سریال «میراث» 10 سال بعد؛ ماندگار یا گذرا؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سریال طنز اجتماعی «میراث» تولید شده در مرکز سیمرغ معاونت سیما با روایتی تازه از امید، خودباوری و نقش‌آفرینی نهادهای مردمی و نخبگان ایرانی از شبکه دو سیما روی آنتن رفته است. این مجموعه 15 قسمتی با رویکردی ملّی، با حضور جمعی از بازیگران برجسته سینما و تلویزیون از جمله لعیا زنگنه، داریوش کاردان، ثریا قاسمی، آرش نوذری و امیرحسین صدیق تولید شده است. «میراث» در فضایی واقع‌گرا و اجتماعی با نگاهی طنز، اهمیت تولید ملّی، خوداتکایی اقتصادی نسل جوان و نقش سازنده روحانیت و نهادهای مردمی در پیشبرد مسیر توسعه کشور را بازتاب می‌دهد.

درون‌مایه این سریال بر مواجهه یک طلبه جوان با چالش‌های پیش‌بینی‌نشده و تلاش او برای عبور از موانع اقتصادی و اجتماعی متمرکز است؛ مسیری که با همراهی یک استاد روحانی باتجربه و کمک متخصصان کشور تصویر می‌شود و پیامی از ایمان، امید و حرکت جمعی را به مخاطب منتقل می‌کند. این سریال، با روایتی پر کشش، توان ملی و ظرفیت‌های داخلی برای ساختن آینده‌ای روشن را به تصویر می‌کشد.

به بهانه پخش سریال «میراث» از شبکه دو سیما، با کمیل سوهانی تهیه‌کننده جوان این مجموعه گفتگویی داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

بگذارید گفت‌وگو را از اینجا آغاز کنیم؛ آقای سوهانی، مخاطب اصلی سریال چه کسانی هستند؟ آیا شناخت این مخاطبان بر انتخاب عوامل تأثیرگذار بود؟

از همان ابتدا «میراث» را برای یک قشر خاص نسازیم؛ هدف ما مخاطب امروز ایران بود مخاطبی که در میان چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زندگی می‌کند و نیاز به روایتی امیدبخش، واقعی و انسانی دارد. با این حال می‌توان گفت جوانان طبقه متوسط شهری و خانواده‌های ایرانی در مرکز توجه ما قرار داشتند؛ نسلی که هم با سنت و روحانیت پیوند دارد و هم با مسائل روزمره و فشارهای معاصر روبه‌روست.

این شناخت، مستقیماً بر انتخاب بازیگران و حتی تیم موسیقی و طراحی اثر تأثیر گذاشت. تلاش کردیم ترکیبی از چهره‌های محبوب طنز و بازیگران معتبر درام را کنار هم قرار دهیم تا هم جذابیت عمومی حفظ شود و هم اعتبار محتوایی. انتخاب ژانر طنز اجتماعی نیز دقیقاً برای رسیدن به همین طیف گسترده از مخاطبان انجام شد.

نقش بازخوردهای اولیه در تغییر مسیر یا لحن سریال چه بود؟

«میراث» از ابتدا بر اساس یک چشم‌انداز روشن ساخته شد اما بدون تردید، بازخوردهای اولیه مدیران و ناظران کیفی سازمان کمک کرد تا روایت را دقیق‌تر، موجزتر و شفاف‌تر کنیم. ما مسیر را تغییر ندادیم، بلکه بهینه‌سازی کردیم. اگر اصلاحاتی انجام شد، در جهت تقویت پیام سریال و روان‌تر شدن طنز موقعیت بود؛ نه تغییر در اصل هویت اثر.

آیا برای راضی نگه داشتن بخشی از مخاطبان، آیا مجبور به تعدیل نگاه هنری خود شد‌ید؟

خیر. ما به‌جای «تعدیل هنری»، از زبان درست روایت استفاده کردیم. نگاه ما از ابتدا این بود که پیام‌های عمیق اجتماعی را نباید در قالبی خشک مطرح کرد. طنز اجتماعی، انتخابی هنری و اندیشیده بود، نه امتیاز دادن. اگر جایی چیزی تعدیل شد، صرفاً برای پیشگیری از شعارزدگی یا ایجاد تعادل میان طنز و معنا بود.

برای شما به‌عنوان یک تهیه‌کننده، موفقیت مخاطب‌محور مهم‌تر است یا موفقیت هنری؟

از نظر من، این دو نه تنها در تضاد نیستند، بلکه مکمل یکدیگرند. «میراث» اگر فقط دیده شود اما چیزی در ذهن و روح مخاطب نگذارد، موفق نیست؛ و اگر فقط مورد تحسین منتقدان قرار گیرد اما به زندگی روزمره مردم ورود نکند، باز هم موفق نیست. موفقیت واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که مخاطب ارتباط احساسی برقرار کند ،منتقد ارزش افزوده فرهنگی اثر را ببیند ،مخاطب عام «امید» بگیرد و مخاطب متخصص هم معنای عمیق‌تر پیام را کشف کند پس جامعه‌پذیری اثر و اعتبار هنری آن، برای ما دو بال یک پرواز بودند.

اگر بخواهید در یک جمله هدف اصلی سریال «میراث» را بیان کنید؟

اگر بخواهم فقط در یک جمله بگویم: «بازآفرینی روایت امید و خودباوری در میان مردم، با تکیه بر میراث فرهنگی و ظرفیت‌های واقعی جامعه. » نه صرفاً سرگرمی بود، نه آموزش خشک. «میراث» یک گفت‌وگوی ملی در قالب طنز است.

نقش سریال «میراث» در شکل‌دهی افکار عمومی و سبک زندگی چیست؟

تلویزیون در ایران همیشه فراتر از سرگرمی بوده؛ بخشی از حافظه جمعی و هویت مشترک مردم است. ما در «میراث» نمی‌خواستیم سبک زندگی جدیدی تجویز کنیم؛ بلکه تلاش کردیم سبک زندگی ریشه‌دار خودمان را دوباره یادآوری کنیم سبکی که بر کار جمعی، امید، ساده‌زیستی، اخلاق حرفه‌ای، ظرفیت‌سازی و مسئولیت‌پذیری تکیه دارد. هدف ما این بود که مخاطب در خلال خنده و طنز، با مفاهیمی درگیر شود که در زندگی واقعی او جاری است.

آیا سریال «میراث» تصویری مستندگونه از یک دوره یا طبقه اجتماعی ارائه می‌کند؟

ما ادعا نمی‌کنیم که سریال ما یک سند تاریخی است اما بی‌شک سعی کردیم تصویری دقیق، وفادار و قابل اتکا از زیست امروز طبقه متوسط شهری و جامعه تولیدی ارائه کنیم. جزئیات فرهنگی، از گفتار مردم عادی و پوشش گرفته تا محیط روستا، کارخانه و مناسبات خانوادگی، با وسواس زیاد و همراهی پژوهشی تنظیم شد. «میراث» یک برش از فضای اجتماعی ایرانِ امروز است، نه یک روایت انتزاعی.

پس از پایان تولید، چقدر احساس می‌کنید سریال به هدف اولیه نزدیک شده است؟

به گمان من، «میراث» در توازن میان طنز و پیام‌های جدی اجتماعی به هدف خود نزدیک شده است. شخصیت‌پردازی و تحول شخصیت‌ها همان چیزی شد که در ابتدا دنبال می‌کردیم . طبیعی است که برخی بخش‌ها با چشم‌انداز اولیه فاصله پیدا کردند. پیچیدگی‌های تولید، محدودیت‌های زمانی و گاهی ملاحظات اجرایی، باعث شد برخی سکانس‌ها یا خطوط فرعی کوتاه‌تر یا فشرده‌تر شوند. اما هسته مفهومی اثر که روایت امید، تولید، و تحول شخصیت است کاملاً محقق شد.

10 سال دیگر دوست دارید مردم سریال را چگونه به یاد بیاورند؟

اگر 10 سال دیگر مردم «میراث» را با این عنوان یاد کنند «سریالی که به ما یادآوری کرد امید و ساختن، بخشی از هویت ایرانی است. آن‌وقت ما موفق شده‌ایم. هدف ما این نیست که «میراث» فقط یک سرگرمی گذرا باشد؛ می‌خواهیم بخشی از حافظه تلویزیونی کشور بماند، همان‌طور که برخی آثار طنز اجتماعی سال‌های گذشته هنوز در حافظه مردم زنده‌اند.

انتهای پیام/