بازارهای مالی اسلامی در مسیر هوشمندسازی و قانون‌گذاری نوین

به گزارش خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، حجت‌الاسلام والمسلمین جواد عبادی در کارگروه بازارهای مالی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با موضوع بررسی کارآمدی هوش مصنوعی در اسلامی‌سازی بازارهای مالی اسلامی اظهار کرد: بازارهای مالی را شامل بانک و بورس و بیمه می‌دانیم؛ در اقتصاد دسته بندی بازارها در دو بخش واقعی اقتصاد و بخش مالی اقتصاد قرار دارد.

مسئول کارگروه بازارهای مالی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس افزود: بخش واقعی اقتصاد شامل انواع صنوف و شرکت‌ها و تولید و توزیع و واردات و صادرات و مالیات و بخش عمومی و عمومی غیر دولتی و بخش خصوصی می‌باشد.

وی بیان کرد: ایجاد شدن بخش مالی اقتصاد از نظر زمانی، تسهیل‌تر است و از طرفی برای رفع نیاز بخش واقعی اقتصاد ساخته شده است؛ در واقع بخش واقعی دو نیاز مهم تامین نقدینگی و پوشش ریسک دارد که برای این دو بازار مالی، بانک و بورس و بیمه ساخته شده است.

حجت الاسلام عبادی عنوان کرد: بخش واقعی اقتصاد، آن‌قدر با چالش همراه است که ترجیح برآن است به سمت بخش مالی اقتصاد بروند؛ در این راستا بانک و بورس و بیمه نهادهای رسمی بخش مالی اقتصاد هستند و نهادهای غیر رسمی نیز مانند معاملات فارکس و رمز ارزها وجود دارد که لزوما تحت حکمرانی قانون قرار ندارند.

وی تصریح کرد: در این میان پای هوش مصنوعی وسط می‌آید و بحث را پیچیده‌تر می‌کند؛ به خصوص در بخش حکمرانی اهمیت زیادی پیدا می‌کند؛ البته این نشست با محوریت بحث اندیشه‌ای و اندیشه‌ورزی است.

مسئول کارگروه بازارهای مالی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس خاطرنشان کرد: با ورود هوشمند‌سازی قرادادها، نیز شکل تازه‌ای به خود می‌گیرد، هر چند با همه مزایایی که دارند به انضمام هوش مصنوعی که اخیرا در کشور درگیر آن شده‌ایم چالش‌هایی وجود دارد که کار حکمرانی را سنگین‌تر می‌کند.

وی گفت: البته با رویکرد استفاده از فناوری‌های نویان باید به استقبال این فناوری‌ها برویم تا علاوه در بحث حکمرانی از مزیت‌ها و قابلیت های این فناوری‌های نوین به خوبی استفاده کنیم.

حجت‌الاسلام عبادی افزود: محوریت این بحث، اسلامی است و در عین حال که به موضوعاتی وارد می‌شویم اما به دنبال استفاده از ظرفیت اینها در اسلامی سازی قراردادها و تنظیم‌گری و قانون‌گذاری در این دو حوزه هستیم.

وی عنوان کرد: دیدگاهی که طرح می‌شود اندیشه‌ورزی در ظرفیت‌های هوش مصنوعی برای مسائل اسلامی می‌دانیم، در این‌باره یکی از مشکلات این است در قرادادهای بانکی گاهی صوری‌سازی معاملات را داریم که 80 درصد اینها صوری است و چون کالایی خریداری نشده و سودی که دریافت می‌کنند نیز حرام است.

مسئول کارگروه بازارهای مالی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس تصریح کرد: از این رو می‌خواهیم ببینیم از طریق هوش مصنوعی چه استفاده‌ای می‌توان کرد که قرارداد ما صوری نباشد.

وی اظهار داشت: حتی می‌توان برای توکنیزه کردن فرآیند تبدیل ارزش یک دارایی واقعی به یک توکن دیجیتال بر روی یک بستر بلاک‌چین استفاده کرد و پول ملی را توکنیزه کرده و ارتباط با کد کالا و توکنی نشان دهد که فروش صورت گرفته که این امر از نظر اقتصادی و تأمین نقدینگی واقعی نیز اهمیت دارد.

حجت‌الاسلام عبادی خاطرنشان کرد: اما اگر پول به اسم خرید داده شود به جای تقویت بخش تولید، به سمت بازارهای سوداگری و خالی‌فروشی برود که معلوم می‌شود از اهداف اقتصادی اسلامی منحرف شده‌ایم.

وی در مورد تاثیر هوش مصنوعی در بازارهای مالی نیز ادامه داد: هوش مصنوعی سرعت نقدینگی را در بازارهای مالی بالا می‌برد، البته کندی معاملات برای این است که افراد بخواهند تحلیل کنند و خبر بگیرند و هوش مصنوعی با این فرض سرعت را بالا می‌برد و چه بسا این هوش مصنوعی مزایایی به همراه داشته باشد.

مسئول کارگروه بازارهای مالی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: هوش مصنوعی در این باره می‌تواند جنبه‌های منفی نیز داشته باشد؛ مثلا افراد ناتوانمند را توانمند نمایش می‌دهد.

وی افزود: بخش مهمی از منابع کشور در بازار مالی وجود دارد و از طرفی ضریب نفوذ بانک در اقتصاد ایران بالای 80 درصد است و باید بتوان از ظرفیت هوش مصنوعی به خصوص از منظر حکمرانی و با نگاه قانون‌گذاری استفاده کرد.

حجت‌الاسلام عبادی بیان کرد: هوش مصنوعی با هوشمند بودن تفاوت دارد، چرا که هوش مصنوعی خودش می‌تواند یاد بگیرد؛ اما هوشمندسازی، اتوماتیک کردن امور است.

وی عنوان کرد: در بازارهای مالی برای هوشمندسازی قراردادها، اقداماتی انجام می‌شود اما هوشمندسازی، هوش مصنوعی محسوب نمی‌شود.

مسئول کارگروه بازارهای مالی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس تصریح کرد: در بازارهای مالی، 4 عنصر سرعت، امنیت و هزینه و شفافیت باعث شده از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.

وی اظهار داشت: این لزوما به معنای هوش مصنوعی نیست، هوش مصنوعی همه اینها هست و ایده اتوماتیک کردن و هوشمند کردن به همراه یادگیری اتوماتیک است؛ همه هوشمند‌سازی‌ها، دستی در پشت آن است، اما در هوش مصنوعی کاربری این را ننوشته بلکه خودش آموخته است، براساس آن ویژگی یادگیری که دارد فرا گرفته؛ در بازارهای مالی نیز این‌گونه است.

حجت‌الاسلام عبادی گفت: در مورد هوش مصنوعی در بازارهای مالی با رویکرد اسلامی هر چه بیشتر بررسی کنیم بیشتر متوجه می‌شویم چه کارآمدسازی برای بازارهای مالی به همراه دارد، البته اینکه اعتماد کاملی در بازارهای مالی به هوش مصنوعی داشته باشیم این‌گونه نیست و خیلی قابل اعتماد نخواهد بود.

وی ادامه داد: هوش مصنوعی در ارائه تحلیل‌های مالی در تصمیم‌سازی با رویکرد اسلامی می‌تواند موثر و کارآمد باشد، اما اعتماد کامل در حوزه دانش به هوش مصنوعی درست نیست، اگر چه بسیار جذاب است.

مسئول کارگروه بازارهای مالی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بیان کرد: در بازارهای مالی می‌توان برای تحلیل از هوش مصنوعی استفاده کرد؛ هوش مصنوعی تحلیل‌هایی را می‌دهد که برای تصمیم‌سازی با رویکرد اسلامی می‌تواند مؤثر باشد.

وی عنوان کرد: کارآمدی هوش مصنوعی در اسلامی‌سازی بازارهای مالی اسلامی، وابسته به شناخت ظرفیت‌های فناورین نوین و قراردادهای شرعی و نظارت است، در این‌باره در بسیاری از این قرادادهای معاملاتی از طریق هوش مصنوعی و هوشمندسازی استفاده می‌کنند.

حجت‌الاسلام عبادی تصریح کرد: به زودی مرکز تحقیقات مجلس، کنفرانس بین‌المللی هوش مصنوعی را با رویکرد اسلامی برگزار خواهد کرد تا بتوانیم در بازارهای مالی، ظرفیت‌ها را بشناسیم.

گفتنی است، در این کارگروه دکتر حسین محمدی عضو هیأت علمی دانشگاه زنجان نیز در خصوص مردمی‌سازی در بازارهای سرمایه با محوریت اسلام و هوش مصنوعی بحث کرد و گفت: هوش مصنوعی در بازارهای مالی مسأله جدیدی نیست و بیش از 15 سال است در بازارهای مالی استفاده می‌شود اما در دست عموم مردم نبوده است.

خبرنگار: حمیده زند

انتهای پیام/