وقتی نان دولتی از سفره مردم پرواز می کند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد، یکی از مهمترین موضوعاتی که در سالهای اخیر در کلانشهر مشهد شاهد آن بوده‌ایم افزایش تعداد نانوایی‌های آزادپز از سویی و گسترش و تعدد مجتمع‌های نان صنعتی بوده که به قیمت برچیده شدن نانوایی‌های دولتی تمام شده و در واقع نام ارزان از سبد مردم پرواز کرده است.

 اگر بخواهیم این موضوع را آسیب‌شناسی کنیم باید بگوییم فلسفه تشکیل نانوایی‌های آزادپز و صنعتی؛ افزایش امکان انتخاب مردم و همچنین صرفه‌جویی در زمان و از سوی دیگر بالا بردن کیفیت نان مصرفی است اما به نظر می‌رسد تنها موضوع صرفه‌جویی در زمان به نسبت نانوایی‌های دولتی محقق شده و موضوع کیفیت چنگی به دل نمی‌زند و البته قیمت نانوایی‌های آزاد نیز مانند عنوانش کاملا آزاد است و مبنای قیمتها حداقل برای مصرف‌کننده معلوم نیست و هر کدام با قیمت خود نان را عرضه می‌کنند.

 در این میان اما مسأله انتخاب آزادانه مردم نیز کم کم رو به تحلیل می‌رود زیرا با وجود آب شدن و غیب گشتن نانوایی‌های دولتی تنها گزینه پیش روی مصرف‌کنندگان استفاده اجباری از نانوایی‌های آزادپز است و مردم هیچ چاره‌ای جز تهیه نان از این نانوایی‌ها ندارند و همین موضوع ناخودآگاه بر کیفیت نان مصرفی اثرگذار است زیرا گرداننده مجتمع نان صنعتی امروز مشتریان بیشتری دارد و می‌داند مشتری لابد از تهیه نان از وی است و با هر کیفیتی که می‌خواهد نان را به او می‌دهد.

اما باید تاملی نیز در نانوایی‌های دولتی کرد؛ امروز در مناطق مختلف مشهد باید با ذره بین دنبال نانوایی دولتی گشت؛ نان از قدیم پای ثابت سفره بوده و به ویژه خانواده‌های عیالوار معمولا روزانه تعداد بالایی نان خریداری می‌کنند؛ قلت نانوایی‌های دولتی در کوچه پس‌کوچه‌های مشهد سبب شده تا خانواده عیالوار و نان‌خور هم مجبور و ناگزیر به انتخاب از میان نانوایی‌های آزادپز شود و همین موضوع سبب فشار روانی و اقتصادی شده است.

هر ایرانی به‌طور متوسط، سالیانه 120 کیلوگرم نان مصرف می‌کند». همین گزاره به تنهایی کافی است تا به اهمیت این برکت الهی در سفره‌هایمان بیشتر پی ببریم. البته اینجا کاری نداریم که چرا نان، قوت غالب ما ایرانی‌هاست و دلیلش می‌تواند به‌خاطر گرانی گوشت و برنج باشد، اما در هرحال، آنچه اهمیت دارد، این است که باید این محصول راهبردی تا حد امکان باکیفیت و سالم باشد.

هر چند وجود نانوایی‌های آزادپز به حوزه اشتغال و تنوع محصولات رونق خوبی بخشیده است اما اتحادیه نانوایان باید نظارتی در صدور مجوزها داشته باشد و تعادل را در میان نانوایی‌های آزادپز و دولتی حفظ کند.شاید برای شخصی که نان در سبد غذایی‌اش جایگاه ویژه ای ندارد و با گوشت و مرغ و برنج و دیگر محصولات جای آن را پر می‌کند این مسئله بار روانی نداشته باشد اما خانواده ای که نان نقش تعیین کننده در سبد غذایی برایشان دارد و نمی‌تواند همیشه با برنج و گوشت تغذیه خانواده را تامین کند قطعا نان آزادپز برایش صرفه اقتصادی ندارد اما مجبور است به نوعی سفره اش را به سیلی سرخ نگاه دارد.

بنابراین نظارت اتحادیه نانوایان می‌تواند در کنار حمایت های دولت از نانوایان دولتی مجدد به بازار نان رونق بدهد تا خانواده های پر جمعیت زیر بار سنگین خرید نان کمرشان خم نشود ضمن اینکه نظارت بر کیفیت نان سالم با حجم و وزن مناسب نیز می‌تواند به این چرخه کمک کند.

گشت و گذاری در برخی محلات مشهد موید این است که تعداد نانوایی‌های دولتی رو به کاهش است اما از سوی دیگر حسن باقیمانده برای این نانوایی‌ها این است که همچنان حداقل با همان کیفیت سابق نان ارائه می‌کنند و افت کیفی چندان زیادی با توجه به قیمت‌ها نداشته‌اند.

سایه سنگین نانوایی‌های خصوصی بر نانوایی‌های دولتی محسوس است؛ صف نانوایی‌های دولتی طولانی شده و البته ساعات پختشان هم کمتر شده و شاید هم متقاضی بیشتری دارند.اما با این شرایط باید آرد و سهمیه بیشتری به نانوایی‌های دولتی داد تا با ظرفیت بالاتری کار کنند و تعداد پخت نان را افزایش دهند.واقعا برای بسیاری از مردم خرید نان آزاد سخت است و نباید این مهم عادی‌سازی شود...

در این میان اولا باید گسترش نانوایی‌های آزادپز را یک الزام و اقتضا در دوره جدید دانست اما از سوی دیگر نباید نانوایی‌های دولتی آب بروند؛ امروز تنها رقابت موجود میان بخش خصوصی نان است و آنها نیز با کیفیت پایین و قیمت بالا خون مردم را در شیشه کرده‌اند!

یادداشت از: محمد احسانی‌مقدم، فعال حوزه صنعت و رسانه

انتهای پیام/282