یادداشت| 16 آذر؛ روز بازخوانی مسئولیت تاریخی دانشگاه

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، «مجید قاسم‌کردی» از فعالان رسانه‌ای در یادداشتی به مناسبت روز 16 آذر و دانشجو برای تسنیم نوشت:

16آذر تنها یک مناسبت تقویمی نیست، یادآور لحظه‌ای است که سه مفهوم محوری در حیات سیاسی و اجتماعی کشور معنا پیدا کرد؛ استقلال، عدالت و پرسشگری. دانشگاه ایران از گذشته تا امروز مرکز تولید اندیشه و حساسیت اجتماعی بوده است و هنوز نیز نقش «چشم بیدار جامعه» را به‌عهده دارد.

دانشجو در تاریخ معاصر ایران همواره فراتر از یک مخاطب درس و کلاس ظاهر شده است. هر زمان فشارهای اقتصادی یا اجتماعی بر مردم سنگین شده است، این دانشجویان بودند که صدای اعتراض و مطالبه‌گری را زنده نگه داشتند، امروز نیز که کشور با مسائل پیچیده‌تری مواجه است، مسئولیت دانشگاه سنگین‌تر شده است.

دانشگاه؛ میدان بیان واقعیت‌های اجتماعی

تورم و کاهش قدرت خرید، نابرابری فرصت‌ها، دشواری مسیر اشتغال جوانان، بحران‌های محیط‌زیستی و چالش‌های حکمرانی فضای مجازی، مسائلی هستند که مستقیماً بر زندگی دانشجو اثر می‌گذارند، در چنین شرایطی، دانشگاه باید محل گفت‌وگوی آزاد و بررسی راه‌حل‌ها باشد؛ نه نهادی منفعل و بی‌تفاوت.

دانشجوی آگاه امروز با مفهوم «حقوق عمومی» از نزدیک درگیر است؛ با تبعیض‌هایی که شکل‌های تازه‌تری یافته‌اند، با ضرورت شفافیت در تصمیم‌گیری، با مسئله پاسخگویی نهادها و با بحران اعتماد اجتماعی. حساسیت نسل جوان نشان می‌دهد جامعه هنوز زنده است و این سرمایه نباید نادیده گرفته شود.

نقد دانشجویی؛ ظرفیت اصلاح، نه تهدید

منتقد بودن دانشجو تهدید نیست؛ نشانه سلامت جامعه است. هر نظام حکمرانی که نقد دلسوزانه را تحمل نکند، ناچار هزینه‌های سنگین‌تری خواهد پرداخت. دانشگاه اگر نقد می‌کند، برای هشدار نسبت به خطاهاست، نه تخریب.

کشور امروز بیش از هر زمان باید به نقد سازنده میدان بدهد. گفت‌وگوی عمومی و شفافیت پیش‌نیاز حکمرانی سالم‌اند؛ و این امر دقیقاً با روح روز دانشجو پیوند دارد. دانشجو از مسئولان مطالبه پاسخ می‌کند، نه برای جدل، بلکه برای ساختن آینده‌ای که خود در آن زندگی خواهد کرد.

شفافیت؛ ضرورت امروز حکمرانی

مسئولان باید بپذیرند که شفافیت یک شعار سیاسی نیست؛ بنیان اعتماد عمومی است. وقتی از شفافیت تصمیم‌گیری و پاسخگویی نهادها سخن می‌گوییم، این مطالبه در مرکز مطالبات نسل دانشگاهی قرار دارد، ساختاری که نقد را به‌رسمیت بشناسد، در برابر فساد مقاوم‌تر است و ظرفیت رشد بیشتری پیدا می‌کند.

دانشگاه؛ نقطه آغاز اصلاحات

16 آذر یادآور این حقیقت است که پیشرفت کشور بدون پیوند میان مردم، دانشگاه و حاکمیت ممکن نیست. دانشجو باید احساس کند پرسش‌هایش شنیده می‌شود و مسئولان نیز وظیفه دارند به این پرسش‌ها پاسخ دهند. اگر امروز به ظرفیت دانشگاه توجه شود، چند سال دیگر در عرصه مدیریت، حقوق، علم و فرهنگ، نسلی ظهور خواهد کرد که آگاه‌تر، مسئولانه‌تر و وفادارتر به هویت ملی و اجتماعی عمل می‌کند.

روز دانشجو، روز یادآوری این نکته است که آینده ایران بدون مشارکت نسل جوان و رعایت حقوق مردم قابل تصور نیست. جامعه‌ای که دانشگاه را از نقش حقیقی‌اش دور کند، در حقیقت خود را از مهم‌ترین ابزار اصلاح محروم کرده است.

در نهایت، 16 آذر نه‌فقط روز دانشجو، بلکه روز بازخوانی مسئولیت مشترک ما در مسیر عدالت، شفافیت و آینده‌سازی است. جامعه بدون حضور دانشجوی پرسشگر، جامعه‌ای بدون قطب‌نما خواهد بود.

انتهای پیام/+