آغاز فصل تازه رقابت ایران در بازارهای آسیای مرکزی/ دروازه‌های تجارت اوراسیا باز شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، استان گلستان با موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد و دارا بودن بیش از 170 کیلومتر مرز مشترک زمینی با کشور ترکمنستان، در نقشه اقتصادی ایران به‌عنوان دروازه بی‌بدیل ورود به بازارهای پهناور آسیای مرکزی ایفای نقش می‌کند.

این جایگاه راهبردی، که به‌ویژه از گذرگاه مهم گمرک اینچه‌برون نمود عینی یافته است، تنها یک مسیر ترانزیتی نیست، بلکه شریانی حیاتی برای تبادل کالا، فرهنگ و پیوندهای انسانی دیرینه میان مردمان دو سوی مرز، به‌ویژه جامعه ترکمن‌نشین، به شمار می‌آید.

در این میان، برگزاری نمایشگاه‌های مشترک صادراتی نقشی کلیدی در تحقق این رسالت ایفا می‌کند و به ویترینی پویا برای نمایش توانمندی‌ها و ظرفیت‌های گسترده دو طرف تبدیل شده‌اند.تأثیر این پیوندها را می‌توان در آمارهای تجاری به وضوح مشاهده کرد.

در سال گذشته، استان گلستان با صادرات نزدیک به 720 هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش 463 میلیون دلار، رشدی چشمگیر را در پیشینه تجاری خود ثبت نمود. در این میان، ترکمنستان با جذب بیش از 161 میلیون دلار از این صادرات، معادل 34.8 درصد از کل، به تنهایی در صدر مقاصد صادراتی گلستان قرار گرفت. این ارقام گویای آن است که ترکمنستان نه‌تنها یک همسایه، که شریکی عمده و باثبات برای اقتصاد این استان شمالی ایران محسوب می‌شود. کالاهای صادراتی متنوعی از جمله پسته، محصولات آهنی، پنیر و مواد شیمیایی، نشان از ظرفیت بالای تولیدی استان و تنوع تقاضا در بازار همسایه شمالی دارد.

اما روابط فراتر از اعداد و ارقام است و ریشه در اشتراکات تاریخی، فرهنگی و عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای مانند اکو دارد. اهمیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک ترکمنستان با دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز، این کشور را به بازیگری کلیدی در معادلات منطقه تبدیل کرده است.

استان گلستان با بهره‌گیری از این اشتراکات و همچنین پشتوانه زیرساخت‌های نوین مانند کریدور بین‌المللی شمال-جنوب، خود را به محوری اجتناب‌ناپذیر در تجارت منطقه‌ای بدل کرده است.در این چارچوب، برگزاری نمایشگاه‌های متقابل، نقطه عطفی در تعمیق این روابط است. پس از موفقیت «نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ترکمنستان» در اردیبهشت‌ماه امسال در گرگان، که میزبان 53 شرکت ترکمنستانی بود، اکنون نوبت به «نخستین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران» در شهر بالکان‌آباد ترکمنستان رسیده است. حضور پررنگ حدود 130 بازرگان و تولیدکننده از استان‌های مختلف ایران به‌ویژه گلستان، نشان از عزم جدی بخش خصوصی و دولتی برای فتح بازارهای جدید و تحکیم این پیوند اقتصادی دارد.

بدین ترتیب، این نمایشگاه‌ها تنها یک رویداد تجاری موقت نیستند، بلکه سرآغازی برای فصلی نوین در همکاری‌های همه‌جانبه، پایدار و سودمند دوجانبه هستند که می‌تواند به جهشی قابل توجه در مبادلات تجاری، گسترش گردشگری سلامت و تقویت بیش از پیش پیوندهای فرهنگی و انسانی بین ایران و ترکمنستان منجر شود.

نقش کلیدی گلستان در تجارت ایران با اوراسیا 

امیر یوسفی، رئیس اتاق بازرگانی گرگان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: گلستان در تولید فرآورده‌های کشاورزی تنوع گسترده‌ای دارد و این محصولات در اولویت صادرات به ترکمنستان هستند.

وی افزود: حذف ویزا، راه‌اندازی سرکنسولگری ترکمنستان در گرگان، راه‌اندازی پرواز گرگان-عشق‌آباد و افزایش تبادلات تجاری از برنامه‌های اصلی ماست. صنعت لبنیات، یُد، گوجه‌فرنگی، محصولات پتروشیمی و مصالح ساختمانی از ظرفیت‌های مهم صادراتی استان محسوب می‌شوند.

وی تأکید کرد: برگزاری دوره‌های آموزشی، توسعه روابط بین‌المللی و برگزاری نمایشگاه‌ها از راهکارهای کلیدی توسعه صادرات است. از ابتدای امسال میزبان چندین هیأت تجاری خارجی بودیم و اعزام هیأت‌های تجاری به کشورهای همسایه در دستور کار قرار دارد.

وی گفت: این نمایشگاه فرصتی استثنایی برای معرفی ظرفیت‌هاست و گلستان با بهره‌گیری از موقعیت مرزی می‌تواند نقش کلیدی در تجارت منطقه ایفا کند.

نمایشگاه‌های اقتصادی، ضامن همکاری‌های پایدار 

رمضان بهرامی، رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان هم  در این باره اظهارکرد: این نمایشگاه بستری ارزشمند برای تقویت روابط تجاری بین ایران و ترکمنستان محسوب می‌شود. حمایت بخش دولتی و تلاش بخش خصوصی دو کشور، زمینه‌ساز فصل جدیدی در روابط اقتصادی شده است.

وی بیان کرد: این رویداد می‌تواند تعاملات اقتصادی را تقویت کرده و به افزایش مبادلات تجاری منجر شود. از دولت می‌خواهیم با ایجاد سازوکارهای مناسب، زمینه حضور گسترده‌تر کالاهای ترکمنستانی در بازار ایران را فراهم کند.

بهرامی افزود: اتاق بازرگانی برنامه‌های مدونی برای تحقق این اهداف دارد و از فعالان اقتصادی می‌خواهیم برای انعقاد قراردادهای بیشتر تلاش کنند. استفاده از کانال‌های مشترک و فضای مجازی برای گسترش همکاری‌ها ضروری است و این نمایشگاه پلی به سوی همکاری‌های پایدار خواهد بود.

تقویت تعاملات؛ راهبرد مشترک دو کشور

عبدالغفور امان‌زاده، نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی  که همراه تیم تجاری گلستان در ترکمنستان حاضر شده است، اظهارکرد: برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی گامی مثبت و بی‌سابقه در روابط دو کشور است؛ این رویدادها نشان‌دهنده عزم دو کشور برای تقویت روابط با یکدیگر است.

وی بیان کرد: مرز مشترک 1200 کیلومتری فرصت‌های بی‌نظیری برای توسعه اقتصادی فراهم می‌کند. ایران دروازه‌ای برای اتصال ترکمنستان به بازارهای جهانی است و ترکمنستان نیز مسیر دسترسی ایران به بازارهای آسیای مرکزی را فراهم می‌کند. اشتراکات فرهنگی و دینی بستر مناسبی برای تقویت همکاری‌هاست.

عضو مجمع نمایندگان گلستان در مجلس شورای اسلامی گفت: موانع روابط بیشتر نگاه‌های سیاسی و امنیتی گذشته است که قابل رفع است؛ از ظرفیت‌های موجود مانند گمرک و راه‌آهن به طور کامل بهره‌برداری نشده است. با رفع موانع و تقویت زیرساخت‌ها می‌توان روابط پایدار و سودمندی برقرار کرد که به توسعه کل منطقه کمک خواهد کرد.

پیوندهای بازرگانی تقویت خواهد شد 

علی‌اصغر طهماسبی، استاندار گلستان در رابطه با این نمایشگاه اظهار کرد: نمایشگاه تخصصی توانمندی‌های صادراتی ایران در استان بالکان‌آباد ترکمنستان افتتاح شد که هدف آن تقویت روابط اقتصادی، گسترش بازارهای صادراتی، جذب سرمایه‌گذاری و ارتقای فناوری میان دو کشور است.

وی افزود: سال گذشته حجم مبادلات تجاری میان دو کشور به 593 میلیون دلار رسید که رشد 23 درصدی را نشان می‌دهد و امیدواریم با برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی شاهد جهش بیشتر در تجارت دوطرفه باشیم.

طهماسبی گفت: این نمایشگاه‌ها بستری مؤثر برای سنجش ریسک‌های تجاری، افزایش کیفیت تولید و ایجاد پیوند بین بخش‌های تولیدی و بازرگانی فراهم می‌کنند و در معرفی ظرفیت‌های استانی و تقویت دیپلماسی اقتصادی نقش کلیدی دارند.

وی افزود: استان گلستان با داشتن بیش از 450 کیلومتر مرز مشترک با ترکمنستان و دارا بودن زیرساخت‌هایی مانند کریدور شمال- جنوب، راه‌آهن و شبکه ترانزیت، موقعیت ممتازی برای توسعه همکاری‌ها دارد.

استاندار گلستان گفت: سالانه بیش از 600 میلیون دلار صادرات ایران به ترکمنستان انجام می‌شود که سهم استان گلستان از این میزان حدود 125 میلیون دلار است. ترکمنستان دروازه ورود ایران به اوراسیا و آسیای میانه محسوب می‌شود و استان گلستان با ظرفیت‌های ارتباطی خود می‌تواند پل ارتباطی بین دو کشور باشد.

وی گفت: در هفت‌ماهه نخست امسال شاهد رشد چشمگیر مبادلات تجاری بین ایران و ترکمنستان بوده‌ایم که نشان‌دهنده درک متقابل از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های دو طرف است.

طهماسبی افزود: روابط ایران و ترکمنستان فراتر از روابط همسایگی و در سطح روابط خویشاوندی است و تجار، تولیدکنندگان و صنعتگران دو کشور می‌توانند به عنوان نیروی پیشران، نقش حیاتی در توسعه این روابط ایفا کنند.

بی‌شک می‌توان ادعا کرد که نمایشگاه اخیر در بالکان‌آباد ترکمنستان، با حضور حدود 130 بازرگان از حداقل 6 استان ایران، تنها یک رویداد نمایشی نبود، بلکه گامی عملی در مسیر تحقق اهداف کمی تعیین‌شده بود. این حرکت، در ادامه نمایشگاه قبلی با حضور 53 شرکت ترکمنستانی در گرگان، یک گفت‌وگوی تجاری دوسویه را کلید زده است. دستاوردهای این مسیر هم‌اکنون در آمارها قابل مشاهده است، سهم 34.83 درصدی ترکمنستان از صادرات 463 میلیون دلاری گلستان، ارزشی معادل 161 میلیون دلار را محقق ساخته که خود گویای اولویت این همسایه در نقشه تجاری استان است. رشد 42 درصدی ارزش صادرات در سال گذشته، نویدبخش پتانسیل بالای توسعه تا مرزهای چندصد میلیون دلاری است. با توجه به این ارقام و تمرکز بر صادرات 10 کالای اصلی از پسته تا محصولات آهنی، می‌توان امیدوار بود که با تداوم چنین رویدادهایی، رقم مبادلات دو کشور ظرف سال‌های آینده با جهشی بی‌سابقه مواجه شود و همکاری‌ها از مرز تنوع فعلی نیز فراتر رود.

انتهای پیام/