تقویت پیمان‌های پولی دوجانبه لازمه گذار از وابستگی به تراستی‌ها و درهم

به گزارش خبرگزاری تسنیم، همایون علی‌اکبری کارشناس اقتصادی در رابطه با اهمیت کاهش وابستگی به درهم در تجارت خارجی گفت: وابستگی تجارت خارجی ایران به درهم امارات یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که امنیت اقتصادی کشور را در شرایط ملتهب ژئوپلیتیک منطقه تهدید می‌کند. امروز بخش قابل‌توجهی از تجارت ایران حتی با کشورهایی که روابط سیاسی و اقتصادی نزدیکی با تهران دارند، از کانال درهم تسویه می‌شود و این موضوع، نه‌تنها هزینه تجارت را افزایش می‌دهد، بلکه کشور را در معرض فشارها و محدودیت‌های احتمالی امارات و ذینفعان خارجی قرار می‌دهد. این مدل وابستگی ارزی به‌معنای تداوم نفوذ و کنترل طرف‌های ثالث بر زنجیره تأمین کالاهای استراتژیک و اساسی است و باید هرچه سریع‌تر اصلاح شود.

وی در ادامه گفت: یکی از راهبردهای اساسی برای کاهش ریسک‌های ساختار معیوب وابستگی به تراستی‌ها و درهم امارات در تجارت خارجی، تقویت پیمان‌های پولی دو یا چندجانبه است که نقشی کلیدی در کاهش هزینه تجارت با ایران و در راستای خنثی‌سازی تحریم‌های بانکی غرب است؛ سازوکاری که در آن کشورها بدون نیاز به ارزهای واسطه‌ای مانند دلار یا درهم، مبادلات تجاری خود را با ارزهای ملی یا مکانیسم‌های متقابل تهاتری انجام می‌دهند. پیمان‌های پولی علاوه بر کاهش هزینه‌های تسویه، قدرت کنترل‌پذیری را از بازیگران ثالث سلب کرده و مانع اثرگذاری فشارهای سیاسی بر جریان تجارت خارجی می‌شود. تجربه موفق چین، روسیه، هند و بسیاری از اقتصادهای نوظهور نشان می‌دهد که حرکت به سمت این ساختار، یکی از مهم‌ترین ابزارهای ایجاد بازدارندگی اقتصادی در برابر تحریم‌ها و تهدیدهای ارزی است.

این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به سامانه تسویه بین‌المللی یوآن چین خاطرنشان کرد: در شرایط کنونی، فرصت برای ایران بیش از هر زمان دیگری مهیاست. افتتاح سامانه جدید تسویه بین‌المللی چین که امکان انتقال آنی وجوه را با کارمزدی بسیار کمتر از سوئیفت فراهم می‌کند، دقیقا همان بستر فنی لازم برای عبور از درهم، سوئیفت و دلار در تجارت ایران با چین و دیگر کشورها در دل پیمان‌های پولی دو یا چندجانبه است. چین، کشوری است که نخستین شریک تجاری ایران محسوب می‌شود. بهره‌گیری از این سامانه و توسعه استفاده از یوآن دیجیتال چین، می‌تواند نه‌تنها مبادلات ایران با پکن، بلکه تسویه تجارت ایران با سایر شرکای همسو را نیز متحول کند.

وی در پایان گفت: پایان دادن به انحصار درهم نه یک انتخاب اختیاری، بلکه ضرورتی قطعی در شرایط فعلی کشور است که نیاز به تقویت امنیت ملی، ایجاد سازوکارهای متنوع در راستای تامین امنیت غذایی و ثبات تجارت خارجی کشور دارد. جهان به‌سرعت در حال خروج از نظم تک‌هژمون دلاری است و کشور ما نیز باید با توجه به نظام تحریمی غرب علیه ما، با این گذار هماهنگ کند. تقویت پیمان‌های پولی، توسعه خطوط تسویه مستقیم با شرکای راهبردی، کاهش نقش درهم امارات در زنجیره واردات و بهره‌گیری از سامانه‌های جدید تسویه بین‌المللی مبتنی بر یوآن دیجیتال، مسیر دستیابی به این هدف است؛ مسیری که در صورت اراده جدی و برنامه‌ریزی دقیق، می‌تواند عضله بازدارندگی اقتصادی ایران را در برابر فشارها و محدودیت‌های خارجی به‌طور چشمگیری تقویت کند.

انتهای پیام/