجود ساخت بیمارستان‌ها و مدارس توسط بالاگوئر، گزارش‌هایی از سرکوب سیاسی، ناپدید شدن‌های اجباری و ترور مخالفان، وجهه دولتش را خدشه‌دار کرد.

حمله به پاناما، 1989

هزاران سرباز آمریکایی از طریق زمین، دریا و هوا وارد پاناما شدند تا مانوئل نوریگا، رهبر بالفعل این کشور، را که زمانی متحد کلیدی ایالات متحده بود و توسط سازمان سیا برای کمک به واشنگتن در توقف گسترش کمونیسم در آمریکای مرکزی استخدام شده بود، سرنگون کنند. بوش می‌خواست نوریگا را برای مواجهه با اتهامات قاچاق مواد مخدر و پولشویی به ایالات متحده بیاورد. 

پس از دستور جورج اچ. دبلیو. بوش برای اجرای «عملیات هدف مشروع»، بیش از 20،000 سرباز آمریکایی به پاناما و تصرف کنترل اماکن نظامی و زیرساختی پرداختند. آنها با مقاومت پراکنده‌ای روبرو شدند. رسماً، 514 سرباز و غیرنظامی پانامایی در این حمله کشته شدند. با این حال، برخی گزارش‌های محلی این رقم را دو برابر اعلام کرده‌اند.

نوریگا سرانجام توسط ماموران آژانس مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده دستگیر شد. منتقدان این ماجرا می‌گویند که این نمونه‌ای از بی‌توجهی آشکار ایالات متحده به حاکمیت یک ملت است. گیلرمو اندارا، مخالف نوریگا، ساعاتی پس از حمله با کمک نیروهای آمریکایی به عنوان رئیس جمهور سوگند یاد کرد.

مداخلات دیگر واشنگتن در آمریکای لاتین

در شیلی، ایالات متحده در دهه 1970 برای پایان دادن به ریاست جمهوری سالوادور آلنده، یک پزشک مارکسیست، تلاش کرد و به نوبه خود به ایجاد یک دیکتاتوری استبدادی تحت رهبری آگوستو پینوشه کمک کرد. ایالات متحده در طول جنگ داخلی السالوادور در دهه 1980، به عنوان بخشی از سیاست جنگ سرد برای مقابله با شورشیان چپ‌گرا، صدها میلیون دلار کمک نظامی به ارتش این کشور ارائه داد.

رونالد ریگان رئیس جمهور وقت آمریکا در سال 1983 به نیروهای خود دستور داد تا به جزیره گرنادا در کارائیب حمله کنند، زیرا تصور می‌شد که تهدیدی از سوی حکومت طرفدار مارکسیست این کشور برای دانشجویان پزشکی آمریکایی که در این جزیره تحصیل می‌کردند، وجود دارد. دولت گرنادا در حدود یک هفته سرنگون شد. نوزده سرباز آمریکایی کشته شدند.

در طول دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، کاخ سفید در سال 2019، خوان گوایدو، رهبر مخالفان، را به عنوان رئیس جمهور موقت ونزوئلا به رسمیت شناخت و از او حمایت سیاسی و مالی کرد.

انتهای پیام/