به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم ، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم‌نژاد رئیس پژوهشکده حج و زیارت در نشست خبری با اصحاب رسانه، ضمن تبریک هفته پژوهش، خبررسانی را مصداق بارز پژوهش و امری دارای پشتوانه دینی توصیف کرد.

وی خطاب به اصحاب قلم و رسانه اظهار داشت: خبررسانی در قرآن کریم و روایات اسلامی، موضوعی با اهمیت و دارای ابواب مشخص است. کسانی که در این عرصه فعالیت می‌کنند، در حقیقت پژوهشگرانی هستند که با قلم و تحقیق خود، خدمتی ارزنده به جامعه اسلامی ارائه می‌دهند. از این رو، هفته پژوهش، هفته شما و همه فعالان این عرصه نیز هست.

حج؛ نمایش جامع احکام و معارف اسلامی

این استاد حوزه علمیه با اشاره به مأموریت تخصصی پژوهشکده حج و زیارت، به تبیین ابعاد گسترده حج پرداخت و افزود: حج، معجونی از تمام ابعاد دین اسلام است. در این فریضه، مسائل عبادی فردی و جمعی، از نماز و روزه تا قربانی و اعمال بدنی، در کنار ابعاد سیاسی و اجتماعی آن، به نمایش گذاشته می‌شود. به عبارت دیگر، تمامی اجزای اسلام در مناسک حج متبلور است.

رئیس پژوهشکده حج و زیارت خاطرنشان کرد: طبیعتاً پژوهش در مورد حج نیز به همین وسعت است. بررسی حج، پژوهشی در تمامی ابعاد دین، تاریخ اسلام، اماکن مقدس و حتی تاریخ انبیاست. شما نمی‌توانید از حج سخن بگویید، اما از حضرت ابراهیم(ع) یا پیامبر اسلام(ص) یاد نکنید. حتی با ریشه‌یابی عمیق‌تر، به حضرت آدم(ع) و بنیان‌گذاری خانه کعبه می‌رسید.

مکه و مدینه؛ خاستگاه نزول وحی و تاریخ اسلام

وی در ادامه، با تأکید بر جایگاه بی‌بدیل مکه و مدینه، گفت: این شهرها، تنها محل برگزاری مناسک نیستند، بلکه خاستگاه نزول وحی و تاریخ اسلام هستند. هر قدم‌زدن در مدینه، گذر از تاریخ اسلام و مسیر نبوت است. بسیاری از آیات قرآن به طور مشخص در این مکان‌ها نازل شده‌اند. بنابراین، پژوهش در حوزه حج با قرآن کریم، سیره نبوی و تاریخ انبیا گره خورده است.

رستم‌نژاد در ادامه، نقش پژوهشگران و اصحاب رسانه را در تبیین و انتقال این مفاهیم عمیق دینی را حیاتی خواند و گفت: امیدواریم که با همکاری مشترک، گام‌های مؤثری در معرفی هرچه بهتر این میراث گران‌قدر اسلامی برداشته شود.

تأکید بر پیوند پژوهش و زیارت

رستم‌نژاد با اشاره به جایگاه زیارت و پژوهش اظهار داشت: پژوهش در کنار زیارت، به ویژه زیارت اربعین حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، معنا و جهت می‌یابد. اربعین سفره عظیمی است که امام حسین(ع) برای بشریت گسترانیده و همه می‌توانند از آن درس، الهام و پیام دریافت کنند.

وی در ادامه با اشاره به تاریخچه و مأموریت پژوهشکده حج و زیارت افزود: این پژوهشکده که از سال 1370 فعالیت خود را آغاز کرده، در طول 33 سال گذشته با حضور فرهیختگان و پژوهشگران متعددی به تولید آثار علمی و مکتوب در حوزه حج و زیارت پرداخته است.

رئیس پژوهشکده حج و زیارت با بیان جزئیات آثار تولیدشده تصریح کرد: تاکنون 11٬484 جلد کتاب به زبان‌های فارسی، عربی، اردو، انگلیسی و ترکی استانبولی منتشر شده و شمار مجلات علمی - ترویجی و تخصصی این پژوهشکده به 270 شماره با 2٬405 مقاله رسیده است.

دانشنامه حج و حرمین شریفین در آستانه تکمیل و ارائه به محافل علمی

وی از جمله دستاوردهای شاخص این پژوهشکده به «دانشنامه حج و حرمین شریفین» اشاره و اعلام کرد: تاکنون 8 جلد از این دانشنامه منتشر شده و جلد نهم آن نیز در مرحله پایانی تدوین و آماده انتشار است. در این دانشنامه 144 مدخل علمی با مشارکت 274 نویسنده تهیه شده است.

 رستم‌نژاد در بخش دیگری از سخنان خود به توسعه فضای مجازی پژوهشکده اشاره کرد و گفت: مقالات، مداخل و برخی مطالب نشریات در قالب داده‌های دیجیتال در اختیار عموم قرار گرفته است. هم‌اکنون 224 مدخل در «ویکی حج» بارگذاری شده و پژوهشگران و علاقه‌مندان می‌توانند از این محتوا به چندین زبان بهره‌مند شوند.

تدوین دائرةالمعارف "رد شبهات" در 23 جلد فارسی و 14 جلد عربی

وی با اشاره به تولید آثار علمی جامع در حوزه پاسخ به شبهات دینی، اعلام کرد: «مجموعه موسوعه رد شبهات» در 23 جلد به زبان فارسی و 14 جلد به زبان عربی، از جمله تولیدات مهم پژوهشکده است که به شبهات مطرح شده علیه قرآن، مکتب اسلام، فریضه حج و معارف دینی به ویژه معارف شیعی پاسخ می‌دهد.

رئیس پژوهشکده حج و زیارت تاکید کرد: این مجموعه با نگاهی مخاطب‌محور و برای قشرهای مختلف جامعه از کودکان و نوجوانان تا بانوان، تحصیل‌کردگان و علما طراحی و تألیف شده است. این آثار همچنین برای پاسخگویی به نیازهای داخلی و بین‌المللی و با توجه به هجمه‌های برخی شبکه‌ها و جریان‌ها تهیه شده است.

رستم‌نژاد از راه‌اندازی مرکز اسناد حج و زیارت خبر داد و گفت: در این مرکز تاکنون 10 هزار سند معتبر مرتبط با حج گردآوری شده که برای محققان و نسل‌های آینده اهمیت فراوانی دارد. این اسناد در حال فهرست‌نویسی و تکمیل است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: این پژوهشکده علاوه بر تولید آثار علمی، مجموعه‌ای با موضوع شهدای حج و شهدای منا را نیز منتشر کرده است. مرکز اسناد و تحقیقات حج، تاریخ شفاهی و گنجینه‌ای منحصربه‌فرد از میراث حج را گردآوری می‌کند.

کتابخانه تخصصی حج و زیارت با 48 هزار و 200 جلد کتاب 

رئیس پژوهشکده حج و زیارت به فعالیت‌های ترویجی این مرکز نیز اشاره کرد و گفت: نشست‌ها و همایش‌های تخصصی به طور مستمر در مناسبت‌های مختلف در این پژوهشکده برگزار می‌شود.

وی در ادامه از وجود کتابخانه تخصصی حج و زیارت با 48 هزار و 200 جلد کتاب خبر داد و یادآور شد: این کتابخانه در ساختمان سازمان حج و زیارت مستقر است و ورود به آن برای عموم پژوهشگران و علاقه‌مندان آزاد است.

پروژه تاریخ شفاهی حج؛ از ثبت خاطرات پیشکسوتان تا آماده‌سازی 21 جلد کتاب

رستم‌نژاد از انجام مصاحبه با بیش از 100 نفر از بزرگان، مدیران و روحانیون پیشکسوت در حوزه حج خبر داد و گفت: تاریخ شفاهی حج پروژه‌ای بسیار مهم است که خاطرات افرادی را که حتی 50 سال پیش حج را دیده‌اند، به صورت تصویری و مکتوب ثبت می‌کند.

وی افزود: نزدیک به 21 جلد از این مجموعه آماده شده و به‌تدریج منتشر خواهد شد. بخش‌هایی از این آثار به ملاحظات امنیتی و سیاسی فعلاً محرمانه است، اما برای حفظ میراث حج در آرشیو مرکز نگهداری می‌شود.

موزه تخصصی حج؛ از قرآن‌های خطی تا ماکت بافت تاریخی مدینه

وی به موزه تخصصی حج اشاره کرد و گفت: در این موزه گنجینه‌ای از قرآن‌های خطی و چاپ سنگی، هدایای مقامات خارجی به مسئولان حج، تابلوها و آثار هنری نگهداری می‌شود. یکی از بخش‌های جذاب این موزه، ماکت دقیق بافت قدیم شهر مدینه در زمان پیامبر(ص) است که با کوه‌ها و وقایع تاریخی آن دوره بازسازی شده و توسط راویان متخصص برای بازدیدکنندگان تشریح می‌شود.

رستم‌نژاد در ادامه به فعالیت‌های دیگر پژوهشکده حج و زیارت اشاره و تصریح کرد: این مرکز با ایجاد کتابخانه دیجیتالی، کانال‌های اطلاع‌رسانی، حمایت از پایان‌نامه‌ها و توسعه نرم‌افزارهای موضوعی مربوط به حج و زیارت، بستری گسترده برای خدمت‌رسانی به زائران و پژوهشگران فراهم کرده است. تمام این اقدامات در راستای حفظ، نشر و تسهیل معرفت حج برای نسل‌های حال و آینده انجام شده است.

انتهای پیام/