ظرفیت‌های بالای موافقت‌نامه تجارت آزاد اوراسیا/ بازار روسیه بازاری پول‌ساز اما پررقابت است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، داود میرزاخانی، سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کازران در نشست بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت موافقتنامه تجارت آزاد ایران ای اتحادیه اقتصادی اوراسیا با اشاره به گفت: اتحادیه اقتصادی اوراسیا متشکل از پنج کشور عضو اصلی است و ازبکستان و کوبا به عنوان اعضای ناظر حضور دارند. اخیراً جمهوری اسلامی ایران نیز به عضویت ناظر این اتحادیه پذیرفته شده است که به معنای دسترسی ایران به بیش از 300 برنامه اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال‌های آینده خواهد بود.  

وی افزود: ایران پس از ویتنام دومین کشوری بود که موافقت‌نامه تجارت آزاد با این اتحادیه را امضا کرد. در حال حاضر 40 کشور دیگر نیز درصدد امضای چنین موافقت‌نامه‌ای هستند که این امر نشان‌دهنده جذابیت بازار اتحادیه اوراسیا است. این اتحادیه دارای 750 میلیارد دلار تجارت درون‌خانوادگی، بیش از چهار تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی، جمعیتی بالغ بر 180 میلیون نفر و وسعت سرزمینی بیش از 20 میلیون کیلومتر مربع است؛ بازاری عظیم که در همسایگی ایران قرار دارد و فرصت بی‌نظیری برای کشور ما فراهم می‌آورد.  

میرزاخانی تصریح کرد: از دیدگاه من، مهم‌ترین اتفاق در طول 500 سال روابط ایران و روسیه در حوزه اوراسیا همین امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد است. هیچ موضوعی به اندازه این موافقت‌نامه در حوزه تجارت خارجی ایران اثرگذار نبوده است. در شرایطی که پس از جنگ جهانی دوم هیچ کشوری تحت شدیدترین تدابیر امنیتی و تحریمی موفق به عضویت در یک اتحادیه آزاد نشده، ایران توانسته این مسیر را طی کند، این موافقت‌نامه می‌تواند بستری برای اصلاح ساختار تجارت خارجی کشور باشد. 

وارد فاز دوم تجارت شده‌ایم

سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کازران – روسیه بیان کرد: در جهان، سطوح تعامل اقتصادی از توافق‌نامه تجارت ترجیحی تا اتحادیه اروپا پنج مرحله دارد. ایران تاکنون در سطح اول قرار داشت، اما با این موافقت‌نامه وارد فاز دوم تجارت شده‌ایم که حدود 7 هزار قلم کالا از سوی ایران و 9 هزار قلم کالا از سوی اتحادیه اوراسیا را تحت پوشش قرار می‌دهد. این امر سابقه‌ای بی‌نظیر در تاریخ تجارت خارجی ایران است.  

وی ادامه داد: نکته مهم آن است که با امضای این موافقت‌نامه سد بزرگ حمایت‌گرایی برداشته شده و زمینه بهره‌برداری حداکثری برای دولت و بخش خصوصی فراهم آمده است. این توافق عملاً قدرت رقابت‌پذیری تجار ایرانی را در برابر کشورهای همسایه، به‌ویژه ترکیه که عضو این موافقت‌نامه نیست، افزایش داده است. برای نخستین بار پس از انقلاب، ایران توانسته مانع تعرفه‌ای در ارتباط با یک بلوک اقتصادی را بردارد و بار تجارت خارجی کشور بر دوش موانع غیرتعرفه‌ای قرار گیرد.  

میرزاخانی عنوان کرد: اکنون وظیفه دولت آن است که برای ایجاد گردش و تسهیلات تجاری در این منطقه، موانع غیرتعرفه‌ای را رفع کند. آنچه برای تجار اهمیت دارد این است که از این پس بیش از هفت هزار قلم کالا با تعرفه صفر درصد قابلیت صادرات به اتحادیه اوراسیا را خواهند داشت. تجربه نشان داده که از زمان اجرای موافقت‌نامه موقت در سال 1398، صدها قلم کالا تحت پوشش تعرفه ترجیحی قرار گرفت و برخی استان‌ها مانند گیلان، تهران و اصفهان سهم قابل توجهی در صدور این موافقت‌نامه‌ها داشتند. این روند نشان می‌دهد که ظرفیت‌های داخلی ما باید بیش از پیش فعال شوند تا بتوانیم از این فرصت تاریخی بهره‌برداری کامل داشته باشیم.

ورود به بازار 180 میلیون نفری اتحادیه اوراسیا نیازمند رعایت استانداردهایی است

سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کازران – روسیه بیان کرد: تجربیات نشان داده است که ورود به بازار 180 میلیون نفری اتحادیه اوراسیا نیازمند رعایت استانداردهایی است که حتی از اتحادیه اروپا نیز سخت‌گیرانه‌تر هستند. برای نمونه، چند سال پیش صادرات لبنیات سوئیس به روسیه متوقف شد، زیرا نتوانست استانداردهای روسیه را رعایت کند. این مثال به‌خوبی نشان می‌دهد که بازار روسیه بازاری ساده و آسان نیست.  

وی ادامه داد: شرکت‌های ایرانی همچون کاله، صبا و پگاه توانسته‌اند با رعایت استانداردهای صادراتی روسیه در این بازار حضور یابند؛ اما هر محصولی که نتواند این الزامات را برآورده کند، با محدودیت مواجه خواهد شد. در نظر داشته باشید که روسیه سالانه بیش از 300 میلیارد دلار واردات دارد و این ظرفیت می‌تواند تحولی ساختاری در اقتصاد ایران ایجاد کند. با وجود این فرصت عظیم، ایران در مقایسه با کشورهایی مانند چین عقب مانده است. دلیل اصلی آن نبود اقتصاد تجارت‌پایه و فقدان سازوکارهای لازم برای ورود به بازارهای رقابتی است. در بحران سال 2014 روسیه و اوکراین، ایران به‌عنوان یکی از جایگزین‌های اتحادیه اروپا مطرح شد، اما 18 کشور دیگر توانستند از این ظرفیت استفاده کنند و ایران نتوانست به‌طور کامل بهره‌برداری کند.

میرزاخانی تصریح کرد: اکنون با امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد، دولت اصل رقابت‌پذیری را پذیرفته و باید دو رژیم تجاری را در کشور ایجاد کند؛ یکی ویژه موافقت‌نامه اوراسیا و دیگری برای سایر بازارها. تجار ایرانی نیز باید خود را آماده کنند تا در قالب تجارت آزاد و بدون تعرفه، با رعایت تمامی الزامات وارد این بازار شوند. این موافقت‌نامه دارای 9 فصل است و مطالعه دقیق آن برای سیاست‌گذاری‌های آینده ضروری است. توصیه من به فعالان اقتصادی این است که با نگاه بلندمدت و میان‌مدت برنامه‌ریزی کنند و در استان‌ها شرکت‌های مدیریت صادرات تشکیل دهند تا بتوانند به‌طور تخصصی بر بازار اوراسیا تمرکز کنند.  

بازار روسیه بازاری پول‌ساز اما پررقابت است

سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کازران – روسیه عنوان کرد: بازار روسیه بازاری پول‌ساز اما پررقابت است. هزینه‌های تبلیغات، بازاریابی، ورود و چانه‌زنی در آن بالاست و نیازمند تجربه و سرمایه‌گذاری جدی است. در مذاکراتی که برای اخذ مجوز صادرات محصولات لبنی و آبزی داشتیم، تنها یک شرکت ایرانی توانست نمایشگاهی پرهزینه و حرفه‌ای برگزار کند و همین اقدام موجب شد مجوز صادرات برای آن صادر شود. این نشان می‌دهد که ورود به بازار اوراسیا نیازمند رویکردی حرفه‌ای، سرمایه‌گذاری هدفمند و رعایت کامل استانداردهاست.

وی بیان کرد: یکی از شرکت‌های موفق برای ورود به بازار روسیه، 15 نیروی متخصص جذب کرده بود که تنها مأموریتشان فعالیت در این بازار بود و حتی دو بازاریاب بین‌المللی از دانمارک استخدام کرده بود. این سطح از رفتار حرفه‌ای در میان شرکت‌های ایرانی کمتر دیده می‌شود. بسیاری از شرکت‌های ما عمدتاً متوسط یا متوسط به پایین هستند و حتی شرکت‌های متوسط به بالا نیز به دلیل اتکا به بازارهای دم‌دستی مانند عراق و افغانستان، کمتر به بازارهای پیچیده و پررقابت روسیه ورود کرده‌اند.  

میرزاخانی افزود: در همین حال، چین با استفاده از فرصت بحران روسیه در سال‌های اخیر توانست حجم تجارت خود با این کشور را از 90 میلیارد دلار به 260 میلیارد دلار برساند. بازار خودروی روسیه عملاً به دست چینی‌ها افتاد، زیرا اقتصادشان تجارت‌پایه است و ظرفیت‌سازی لازم را برای ورود به موقع انجام داده‌اند. این در حالی است که ایران نتوانسته از ظرفیت‌های مشابه بهره‌برداری کند.

نگاه بلندمدت و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موافقت‌نامه تجارت آزاد اوراسیا

سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کازران – روسیه بیان کرد: یکی از دلایل اصلی، نبود رفتار حرفه‌ای و ضعف در جمع‌آوری و استفاده از اطلاعات کنسولگری‌ها و سفارتخانه‌هاست، کشورهایی مانند ترکیه و چین این مشکل را ندارند؛ آن‌ها اطلاعات را از سفارتخانه‌ها دریافت کرده و به مجموعه‌های اقتصادی خود منتقل می‌کنند و به‌خوبی از آن بهره می‌برند.بازار روسیه بازاری حساس است؛ برای نمونه، در مقطعی صادرات خیار ایران به این کشور به حدی افزایش یافت که قیمت‌ها به شدت سقوط کرد و عملاً صادرات متوقف شد. این نشان می‌دهد که ورود به چنین بازاری نیازمند مدیریت حرفه‌ای، برنامه‌ریزی دقیق و رعایت اصول تجارت بین‌الملل است.  

وی ادامه داد: توصیه من به فعالان اقتصادی این است که با نگاه بلندمدت و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موافقت‌نامه تجارت آزاد اوراسیا، شرکت‌های مدیریت صادرات در استان‌ها تشکیل دهند تا بتوانند با رفتار حرفه‌ای و رعایت استانداردهای بین‌المللی، جایگاه ایران را در بازار روسیه تثبیت کنند.

انتهای پیام/711/