علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در ری، با اشاره به جایگاه تاریخی و جغرافیایی شهر ری اظهار کرد: جنوب تهران یک پهنه مهم شهری است و شهرری با ویژگی‌های خاص خود نقش محوری در شکل‌گیری تهران قدیم داشته است؛ به‌گونه‌ای که تمامی اراضی کشاورزی و سکونتگاه‌های اولیه تهران در این منطقه متمرکز بوده‌اند. بررسی نقشه قنات‌های تهران نشان می‌دهد اغلب قنوات قدیمی به‌صورت قیفی‌شکل به سمت شهر ری ختم می‌شوند.

وی با اشاره به پیشینه آبی و طبیعی منطقه افزود: در حوالی چشمه‌های قدیمی ری که عکس‌های تاریخی فراوانی از آن موجود است، مردم از دوره قاجار برای شست‌وشوی فرش و حتی شنا استفاده می‌کردند؛ اما اکنون بسیاری از این چشمه‌ها کاملاً خشک شده‌اند و این خشکی از نشانه‌های اثرات مخرب فروریزش و فرونشست در شهرری است.»

بیت‌اللهی موقعیت حساس این پهنه را یادآور شد و گفت: «در پایین‌دست این زون، مراکز اقتصادی و حیاتی مهمی مثل مخزن سوخت ری و پالایشگاه جنوب تهران قرار دارد. به‌طور طبیعی، بخش‌های مرتفع مجاور کوه‌های شهربانو مشکل فرونشست کمتری دارند اما هرچه به سمت غرب و مناطق مسکونی‌تر می‌آییم، زون نشست آغاز می‌شود و شهرری یکی از مهم‌ترین نقاط فرونشست تهران است.

رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات با هشدار درباره پدیده فروریزش در این منطقه توضیح داد: وجود قنات‌های متعدد فعال و غیرفعال در شهرری باعث ایجاد تونل‌ها و فضاهای خالی زیرسطحی بدون پشتیبان شده و ریزش این فضاها می‌تواند به حوادث بحرانی منجر شود. ما در بررسی‌های میدانی موارد متعددی از این فضاهای زیرزمینی را شناسایی کرده‌ایم که نیازمند رسیدگی فوری است.

وی گستره خطر در تهران را چنین تشریح کرد: خطر قطعی فرونشست در مناطق 18 و 17 به‌صورت محسوسی تشدید شده است. سکونتگاه‌های بزرگ جنوب تهران از جمله اسلامشهر به‌طور کامل در پهنه فرونشست قرار دارند. در مناطق 19 و شهر ری نیز وضعیت نگران‌کننده است و حتی بخش‌هایی از مناطق 10 و 12 و محدوده‌های نزدیک بازار تهران، در معرض خطر فرونشست گسترده هستند.

بیت‌اللهی درباره فروریزش‌های ثبت‌شده نیز گفت: مسیر خیابان مولوی رکورددار فروریزش‌های تهران است. در محدوده چهارراه مولوی، میدان قیام، میدان محمدیه (اعدام) و بخش‌هایی از بازار، بارها فروریزش گزارش شده و برای آن‌ها گزارش‌های تخصصی تهیه کرده‌ایم.

وی با تأکید بر اینکه فرونشست تهران عمدتاً مناطق جنوبی شهر را دربرمی‌گیرد، افزود: این پدیده نسبت به سال‌های گذشته در حال گسترش است و اگر اقدام جدی نشود، خسارات آن جبران‌ناپذیر خواهد بود.

بیت‌اللهی همچنین با اشاره به لزوم تغییر نگاه مدیریتی به مسئله فرونشست گفت: متأسفانه باوجود جلسات متعدد و حمایت‌های مقطعی، اقدامات اجرایی کافی روی زمین انجام نمی‌شود. حتی زمانی که ریاست‌جمهوری دستورهایی صادر می‌کند، این دستورات در چرخه مدیریت کشور به‌دلیل تعدد اولویت‌ها گاهی مشمول مرور زمان می‌شود و به اجرا نمی‌رسد.

رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات نقش رسانه‌ها را در پیگیری این بحران بسیار مهم دانست و خاطرنشان کرد: این پدیده فقط با فرهنگ‌سازی پایدار و فشار مستمر رسانه‌ای می‌تواند وارد مرحله عمل شود. اگر هشدارها جدی گرفته نشود، مناطق جنوبی تهران در سال‌های آینده با چالش‌های بزرگ‌تری روبه‌رو خواهند شد.

انتهای پیام/